Mazkur fan asoslarini o’zlashtirish «Xalqning boy intellektual merosi va umumbashariy qadriyatlar asosida kadrlar tayyorlashning mukammal tizimini shakllantirish O’zbekiston taraqqiyotining muhim sharti» ekanligi bilan belgilanadi. «O’zbek folklori» fani ijtimoiy islohotlar natijasini talabada amaliy his qilish masalalarini qamraydi.

Педагогика фанининг методологиясида, мазмунида, тарбия назариясида, таълим назариясида, таълимнинг ташкилий шаклларида комиллик даражаси сифатларини аниқлашда катта ислоҳий ўзгаришлар бўлди. Бу ўзгаришлар янги педагогик технологияларда ўз асосини топиши лозим.

Mazkur ma`ruza matnida "Pul, kredit va banklar" faning predmeti vazifalari mavjud muammolar ularning yechimlari batafsil yoritilgan.

Мезенхимада миобластлар иккита мустақил линия бўлиб ривожланади: А)мушак найчалари – миосимластлар Б)миосателитлар Миобласталар ривожланиш давомида миосимпластларга уйғунлашиб мушак найчаларини хосил қилади.Уларда дастлаб ядро марказда жойлашади, донадор эндоплазматик тўр яхши ривожланган бўлиб,миофибриллалар эса плазмолемма тагида периферия томонида бўлади. Кейинчалик ядро плазмолемма остига ўтади , миофибрилла эса ҳужайранинг катта қисмини эгаллайди . Донадор эндоплазматик тўр сезиларли даражада редукцияга учрайди.

Сиз биласизки, нерв системаси эктодермадан такомил этади. Аввал нерв найи, нерв тутамлари хосил бўлади. Нерв найи ҳужайралари тез бўлиниши натижасида унинг девори қалинлашади, тешиги тораяди. Нерв найи бўшлиғи орқа мия каналига, мия қоринчаларига айланади. Орқа мия нерв найининг пастки қисмидан тарақққий этади. 1-2-бел умуртқасига бўлган сохани тўлдириб туради, каудал қисми эса орқа мия сегментларидан чиқаётган афферент ва эфферент нерв толаларидан иборат. Нерв найининг олдинги бош қисми интенсив ривожланиб ундан 3 та мия пуфаклари: олдинги, ўрта ва орқа пуфаклар хосил бўлади. Сўнгра улардан 5 та мия пуфаги пайдо бўлади.

Сийдик йулларида тугма нуксонлар (аномалия) болаларда учрайдиган тугма нуксонлар орасида куп учраб турадиган гурух хисобаланди. Статистик маълумотларга кура, сийдик йулларидаги аномалия, умумий аномалиялар орасида 37% ташкил килади. Сийдик йулларида аномалиянинг келиб чикишида, у тизимнинг эмбриогенезини мураккаблиги катта ахамиятга эга.

Корин бушлиги аъзоларининг уткир хирургик касалликларининг кечиши ва киесий ташхислаш ва бундай холатларда бирламчи медицина муассасаларида курсатилиши зарур булган муолажалар билан талабаларни таништириш. стационар даволашдан кейинги даврда беморларни кузатиш, реабилитация ва диспансеризация тадбирларни утказиш йуллари ва хусусиятлари.

Болаларда тез тиббий ёрдам талаб килувчи кукрак кафаси касалликлари турли тумандир. Уларга упканинг турли нуксонлари упка ва плевранинг турли шамоллаши, турли шикастланишлар ва унинг натижасида келиб чиқадиган кукрак кафаси склетининг ўзгаришлари киради. Хаар бир касаллик клиник жихатдан ўзига хос булган куринишларга эга бўлади. Чунончи упканинг туғма нуқсонларига нафас етишмовчилиги белгилари, шамоллаш, зотилжам кабиларда нафас етишмовчилиги билан бир қаторда интоксикация белгилари хосдир

Жигар хомиладорликнинг 4-5 хафтасида, эмбриогенез даврида ривожланиб, чакалок вазнининг 4% ташкил килади. Кундаланг уроксимон бойлам жигарни иккига булади. Жигарда иккита юза: вицерал ва диафрагмал тафовут килинади. Жигардан 12 бармокли ичакка: жигар-ичак бойлами ва ошкозонга: жигар-ошкозон бойлами боради. "жигар-ичак" бойлами ичида ДОРВОЗА венаси, "жигар артерияси" ва умумий ут йули жойлашган. Жигарниннг кон билан таъминланиши: иккита афферент кон тамир билан: жигар артерияси ва копка венаси. Жигар артерияси жигар умумий кон окимини 25-30%, копка венаси эса 65-70% ташкил килади. Лекин жигарнинг кислородга булган талабини иккала кон томир 50% дан таъминлайди.

