Юртимиз ижтимоий-иқтисодий тараққиётида қўлга киритилаётган юксак натижалар, энг аввало, янгидан-янги замонавий тармоқ ва ишлаб чиқариш қувватларининг йўлга қўйилиши, бунинг таъсирида мамлакатимиз иқтисодий салоҳиятининг сезиларли даражада ортиб бораётгани, яратилаётган маҳсулот ва кўрсатилаётган хизмат турларининг кўпайиб, сифатининг тубдан яхшиланиб бориши, бир сўз билан айтганда, иқтисодиётимизнинг янгича мазмун ва моҳият касб этиб боришида мустақил тараққиёт йўлининг тўғри танлангани, амалга оширилаётган иқтисодий сиёсат стратегиясининг ҳар томонлама пухта асосланган ҳамда халқимизнинг фидокорона меҳнати энг муҳим ва асосий омил бўлиб хизмат қилмоқда. Бу омилларнинг ягона мақсад-юрт тинчлиги ва равнақи, халқимиз фаровонлиги йўлида жамиятимизнинг доимо ҳамжиҳат бўлиб келаётгани ўта мураккаб мустақил тараққиёт йўлини босиб ўтишда нақадар оғир синовлардан муваффақиятли ўтишга имкон яратди.

Фермерларимизнинг онгу тафаккурида ўз ери ва ишлаб чиқараётган маҳсулотига нисбатан эгалик ҳиссиёти йилдан-йилга тобора мустаҳкамланиб, уларнинг ўз меҳнати натижасидан манфаатдорлиги ошиб бормоқда. Сўнгги йилларда қабул қилинган қонунлар ва меъёрий ҳужжатлар фермер хўжаликлари ваколатларини сезиларли равишда кенгайтирди. Қишлоқ хўжалигида махсулот рақобатбардошлигини оширишнинг асосий йўлларидан бири бу ишлаб чиқаришни жадал усулда ривожлантириш дир.Президентимиз таъкидланишича жоҳон молиявий–иқтисдий инқирози шароитида масулот рақобатбрдошлигини ошириши иқтисодиётни барқаролаштиришнг асосий омилига айланди.

Битирув малакавий ишининг асосий мақсади фермер хўжаликларини ривожлантиришнинг аҳамиятини асослаш ва Жалақудуқ туманидаги Умид соҳиби фермер хўжалигида ўсимликларни ҳимоялаш орқали самарадорликни ошириш бўйича фикр-мулоҳазаларни, хулосаларни ва таклифларни ишлаб чиқишдир. Битирув малакавий ишида билдирилган фикр ва мулоҳазалардан, қилинган хулосалардан ва берилган таклифлардан Умид соҳиби фермер хўжалигида ўсимликларни ҳимоялаш орқали самарадорликни ошириш, ишлаб чиқариш харажатларини камайтириш ва иқтисодий самарадорлигини ошириш бўйича чора-тадбирларни ишлаб чиқишда фойдаланиш мумкин. БМИ да билдирилган фикр мулоҳазалардан бундан ташқари ушбу ҳудудда жойлашган ва ихтисослиги мос келадиган бошқа фермер хўжаликларида ҳам фойдаланиш мумкин.

Битирув малакавий иши – битирув малакавий ишларини ёзиш бўйича берилган тавсияларга ва хўжалик маълумотларига таъянган ҳолда ёзилган. Битирув малакавий ишида пахта ишлаб чиқаришда бажариладиган агротехник тадбирларни долзарблиги, эришилган натижалар, йўл қўйилган камчиликлар ва уларни олдини олиш чора-тадбирлари ёритилган. Битирув малакавий ишини вазифаси – фермер хўжаликларида пахта ишлаб чиқариш амалга оширилиб келинаётган агротехник тадбирларни иқтисодий самарадорликка таъсири бўйича илмий асосланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиш мавзуимни асосий мақсади ҳисобланади.

