Dunyo tilshunosligining hozirgi holati fanimizda yangi yo`nalishlarning shakllanishini taqozo qilmoqda. Ular diqqat markazida lison-nutq masalasini turli daraja va ko`rinishda namoyon qiluvchi til va jamiyat, til va madaniyat, til va shaxs, milliy til va milliy tafakkur kabi substansial asoslarda hal qilinuvchi nutqiy muammolar turadi.

Adabiyotda she’riy san’atlardan foydalanish shoir badiiy salohiyatini ko`z –ko`z qilish, uning xilma xil san’atlaridan mohirona foydalanish usullarini namoyish etish emas, balki ijodkor badiiy tafakkur dahosining ko`lami, yuksak ijtimoiy – axloqiy g`oyalarni jilolantirish san’atkorligi ifodasi bo`lib kelgan. Shuningdek, yaratilgan lirik she’rlardagi badiiy tasvir vositalari har bir kishiga orom beradi, ular insonlarga yoqimli kayfiyat, butun qiyinchiliklarni mahv etishga qodirdek kuch –qudrat bag`ishlaydi.

С целью защиты законных прав и интересов физических и юридических лиц при заключении различных сделок гражданское законодательство предусматривает ряд мер, способствующих исполнению возникающих обязательств. В юридической терминологии эти меры носят название «способы обеспечения обязательств».

Навоий асарларини мутолаа қилиш қалбларга зиё бахш этиб, уларни завқ-шавққа тўлдиришга хизмат қилади. Мустақиллигимиз шарофати ила миллий-маданий меросимизга ва уни асраб-авайлашга қаратилаётган давлат сиёсати даражасидаги эътибор натижасида ул зотнинг асарлари ҳеч бир сиёсий талқинларсиз адабиёт – руҳнинг тарбиячиси нуқтаи назаридан баҳо берилди ҳамда тўлиқ шаклда, ҳеч бир қисқартиришларсиз ўқувчилар ҳукмига ҳавола этила бошланди.

Til avlodlarni avlodlarga, asrlarni asrlarga bog`laydi, chunki biz tasavvur qila olmaydigan o`tmish ajdodlarimiz ruhi shu ona tilimizga singdirilgan. Dunyoga yangi kelgan chaqaloq ham ona tilida alla eshitib orom oladi, har erta tongda televideniye, radio to`lqinlaridan taraladigan davlat madhiyasini ona tilimizda eshitib, undan faxrlanamiz.

XX asr o`zbek xalqi tarixida ikkiyoqlama iz qoldirgan asr bo`ldi, desak, yanglishmaymiz. Negaki hayot tarozisida faqat ezgulik turgan taraf og`ir keladi, degan aqidaga ishonuvchi xalqimiz fojealar, qonli bosqinlar, ocharchilik kulfatlarini ko`rish barobarida dunyo hamjamiyati taraqqiyotiga munosib hissa qo`sha olgan yetuk insonlar, xususan, millatsevar va erkparvar adabiyot kishilarini yetishtirib berdi.

Ўзбек xалқ ижодиётида пишиб етилган топишмоқ жанрининг тил xусусиятларини таҳлил қилиш. Xусусан, тақлид сўзларнинг топишмоқ таркибида қўлланилиши ва тақлид сўзларнинг услубий xусусиятларини тадқиқ қилиш мақсади ҳисобланади.

Neyrolingvistika fanining yo`nalishlaridan biri bo`lgan afaziya, uning turlari, afaziya holatida yuz beradigan nutqiy buzilishlar va afaziyaning til sathlarida namoyon bo`lish omillarini o`rganish, tadqiq etish va rivojlantirish ishning asosiy maqsadi hisoblanadi.

Folklor haqidagi fan – folklorshunoslik bo`lib , xalq og`zaki ijodiyotining so`z san’ati sifatidagi xususiyatlarini , folklorning paydo bo`lishi , shakllanishi va taraqqiyot bosqichlarini , undagi ijodiy jarayon va yashash tarzi qonuniyatlarini , hayotiy mazmuni , ijtimoiy tabiati , g`oyaviy mohiyati , badiiy o`ziga xosligi , janrlarining bo`linishi , shuningdek , yozma adabiyot bilan munosabati – o`zaro ta’siri , aloqalari va tipologiyasi kabi masalalaridan bahs yuritadi . Folklorshunoslik ilmi bilan shug`ullanuvchi mutaxassis – folklorshunos deb yuritiladi .

O`zbek xalq shevalarini ilmiy nazariy asoslarda o`rganish XX asrning 20-yillaridan boshlangan. Uni o`rganishda У.D.Polivanov, I.I.Zarubin, K.K.Yudaxin singari rus olimlarining xizmatlari katta bo`lgani kabi o`zbek olimlarining ham salmoqli tadqiqotlari bor. Sho`ro davrida tilimizga katta huquqlar berilmagan bo`lsa hamki, rus sharqshunos olimlarining sayi-harakatlari bilan tilimiz hamda uning manbai bo`lgan shevalarimizni ilmiy asoslarda o`rganishni boshlashgan edi.

