На сегодняшний день сахарный диабет остается одним из наиболее распространенных, высоко затратных хронических заболеваний и является серьезной проблемой для системы здравоохранения всех стран мира. Эпидемиология СД за последние 20 лет приобрела некоторые особенности. Процент заболеваемости СД сместился в большей степени из развитых стран Европы и США в развивающиеся страны Ближнего Востока, Азии, Африки и стран Карибского региона. Рост распространенности СД отмечается и в Узбекистане. С 2007г. по 2010г. в Узбекистане количество зарегистрированных больных увеличилось на 15% и превысило 117 тысяч человек, что составляет 0,45% населения. Ежегодный прирост СД в Узбекистане составляет 5-6%.

Автореферат на тему Клинико-иммунологическакая характеристика внутриутробных инфекций у детей раннего возраста.

Рак шейки матки в настоящее время является самым часто встречающимся онкологическим заболеванием женских половых органов. Он составляет около 12 % от числа всех злокачественных опухолей, выявляемых у женщин. Особо важное значение в возникновении рака шейки матки принадлежит вирусу папилломы человека. При отсутствии вируса заболевание раком шейки матки не встречается. Развитие заболевания медленное, поэтому оно выявляется через десятилетия. Широкое внедрение скрининговых программ во многих развитых странах позволило значительно снизить заболеваемость и смертность от РШМ за счет своевременного выявления и адекватного лечения предопухолевых состояний шейки матки. Проведенные исследования показали, что и в Узбекистане остро стоит необходимость внедрения скрининговых программ с целью повышения раннего выявления рака шейки матки среди женщин. При этом был выявлен оптимальный возраст женщин, которым необходимо проведение диагностики на носительство HPV инфекции. Проведенный анализ с последующими рекомендациями может применяться в процессе совершенствования организационных мер направленных на раннюю диагностику рака шейки матки в Узбекистане.

Дарслик болалр хирургиясининг энг мухим бўлимлари ҳисобланган абдоминал, тораказ, урологик, проктологик, юрак-қон томир туғма ва орттирилган хирургик касалликлари, йирингли ва чақалоқлар хирургияси, болалар травматологияси ва ортопедияси, нейрохирургияси, анестезиологияси, ва реаниматологиясини ўз ичига олган.

Болаларда аллергия - ҳозирги замон тиббиётининг долзарб муаммоларидан бири ҳисобланади. Организмга ёт моддалар тушганидан сўнг унинг ўзгарган реактивлигини белгилаш учун тиббиётга 1906 йили Австриялик педиатр К. Пирке томонидан «аллергия» термини илк бор киритилган эди. Ҳозирги вақтда бу тушунча кенг кўламда тиббиётда мустақ- қил фан соҳаси бўлиб «аллергология” деб номланади. Тарихий жиҳатдан аллергологиянинг ривожланиши ўзаро узвий боғлиқ икки йўналиш бўйича боради. Биринчи - экспериментал аллергология. Бу йўналиш лаборатория ҳайвонларида тажрибалар ўтказишга асосланган. Иккинчи - клиник аллергология. Бу йўналиш ҳар хил аллергик касалликлар билан ҳасталанган беморларни кузатиш ва текширишларга асосланган. Ҳозирги даврда аллергология алоҳида тиббиёт фани сифатида кенг тарқалиб бормоқда. Аллергология муаммосига қизиқишнинг ортиши қатор сабаблар билан тушунтирилади.