Асосий қишлоқ хўжалик товар маҳсулотларини етиштирувчи фермер хўжаликларида ишлаб чиқариш ресурсларидан самарали фойдаланиш йўллари бўйича илмий асосланган хулосалар ва таклифлар ишлаб чиқишдан иборат. Тадқиқот предмети бўлиб, фермер хўжаликлари ва сув истеъмолчилари уюшмалари ўртасидаги иқтисодий муносабатлар ва иқтисодий кўрсаткичлар мажмуаси, ишлаб чиқариш ресурсларидан самарали фойдаланишни ташкил этиш ва ҳуқуқий асосларини яратишга қаратилган қонунлар ҳамда қонуности ҳужжатлари ҳисобланади. Тадқиқот объекти қилиб, Булоқбоши туманидаги Пўлат Фарҳодбек фермер хўжалиги олинган.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2012 йил 21 майдаги “2012–2016 йилларда қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришини янада модернизация қилиш, техник ва технологик жиҳатдан қайта жиҳозлаш дастури тўғрисида”ги қарори қабул қилинди. Мазкур қарорда қишлоқ хўжалигида жумладан, боғ ва токзорларда фойдаланиладиган бир қатор янги турдаги, замонавий, ресурстежамкор, бир йўла бир нечта агротехник тадбирларни бажариш имкониятига эга техникаларни маҳаллий шароитда ишлаб чиқаришини йўлга қўйиш, 2012–2016 йилларда техникалар паркини босқичма-босқич янгилаб бориш каби бир қатор долзарб масалалар аниқ ечимини топган. Халқимизни арзон, сифатли, экологик тоза мева-сабзавот маҳсулотлари билан янада тўлиқ таъминлаш, экспорт ҳажмини кўпайтириш, етиштирилган маҳсулотларни чуқур қайта ишлаш орқали қўшилган қиймат яратиш бўйича мамлакатимизда катта салоҳият мавжуд бўлиб, амалга оширилаётган кенг кўламли тадбирлар ана шу салоҳиятдан янада самарали фойдаланиш имконини беради.

Тупроқ хайдов ости қатламини чуқур юмшатиш тавсия этилади. Уни амалга ошириш учун чуқур юмшатгичлар қўлланилади. Чуқур юмшатгичлар абразив мухитда ишлагани учун уларнинг ишчи органлари бизнинг мисолда исканасимон ясси ишчи органлари тез ейилиб ишдан чиқади бу эса ўз навбатида иш унумига ва хосилдорликка таъсир кўрсатади. Ишнинг мақсади чуқур юмшатгичнинг исканасимонсимон ясси ишчи органини қайта тиклаш технологиясини ўрганишдан иборатдир. Қайта тиклаш натижасида ишчи органни иш муддатлари ортади.

Битирув малакавий ишимда машиналарни асосий қисми бўлмиш хозирда кенг қўлланилаётган редукторларни тахлили бўйича иш олиб борилган. Бунда асосан бир ва кўп поғонали цилиндрсимон, конуссимон, червякли, планетар ва тўлқинсимон, тишли узатмали редукторлар тузилиши ва кинематик схемаларини ва уларни ишлаш жароёнида яроқсизланадиган валларини тиклаш усуллари тахлил этилган. Битирув малакавий ишида иқтисодий ҳамда ҳаёт фаолияти ҳавфсизлиги, табиатни мухофаза қилиш қисмлари ҳам кенг ёритилган. Битирув малакавий ишни тайёрлашда илмий мақолалар ва техник адабиётлардан фойдаланилган.

При выборе темы настоящей работы мы руководствовались задачами поставленными президентом Республики Узбекистан Исламом Абдуганиевичем Каримовым в его труде «Мировой финансово-экономический кризис, пути меры по его преодолению в условиях Узбекистана». В частности, во второй части в вышеуказанного труда посвященного вопросу «Поддержка банковской системы, демодернизация, техническое обновление и диверсификация производства, широкое внедрение инновационных технологий надежный путь преодоления кризиса и выхода Узбекистана на новые рубежи на мировом рынке». Анализ опыта, накопленного в ремонтной практике сельскохозяйственного производства а также в области технологии машиностроения показывает, что основным способом восстановления и упрочнения быстроизнашивающихся деталей машин является напыление или наплавка.

