Translation plays an important role in the cultural development of mankind. Translation acquaints with the life, mode of life, history, literature and achievements of science of other nations. The first historical stage of development of translation began from Antiquity.

Tarjimaning pragmatik adekvatligini ta’minlashda tilning turli shevalarida, lahjalarida gapiruvchi, bir-birlaridan farq qiluvchi ijtimoiy-lisoniy omillar ham muhim rol o’ynaydi.

Ingliz adabiy tilida, xususan badiiy nutqda axborotning to’liqroq va badiiy estetik ta’sirliroq tarzda ifodalanishga yordam beradigan parantez birliklarni tez-tez uchratamiz. Lekin, ularning semantik, grammatik, funksional va kognitiv xususiyatlari esa mutloq tadqiq etilmagan.

Yozma va og’zaki nutqning jilosi tafakkur mashqlaridir. Shu haqda so’z yuritib, adabiyotshunos olim Nusratullo Atoulloh o’g’li Jumaxo’ja yozadi: “Yozma nutq bilan shug’ullanmagan notiq nutqining rivoji sust, sayqal topishi qiyin kechadi.

Таржима назарияси ва амалиёти учун “фон”ли билимнинг бир гуруҳи муҳим ўрин тутадики, у ҳам бўлса бошқа ўлка, бошқа маданиятга ҳос бўлган борлиқ бўлиб, уларнинг маъносини таржима қилинаётган тилўқувчилари хотосиз тушуна олишлари даркор.

Boshqa tillardan olingan terminlar yoki boshqa tillardagi so`zlardan tug`ilgan terminlar, ko`pincha atoqli otlar singari bir ma’noli bo`lib, odatdagi so`zlardan ajralib turadi. Masalan: telefon, sarlavha, vergul kabi.

Badiiy asarni tarjima qilish uchun tilning lug’at boyligi, chunonchi sinonim va omonimlar, kasb-hunar terminlari, dialektal, eskirgan va vulgar so’zlar, erkalash va kichraytirish, qochiriq, matal va idiomalarni hamda so’zlarning musiqiyligi-yu, ohangdorligini, ko’p ma’noliligini, tilning talaffuz normalarini, mubolag’a va kuchaytirish xususiyatlari, yumor, hazil-mutoyiba formalarini bilish zarur.

Moreover, international scientific-practical conference on the theme `Prospects of creation of tourist center in Bukhoro as a component part of the Great Silk Road’ is on the agenda.

Finally, I shall focus on the communicative and socio-cultural approach which heavily predicated upon the theory of skopos. Finally, I shall end by introducing a section on the field of audiovisual translation. The Babel myth, cited in the Genesis, consists of the idea of having a unique language for the whole of mankind.

Filologlar til va nutqni ajratishadi. Til - bu davrlar mobaynida o’zgaruvchi so’z va grammatik prinsiplar asosida qurilgan birikmalar jamlanmasi. Nutq - ma’lum bir milliy tilda ifoda, fikr va hissiyot va harakatda tilning namayon bo’lishdir.

Veb portal tadqiqotchilar tomonidan to`plangan, va ko`pincha boshqalar uchun kirish mumkin bo`lmagan, atrof–muhit haqida axborot hisoblash resurslarini integratsiyalash asosini yaratadi. Atrof-muhit sohasidagi zamonaviy tadqiqot ishlaridagi axborot–hisoblash infratuzilmasining yaratilishi, bu tadqiqotchilarni ushbu mul`titartiblangan sohadagi birgalikdagi olib boriladigan ilmiy ishlariga kerakli axborotlar to`plami bilan ta`minlash uchun birinchi qadam bo`lardi. Portalda markaziy texnik masalalardan biri har xil kombinaciyalardagi har xil matematik modellarni birlashtirish bo’lib, u tadqiqotchilarga ushbu modelga kiruvchi va chiquvchi ma’lumotlarning texnik muommolarini birlashtirish haqida uylab o’tirmaslik imkonini btradi. Ishda foydalanilgan matematik modellarning har biri uz navbatida, ku’pgina fizik jaraiyonlarni birlashtiradi. Portalning texnik qismini amalgam oshirish uchun oraliq dasturiy ta’minot yaratish talab etiladi, u portalning ku’p foydalanuvch tizimi kabi harakatini ta’minlovchi, Internet tarmog’I bu’yicha kirish huquqini beradigan amaliy masalalarni echishga yunaltirilgan. Portalda U’rta Osiyo mintaqasida ku’zatiladigan iqlim u’zgarishlari bazaviy axborotlar keltiriladi. Jymladan iqlimning asosiy tamoyillari, tabiatning asosiy qonunlari, atrof – muhit holatini va unga xu’jalik faoliyatining ta’siri, mintaqaviy iqlimga kuchli ta’sirini u’tkazib kelayotgan Orol haqida batafsil ma’lumitlar keltiriladi.

