Мотеллар йил давомида куну-тун ишлайди. Катта шаҳарлар-нинг ҳалқа йўлларида жойлашган мотелларнинг асосий биносида меҳмонхона, ресторан, бар, алоқа бўлими, савдо шохобчалари ва алоҳида бинода эса мукаммал жиҳозланган автосервис станцияси жойлаштирилган ҳамда ҳудудда ёнилғи қуйиш шохобчаси, қўриқ-ланадиган сақлаш жойи ва тўхташ майдончалари режалаштирилган бўлади. Туристлар қисқа муддатга тўхтаганда мотелнинг асосий ҳудудига кирмасдан ошхона, кафе, тозалик-санитария ва автосер-вис хизматидан фойдаланиш имконияти яратилади ва бунинг учун уларга кириш йўллари магистрал йўлга яқин жойлаштирилади. Меҳмонхона ва дам олиш масканлари эса ичкари қисмга режалаштирилади.

Республикада амалга оширилаётган аграр ислоҳотлар жараёнида қишлоқ хўжалиги корхоналарининг шакллари ўзгариб, янгидан-янги шакллари пайдо бўлди - деҳқон ва фермер хўжаликлари ташкил этилди. Бу қишлоқ хўжалик корхоналарида мулкка бўлган муносабат туфайли дастлабки ижобий натижаларга эришилганлигини ҳисобга олганда, ўзини оқлади. Республика қишлоқ хўжалигини ислоҳ қилиш бўйича муҳим чора-тадбирлар жараёни давом этмоқда. Ширкат хўжаликларини фермер хўжаликларига айлантириш жараёни амалда ниҳоясига етказилди. Бугунги кунда фермер хўжаликлари қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ишлаб чиқаришнинг самарали шакли эканлиги яққол намоён бўлмоқда. Шунинг учун ҳам қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш муҳим устувор йўналишлардан бири ҳисобланади. Охирги йилларда мазкур соҳада амалга оширилаётган ислоҳотларнинг изчил давоми сифатида фермер хўжаликларига ажратилаётган ер майдонларини оптималлаштириш бўйича амалий ишлар қилинди. Чунки фермер хўжаликларини ташкил этишнинг дастлабки босқичларида ажратиб берилган ер майдонларининг камлиги сабаб уларнинг тўла қувват билан ривожланиш имконини бермаслигини таҳлиллар кўрсатиб берди.

Мамалакатимиз ҳаётида ишлаб чиқариш кучларини янада ривожлантириш ва муносабатларни шакллантиришдаги бошқарув самарадорлигига эришиш, қишлоқларда ижтимоий ва ишлаб чиқариш инфратузилмасини ривожлантириш, фан-техника тараққиётини жадаллаштириш ҳамда аҳолининг турмуш тарзи, маданий савияси, унинг онги ва фуқаролик масулиятини оширишга қаратилган бўлиб, уни амалга ошириш бўйича истиқболдаги барча ишларни мустаҳкам ташкилий асосга қўйишдан иборат бўлади.

Ҳар бир корхона ўзининг хўжалик молиявий фаолиятини амалга ошириш учун пул маблағларига эхтиёж сезади. Тадбиркорлик фаолиятини молиялаштириш – бу оддий ва кенгайтирилган молиявий таъминотнинг турли хил шакл ва услублари, принцип ва шароитларнинг йиғиндисидир.. Бозор шароитида кўпгина корхоналар олдида молиялаштириш манбаларини излаб топиш ва танлаш муаммоси мавжуд. Молиялаштириш манбаларнинг самарадорлиги кўп жиҳатдан соҳаниниг ўзига хос хусусиятига, мамлакатдаги хуқуқий нормативларга ва бошқа бир қатор омилларга боғлиқ.Хозирги вақтда жаҳон тажрибисидан келиб чиқадиган бўлса, лизинг молиялаштиришнинг замонавий ва самарали усулларидан бири ҳисобланади. У орқали ҳар қандай корхонанинг моддий – техника базасини мустаҳкамлаш учун йирик маблағларни жалб этиш мумкин.

Қишлоқ хўжалигида амалга оширилаётган иқтисодий ислоҳотларнинг жадал суръатда давом этиши кўп жиҳатдан тармоқларнинг техника-технология ва бошқа ишлаб чиқариш воситалари билан таъминлаши, ҳом-ашё сифатида сотилаётган қишлоқ хўжалик маҳсулотларини тайёр маҳсулот ҳолига келтириб сотиш мақсадида қайта ишлаш корхоналарини ташкил этиш ҳамда турли мулкчилик шароитларида фаолият кўрсатувчи хўжалик субъектларига барча йўналишлар бўйича сервис хизматини самарали ташкил этишга боғлиқ.

