Mazkur o`quv qo`llanma o`rta maxsus mutaxassislar tayyorlash uchun mo`ljallangan. Unda axborot-kutubxona muassasalarining turlari, ularning o`ziga xos xususiyatlari, axborot-kutubxona faoliyatining asosiy jarayonlari, kitobxonlarning o`qish madaniyati va muntazam o`qishini tashkil etish uchun olib boriladigan yakka tartibdagi ishlar, ularning turlari, o `ziga xos xususiyatlari va adabiyotlarni targ`ib etish hamda kitobxonlarning ijodiy qobiliyatini tarbiyalashga yordam beruvchi ommaviy ish usullari, ularning ahamiyati va o`ziga xos xususiyatlari, axborot-kutubxona muassasalarida hamkorlar va homiylar bilan ishlash, budjetdan tashqarida mablag` topish, aholiga axborot-kutubxona xizmati ko`rsatishning pulli usullari, axborot-kutubxona muassasalarida ishni rejalashtirish, hisobot, hisobga olish mavzulari bayon etilgan.

Ushbu darslikka asosiy patologik jarayonlarning turlari, xususiy patologiya asoslari, antiseptika va aseptika, desmurgiya, shikastlanishlarda birinchi tibbiy yordam ko`rsatish, reanimatsiya asoslari, terminal holatlar, o`tkir yurak-nafas yetishmovchiligi, o`pka-yurak reanimatsiyasi, koma va shok, o`tkir zaharlanishlar, bo`g`ilish hamda intensiv terapiya haqida ko`nikmalar kiritilgan.

Qo`llanmada kichik maktab yoshidagi bolalar organizmining o `sishi va rivojlanishi, tuzilishi, shakli, fiziologik funksiyalari haqidagi m a’lumotlar keltirilgan. Bolalarning salomatligini saqlash va mustahkamlashni ta’minlaydigan gigiyena chora-tadbirlari bayon etilgan. Qo`llanma O`zbekiston Respublikasi Oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi tasdiqlagan dastur asosida yozilgan. Qo`llanmadan maktabgacha ta’lim-tarbiya kolleji va pedagogika kolleji o `qituvchilari foydalanishlari nazarda tutilgan.

Ushbu o`quv qo`llanma «Kattalarda parvarish xususiyatlari» fanini o `qitish uchun mo`ljallangan bo`lib, unda kattalar va qariyalarning rivojlanish jarayoni, ularning rivojlanish bosqichlaridagi xususiyatlari va parvarish qilish, parvarish qilish etikasi va deontologiyasi yoritilgan. Kitobga ruhiyati buzilgan inson va jamoat faoliyati, ularni parvarishlash, ularga ijtimoiy yordam turlari, psixiatrik reabilitatsiya jarayonlari, insonning ruhiy buzilishlari va uning jamiyatdagi o`rni haqidagi ma’lumotlar ham kiritilgan.

O `quv qo`llanm ada iqtisodiy tahlilning m azm uni, predm eti, vazifalari, usullari ham da sanoat, qishloq xo`jaligi va savdo korxonalarining boshqaruv, moliyaviy faoliyati bilan bog`liq bo`lgan iqtisodiy jarayonlarning natijalarini qiyoslam a va omilli tahlil qilishning nazariy ham da uslubiy asoslari yoritilgan. O `quv qo`llanma «Qishloq xo`jaligi korxonalarida buxgalteriya hisobi», «O`rta va kichik korxonalarda buxgalteriya hisobi», «Budjet korxonalarida buxgalteriya hisobi» ixtisosliklari b o `yicha ta ’lim olayotgan o `quvchilarga, shuningdek, yuqoridagi ixtisosliklar b o `yicha ishlayotgan mutaxassislarga m o`ljallangan.

Ta’limning uzviyligi va uzluksizligi amalda bo`lgan bugungi kunda hamma narsadan yangi sifat bosqichlariga o`tish talab etilmoqda. Ushbu «Hozirgi o`zbek adabiy tili» darsligida aynan mana shu narsa e’tiborga olingan. O`quvchilarning o`z fikrini og`zaki va yozma ravishda eminerkin ifodalay olishi, mustaqil fikr bildirishi, bilimli, yuksak salohiyatli, amonaviy axborot texnologiyalari hamda chet tillardan xabardor bo`lishi uchun ushbu darslikda zamin yaratishga harakat qilingan. O`quvchilarga qoliplashtirilgan, me’yorga solingan, barcha uchun tushunarli va ular tomonidan amal qilishi shart bo`lgan «Hozirgi o`zbek adabiy tili»ning nazariy va amaliy jihatlari haqida kerakli ma’lumotlar berilgan. Keltirilgan mashqlar tushunarli, mushohadali, sodda va lo`nda tarzda ifodalangan. Shuningdek, o`tilgan mavzularni mustahkamlash maqsadida darslik test savollari bilan to`ldirilgan. Ushbu darslik o`quvchilarning til haqidagi ma’lumotlarini boyitishga, ularning og`zaki va yozma savodxonligini oshirishga xizmat qiladi.

O`quv qo`llanmada qon, qon aylanishi, nafas, ovqat hazm qilish sistemasi fiziologiyasi, modda va energiya almashinuvi, ayiruv organlari, ko`payish, sut berish ichki sekretsiya bezlari, markaziy, vegetativ va oliy asab fiziologiyasi hamda etiologiya haqida batafsil ma’lumotlar, misol va tajribalar birga keltirilgan.O`quv qo`llanmani tayyorlashda chet el va respublikamiz olimlari ma’lumotlaridan keng foydalanilgan.

