Qaraqalpaq tili woqi’w pa’ni si’pati’nda basqa woqi’w pa’nleri ishinde tiykarg’i ori’ndi iyeleydi.

Асрлар мобайнида шаклланиб келган ҳуқуқий, ахлоқий қарашлар ва уларнинг ижтимоий-маънавий илдизлари, жаҳонда ва минтақада ахлоқшунослик илмининг турли йўналишлари ва уларда маънавиятга оид муаммоларнинг инъикос топишини ўрганиш орқали Ўзбекистонда маънавий-ахлоқий тарбия масалаларини жаҳон ахлоқ илми ютуқ ва камчиликларини қиёсий таҳлили ва халқимиз маънавий-ахлоқий меросига таянган ҳолда ҳал қилиш йўлларини излаб топиш ва уларни ҳаётга татбиқ этиш ушбу фан йўналишининг асосий мақсади ҳисобланади.

Qaraqalpaq tilindegi dawi’ssi’z fonemalardi’n’ distribuciyali’q wo’zgesheliklerin u’yreniw teoriyali’q jaqtan da, a’meliy jaqtan da wog’ada u’lken a’hmiyetke iye.

Дарҳақиқат, ҳар бир шахс учун ўзликни англашнинг ибтидоси Ватан туйғусидир. Бу муқаддас туйғу ҳақида саноқсиз китоблар ёзилган. Ватан тушунчаси кенг қамровли, кўп маъноли тушунча. Инсон ўз киндик қони тўкилган, туғилиб ўсган диёрини Ватан дейди, аммо ҳар бир инсон бу тушунчага ўз маънавий камолот даражасига кўра қамров беради. “Ўз уйим - ўлан тўшагим”, дейди биров, бошқаси туғилган шаҳар ёки қишлоғини Ватаним, юртим, дейди. Аммо қандай талқин этилмасин, муҳими, Ватан тушунчаси маънавий муносабатни билдиради, яъни у маънавий қадриятдир, Ватан туйғуси инсон маънавий камолоти даражасидан хабар бергувчи илк муҳим нишонадир.

Асрлар мобайнида шаклланиб келган ҳуқуқий, ахлоқий қарашлар ва уларнинг ижтимоий-маънавий илдизлари, жаҳонда ва минтақада ахлоқшунослик илмининг турли йўналишлари ва уларда маънавиятга оид муаммоларнинг инъикос топишини ўрганиш орқали Ўзбекистонда маънавий-ахлоқий тарбия масалаларини жаҳон ахлоқ илми ютуқ ва камчиликларини қиёсий таҳлили ва халқимиз маънавий-ахлоқий меросига таянган ҳолда ҳал қилиш йўлларини излаб топиш ва уларни ҳаётга татбиқ этиш ушбу фан йўналишининг асосий мақсади ҳисобланади.

Qaraqalpaq xalqi’ni’n’ ma’deniy turmi’si’nda XIX a’sir ayri’qsha iz qaldi’rg’an da’wir boldi’.

Бугунги мустақил Ўзбекистонда миллатнинг маънавий-ахлоқий ривожланиши, ёш авлоднинг маънавий-ахлоқий тарбиясининг долзарб масалалари Ўзбекистон Президенти И.А. Каримовнинг ушбу муаммоларга ёндошувдаги янгича қарашлари асосида жиддий тадқиқ этилади.Асрлар мобайнида шаклланиб келган ахлоқий қарашлар ва уларнинг ижтимоий-маънавий илдизлари, жаҳонда ва минтақада ахлоқшунослик илмининг турли йўналишлари ва уларда маънавиятга оид муаммоларнинг инъикос топишини ўрганиш орқали Ўзбекистонда маънавий-ахлоқий тарбия масалаларини жаҳон ахлоқ илми ютуқ ва камчиликларини қиёсий таҳлили ва халқимиз маънавий-ахлоқий меросига таянган ҳолда ҳал қилиш йўлларини излаб топиш ва уларни ҳаётга татбиқ этиш ушбу фан йўналишининг асосий мақсади ҳисобланади.

Qaraqalpaq tilinin’ izertleniwleri basqa tu’rkiy tillerge sali’sti’rg’anda keshirek baslani’wi’na qaramastan, bu’gingi ku’ni wo’z rawajlani’w joli’na iye boldi’.

“Эркин фуқаро маънавиятини, озод шахсни шакллантириш масаласи олдимизда турган энг долзарб вазифадир. Бошқача айтганда, биз ўз ҳақ-ҳуқуқларини танийдиган, ўз кучи ва имкониятларига таянадиган, атрофида содир бўлаётган воқеа-ҳодисаларга мустақил муносабат билан ёндашадиган, айни замонда шахсий манфаатларини мамлакат ва халқ манфаатлари билан уйғун ҳолда кўрадиган эркин, ҳар жиҳатдан баркамол инсонларни тарбиялашимиз керак"

Feyil qaraqalpaq tilinde basqa so’z shaqaplari’na qarag’anda yen’ qospali’ ha’m grammatikali’q formasi’ menen ma’nisi jag’i’nan yen’ ko’lemli so’z shaqaplari’ni’n’ biri.

Ushbu referatda yoritilgan mavzuning maqsadi mustaqillik va milliy tiklanish sharoyitida milliy g’oya va milliy mafuraning o’rnini aniqlash hamda milliy tiklanish sharoitida milliy mafkuraga e’tiborning ortishini ilmiy asoslab berish.

Til ja’miyetlik qubi’li’s bolg’anli’qtan barli’q waqi’tta jetilisip, rawajlani’p woti’radi’.

Рефератда инсоннинг жамиятдаги ўрни, қадр-қиммати адолат мезони, ҳаётнинг иқтисодий, ижтимоий, сиёсий, ҳуқуқий соҳаларида содир бўладиган барча воқеа ва ходисалар ҳақида ёзилган.

Bizin’ bul pitkeriw qa’nigelik jumi’si’mi’z qaraqalpaq xali’q da’stanlari’nda qollani’lg’an toponimlerdi izertlewge arnalg’an.

Qaraqalpaq tilindegi tuwi’sqanli’q atamalardi’n’ qani’ boyi’nsha tuw’iqanli’q atamalar ha’m neke boyi’nsha tuwi’sqanli’q atamalar dep yeki toparg’a bo’lip qaraw maqsetke muwapi’q. Bul yeki topar barli’q tuwi’sqanli’q atamalardi’ wo’z ishine qamti’y aladi’.

Qaraqalpaq til biliminde go`nergen so`zler boyi’nsha arnawli’ izertlewler joq, tek g`ana go`nergen so`zler «Ha`zirgi qaraqalpaq tili, Leksikologiya» sabaqli’g`i’nda teoriyali’q jaqtan si’patlama beriledi.

Qaraqalpaq tili wo’z aldi’na til si’patinda qa’lipleskennen son’ 20-30-ji’lllari’ lingvistikali’q aspektte izertlenile basladi’.

Qaraqalpaq adam atlari’ni’n’ ko’pshilik bo’legi xalqi’mi’zdi’n’ wo’tken zamanlardan baslap ha’zirge deyingi ma’deniy-tariyxi’y wo’mirin ani’q ko’rsetedi.

Qaraqalpaq so’ylew tiline ta’n seslik qubi’li’slardi’ izertlew yen’ a’hmiyetli mashqalalardi’n’ biri boli’p esaplanadi’.

Tu’rkiy tillerde yen’ a’hmiyetli wazi’ypalardi’n’ biri milliy a’debiy tillerdin’ qa’liplesiw ha’m rawajlani’n basqi’shlari’n izertlew boli’p tabi’ladi’.