Tadqiqоtimizdan ko’zlangan bоsh maqsad ta’lim boshqa tilida оlib bоriladigan maktablarda o’zbеk tilini o’qitishda o’quvchilarning o’zbekcha nutqini o’stirishga qaratilgan lisоniy-didaktik оmillarning samarali mеtоd, vоsita va usullarni tadqiq etishdan ibоratdir

Shıg’ıs katranının’ o’siw h’a’m rawajlanıw o’zgesheliklerin u’yreniw h’a’m onı oqıwshılarg’a botanika sabag’ında tu’sindiriw. umıstın’ aktuallıg’ı. Qaraqalpaqstan Respublikasında sharwashılıqtın’ ko’p bo’limin, tiykarınan, ta’biyg’ıy sho’l jaylawl arı quraydı. Biraq bul jaylawlardın’ o’nimdarlıg’ı ju’da’ to’men – ortasha 3-4,5 ts/ga qurg’aq massa, noqulay h’awa rayı jılları bolsa – 0,7-1,0 ts/ga (Vernik h’.t. b., 1964; Burıgin, Zakirov h’.t. b., 1956; Granitov, 1964; 1967; Gaevskaya, 1971; 1974; Xasanov h’.t. b., 1983; Shamsutdinov, 1975; 1982). Qaraqalpaqstannın’ sho’l zonasında ta’biyg’ıy jaylawlardı efemerli-efemeroid o’simlik birlespeleri quraydı, olar ba’xa’r aylarında, tek qurg’aq jaz aylarında isletiledi. Jazdın’ keliwi menen efemer o’simlikler tezde qurıp qaladı, h’a’m tiykarg’ı otjem sıpatında qandım, sekseul, jantaq, juwsanlar sıyaqlı qattı paqallı o’simlikler qaladı. Biraq keyingi jıllarda bul o’simlikler h’a’m biogen h’a’m antropogen faktorlar ta’sirinde kemeyip barmaqta (Burıgin, Zakirov h’.t. b., 1956; Sinkovskiy, 1959; 1961; 1984; Nechaeva,Prixodko, 1959; Xamdamov, 1977; Xasanov, 1991; Pratov h’.t. b., 1992; Raximova, 1988; Kamalov, Ashurmetov, 2000; Kamalov, Kosnazarov, 2004)

Oqıwshılarg`a o`ndiris ha`m og`an ta`sir etiwshi faktorlar haqqında ken` tu`sinikler beriw. Materiallıq ha`m material-lıq emes o`ndiris olardın` ulıwmalıg`ı ha`m ayırmashılıqları haqqında ken`nen tu`sinik beriw. Bizge belgili, ha`r qanday o`nim islep shıg`arıw ushın eki tu`rdegi resurs bolıwı lazım

Зерттеудің мақсаты Қарақалпақстанда жасайтын қазақтардың тілінің XVII ғасырдың І жарымынан осы кезге дейінгі жағдайы, осы өңірге қоныстану тарихы жайында тарихи-лингвистикалық сипаттамасы ғылыми тұрғыдан қарастырылды.

Ko`klemzarlastiriwda qollanilatug`in qarag`ashlar tuqimlasi tu`rlerinin` biomorfologiyalıq o`zgesheliklerin u`yreniw ha`m bul o`simliklerdi mektep oqıwshılarına u`yretiw usılları boyinsha pikirler bildiriw.

Мектеп оқушыларының лексикалық құралдардың сөйлеу әрекетіндегі қолданылу ерекшеліктерін анықтау, олардың сөйлеу тілін дамыту арқылы тілдік қабілеттерін жетілдіру.

Manzarali va gulli o`simliklarning guruhlanishi, ko`paytirish usullari, o`stirish agrotexnikasi va ularni fitodizaynda qo`llash usullarini o`rganish va olingan ma`lumotlarni o`quv-tarbiyaviy jarayonidagi ahamiyatini tadqiq etishdan iborat.

Ona tili o’qitishning bosh maqsadi til imkoniyatlaridan to’g’ri, aniq, o’rinli va unumli foydalanish ko’nikma malakalarini hosil qilish; mantiqiy-ijodiy tafakkurni rivojlantirish, kommunikativ savodxonlikni oshirish; milliy istiqlol g’oyasini, sharqona tarbiyani shakllantirish; o’quvchi shaxsini ma’naviy boyitishdan iborat.

O`zbekistondagi dorivor gulxayri va oqgulxayri o`simliklarini eko-biologik xususiyatlarini o`rganish va ularni ekinga aylantirish texnologiyalarini yaratish.

Bug’doy o`simligining yer osti suvi qaddini va tuproqning sho’rlanish darajasiga bog’lanishli, o`sib rivojlanishini tadqiqotlashtirish, kelajakda ularni iqlimlashtirish masalasini to’g’ri yo’lga qo’yishimiz lozim.