Кишлок хужалик энтомологияси агрономик фан булиб, у кишлок хужалик экинларига зарар етказадиган хашоротларни урганади, усимликнинг шикастланишига нисбатан булган муносабатини ва кураш усулларини ишлаб чикади. Кишлок хужалик энтомологиясининг асосий вазифаси – усимликларга хашоротлар томонидан етказиладиган зарарини камайтириш ёки олдини олишдир. Шуларни хисобга олган холда бизнинг максадимиз мамлакатимизда устирилаётган хар кандай кишлок хужалиги экинларини зараркунанда- лардан химоя килиш ва мул хосил олишда уз хиссамизни кушишдир.

Республикамизда иқтисодий ислохатларни босқичма – босқич амалга оширилиши тараққиётимизни асосий омили хисобланади. Ҳар бир ислоҳат маълум бир ҳуқуқий манба асосида амалга оширилади, чунки мустаҳкам ҳуқуқий негизсиз ижтимоий – иқтисодий ислоҳатларни амалга ошириб бўлмайди. Президентимиз И.А. Каримов тамонидан Ўзбекистонда иқтисодий ислохаталарни чуқурлаштириш тамойиллар яратилди. Ундан таъкидланишича қишлоқ хўжалигидаги ислохат хисобланади. Битирув малакавий ишида, тажриба йўли билан полиз ширасини бодринг ўсимлигида ривожланиши ва келтирадиган зарарини ўрганиб, уйғунлашаган кураш тизимида экалогик тоза агротехник кураш яъни фосфорли ўғитлар билан барг сатхидан озиқлантириб уни самарадорлигини ва бодрингдан юқори ва сифатли хосил олишга эришишни мақсад қилиб олдик. Тажриба натижаларига асосан бодринг етиштирадиган фермер хўжаликларига тавсиялар беришни мақсад қилдик.

Республикамизда иқтисодий ислохатларни босқичма – босқич амалга оширилиши тараққиётимизни асосий омили хисобланади. Ҳар бир ислоҳат маълум бир ҳуқуқий манба асосида амалга оширилади, чунки мустаҳкам ҳуқуқий негизсиз ижтимоий – иқтисодий ислоҳатларни амалга ошириб бўлмайди. Президентимиз И. А. Каримов тамонидан Ўзбекистонда иқтисодий ислохаталарни чуқурлаштириш тамойиллар яратилди. Ундан таъкидланишича қишлоқ хўжалигидаги ислохат хисобланади. Битирув малакавий ишида, тажриба йўли билан ғўза саратони касаллигини ривожланиши ва келтирадиган зарарини ўрганиб, уйғунлашган кураш тизимида экологик тоза агротехник кураш яъни фосфорли ўғитлар билан барг сатхидан озиқлантириб уни самарадорлигини, юқори ва сифатли хосил олишга эришишни мақсад қилиб олдик. Тажриба натижаларига асосан фермер хўжаликларига тавсиялар беришни мақсад қилдик.

Хозирги пайтда фақат ғўза далаларининг ўзида ғўза билан бирор бир жихат бўйича алоқадор булган уч юзга яқин турдаги хашоратлар борлиги аниқланган. Шулардан 8-10% хосилга сезиларли миқдорда зарар ётказувчи хашоратлар хисобланади. Қолгам 70-80 % зараркурандларга кирғин келтириб фақат улар хисобига яшовчилар хисобланади. Ғўза га зарар келтирувчи зараркунандалар ичида айниқса ғўза тунлами катта зарар келтиради. Бу зараркунанда ўзининг яшаш ва ривожланиш даврида 20-22 тагача ғўза хосил органларига зарар келтиради. Агар бу зарар кунандал арга ўз вақтида тўғри химоя чораси қўлланилмаса ғўза хосилини 35-50 % гача йўқолиши мумкин. Шуларни хисобга олиб бу малакавий битирув ишимизда ғўза тунламига қарши уйғунлашган химоя чорасини қўллаб табиатдаги мувозанатни бузилиши бироз бўлса хам олдини олиш кураш воситаларини керакли вақтларда иложи борича биологик кураш усулида фойдаланиб ғўза тунламини ғўзадаги зарарини камайтиришни ўз олдимизга мақсад қилиб қўйдик.

