Мамлакатимизда дон ва дон маҳсулотлари тайёрлаш йил сайин ортиб бормоқда. Шу маънода Ўзбекистоннинг ғалла мустақиллигига эришгани, юртимизда дон тайёрлаш ҳажми мунтазам усиб бораётгани, қабул қилинган бир қатор қарор ва фармонлар ижроси давлат сиёсати даражасида қаралётгани натижасидир. Бу йилги (2013) ғалла маррасини эгаллаш деҳқонлар учун осон кечмади, ўтган йилнинг (2012) куз мавсуми ғалла экиш учун ноқулай кел гани, баҳор фаслининг эса, ниҳоятда серёғин бўлиб, турли хил касаллик ва зараркунандалар кўпайиб, ҳосилга сезиларли даражада зарар келтирди. 2013 йилда фермерлик ҳаракатини мустаҳкамлаш мақсадида, фермер ҳўжаликлари ер майдонларини оптималлаштирилиши, ерларининг мелиоратив ҳолатини яхшилаш ғалла навларининг ҳар бир худуднинг, тупроқ ва иқлим шароитига, сув билан таъминлаш даражасига қараб жойлаштириш каби кенг кўламли ишларни изчил амалга ошриш пировард кутилган натижани берди.

Мамлакатимизда дон ва дон маҳсулотлари тайёрлаш йил сайин ортиб бормоқда. Шу маънода Ўзбекистоннинг ғалла мустақиллигига эришгани, юртимизда дон тайёрлаш ҳажми мунтазам усиб бораётгани, қабул қилинган бир қатор қарор ва фармонлар ижроси давлат сиёсати даражасида қаралётгани натижасидир. Бу йилги (2013) ғалла маррасини эгаллаш деҳқонлар учун осон кечмади, ўтган йилнинг (2012) куз мавсуми ғалла экиш учун ноқулай кел гани, баҳор фаслининг эса, ниҳоятда серёғин бўлиб, турли хил касаллик ва зараркунандалар кўпайиб, ҳосилга сезиларли даражада зарар келтирди. 2013 йилда фермерлик ҳаракатини мустаҳкамлаш мақсадида, фермер ҳўжаликлари ер майдонларини оптималлаштирилиши, ерларининг мелиоратив ҳолатини яхшилаш ғалла навларининг ҳар бир худуднинг, тупроқ ва иқлим шароитига, сув билан таъминлаш даражасига қараб жойлаштириш каби кенг кўламли ишларни изчил амалга ошриш пировард кутилган натижани берди.

Кузатувлар тажриба далаларида салат коллекциясини ўрганиш ВИР услублари бўйича ўтказилди. “Турли салат навларини экиш схемаларини ўсимлик хосилдорлигига таъсири” мавзусини ўрганиш мақсадида Андижон вилояти Андижон туман “Улуғбек гулшани” фермер хўжалигида салат ўсимлигини 3 ҳил экиш сҳемасида экиб уларни ҳосилига таъсирини ўргандик. Тажрибамиз давомида ВИР томонидан тадбиқ этилган кўлланмага асосланиб тажрибада ўсимликни ва ривожланишини ҳосилдорлигини математик таҳлил қилдик ва иқтисодий самарадорлигини кўрсатиб ўтдик.

Узлуксиз таълим тизимининг олдига қўйилган давлат ва ижтимоий буюртмага мувофиқ, олий ўқув юртлари таълим-тарбия жараёнининг самарадорлигини ошириш, илм-фаннинг сўнгги ютуқларини амалиётга жорий этиш орқали ижодкор, ижтимоий фаол, юксак маънавиятли, касб-ҳунарли, Она-Ватанга садоқат, миллий ва умуминсоний қадриятлар руҳида тарбияланган, ижодий ва мустақил фикр юрита оладиган, давлат ва жамият олдида ўз бурчи ва жавобгарлигини ҳис этадиган баркамол шахсни камолга етказиш, уларнинг онги ва қалбига миллий истиқлол ғоясини сингдириш каби муҳим вазифаларни амалга ошириш назарда тутилади. Жахон педагогика фани илмий техника тараққиёти таъсирини бошидан кечириб, психология, кибернетика тизимлар назарияси, бошқарув назарияси ва бошқа фанлар ютуқларини бирлаштириб ҳозирги даврида фаол янгиланиш жараёнлари босқичида турар экан, инсон имкониятлари самарали ривожлантириш амалиётига бой маъсул бермоқда.

O’zbekistonda mustaqillik yillarida suv xo’jaligi sohasida juda katta o’zgarishlar amalga oshirildi. Jumladan, suv resurslarini boshqarish tizimi takomillashtirildi, sug’orish tarmoqlarining texnik holatini yaxshilandi, sug’oriladigan yerlarning meliorativ holatini yaxshilash va ularning suv ta’minotini oshirish borasida keng ko’lamdagi ishlar olib borildi, zamonaviy suvni tejaydigan texnologiyalarni joriy qilish, avtomatlashgan boshqaruv va kuzatuv tizimini o’rnatish, qishloq xo’jaligini mahsulotlarini ishlab chiqarishni diversifikatsiya qilish ishlariga keng e’tibor berildi. Paxta, sholi kabi suvni ko’p talab qiluvchi ekinlar qisqartirilib, o’rniga boshoqli don, sabzavot-poliz ekinlari va bog’-uzumzorlar maydoni kengaytirildi.