Ko`rib chiqilayotga bitiruv malakaviy ishimda “Abonentlarga xizmat ko`rsatish markazi” axborot tizimini yaratish (Internet xizmati) keltirilgan. Men shu bakalavrlik bitiruv malakaviy ishimda abonentlarga xizmat ko`rsatish uchun zaruriy shart – sharoitlar va uning qanchalik zarurligini tushundim va uning internet orqali har bir abonent o`z sevgan kompaniyasi saytidan foydalanish imkoniyatiga ega bo`lgan saytni ishlab chiqdim. Men bu bitiruv malakaviy ishim uchun yaratilgan saytni eng zamonaviy osonlashtirilgan Joomla dasturidan foydalangan holda ishlab chiqdim. Va bu malakaviy ishimni har bir shu web – dasturlashni o’rganishni xohlovchilar uchun undan foydalanish imkoniyatuga ega qilib, web – dasturlash sohasidagi deyarli barcha tillar haqida boshlang`ich va yuqori darajali ma’lumotlarni berib o`tdim.

Bitiruv malakaviy ishining quydagi amaliy va nazariy natijalari olindi: • Ish jarayonini avtomatlashtirishda masalaga to`g`ri yondoshuv orqali avtomatlashtirilgan tizimlarda ma`lumotlarni takshil etildi va Tizimini yaratishda foydalanilgan dasturiy vositalar bеlgilanib Ma`lumotlar bazasini yaratildi; • Fuqarolarning nafaqa taminot bo`limining malumotlar bazasi interfesini yaratish orqali hisoblash tеxnikasi buyicha maxsus tayyorgarlik ko’rmagan foydalanuvchiga ham mo’ljallangan foydalanuvchi uchun qulay bo`lgan interfeysga ega bo`ldik

Қаралаётган битирув малакавий ишида Delphi мухитида компьютерда оддий моделлаштириш масалаларини ечиш методикаси қаралган. Ишнинг асосий натижалари сифатида қўйидагиларни кўрсатиш мумкин: 1. Модел ва моделлаштириш ҳақида асосий тушунчалар келтирилди. 2. Моделлаштириш бойынша Delphi тилининг имкониятлари урганилди. 3. Моделлаштиришнинг оддий моделлари асосида тебраниш масалаларини сонли усуллар билан ечишга конкрет мисоллар кўрилди.

Bitiruv malakaviy ishida korxonani tashkillashtirish darajasi taxlil qilindi, korxonadagi boshqarish xizmatining mazmuni ko`rsatildi, korxona ichidagi axborot tizimining ma`nosi ochib berildi, dasturiy maxsulotlar bazasi taxlil qilindi va korxona ish faoliyati uchun Delphi dasturlash tilidan foydalanish zaruriyati isbotlandi. Delphi dasturlash tilida Paradox ma`lumotlar bazasidan foydalanish yordamida korxona boshqarish xizmati haqida, korxona hujjatlar haqida, korxona ichidagi axborot tizimi haqida va axborotlarni qayta ishlashga tadqiqotlar yuritildi.

Malakaviy bitiruv ishning maksadi fermer xo`jaliklari ma`lumotlar bazasini mul`timediyali tahlilining dasturiy ta`minotini yaratishdan iborat bulib, maqsadga erishish uchun quyidagi vazifalar bajarildi: • Ma`lumotlar omborida ishlashni mukammal o`rganildi; • Fermer xo`jaliklari ma`lumotlar bazasini strukturasi bilan tanishish va shu asosida ma`lumotlar strukturasini yaratildi; Ma`lumotlar bazasiga qo`yilgan asosiy talablar bilan tanishib olish, buning asosida kerakli so`rovnoma va hisobotlarni ajratildi; • Ma`lumotlar ombori uchun "Microsoft Office Access"dan foydalangan holda dasturiy ta`minot yaratildi, shu bilan birga qulay va engil interfeys ishlab chiqildi; Borland Delphi 7.0. qo`shimchasini ishlab chiqishda qulayli usullarni urganish bilan ma`lumotlar bazasi yaratildi