Umumiy kimyo fanini tibbiyot oliy o`quv yurti talabalari birinchi o`quv yili davomida o`rganadilar. Bu fan quyidagi asosiy bo`limlarni o`z ichiga oladi: 1. Bionoorganik kimyoni biologik sistemalarga qo`llashning nazariy asoslari; 2. Biogen elementlar kimyosi; 3. Biologik ob`yektlar, dori preparatlarning sifat va miqdoriy analiz asoslari. 4. Biofizik kimyoni biologik sistemalarga qo`llashning nazariy asoslari; 5. Fizkolloid kimyoni biologik sistemalarga qo`llashning nazariy asoslari. 6. Kimyoviy jarayonlarning issiqliq effekti. 7. Kimyoviy termodinamika. 8. Kimyoviy kinetika. Bu o`quv qo`llanma bionoorganik kimyoni o`rganadigan tibbiyot oliy o`quv yurti talabalariga yordam tariqasida tuzilgan. Bu qo`llanma talabalarning amaliy mashg`ulotlarga mustaqil tayyorlanishi uchun zarurdir. Umumiy kimyo kursining maqsadi: talabalarda kimyoviy jarayonlarni o`rganish asosida tirik organizmda kechadigan modda o`zgarishi mahsulotlarini oldindan sifat va miqdoriy aniqlash ko`nikmalarini fanning hozirgi zamon yutuqlari asosida shakllantirish. Shuningdek, kimyoning muhim nazariy bilimlarini sistemalashtirib, bu bilimlarni tirik organizmda borayotgan normal va patologik holatlardagi jarayonlarga qo`llay bilish va xulosalar chiqarishni o`rgatish.

BDSSQ (2005) hujjatlariga asosan reproduktiv salomatlik muammosi eng dolzarb masalalaridan biri bo’lib kelmoqda. Ayniqsa, bunda 18 dan 35 yosh oralig’ida bo’lgan ayollar kelajak avlodni salomatligini shakllantiradi. Ammo bu ayollar akusherlik va ginekologik kasalliklarni, xamda perinatal asoratlarni asosiy qismini belgilab beradi. Shu bois, respublikamizda onalar va bolalar salomatligini muhofazalash muammosi eng dolzarb masalalardan biri bo’lib, uning echimida jismoniy va ma’naviy rivojlangan sog’lom avlodni shakllantirish mumkin. Bu sohada ayollarda uchraydigan ginekologik xamda xomiladorlik va tug’ruqdan so’ng davrlardagi kasalliklarni oldini olish, davolash va reabilitatsiya o’tkazish choratadbirlarni muvofiqlashtirish zarurdir. Bunda davolashda va muhofazalash choratadbirlarini o’tkazishda fizioterapiya va reabilitatsiya muolajalaridan keng ko’lamda foydalanish sog’lomlashtirish samaradorligini oshiradi. Albatta, bu usullar bemor uchun qulay va yuqori samaradorligi bilan ajralib turadi. Bu xususiyatlardan keng ko’lamda foydalanish uchun ularni to’g’ri qo’llash va boshqa davolov muolajalari bilan birgalikda samaradorlik darajasini oshirgan xolda tavsiya etish lozim.

Ulug’ mutafakkir Abu Ali ibn Sino (980 - 1037) Buxoro yaqinidagi Afshona qishlog’ida mahalliy amaldor oilasida dunyoga keldi. Uning asl ismi Husayn ibn Abdulloh. Besh o’n yoshlarida maktabda ta’lim oldi. Maktabni bitirgach, ustozi Abu Abdulloh an-Natiliy dan mantiq, falsafa, riyoziyot va fiqh ilmlarini o’rgandi. U asosan tabobat ilmiga qiziqardi. O`sha vaqtda uni Husayn deb atagan bo`lsalar, sharqda Sheyxulrais, g`arbda Avitsenna, arablar esa Abu ali Alhusayn ibn Abdullo ibn Hasan ibn Sino deb atar yedilar. Ibn Sino avval Qur’on, bu darslarni to’la o’zlashtirib oladi. Ayni vaqtda u mantiq, hisob, aljabr, handasa va falakiyot bilan ham shug’ullanadi. Shu bilan birga Ibn Sino tabiiy fanlarni, xususan sevib o’rganadi. U o’zining tug’ma iste’dodi va favqulotda mehtil va adabiyot darslarini o’qiydi va o’n yoshga yetar –yetmas natsevarligi tufayli darslarini osonlik bilan o’zlashtirar va hatto muallimlariga noma’lum bo’lgan narsalarni ham kitobdan mustaqil o’qib o’rganardi.