Tarbiya psixologiyasi yechimida ijtimoiy institutlar faoliyatida yoshlarda zaruriy xulq-atvor va odatni shakllantirish ilmiy- pedagogik muammo sifatida asoslandi, ijtimoiy muhit, ijtimoiy institut tushunchalari izohlandi, ularning rivojlanish tarixi o`rganildi, rivojlanish darajalarini belgilovchi mezonar aniqlandi va omillari ilmiy jihatdan bir tizimga keltirildi. Tadqiqot natijalari asosida, yoshlarda ijodiy qobiliyat va intelektual saloxiyatni shakllantirish yuzasidan ilmiy- psixologik va metodik tavsiyalar o`smirlarning psixik rivojlanishidagi ijtimoiy ta’sirlarning ta’lim tarbiyaviy samaradorligini oshirish imkonini beradi. Tadqiqot ishida olg`a surilgan fikr- mulohazalar ular o`rtasida ta’lim-tarbiyaviy ishlarda dasturul amal bo`lib, yoshlar faoliyati mehanizmini ishlab chiqishda muhim ko`llanma sifatida xizmat qiladi. Ushbu tadqiqot natijasi o`laroq ishlab chiqilgan tavsiyalar, hulosalardan tuman, viloyat, shahar va xatto Respublika miqyosida ijtimoiy institutlar faoliyati dasturlarini tuzishda foydalanish, tavsiyalarimizdan esa Respublikaning shahar va tumanlarida, mahalla, korxona hamda oliy va o`rta maxsus o`quv yurtlarida yoshlar bilan olib boriladigan ish jarayoniga tadbiq qilishda o`zining samarali natijalarini berishi mumkin.

Битирув малакавий ишнинг долзарблиги “Норин қишлоқ хўжалик коллежида ўқитувчининг инновацион педагогик маҳоратини ошириш йўллари” мавзусида ўқувчи касбий маҳоратини оширишнинг ташкилий-педагогик муаммоларини назарий ва амалий жиҳатдан ўрганиш долзарб масалалардан эканлиги ва уни ечимини топиш мақсади иш мазмунида ёритилмоқда. Битирув малакавий ишнинг ўрганганлик даражаси касб-ҳунар ўқитувчиларини тайёрлашда ва уларнинг таълимий-тарбиявий ишларини самарали ташкил этишда инновацион технология йўналишлари бўйича илмий тадқиқот ишлари амалга оширилган.

Ўзбекистон ўз истиқлол ва тараққиёт йўлидан ривожланиб, халқаро майдонда ўзининг муносиб ўрнини топмоқда. Давлатимизнинг мустақил тараққиёт йўлини таъминлаш учун ижтимоий,сиёсий, иқтисодий, маданий ва маърифий соҳаларда чуқур ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Жамият ва инсон манфаатига қаратилган бу ислоҳотларнинг самараси бевосита таълим тизимида тайёрланаётган мутахассис кадрларнинг салоҳиятига боғлиқдир. Шу боис мустақилликнинг дастлабки кунларидан бошлаб сифатли кадрлар тайёрлашга қодир миллий асосга қурилган ва жаҳондаги илғор давлатлар таълими тараққиёти тажрибаларига таянадиган кадрлар тайёрлаш тизимини яратиш асосий вазифаларидан бирига айланди. 1997 йилда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг “Таълим тўғрисида”ги қонуни ва “Кадрлар тайёрлаш миллий дастури” миллий таълим тараққиёти ва миллий кадрлар тайёрлаш тизими истиқболларини белгиловчи ҳужжат сифатида бу соҳадаги ишларни ривожлантиришда яна бир тарихий давр бошланишига замин яратди.

Тақдимот инглиз тили тарихида Янги инглиз тили даврининг умумий хусусиятлари ҳақида бўлиб, ундаги тарихий ўзгаришлар, инглиз тилининг ички тузилмасидаги ўзгаришлар батафсил ёритилган.

Андижон вилоятининг оч тусли бўз тупроқлари шароитида такрорий экинлардан кейин тупроқда қолган анғиз ва илдиз қолдиқлари таркибида озиқа унсурларини ва улардан кейин экилган кузги буғдойни ўғит меъёрларига боғлиқ ҳолда тупроқ унумдорлиги ҳамда кузги буғдой ҳосилдорлигига таъсирини аниқлашдан иборат. Такрорий экинлар кузги буғдойга қўлланилган ўғит меъёрларига боғлиқ ҳолда қолдирган анғиз ва илдиз қолдиқларини тупроқ унумдорлигига таъсирини аниқлаш. Такрорий экинларларни қолдирган анғиз ва илдиз қолдиқларига боғлиқ холда кузги буғдойга қўлланилган ўғит меъёрларини кузги буғдойни дон ҳосилига таъсирини аниқлаш.