Корин бушлиги аъзоларининг уткир хирургик касалликларининг кечиши ва киесий ташхислаш ва бундай холатларда бирламчи медицина муассасаларида курсатилиши зарур булган муолажалар билан талабаларни таништириш. стационар даволашдан кейинги даврда беморларни кузатиш, реабилитация ва диспансеризация тадбирларни утказиш йуллари ва хусусиятлари.

Хирургия, қачонлардир оддий бир ҳунар бўлган бўлса, ҳозирги кунда уни фундаментал илмлар ютуқлари ва илмий-техника ютуқларисиз фараз қилиб бўлмайди. Ҳозирда хирургия юқори моҳирлик, маданият ва шу билан бирга илм, у орқали охирги ўн йилликларда табиатни бир неча сирларини очишга эришилди. Ҳозирги кунда хирургия - бу жарроҳ-операторнинг маҳорат қодирлиги бўлиб ҳар хил бошқа илмлар маълумоти билан бойитилган. Жарроҳлик тиббиёт илмининг энг кучли соҳаси ҳисобланади. Жарроҳликни бир бўлаги бу болалар жарроҳлигидир.

Мазкур маърузалар матнида ўзбек халқи этник маданиятининг шаклланиши ва тараққиёти жараёнларининг узоқ тарихий ўтмишга боғлиқлиги юртимиз қадимшунослари ва элшуносларининг минтақамиз тарихий обидалари бўйича олиб борилган тадқиқотлари, ўзбек халқ оғзаки ижодиёти, адабиёти, санъати, халқимизнинг бетакрор миллий табиати, урф-одатлари, маросимлари асосида ўрганилди.

Охирги мия, telencephalon, икки яримшарлардан, hemispheria cerebri дан иборат. Ҳар бир ярим шарнинг таркибига: плащ ёки мантия, pallium, ҳидлов мияси, rhinencephalon ва базал ўзаклар киради. Охирги мия пуфакчаларининг бирламчи бўшлиқларининг қолдиғи бўлиб, ён коринчалар, ventriculi laterales ҳсобланади. Олдинги мия аввал ҳидлов рецептори (ҳидлов мияси) туфайли юзага келади. Кейинчалик у ҳайвоннинг хулк-атворини бошқариш аъзосига айланади. Жумладан унда инстинктив хулк- атвор марказлари юзага келади. Улар бир хил кўринишдаги реакцияларга 9-шартсиз рефлекслар) асосланган - пўстлоқ ости ўзаклари ва индивидуал хулк-атвор марказлари (индивидуал тажрибага асосланган, шартли рефлкслар) бош мия ярим шарлари пўстлоғи юзага келади. Шунга кўра охирги мияда ривожланиш босқичларига кўра қуйидаги марказ гурухлари фарқланади

Юқори жағ суяги, maxilla жуфт суякдир. Юзнинг катта қисмини ташкил қилишда, кўз косаси, бурун бўшлиғи, оғиз бўшлиғи, чакка ости ва қанот танглай чуқурчаларини тузилишида иштирок этади. Бу суяк юз қисми суяклари - пешона, ғалвирсимон, понасимон суяклар билан чоклар ҳосил қилиб, танаси ва 4 та: пешона, яноқ, алвеоляр ва танглай ўсимталардан тузилган. Юқори жағ суяги танасининг шакли 4 қиррали призмага қиёсланади. Унинг олдинги юзаси, facies anterior, кўз косаси юзаси facies orbitalis, бурун бўшлиғининг ён деворини тузишда иштирок этувчи юзаси facies nasalis, чакка ости чуқурчага қараган юзаси facies infratemporalis дейилади.