Yurak, qon-tomir kasalliklari keng tarqalishga moyil bo’lib, davo tadbirlarini o’tkazilishiga qaramay nogironlikka va erta o’limni sodir bo’lishiga olib keladi. Zamonaviy kardiologiya shu kunlarda tashxislash, davolash, yangi dori-darmonlarni va jarroxlik usullarini ishlab chiqishda yuqori ko’rsatkichlarga erishmokda. Shunday bulsa ham, bu kasalliklarning aksariyati surunkali kechishi va vaqt o’tgan sari bemorning xolati og’irlashishi tibbiyot yo’nalishidagi mutaxassislarni yangicha fikrlashga majbur qilib, patologiyaning asl mohiyatini va boshka sohalar bilan o’zaro munosabatini qayta ko’rib chiqishga undaydi. Bu borada kardiologiyaning reabilitatsiya yo’nalishida rivoj topishi maqsadga muvofiqdir.

Ushbu qo`llanma yangi namunaviy va ishchi dastur asosida tayyorlangan hamda gistologiya fani bo`yicha amaliy mashg`ulotlar uchun mo`ljallangan. Qo`llanmada har bir mavzuning avval nazariy qismi va keyin uning amaliy qismi, ya`ni o`tiladigan amaliy mashg`ulotning ketma-ket keladigan tarkibi-darsning maqsad vazifalari, bilish uchun zarur bo`lgan atamalar, na`munaviy savollar, ko`riladigan preparatlar, elektronogrammalar, vaziyatli masalalar, referat uchun mavzu va vaziyatli masalalar keltirilgan. Qo`llanma magistrlar tayyorlash uchun mo`ljallangan, qo`llanmadan bakalavrlar, iqtidorli talabalar, tibbiy biologik va klinik fanlar xodimlari foydalanishi mumkin, chunki unda oxirgi yillarda olingan ayrim ma`lumotlar, mavzuning klinik moxiyati xam imkon darajada keltirilgan.

Талабаларни клиник фикрлашини баҳолаш варақаоари

Солиқлар ва солиққа тортиш” фанининг предмети ва ўрганиш усуллари.

Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тиббиёт олий ўқув юртлари талабалари учун дарслик сифатида тасдиқланган

Sog`lom avlod, farzandlarimizni har jihatdan yetuk va barkamol insonlar qilib voyaga etkazish, ularga kelajagimiz egalari deb qarash xalq kelajagiga bevosita daxldor masala sifatida istiqlol siyosatining uzviy qismiga aylangani, ham mohiyat e`tibori bilan shu ezgu maqsadiga hizmat qiladi. “Farzandlari sog`lom yurt qudratli bo`ladi”, - degan edi mamlakatimiz rahbari I. A. Karimov. Mazkur darslik Toshkent Pediatriya Tibbiyot Instituti Neonatologiya kafedrasi xodimlari tomonidan yaratilgan. Unda perinatal davrda eng ko`p uchraydigan kasalliklarning patogenezi, terapiya va profilaktikasi, xavfi yuqori homiladorlikni olib borish xususiyatlari to`g`risida batafsil ma`lumotlar keltirilgan. Perinatal kasallanish va o`limga olib keladigan har hil shikastlovchi omillar, homila va chaqaloq holatiga baho berish tamoyillari, zamonaviy davolash usullari bayon qilingan.

In a management maintenances of laboratory researches at the rate of the general chemistry for students of medical institutes are resulted. For each employment the purposes and tasks of the given theme, the questions considered on employment, the importance of a studied theme, the information block on the given theme, training tasks with standards of their decision, situational tasks, questions, tasks and tests for revealing of mastering of the given theme, a technique of carrying out of laboratory works and a task for the independent decision are resulted. The practical work is made according to the new program of teaching of a course «General chemistry» for students of medical institutes.