Ўзбекистон ўз истиқлол ва тараққиёт йўлидан ривожланиб, халқаро майдонда ўзининг муносиб ўрнини топмоқда. Давлатимизнинг мустақил тараққиёт йўлини таъминлаш учун ижтимоий,сиёсий, иқтисодий, маданий ва маърифий соҳаларда чуқур ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Жамият ва инсон манфаатига қаратилган бу ислоҳотларнинг самараси бевосита таълим тизимида тайёрланаётган мутахассис кадрларнинг салоҳиятига боғлиқдир. Шу боис мустақилликнинг дастлабки кунларидан бошлаб сифатли кадрлар тайёрлашга қодир миллий асосга қурилган ва жаҳондаги илғор давлатлар таълими тараққиёти тажрибаларига таянадиган кадрлар тайёрлаш тизимини яратиш асосий вазифаларидан бирига айланди. 1997 йилда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг “Таълим тўғрисида”ги қонуни ва “Кадрлар тайёрлаш миллий дастури” миллий таълим тараққиёти ва миллий кадрлар тайёрлаш тизими истиқболларини белгиловчи ҳужжат сифатида бу соҳадаги ишларни ривожлантиришда яна бир тарихий давр бошланишига замин яратди.

Ushbu ishda Adamar ma’nosidagi karrali maxsus operatorlar va ularning ba’zi bir tadbiqlari“ mavzusidagi ma’ruzasi. mavzusi tadqiq etilgan.

Кейинги йилларда Ўзбекистон Республикасида донли экинлар гурухига мансуб бўлган маккажўхори етиштириш технологияси хам катта этибор қаратилмоқда. Чунки донидан хар хил махсулотларни таёрлашда силосидан эса қорамолчиликда озуқа сифатида фойдаланиб келинмоқда. Далалар ҳосилдан май ойининг иккинчи ярми, июндан бошлаб бўшайди. Улардан бўшаган майдонларга маккажўхори дон ва силос учун экилади. Кузги ғалла экинлар, эртаги маккажўхори, картошка ва бошқа эртаги экинлар, одатда, июн ойининг биринчи ярмида йиғиштириб олинади. Улардан бўшаган ерларга маккажўхорини иккинчи экин сифатида экиш мумкин. Бу қишлоқ хўжалигини интенсивлаш воситаларидан биридир. Ёзда маккажўхори такрорий экин сифатида экилганда далаларда бегона ўтлар камаяди, чунки улар ерни тайёрлаш, экинни парвариш қилиш жараёнида йўқ бўлади, бундан қолганлари маккажўхори соясида қолиб ўса олмайди.

Ushbu ishda Yuqori molekulyar spirtlar sianlash reaksiyasining termodinamik, makrokineti va kinetik qonuniyatlarini o’rganish mavzusi tadqiq etilgan.

Синтез другие производные изохинолина на основе простых изохинолинов.

Ўзбекистонда бозор иқтисодиёти даврида аҳолини озиқ-овқат махсулотларига, саноатни эса хом ашёга бўлган талабини қондириш ҳозирги кунда қишлоқ хўжалиги олдида турган энг долзарб вазифалардан бири бўлиб, республикамиз ҳукумати бу соҳага катта эътибор қаратмоқда. Қишлоқ хўжалигининг моддий техника негизи мустахкамланиши билан қишлоқ хўжалигида техник тараққиётнинг асосий бўлаги бўлган илмий асосланган технология тадбиқ этилиши керак. Шуниингдек қишлоқ хўжалиги учун барча сохаларни ўсишини таъминлаш, махсулот сифатини яхшилаш ва ишлаб чиқиладиган махсулотларни кўпайтириш зарурат бўлиб келмокда. Илғор жахон тажрибаларини ўрганиш ва уни ишлаб чиқаришга жорий этиш қишлоқ хўжалиги корхоналарида мехнатни ва ишлаб чиқаришни ташкил этишни такомиллаштириш зарур.

Ushbu ishda Ba’zi o`simliklarning efir moylari tarkibini gx-ms usulida o`rganish mavzusi tadqiq etilgan

Мазкур битирув малакавий ишда Андижон вилояти Балиқчи тумани-даги «Замбаркўл-1» коллекторини тизимли таъмирлаш ва тиклаш ишларини ташкил этиш ва бажариш лойиҳаси ишланган бўлиб, бунда мазкур ерларнинг мелиоратив холатини яхшилаш асосий мақсад қилиб қўйилган. Лойиҳани ишлашда ишлаб чиқариш амалиёти даврида объектга оид тўпланган маълумотлардан ва адабиётлар ҳамда меъёрий хужжатлардан шунингдек, Андижон вилояти “Андижон қидирув лойиҳа экспедицияси” МЧЖ томонидан бажарилган техник лойиҳа маълумотларидан фойдаланилди.

Ushbu ishda Kalsiy xlorat va guanidinli, aminoguanidinli tuzlar asosida yangi defoliantlar olish jarayonini o`rganish mavzusi tadqiq etilgan.

Ushbu ishda Zarafshon daryosining o`zbekistondagi irmoqlarining gidrologik rejimini o`rganish mavzusi tadqiq etilgan.