Pitkeriw qaniygelik jumıstın` aktuallıg`ı ha`m predmeti. Mu`lkshiliktin` tu`rli ko`rinislerine tiykarlang`an ba`sekili bazar ekonomikasına o`tiw sharayatında xojalıq birlikleri (ka`rxana, firma) shen`berinde islep shıg`arıwdı payda qılıw ha`m basqarıw tu`rliko`rinis ha`m usıllarda a`melge asırıladı.Olardın` ishinde isbilermenlik xızmeti ayırıqsha orın tutıp, bul xızmet sebepli mu`lkshiliktin` tu`rli ko`rinisleri ekonomikalıq ta`repten a`melde ha`reketke keltiriledi ha`mde o`z iyesine da`ramat keltiredi. Bazar qatnasıqlarına tiykarlanan ekonomikada isbilermenlik ha`reketi ekonomikalıq resurs saplanıp, insan faktorının` quramlıq bo`limin payda etedi. Isbilermenlik xızmetinin` mazmunı, maqseti ha`m bazar ekonomikasına o`tiw sharayatında a`mel qılatug`ın ko`rinislerdi tolıq bayan etiw, isbilermenlik kapitalının` mazmunın ha`m onın` ha`reket ko`rinisler kelip shıg`atug`ın protsessler ha`m onın` ko`rsetip bolıwın, sonday-aq, kapitaldın` aylanıw tezligi ha`m onnan paydalanıw na`tiyjeliligin asırıw ma`selelerin jaratıw tiykarg`ı wazıypası bolıp esaplanadı.

Pitkeriw qaniygelik jumıstın` aktuallıg`ı ha`m predmeti. Mu`lkshiliktin` tu`rli ko`rinislerine tiykarlang`an ba`sekili bazar ekonomikasına o`tiw sharayatında xojalıq birlikleri (ka`rxana, firma) shen`berinde islep shıg`arıwdı payda qılıw ha`m basqarıw tu`rli ko`rinis ha`m usıllarda a`melge asırıladı.

Республикамизнинг мустақилликка эришиши натижасида юртимизнинг бощқа мамлакатлар билан сиёсий, иқтисодий, маданий алоқалари мислсиз даражада ўсди. Бунинг натижасида ёшларнинг чет тилини ўрганишга бўлган қизиқиши хам юқори даражада ошди.

Biz har tomonlama yetuk, barkamol insonlarni komil insonlar deb atasak, bunday insonlar, bilimli bo’lganligi bois o’z tarixi, o’tmishini aniq biladigan iymonli, namunali, xulq atvorli ezgu ishlarni amalga oshiradigan, o’z oilasi, mahallasi, elu yurti uchun qayg`uradigan insonlardir. Komil insonlar har doim to’g`rilik va haqiqatga amal qilib odamiylik sari intiladilar.

Dissertatsiya mavzuning asoslanishi va dolzarbligi. Milliy istiqlol mafkurasining asosiy yo`nalishlarini belgilashda ajdodlarimiz merosidan ular yaratgan eng yaxshi urf-odatlardan voz kechmaslik aksincha, ularni davom ettirish va boyitishga alohida e’tibor berilayotgani bejiz emas.

O`zbek mumtoz adabiyoti taraqqiyotida o`chmas iz qoldirgan buyuk siymolar A.Yassaviy, S.Boqirg`oniy, S.Ollayor va A.Navoiy kabi shoirlarning diniy qadriyatlarga hamohang asarlari tahlili misolida g`oyalarning o`zbek adabiyoti mundarijasini kengaytirishdagi ahamiyatini ko`rsatib berishdan iborat.

Asrimiz o`zbek adabiyotiga bir nazar tashlab, 1990-2000 yillar shoirlarining poetik obraz yaratishda erishgan yutuqlarini A.Oripov, E.Vohidov, Shavkat Rahmon, Usmon Azim, Muhammad Yusuf, H.Xudoyberdieva, Oydin Hojieva, Faxriyor, Farida Afro`z poeziyasi misolida baholi qudrat ochib berishga intildik.

Noyob lirik shoir, benazir nosir va atoqli olim sifatida dong taratgan Oybek XX asr o`zbek adabiyotining iftixori dir. Binobarin, mazkur adabiyot taraqqiyotini uning ijodisiz tasavvur qilib bo`lmaydi. Oybekning kamalakdek tovlanuvchi, serjilo va qudratli she`riyatini, purviqor va hikmatli nasrini million-million kitobxonlar sevib o`qiyapti. Adibning «Qutlug`qon», «Navoiy» kabi shoh asarlari oltmishdan ortiq xorijiy tillarga tarjima etilgan.

Referatda O`zbek jadid hajv maktabining taraqqiyot tamoyillari mavzusida suz yuritilgan. Jumladan, O`zbek adabietida hajviyotning vujudga kelishi haqida fikr yuritilganda bu ijtimoiy hodisa avvalo vaqtli matbuot hamda hajviy adabiyot bilan uzviy bog`liqligini nazarda tutish lozim. Ya`ni, hajviy publitsistikaning ko`rinishlari hali vaqti matbuot vujudga kelmagan paytlarda o`zbek adabiyotiga hajv va kulgi asarlarida namoyon bo`lgan edi.

Atirap ortaliq ortaliq tabiyiy halatinin’ o’zgeriwinde, adamlar salamatlig’inin’ jamanlaniwinda shawqimnin’ artip bariw ha’m keri ta’sir etpekte. Sol sebepli shawqimg’a qarsi gu’resiw bul ta’biyatti qorg’awdin’ ajiralmas bir bo’legi.