Калла суягининг мия қисми тез ривожланаётган бош мия атрофидаги мезенхимадан такомил топади. Мезенхима қопламаси қўшувчи тўқимадан иборат пардага айланади ( калла суяги парда ҳолдаги ривожланиш босқичи). Калла гумбази соҳасида бу парда кейинчалик суяк тўқимаси билан алмашади. Калла суягининг ички рельефи, тешикларининг пайдо бўлиши шаклланаётган мия, сезги аъзолари, нервлар ва қонтомирлар атрофига мезенхиманинг тўпланиб жойлашуви натижасидир. Тоғай тўқимаси бутун калла суяги асосида, хорданинг олдинги томонида пайдо бўлади. Хордага яқин жойлашган тоғайнинг қисмлари-хордаолди тоғайлар, хордадан олинда турган прехордал пластинкалар ва калла қутиси тўсиқчалари дейилади. Бу тоғай бўлакчалари кейинчалик ягона тоғай платинкасига айланади. Худди шу пластинка юзага келаётганда бир вақтнинг ўзида ундан гипофиз учун чуқурча, эшитув-мувозанат аъзоси –лабиринт учун капсула ҳам пайдо бўлади. Кўрув аъзолари учун чуқурчалар бурун ва эшитув капсулалари оралиғида жойлашади. Кейинчалик калла асосидаги тоғайлар суякка айланади (кичик синхонрозлар бундан мустасно). Синхондрозлар одамда маълум бир ёшгача сақланиб қолади. Шундай қилиб, калла суягининг мия қисми гумбази ўз ривожланишида икки – парда ва суяк босқичини босиб ўтади. Калла асоси эса уч босқични- парда, тоғай ва суяк босқичларини босиб ўтади.

Ushbu “Valeologiya” kursidan ma’ruzalar manti Fiziologiya va sport sog’lomlashtirish kafedrasi qaroriga asosan ishlab chiqildi va talabalarga foydalanish uchun tavsiya etildi.

«Yoqilg’i vа uglerоdli mоddаlаr kimyoviy teхnоlоgiyasi» fаni аsоsаn neft vа gаz tаrkibidаgi uglevоdоrоdlаrni аjrаtib оlib yoqilg’i vа mоylаsh mаhsulоtlаrigа аylаntirish teхnоlоgiyasining kimyoviy хаmdа fizik-kimyoviy qоnuniyatlаrini nаzаriy vа аmаliy jihаtdаn o’rgаnuvchi fаndir.

Ushbu mа`ruzаlаr mаtni “Nеft vа gаzni qаytа ishlаsh kimyoviy tехnоlоgiyаsi” yo`nаlishidа tа`lim оlаyotgаn tаlаbаlаrgа o`qilаyotgаn “Nеft vа gаz mахsulоtlаrini tехnik tахlil qilish” fаnidаn bo`lib mа`ruzаlаr mаtnini yozishdа, аsоsiy mаqsаd qilib, mаtn mаzmunini tаlаbаlаr tоmоnidаn еngil dаrslik yаrаtishni mаqsаd qilgаn.

Ilim insannıń sanalı xızmetiniń nátiyjesi sıpatında áyyemgi Greciyada VI-V ásirlerde payda boldı. Kóplegen ilimpazlardıń pikirinshe ilim bul insannıń sanalı xızmeti. Ilimniń wazıypası bolsa dúnya haqqındaǵı bilimlerdi islep shıǵıw hám olardı teoriyalıq jaqtan tártipke salıw. Ilimniń tiykarǵı maqseti bolsa obyektiv dúnyanı (barlıqtı) basqarıw usılların hám jolların islep shıǵıwdan ibarat.

Оliy o`quv yurtining namunaviy o`quv rеjasi asоsida ishlab chiqiladigan ishchi o`quv rеjasiga “Navоiyshunоslik” kursini kiritishdan bоsh maqsad uzluksiz ta’lim tizimini ta’minlash, ya’ni magistratura mutaхassisligi uchun asоs, pоydеvоr yaratishdan, talaba yoshlarni Navоiy ijоdini adabiyotshunоslikda o`rganilishi masalalari, bugungi kunda shоir ijоdini o`rganishdagi dоlzarb vazifalarni bеlgilab оlishdan ibоrat.