Qo`llanma tuzuvchilari «Gospital Pediatriya» fanidan o`zbek tilida darslik yaratishni o`z oldilariga maqsad qilganlar. Darslik to`rtta asosiy bo`lim: klinik pulmonologiya, kardiorevmatologiya, gastroenterologiya, nefrologiyadan iborat. Uni tuzishda taniqli Rossiya olimlari oxirgi 5 yil ichida taxrir etgan o`quv qo`llanmalari, shuningdek kafedra xodimlarining boy amaliy tajribasi, O`zbekiston Respublikasining mintaqaviy xususiyati inobatga olingan. Darslikda bolalar yoshida ko`p uchraydigan kasalliklarni zamonaviy tashxislash, qiyosiy tashxislash, davolash standartlari va reabilitatsiya rejalari o`z aksini topgan. Darslik Tibbiyot Oliy O`quv Yurtlari yuqori bosqich talabalari, magistrlar, umumiy amaliyot shifokorlari uchun mo`ljallangan.

According to the results of many studies in recent years have noted a sharp increase in the prevalence of addictive rasstroistv, the variety of their forms, the emergence of new species. It is traditionally known addictions in the form of chemical dependence (alcoholism, drug addiction, smoking) added rabotogolizm, sexy and computer addiction, pathological gambling (gambling), and addictive eating behavior and dependence on destructive cults. All of these types of behavior feeds the powerful subconscious force that gives them such qualities as compulsive, perfectionism, gluttony, impulsive certainty of execution. One type of addiction is substance abuse. Teenage drug abuse in recent years into the problem of a national disaster, there is a steady upward trend in the number of people who use surfactants, in particular, the volatile solvents. It is known that for teenage substance abuse is characterized by a particular malignancy, expressed progradiently and severity encountered in her physical complications. Not proficiency restraining mechanisms stenichnost in achieving pleasure, consumer attitude towards others, the lack of positive ideals and the sense of duty and contributes to the development of deviant forms of addictive behavior and consequently leads to an increase in AIDS.

O’zbek tilida( kirill va lotin alifbosi) xozirgi zamon talabiga javob beradigan darsliklar va o’quv kullanmalar yaratish zaruriyatidan kelib chiqib mazkur o’quv qo’llanma O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan tibbiyot institutlari talabalari, magistrlari va klinik ordinatorlari uchun o’quv qo’llanma sifatida tavsiya etildi. Tibbiyotning boshqa soxalari kabi otorinolaringologiya (LOR) xam jadal rivojlandi, zamonaviy diagnostika va davolash usullari, shuningdek asbob-uskunalar xamda dori vositalari ishlab chiqildi. Bu LOR kasalliklarini o’z vaqtida davolash va oldini olish imkonini beradi. SHuni inobatga olgan xolda mazkur o’quv qo’llanmani nashr etishga ehtiyoj tuғildi.

Ushbu ơquv qơllanmada, chaqaloqlik davrida va boshqa yoshdagi bolalarda yumshoq tơqima, suyak va buğumlarda bơladigan yiringli yalliğlanish kasalliklariga bağishlangan. qơllanmada kasalliklarning uchrashi bơyicha ketma -ketligi va klinikasi, diagnostikasi, differensial diagnostikasi, davolash prinsiplari va asoratlari, tushunarli qilib yoritilgan. Ơquv qơllanmaning har bir bobida nazorat savolari, qơllanmaning ohirida barcha boblarga tegishli bơlgan test sinovlari va vaziyatli masalalar keltrilgan. Ơquv qơllanma tibbiy oliy ơquv yurtlari talabalarining tegishli mavzularda ơz bilimlarini oshirishda foydali manba bơla oladi.

Касб-ҳунар коллежларида озиқ-овқат технологиясига оид ўқитиладиган мутахассислик фанларини ўзига хос хусусиятларини, мазмуни ва моҳиятини ҳисобга олган ҳолда янги педагогик технологияларни жорий этиш бўйича тавсиялар ва педагогик лойиҳалар ишлаб чиқиш