Кадрлар малакасини ошириш мақсадидан келиб чиқиб, олий таълим муассасаларининг муҳим вазифаларидан бири замонавий шартларда талабаларни мустақил ишлашга ва ижодий фикрлашга ўргатишдир. Нафақат рақобатга бардош бериш, балки унда ғолиб чиқиш ҳам муҳимдир. Давлат таълим стандартларида талабаларнинг аудиториядан ташқари мустақил ишлари ўқув жапраёни давомида ўртача 22 соат қилиб белгиланган. Гап шундаки, бу вақтни қандай самарали ишлатиш мумкин? Жараён анализидан қуйидаги хулосага келинди:

Увеличение производства сельскохозяйственных культур и на этой основе дальнейшего повышения благосостояния населения республики Узбекистан является одной из главных задач сельского хозяйства. Решение этой задачи находится в прямой зависимости от эффективного использования земель и сельскохозяйственной техники. В настоящее время большое внимание уделяют совершенствованию систем земледелия и созданию новых технических средств, способствующих повышению эффективного плодородия почвы при минимальных энергетических и трудовых затратах.

Ишсизлик хозирги вақтда жамиятнинг энг актуал муаммоларидан бири хисобланади. Юқори даражадаги ишсизлик, мавжуд ресурслардан тўлиқ фойдаланилмаётганлигини ва натижада ахоли даромадларининг пастлигини кўрсатади. Бу эса ижтимоий соха, оилавий муносабатларда вазиятнинг кескинлашуви ва жамият микёсида норозиликнинг кучайишига олиб келиши мумкин. Ишсизлик шундай ходисаки, унда ишчи кучи иқтисодий фаол ахолининг бир қисми сифатида товарлар ва хизматлар ишлаб чиқаришда банд бўлмайди. Хаётда ишсизлик ишчи кучи таклифининг унга бўлган талабдан ошиб кетиши тарзида намоён бўлади.

Соя, ғимматбаҳо озиғ-овғат, ем-хашак ва техник мағсадларда кенг ишлатиладиган ўсимлик. Ҳозирги вағтда ривожланган мамлакатларда соя донидан ва уни ғайта ишлаганда 200 хилга яғин ҳар-хил маҳсулотлар олинмоғда. Шуниси эътиборлики соя дони ҳам оғсилга (35-45%), ҳам мойга (20-22%) бой, бирорта бир ўсимлик соядик, шундай салмоғли муҳим органик моддаларга эга эмас.

Маълумки, ҳозирги бозор иқтисодиёти даврида жамиятимиз олдида турган долзарб муаммолардан бири – аҳолининг иш билан бандлигини таъминлаш ва ишсизлик муаммосидир. Жаҳон тажрибасидан маълумки, қишлоқ хўжалиги ривожланган мамлакатгина юксак чўққиларни забт эта олади. Демак, қишлоқ жойларида истиқомат қилувчи, меҳнатга лаётқатли аҳолини иш билан таъминлаш орқали кўзланган мақсадларги эришиш мумкин.

Аҳоли турмуш даражаси ўсишида ва фаравон ҳаёт кечиришида унинг даромадлари ва харажатлари муҳим ўрин эгаллайди. Аҳоли даромадлари ошиб борар экан, унинг турмуш даражаси сифати ҳам яхшиланиб бораверади. Ўтган қисқа вақтда мамлакат аҳолиси турмуш фаровонлигини яхшилаш, уларнинг даромадларини ошириш мақсадида, қатор ҳуқуқий- иқтисодий асослар яратилди. Бу борада Ўзбекистон Республикасининг бир қатор Қонунлари, Президент Фармонлари ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг аҳоли даромадларини оширшга даҳлдор бўлган қарор ва меъёрий хужжатлари қабул қилинганлигини қайд этиш мақсадга мувофиқдир.

Республикамиз иқтисодиётида қишлоқ хўжалиги муҳим ўрин тутади. Шу боис қишлоқ хўжалигини ислоҳ қилиш бўйича аниқ мақсадга қаратилган ишлар амалга оширилмоқда. Бугунги кунда бозор муносабатларини шакллантириш аҳолини иш билан бандлигини таъминлашни ўз ичига олиши зарур. Дарҳақиқат, қишлоқ аҳолиси учун янги иш жойларини ташкил этиш, уларнинг ижтимоий муаммоларини ҳал этиш, меҳнат фаоллигини ошириш юртимизда эркин ва фаровон ҳаёт барпо этиш, аҳолининг турмуш даражасини янада юксалтиришга хизмат қилади.

Ўзбекистоннинг бозор иқтисодиёти моделида ташқи иқтисодий фаолиятни ривожлантириш ва уни мустаҳкамлаш, республиканинг ижтимоий жиҳатдан йўналтирилган бозор иқтисодиётини ривожланиши ва республика интеграцияси йўналишларининг жаҳон иқтисодиёти алоқаларида мустаҳкамланиши асосий ўрин эгаллайди. Маълумки, очиқ турдаги иқтисодиётнинг шаклланиши шароитида ривожланган ташқи иқтисодий алоқалар тизимида бўлган ҳар бир давлатнинг халқаро меҳнат тақсимотида ўз ўрнига, дунё хўжалик тизимида ўз мавқеига эга бўлиши муҳимдир. Мамлакатимиз Президенти И.А.Каримов таъкидлаганидек, “Аҳоли турмуш даражаси–давлат ижтимоий-иқтисодий сиёсати самарадорлигини баҳолашнинг энг муҳим мезонидир”.

