Bilish kompetensiyasini shakllantirishning eng samarali uslublaridan biri dars jarayonida o`quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirivchi, faol aqliy harakatlarda o`rgatish uchun muammoli vaziyatlarni tashkil etishdir. Bu faollik o`quvchining tahlil qilishida, taqqoslashida, sintez qilishida, shundan yangi ma’lumot olishida ko`rinadi.
Bilish jarayonini amalga oshirish navbatdagi ko`nikma, malakalar uslublaridan foydalanishni taqoza qiladi: maqsadga yo`naltirilgan mexanizmlardan foydalanish, rejalashtirish, tahlil, reflekslar, o`z faoliyatini muvaffaqiyatini baholash; manbaa tuzishni aniqlash, sabab-oqibat bog`lanishlarini sabablarini aniqlash; qiyoslash, taqqoslash, taklif qilingan bir qancha asoslar yoki manbaalarga xos guruhlashtirish; turli uslublardan foydalanish asosida qurshab olgan dunyoni bilish (kuzatish, eksperment, tajriba, modellashtirish kabilar); aniq faktlar, fikrlar, isbotlash, bashorat kabilarni farq qila bilish ko`nikmasi; o`quvchilarni ijodiy qobiliyatlarini rivojlantiruvchi orqali kompetentsiyalarni shakllantirish.