Санъат ва маданият коллежлари, академик лицейлар учун театр, кино, телевидение режиссурасидан ўқув қўлланма

Hayo kishilarni yomon yo`ldan qaytaruvchi va yaxshi yo`l sari undovchidir.Muhammad Javhar Zamindor.Hayo insonni haqiqatdan ham yaxshi amalga chorlaydi xulqi, fel-atvorni go`zallashtiradi odamlar orasida martabasini oshiradi.Rasululloh sollolohu alayhi vasallam birodariga hayo haqida tanbeh berayotgan kishi oldidan o`tayotib: "Uni tek qo`y! Hayo iymondandir! – deganlar.

Dunyoda hamma narsa juft-juft yaratilgan: oy va quyosh, kecha va kunduz, er va osmon, erkak va ayol, musbat va manfiy, issiq va sovuq, go`zal va xunuk va hokazo. Eng qizig`i, ana shu barcha juftliklar ajralmasdir, biri birini to`ldiruvchidir. Musbat va manfiy zarralar birlashsagina elektr quvvatini hosil qilganiday, ikki aks narsa juftlashib, yaxlit bir komil narsani paydo qiladi. Birisiz ikkinchisining qadri, ahamiyati tushib ketadi. Xuddi shu kabi insonlarning juft bo`lib yashashlari ham nikoh deb ataldi.

Дастурни тузишда мавзуларнинг узвий кетма-кетлиги ва таълим тизимининг ушбу босқичида «Ахборот технологиялари» курсининг ўқитилиши ҳам эътиборга олинган. Бундан ташқари дастурга киритилган бир қатор амалий дастурларнинг барчасини ҳам ўрганиш шарт эмас. Академик лицей ёки касб-ҳунар коллежининг йўналишидан келиб чиққан ҳолда у ёки бу амалий дастурни ўганиш мумкин.

Ushbu darslik asosida kasb-hunar kollyejlari talabalari qishloq xo’lik maxsulotlarini qayta ishlash va oziq-ovqat sanoatida qo’llaniladigan mexanik, gidromexanik, issiqlik va modda almashinish hamda elyektrofizik usulda ishlov byerish jarayonlarining nazariy va amaliy tomonlari, ushbu jarayonlarni amalga oshirishda foydalaniladigan asosiy qurilmalarning tuzilishi, ishlash prinsiplari va xisoblash usullari haqida batafsil ma’lumotga ega bo’ladilar.

Mazkur «Avtomatika asoslari» fanidan tayyorlangan o`quv qo`llanma o`rta maxsus o’quv yurtlari talabalari uchun mo`ljallangan bo`lib, undan ishlab chiqarishda faoliyat ko`rsatayotgan muhandislar, nazorat o`lchov asboblari hamda avtomatlashtirish vositalariga xizmat ko`rsatadigan kichik mutaxassislar ham foydalanishlari mumkin.

Kasb-hunar kollejlari uchun o`quv qo`llanma

Avtomobillar eksplutasion xususiyatlari nazariyasi ikkinchi qism

Mazkur o`quv qo`llanma yuridik o`rta maxsus, kasb-hunar o`quv yurtlari tаlаbаlаri uchun mo`ljаllаngаn bo`lib, o`quv-uslubiy vа mа’lumоtnоmа mаtеriаllаrini o`z ichiga oladi. Bu esa tаlаbаlаrning ma’ruza va аmаliy mаshg`ulоt dаrslаrigа mustаqil tаyyorgаrlik ko`rishini hаmdа o`zining bilim sifаtini nаzоrаt qilishni ham tа’minlаydi.

Qo`llanmada avtomobilni boshqarish jihozlari va ulardan foydalanish texnikasi, avtomobilni har xil yo`l sharoitlarida xavfsiz boshqarish, haydovchining kasbiy ishonchliligi, mehnatining psixofiziologik asoslari, axloq-odobi, avtomobildan foydalanish xususiyatlari, yo`l-transport hodisalari, turlari va tahlili, avtotransport korxonalarida harakat xavfsizligi xizmati ishini tashkil qilish, yo`l harakati xavfsizligini Davlat va jamoatchilik tomonidan nazorat etish asoslari yoritilgan.

Respublikamiz iqtisodiyotida raqobatbardoshlikni ta’minlamasdan turib, ya’ni ishlab chiqarish soha va tarmoqlarini modernizatsiya va diversifikatsiya qilmasdan, texnologik va texnik nuqtayi nazardan yangilamasdan turib, biz ishlab chiqaradigan mahsulotlarni jahon bozori, ertaga esa ichki bozorimiz ham qabul qilmaydi.

O`quv qo`llanma xirurgiya va intensiv terapiyani o`tayotgan bemorlarda ham shiralik parvarishiga oid ma’lumotlar to`liq yoritilgan. Jarrohlik ishini tashkil qilish, xirurgiya va intensiv terapiya haqida tushuncha, bo`limlarning tuzilishi, jihozlanishi, vazifalari va shoshilinch yordam ko`rsatish chora-tadbirlari tushunarli tilda yozilgan. Ushbu o`quv qo`llanma tibbiyot kollejlari «Нamshiralik ishi» yo`nalishi o`quv chilari va amaliyotda ishlayotgan hamshiralаr uchun mo`ljallangan.