Bugungi kunda o`zbek tilida fe’l leksemalarining darajalanishini o`rganish, talqin etish kerakligi sezilmoqda. Chunki o`zbek tilining so`z boyligi har bir so`zning o`z o`rnida qo`llanishi so`zlardagi joziba va betakrorlikni ta’minlaydi.

Turkiy she `rshunoslik sohasida Shayx Ahmad Taroziyning Funun ul-balog`a risolasi muhim ahamiyatga ega bo`lib, u o`zbek tilida yaratilgan ilk nazariy manbadir. Shayx Ahmad Taroziyning Funun ul-balog`a risolasi adabiyotimiz tarixida muhim ahamiyatga ega. Turkiy mumtoz she’rshunoslik, umuman, adabiyotshunoslikni o`rganish borasida bu asar eng avvalgisi va eng asosiysi sanaladi.

XX asrning 60-yillaridan boshlab navoiyshunoslik yanada sermahsul ishlarni amalga oshirdi. Xamsaning mukammal nashri (Porso Shamsiyev, 1960), Xazoyin ul-maoniyning akademik nashri (Hamid Sulaymonov, 1959-1960) va Alisher Navoiy Asarlari 15 tomligining e’lon qilinishi navoiyshunoslikdagi muhim voqealardan biri bo`ldi.

Abdinazar baxshi Poyon o`g`li o`z ijodida 40 ta xalq dostonlarini o`z variantlari nusxasida ijro etgan . O’zbekiston , Qozog`iston va Qirg`izistonda bo`lib o`tgan bir qator xalq baxshilari tanlovlarida faxrli o`rinlarni egallagan . Uning ijodida 200 ga yaqin termalari bor . Shundan ikkita zamonaviy dostonini (Tursun mergan va Ramazon chobag`on , Davrqul polvon) , 50 ga yaqin termalarini va 15 dan ziyod do`mbira kuylarini o`zi ijod qilgan.

Mazkur bitiruv malakaviy ishida jadid adabiyotining yirik namoyondasi bo`lmish Abdurauf Fitratning dramalarida qo`llanilgan frazeologik birikmalarning semantik tahlili – ma’no qirralarini ochish ko`zda tutilgan. Milliy tilimizning hamda milliy adbiyotimizning taraqqiyoti uchun jonlarini fido etgan jadidchilar, xususan, Fitrat ijodining ham badiiyati, ham tilini o`rganish, tadqiq etish shu ma’noda dolzarb sanaladi.

Tilshunoslikda frazeologizmlarning leksik-semantik xususiyati, grammatik tuslanishi va turlanishi o`rganilgan bir paytda, frazeologizmlarning badiiy matnda qo`llanilishi bilan bog`liq ba’zi masalalar o`z echimini kutmoqda. Birinchi navbatda, frazeologizmlarning asosiy vazifasi shundan iboratki, u badiiy asarning tiliga hamda so`zlashuv nutqiga jilo beradi, uni sayqallashtiruvchi ifodaviy tasvir vositalarining badiiy asarlar tilida namoyon etadi.

Tadqiqot ishining maqsadi maqol janri va uning paydo bo`lishi haqidagi mulohazalarni o`rganish, uning xalqaro janrligiga e’tiborni qaratib, o`zbek va nemis xalq maqollarini o`zaro qiyoslash hisoblanadi. Xalq ijodiyoti asarlarini qiyosiy-tipologik jihatdan o`rganish masalasida V.M. Jirmunskiyning tadqiqotlari alohida o`rin tutadi.

Alisher Navoiyning ijodiy merosi o’z davri, qolaversa, so’nggi besh asr mobaynidagi ko’plab ilm ahllari tomonidan o’rganilgan. Xususan, istiqlol sharofati va Prezidentimiz sa’y-harakatlari tufayli ma’naviy merosimiz, jumladan Navoiyning faoliyati va ijodini qayta talqin qilish hamda ommalashtirish imkoniyati tug’ildi.

Alisher Navoiyning hayot yo`li, ijodiy faoliyati o`z davridan o`rganila boshlangan. Navoiyga bag`ishlangan madhiyalar uning ibratli hayoti tafsilotlari bilan muvofiq kelib, aholining turli qatlamlarida unga Olloh nazar qilgan benazir zot sifatidagi qarashni shakllantirdi, ulug` shoir hayoti va faoliyatini o`rganish, targ`ib qilish boshlandi. Alisher Navoiy ma’rifatparvar shaxs sifatida tarixiy manbalarda alohida qayd etilib, she’riy asarlarda ta’rif va tavsif qilindi.

Hazrat Alisher Navoiyning Nazm ul-javohir asari 1968-yilda Navoiy asarlari XV jildligining XV-jildida nashr etilgsn bo`lib, uni matinshunos Porso Shamsiyev nashrga tayyorlagan. Biroq unda asarning muqaddima qismi va manzuma ruboiylarining g`oyaviy asosi bo`lgan Hazrat Ali hikmatlari tushirib qoldirilgan. Buning sababi shundaki, mazkur xayrli ishlar amalga oshirilgan davrda Nazm ul-javohir asarining g`oyaviy asosi Hazrat Alining hikmatli so`zlariga borib taqalishiga urg`u berib bo`lmas edi.