Юқорида қараб ўтилган “Inter-VUZ тизими учун “илмий ижодий ишлар” модулини яратиш” номли мавзусидаги битирив малакавий иши ўз олдига таълим муассасаларидаги электрон кутибхона таркибига илмий ижодий ишларни киритиш ва у орқали ижодий ишларни марказий ҳолда сақлаш, бошқариш ва самарали фойдаланиш, турли кесимларда таҳлиллар юриш орқали қарорлар қабул қилишга кўмаклашиш модулини ишлаб чиқиш мақсадида бўлиб, олиб борилган таҳлилий, назарий ва амалий ишларга қуйидагича натижавий хулосалар келтириш мумкин: • Электрон кутибхоналар ва уларни ривожланиш таҳлиллар олиб борилиб, электрон кутибхоначиликка асосланган ИРБИС, КАРМАТ каби тизмларнинг афзалликлари ўрганилди. • Электрон кутибхоналарнинг маълумотлар базасини яратиш технологиялари ва воситалари қаралади. Жумладан, РНР ва Java дастурлаш тили, HTML воситаси, Ajax технологиялари, маълумотлар базасини бошқаришда SQL тили ва унинг имкониятларини қаралди; • Электрон кутибхоналар учун маълумотлар базасини лойиҳалаш ва яратиш ўрганилган ҳолда илмий ижодий ишлар учун маълумотлар базасини phpMyAdmin воситаси ёрдамида такомиллаштирилди • Илмий ижодий ишлар базасининг дастурий таъминоти яратилади. Яратилган модулни қўллаш учун объект сифатида Inter-VUZ - таълимда интерактив хизматларни кўрсатиш тизимининг электрон кутибхона модули олинади ҳамда унинг имкониятлари ўрганилди. • Электрон кутибхона модулига янгидан киритилган илмий ижодий ишлар базаси билан ишлаш кенг ёритилди.

Yuqoridagi misollarda ba`zi bir masalalar fazoviy qarashni talab etsa, ba`zilarida esa tekislik bilan kifoyalanish etarli. Mos modelni tanlash uchun hal qiluvchi savollardan biri, bu mos modelni tanlash. Keyingi savol, amaliyot uchun modelning aniqlik darajasi qanday bo’lishi, ayniqsa model` tenglamasini sonli hisoblash uchun kutilayotgan ish xajmi qanday. Shunday qilib, modelga fazoviy o’zgaruvchilarni kiritish kerakmi degan savolga javob hamma vaqt ham ijobiy emas. Ba`zan masalaning fazoviy darajasini kamaytirish imkoniyatiga egamiz (3 o’lchovli model` o’rniga 2 o’lchovli modeldan foydalanamiz). Kichik o’lchovli model` (masalan, fazoviy o’zgaruvchilar va vaqt), fazoviy o’zgaruvchisiz arzonroq model` (va noaniq) bilan ko’p o’zgaruvchili (3 fazoviy o’zgaruvchili va vaqt, aniqroq) modellar orasidagi kompramis deb qarasak bo’ladi.

Pitkeriw qaniygelik jumisinda turaqli koeffitsientli siziqli differentsional ten’leme qaraladi. Bul turaqli koeffitsientli differentsional tenlemenin’ orniqlilig’in izertlew ushin Lyapunov funktsiyasin kvadratliq forma turinde alamiz. Turaqli koeffitsientli differentsional ten’lemenin’ orniqlilig’in kvadratliq forma turinde izertlew matritsaliq ten’lemeni sheshiwge alip keledi. Berilgen siziqli sistema ushin bahag’a iye bolamiz.

Bul pitkeriw qa`niygelik jumısının` tiykarg`ı na`tiyjeleri to`mendegilerden ibarat: - Pu`tin sanlı sızıqlı programmalastırıw ma`selesine tiyisli ilimiy a`debiyatlar ha`m internetten temag`a tiyisli materiallar alınıp u`yrenildi. - Pu`tin sanlı programmalastırıw ma`selelerin sheshiw usılları u`yrenildi. - Pu`tin sanlı programmalastırıwdın` geypara a`meliy ma`selelerinin` matematikalıq modelleri du`zildi; - Pu`tin sanlı programmalastırıwdın` anıq ma`selesi MathCAD sisteması ja`rdeminde sheshilip na`tiyje alındı.