O`quv qo`llanma umumiy parazitologiyaning fan sifatidagi rivojlanishi va uning biologik asoslari, invazion kasalliklar, parazitlarga qarshi kurash chora-tadbirlari, gelmintlar va ular keltirib chiqaradigan kasalliklar to`g`risida umumiy ma’lumot, veterinariya gelmintologiyasi, araxnoentomologiyasi, veterinariya protozoologiyasi kabi boblarni o`z ichiga oladi.

Hozirgi vaqtda Respublikamiz hududida ko`plab qishloq xo`jalik kasb-hunar kollejlari tashkil etilgan, ular tarkibida veterinariya bo`limlari mavjud. Qo`lingizdagi ushbu qo`llanma veterinariya jarrohligi sohasidagi ilk qadam bo`lib, u 4 bo`limdan iborat. Qo`llanmada veterinariya jarroh ligining mohiyati, maqsad va vazifalari, operativ jarrohlik, umumiy va xususiy jarrohlik, ortopediya, oftalmologiya va boshqalarga oid ma’lumotlar berilgan

Darslik, asosan, sog`liqni saqlash tasarrufidagi tibbiyot kollejlarining tibbiy profilaktika ishi yo`nalishi feldsher-laborant va tibbiy profilaktika ishi feldsheri ixtisosliklarining mikrobiologiya fanidan hozirgi kunda tez-tez uchrab turadigan yuqumli kasalliklarga aniq tashxis qo`yish maqsadida tayyorlandi. Darslikda yuqumli kasalliklarga sababchi bo`lgan mikroorganizmlarning barcha xossalari, ularning tashxis usullari yoritilgan.

Qо`lingizdagi mazkur qо`llanmada kasb-hunar kollejlari о`quvchilariga О`zbekiston iqtisodiyotining yetakchi tarmoqlaridan bo``lgan paxta sanoati, tо`qimachilik va yengil sanoat sohalarining paydo bо`lishi, rivojlanish tarixi va bugungi holati hamda istiqbollari haqida ma’lumot beriladi.Qо`llanmadan, shuningdek, paxta sanoati, tо`qimachilik va yengil sanoat yо`nali shidagi kasb-hunar kollejlari о`qituvchilari, mazkur sohalar bilan shug`ullanuvchilar, qiziquvchilar, ilmiy izlanuvchilar, muhandis-texnik xodimlar hamda oliy о`quv yurt larining talabalari foydalanishlari mumkin.

Mazkur o`quv qo`llanma kasb-hunar kollejlarining «Jismoniy tarbiya va bolalar sporti bo`yicha murabbiy» yo`nalishida tahsil olayotgan o`quvchilarga mo`ljallangan bo`lib, unda sport mashg`ulotining dastlabki tushunchalari, sport tayyorgarligining asosiy tomonlari, sport mashg`ulotining vositalari va metodlari, mashg`ulot shakllari, sport mashg`ulotining tamoyillari, xususiyatlari, sport mashg`ulotining ko`p yillik jarayon ekanligi va uning tizilishi haqida ma’lumotlar keltirilgan.

Ushbu o`quv qo`llanma paxta tolasini titish, tosalash bo`yicha uskunalar tizimi, titish, tozalashning maqsadi va mohiyati, zaruriyligi, jadalligi va samaradorliklari, aralashtirish jarayoni, usullari, mashinalari, agregatlarning tasnifi, ularning tuzilishi, ishlashi titish, tozalashda ishlatiladigan yangi texnika va texnologiyalar va ularning rivojlanish yo`nalishlari batafsil yoritilgan. To`qimachilik sanoatida amalga oshirilayotgan texnologik o`zgarishlar va ularning istiqboldagi rivojlanishiga bog`liq masalalar o`z aksini topgan.

Ushbu darslik kasb-hunar kollejlari o`quvchilari uchun «Tikuvchilik matårialshunîsligi» fani bo`yicha tuzilgan dastur asosida yozilgan bo`lib, o`quvchilar to`qimachilik tîlalarining îlinishidan bîshlab, tî tayyor tikuvchilik mahsulîtlarining fizik-måxanik va kimyoviy tuzilishlari bilan yaqindan tanishadilar. Darslikda, shuningdek, tabiiy va sun’iy gazlamalar, charm va mo`yna materiallar, ularning turlari, sifati haqida yetarli ma’lumotlar keltirilgan.

Tibbiyot genetikasi antropogenetika (odam genetikasi) fanining bir tarmogi bolib, irsiy kasalliklar togrisidagi muammolarni hal qilib beradi, ya`ni ularning kelib chiqish mexanizmlari, klinik manzarasi, davolash tamoyillari, oldini olish choralari hamda kasalliklarni aniqlashda qo`llaniladigan usullar o`rganiladi. Hozirda genetikaning muhim yo`nalishi bo`lgan tibbiy genetika ancha rivojlanib bormoqda.