Тяжелые металлы, проникающие в глубь почвы, дифференцируются в пределах генетических горизонтов, каждый из которых выступает в качестве того или иного геохимического барьера, задерживающего часть техногенного потока. Поступающие в почвы соединения тежелых металлов, как правило, неустойчивы в гипергенной обстановке. При трансформации данные вещества разрушаются почвенными органическими кислотами и тяжелые металлы сорбируются компонентами почвенно – поглащающего комплекса либо–в зависимости от почвенных условий – осаждаются в виде нерастворимых солей. Но перед этим они проходят фазу раствора и в данном состоянии являются наиболее способным к миграции. Однако вследствие интенсивности сорбции тяжелых металлов пребывают в растворе непродолжительное время и концентрация их незначительна.

Оценка возможности использования подземных вод месторождений Маржон-Шода в качестве сопутствующего гидроминерального сыря основана на результатах химических анализов и устьевых температур, а также дебитов пластовых вод в скважинах. В ряде изученных кондиционных пробах вод из верхнеюрских карбонатных отложений (ХУ-НР И ХУ-Р горизонты) установлена промышленная концентрация следующих ценных компонентов, м/к: йод (11,2-15,35), бран (212,7-279,69), калий (более 1000) и магний (1090-4860). Концентрация урана, радия и тория во всех проанализированных пробах вод ниже промышленной и составляет соответственно 3,9.100-9,74,104 5,1.1011-1,1.1010 и 1,0-4,0.1011 мг/л.

Далалардан қишлоқ хўжалик экинлари йиғиштириб олиниб, ғалвирлар сувдан кўтарилган куз охири деҳқончиликда муҳим роль ўйновчи паллалардан бири саналади. Бу давр ўтган вегетация даврида эришилган ютуқларни сарҳисоб қилиниб, йўл қўйилган камчиликларни таҳлил қилиниб, уларни келгуси мавсумда рўй бермаслиги учун режа ва тадбирлар белгиланадиган муҳим палладир. Келгуси йил ҳосилига мустаҳкам замин худди шу палладан бошлаб тайёрланади. Бу замин негизида бир қатор кечиктириб бўлмайдиган тадбирлар ётадики, ушбу тадбирларни ўз вақтида сифатли ўтказиш келгуси ютуқлар учун пойдевор бўлиб хизмат қилади.

Чўл ва чала чўл шароитида чорвачилик, хусусан қоракўлчиликни самарали ташкил этиш унинг асосий озуқа базаси ҳисобланган табиий яйловлар ҳосилдорлигига боғлиқ. Табиий яйловлар ҳосилдорлигининг пастлиги (ўртача гектарига 1,5 - 3,0 ц), ҳосил миқдорининг йиллар ва фасллар бўйича кескин ўзгариб туриши, умумий майдонининг камайиб (суғориладиган деҳқончилик учун ўзлаштирилиши, янги аҳоли яшаш пунктларининг барпо этилиши, янги йўллар ва бошқалар) кетиши ҳамда ўсимлик қопламини антропоген таъсирлар (геология-қидирув ишлари, газ қувурлари, электр узатиш линиялари ва бошқалар) натижасида емирилиши чўл чорвачилигини муттасил ривожланишига тўсқинлик қилмоқда.

Суғориладиган ерларда вужудга келадиган экологик-мелиоратив жараёнлар, сув хўжалик ва қишлоқ хўжалик фаолиятларининг антропоген омиллари таъсирида шакилланиши сабаб бўлади. Арид минтақасидаги экологик-мелиоратив жараёнларга қуйидаги кўрсаткичлар киради:

Талабаларнинг мустақил ишини мақсади - фанларни доимий ўзлаштиришни ташкил этиш, эгалланган билим ва кўникмаларни мустаҳкамлаш, машғулотларга тайёргарлик кўриш, ақлий меҳнат маданиятини шакллантириш ҳамда янги билимларни излаш ва фойдаланишда мустақил ижодий ёндашишни ўргатишдан иборат. Мазмун жиҳатдан талабаларнинг мустақил иши қуйидаги икки томонлама хусусиятга эга:

Давлат бандлик сиёсати доирасида меҳнат бозорини тартибга солишда бандлик жамғармаларининг аҳамиятини алоҳида таькидлаб ўтиш керак. Ишсизларга узоқ муддатли пенсиялар тайинланиши муносабати билан Пенсия жамғармаси харажатлари бандлик жамғармасидан қопланади. Аҳолининг бандлик жамғармасига бадаллар тўлаши учун суғурта тарифи меҳнат ҳақига тўлашга мўлжалланган маблағларнинг 1.5%ни ташкил этади. Ҳозирги кунда Ўзбекистонда меҳнат бозорини бошқаришда бир қатор йўналишлар мавжуд бўлиб, улар аҳоли бандлиги давлат хизматига тааллуқлидир. Ўзбекистонда аҳоли бандлик хизмати 1991 йилдан буён хизмат қилиб келмоқда.