Машина ва механизмларнинг техник холати, пухталиги ва узоқ муддат ишлашини яхшилаш учун машинасозлик ва тамирлаш корхоналарида замонавий технологияларни ишлаб чиқаришга жорий қилиш, арзон ва ейилишга чидамли материаллларни қўллаш зарур бўлади. Машиналар деталлари ишлатиш давомида хилма-хил олимлар тасирида ўзларининг бирламчи ўлчамларини ва механик хоссаларини йўқотади ва оқибатда машиналар бузилиб, ишга яроқсиз холга келади. Шу боис ейилган деталларни қайта тиклаш долзарб масала бўлиб катта ахамиятга эгадир.

Битирув малакавий иши учун ўтказилган изланишларнинг мақсади ўтлоқи бўз тупроқлар шароитида фосфорли ўғитни органик ўғит билан бирга қўллашнинг гўзани ўсиши, ривожланиши ва пахта ҳосилига таъсирини ўрганиш ҳамда илмий хулоса, ерларга ўғитдан фойдаланиш бўйича тавсиялар тайёрлашдир. Ўзбекистонда ер усти тузилиши яъни рельефи, ўсимликлар дунёси, иқлими ва бошқаларга кўра турли тупроқлар тарқалган. Бу эса ўша жойнинг тупроқ – иқлим шароитидан келиб чиққан ҳолда экинлар етиштиришни, демакки уларда ўғитлар турлари, учун йиллик меъёри ва фойдаланиш усулларини ўрганиш ҳамда такомиллаштиришни тақазо этади. Шу нуқтаи назардан қаралса фосфорли ўғит меъёрини ўрганиш долзарб ҳисобланади.

Қишлоқ хўжалигида иқтисодий ислоҳоатларниниг амалга ошириш заруриятини ҳисобга олиб, ердан оқилона фойдаланиш, ҳар бир гектар ер маҳсулдорлигини ошириш муҳим аҳамият касб этади. Шулар қаторида Пахта ва Дон маҳсулотларини етиштиришни кўпайтириш ҳозирги шароитда интенсив технологияларни жорий этиш, тезпишар, касалликка чидамли серҳосил навларни яратиш, тупроқнинг мелиоратив ҳолатини яхшилаш ва унумдорлигини ошириш билан боғлиқ бўлган барча агротехника тадбирларини амалга ошириш билан боғлиқдир.

Республикамиз мустақилликка эришганидан кейин сут маҳсулотларини етиштириш ва озиқ-овқат маҳсулоти сифатида қайта ишлаш сохасида туб ислохатлар ўтказилди. Сут маҳсулотларини исроф бўлиш сабабларини билмаслик, сақлаш ва қайта ишлаш даврида маҳсулот сифатини пасайишига ҳамда катта нобудгарчиликка олиб келади. Тажриба натижалари шуни кўрсатадики, сут ҳом-ашёсидан озиқ-овқат ишлаб чиқаришда сут ҳом-ашёсининг таркибий сифатларидан асосийси, сутнинг ёғлилик ва нордонлик кўрсаткичлари маҳсулот чиқишида муҳим кўрсаткичлар эканлигини кўрсатди. “Сутдаги ёғлилик меъёрини тайёрланадиган махсулотларга таъсирини ўрганиш” мавзусида бажарилган бакалавр битирув малакавий ишида шулар тўғрисида маълумотлар келтирилган.

Мазкур битирув малакавий иши узумни кишмишбоп ва майизбоп навларини хўжалик биологик хусусиятларини ўрганиш ва уларни қуритиш технологияси бўлиб, кишмиш ва майиз тайёрлаш учун энг истиқболли навларни, юқори сифатли маҳсулот берадиган таннархи паст, серҳосил навларни ажратиб олиш ва ишлаб чиқаришга тадбиқ этишга бағишланган.

O’zbekistonda fuqarolik jamiyatining barpo etishda mahalla institutining rolini va uning jamiyat hayotida tutgan o’rnini o’rganish va tahlil qilish.

Qo`qon xonligi siyosiy tarixi va davlat boshqaruv tizimi tahlilini amalga oshirish.