Кишилик жамиятида узоқ ўтмишдан буён жиноятчиликка қарши кескин кураш чораси сифатида қўлланиб келган ўлим жазосига барҳам берилди.

Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси инсон ва фуқаронинг ҳуқуқий ҳолатини белгилашда инсон ҳуқуқлари устуворлига, давлат билан фуқаронинг ўзаро сиёсий-ҳуқуқий алоқадорлиги ҳамда масьуллиги принципларига асосланувчи миллий давлатчилик нуқтаи назардан тамомила янги концепцияга таянгандир.

Таълим-тарбия масалалари, гўзал фазилатларни эгаллаш мозийдаги буюк сиймолар ва донишмандларни диққат марказида бўлиб келган. Марказий Осиёнинг улуғ файласуфи Абу Наср Форобий ҳам бундан истисно эмас.

Халқларнинг, элларнинг этногенези (келиб чиқиши) ва унинг шаклланиш жараёнини ўрганишда фанда "этнос" ва "этник бирлик" атамалари қўлланилиб келинади. "Этнос" атамасининг юнонча эканлиги ва у тилимизда халқ деган маънони англатиши ҳаммага маълум. Аммо этник бирлик атамаси рус тилидаги "этническая общность" атамасининг айнан ўзбекчага ўгрилган, унинг сўзма-сўз таржимасига ўхшаб қолган.

Ушбу илмий мақолада Ўзбекларнинг агроэкологияси тизимидаги қишки чилла удумларининг манбаларда акс этиши тўғрисида батафсил маълумотлар берилган.

Ўзбекистон тарихи фани ва унинг ўрганилиши соҳасини турли-туман йўналишлари ва соҳалари мавжуд бўлиб, унинг муаммолари ва ўрганиш усул ва услублари ҳам ранг баранг. Ўзбекистон тарихининг даврий муаммолари халқимиз тарихининг алоҳида таркибий қисми бўлган туркий тилли давлатлар билан ҳамкорлик алоқалари алоҳида махсус илмий тадқиқот мавзу сифатида мамлакатимизда деярли ўрганилмаган.

Ҳар бир мамлакат ва халқ ўз ривожланишида кўпгина ички ва ташқи омилларга таянади. Жумладан, сиёсий, ижтимоий - иқтисодий ва маданий–маърифий соҳалардаги халқаро ҳамкорлик, ривожланишнинг самарали ташқи омилларидан биридир.

За годы Независимости в Узбекистане осуществлены коренные изменения в плане формирования основ национальной государственности и гражданского общества, реформы во всех сферах жизни общества.

Ўзбекистон Республикаси ўз мустақиллигига эришган, дастлаб-ки кунларданоқ мамлакат Президенти ва ҳукумати оналик ва бола-ликни ҳуқуқий, иқтисодий ва ижтимоий ҳимоя қилиш, болалар ва ўсмирларнинг ҳар тарафлама уйғун камол топиши учун, уларни умумбашарий қадриятлар руҳида тарбиялаш учун шарт-шароит яратиш муаммосини устувор вазифа сифатида белгилаб берди.

Ҳуқуқий давлат қуриш жараёнида адолат тамойилларини қарор топтириш кўпқиррали жараёндир. Аввало, фуқаролар учун тенглаш-тириш эмас (бундай амалиётнинг оқибатлари яқин ўтмишдан яхши маълум), балки тенг имкониятлар яратиш – ижтимоий адолатни барқарор қилишнинг энг мақбул йўлидир.

Республикамизда турли соҳаларда олиб борилаётган ислоҳотларни чуқурлаштириш ва эркинлаштириш баробарида суд-ҳуқуқ тизимини янада либераллаштиришга алоҳида аҳамият берилмоқда. Бу ислоҳотларнинг биринчи босқичи 1992 йил 8 декабрда Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинган даврдан бошланади. Суд қонун чиқарувчи ва ижро ҳокимиятидан алоҳида ҳокимият деб эълон қилинди.

Инсоннинг яшаш ҳуқуқи ҳар бир даврда олий қадрият бўлиб, у бундай ажралмас ҳуқуққа ёши, жисмоний ва руҳий ҳолати ёки бошқача белгиларидан қатъи назар, доимо эга бўлади.

Ўзбекистон Республикаси давлат мустаққиллигига эришганидан сўнг тарихимизни ўрганишга кенг имкониятлар яратилди. Шулардан бири, Собиқ Иттифоқ томонидан аҳолининг айрим қатламларини сайлов ҳуқуқидан маҳрум қилиш сиёсати ва амалиёти масаласидир.

Аввало шуни таъкидлаб ўтиш жоизки, инсонлар ўртасидаги ижтимой муносабатларни ҳуқуқ нормалари билан тартибга солиш зарурати тарихий жиҳатдан жуда қадимий илдизларга эга ҳисобланади. Давлат ва ҳуқуқ муаммоларини ўрганган олимларнинг асарларида ҳам мазкур масалалар чуқур тарихий илдизларга эга эканлиги қайд этиб ўтилган. Ҳар қандай муносабатларнинг пайдо бўлиши ва ривожланишида ўзига хосликни ифодаловчи омил айнан муносабат субъектлари бўлган халқ ҳамда ушбу халқнинг тарихи ҳисобланади.

Мамлакатимизда мустақиллик йилларида демократик ҳуқуқий давлатни қуриш ва адолатли фуқаролик жамиятини шакллантириш борасида жамият ҳаётининг барча соҳаларида туб демократик ислоҳотлар амалга ошириб келинмоқда. Бинобарин, ушбу демократик ислоҳотлар ҳаётимизнинг иқтисодий, сиёсий, ҳуқуқий, маънавий-маданий ҳамда мафкуравий соҳаларини тўлиқ қамраб олган.

Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганлигининг 15 йиллигига бағишланган тантанали маросимда Президентимиз И.А.Каримов “Фарзандларимиз, ёшларимиз бизнинг нафақат ишончимиз ва келажагимиз, ёшларимиз бугунги ва эртанги кунимизнинг ҳал қилувчи кучидир”, деб бежиз таъкидламадилар.

Мустақилликка эришганимиздан кейин халқимизнинг ўз миллий тили, маданияти, қадриятлари, тарихини билишга, ўзлигини англашга бўлган қизиқиш ортиб бормоқда. Мустақилликнинг дастлабки йиллариданоқ, "Ўзбекистон тарихи"ни ҳаққоний ёритишга алоҳида эътибор берила бошланди.

Ўрта Осиё цивилизациясининг ажралмас қисми бўлган Ўзбекистондаги урбанизация жараёнлари Қадимги Шарқда бўлиб ўтган маданий, иқтисодий ва сиёсий жараёнлар билан боғлиқ ҳолда кечганлиги илмий жиҳатдан эътироф этилган. Бинобарин, Ўзбекистон тарихини ўқитиш ва ўрганиш жараёнида, хусусан, қадимги давр воқеаларини талабаларга етказиш жараёнида илк шаҳарлар билан боғлиқ масалаларга алоҳида эътибор бериш муҳим аҳамият касб этади.

Научно-исследовательские методы и их анализ

Ушбу илмий мақолада Ўзбекистон тарихини ўқитишда “Туркистон тўплами”нинг ўрни тўғрисида батафсил маълумотлар ёритилган.