O`quv qo`llanmada hayvonlami klinik tekshirish natijalariga asoslangan holda kasallikka tashxis qo`yish tartibi, anamnez ma’lumotlari, umumiy tekshirishlar va maxsus tekshirish usullari keltirilgan (ko`rish usuli, palpatsiya, perkussiya, auskultatsiya, termometriya usullari). Ichki yuqumsiz kasalliklar sababini aniqlash, kasallikning rivojlanish mexanizmi, simptomatika va sindromatika, patologoanatomik o `zgarishlarni o `rganish va aniqlash, tashxis va differensial tashxis, davolash muolajalarini tashkil etish, kasallikning oqibati qanday bo`lishi mumkinligini bashorat qilish va profilaktika chora-tadbirlarini ishlab chiqish ma’lumotlari batafsil bayon etilgan. O`quv qo`llanma veterinariya feldsherlari yo`nalishida kollejlarda ta’lim olayotgan talabalar uchun mo`ljallangan.

Ushbu o`quv qo`llanma tibbiyot kollejlarining «Hamshiralik ishi» yo`nalishi o`quvchilari uchun yozilgan bo`lib, unda hamshiralik ishining tarixi va rivojlanishi, kundalik hayot faoliyatida, shifoxonada, infeksiyaning oldini olishda hamshiralik parvarishi, salomatlik darajasini baholash, hamshiralik etikasi va deontologiyasi kabi qator mavzular yoritilgan.

Burg`ilash va portlatish ishlarida tog` jinslarini yemirib parchalash usullarini tubdan takomillashtirish va foydali qazilmalarni qazib olishning prinsipial yangi vositalari hamda usullarini yaratish, qazib chiqarish hajmini kengaytirish, texnikaviy-iqtisodiy ko`rsatkichlarni va sanoatning konchilik sohasidagi barcha texnologik jarayonlarini rivojlantirish birinchi darajali ahamiyat kasb etadi.

O`quv qo`llanmadagi materiallarning berilishi jismoniy tarbiya fanidan mutaxassislar tayyorlaydigan O`MKHTM ta’lim standarti va namunaviy o`quv dasturiga mos bo`lib, besh qism va 22 bobdan iborat. Kitobda gimnastika sportining o `zbek tilidagi atamalari, uning rivojlanish tarixi, mashqlarni o`rganish usullari, O lim piada o `yinlaridagi o `rni, o `zbekistonlik gim nastlarning Xalqaro musobaqalardagi yutuqlari va shu sport turiga oid uslubiy ma’lumotlar berilgan. O`quv qo`llanmaning oxirida olingan bilimlarni sinab ko`rish uchun nazorat savollari tavsiya etilgan.

O`zbekiston Respublikasi iqtisodiyotini belgilovchi va katta daromad keltiradigan asosiy sohalardan biri bog`dorchilik hisoblanadi. Bu sohani ilmiy asosda rivojlantirmasdan turib, aholi va sanoatimizning meva mahsulotlariga bo`lgan talabini qondirish mumkin emas. Shunday ekan, qishloq xo`jalik sohalarini, shu jumladan, bog`dorchilikni chuqur o`rganib chiqib, qanday muammolar sodir bo`lganligini aniqlab olish va ularning ijobiy yechimini topishni taqozo etadi.

Ushbu qo`llanma tibbiyot kollejlarining «Tibbiy profilaktika ishi» yo`nalishi bo`yicha ta’lim olayotgan talabalar, shu sohada faoliyat yuritayotgan mutaxassislar va tadbirkorlar uchun mo`ljallangan bo`lib, unda mamlakatimizda bozor iqtisodiyotiga o`tish davrida gigiyena, sanitariya va epidemiologiya menejmenti fanining maqsad va vazifalari, tibbiy profilaktika xizmatlarini tashkil qilish va moliyalashtirish, boshqarish etikasi, ish yuritishning o`ziga xos xususiyatlari va boshqa qator mavzular yoritilgan.

Mazkur o`quv qo`llanma o`n bobdan iborat bo`lib, unda gigiyena fani va uning rivojlanish tarixidan tortib o`rta ma’lumotli tibbiyot hamshirasi bilishi zarur bo`lgan sanitariya va gigiyena qoidalari, sanitariya-gigiyena tekshirishlar texnikasi, uni ishlatish qoidalariga oid ma’lumotlar keltirilgan. Bundan tashqari, havo, tuproq, suv, turar joy, ovqatlanish, mehnat gigiyenasining asosiy masalalari bayon etilgan. O`quv qo`llanma tibbiyot kollejlarining «Laboratoriya diagnostikasi» yo`nalishi bo`yicha ta’lim olayotgan o`quvchilarga mo`ljallangan. Undan shu soha mutaxassislari ham foydalanishlari mumkin.

Respublikada hоzirgi kunda Мarkaziy bank va tijоrat banklaridan tashkil tоpgan bank tizimi faоliyat ko`rsatmоqda. Banklarning barcha оperatsiyalari jahоn tajribasidan fоydalangan hоlda bajarilmоqda. Banklarda buxgalteriya hisоbini yuritish va hisоbоtlarni tayyorlash Моliyaviy hisоbоtlarning xalqarо standartlariga (МHХS) mоslashtirib bоrilmоqda.

Bozor iqtisodiyoti sharoitida bank faoliyatining barqarorligi, uning raqobatbardoshliligi va istiqbollari ko`p jihatdan o`tgan davrda erishilgan natijalar va yo`l qo`yilgan kamchiliklarni aniqlashga bog`liq. Istiqbolni belgilash tahlilga asoslanmog`i lozim.

O`zbekistоn Respublikasi chuqur ijtimоiy-siyosiy islоhоtlar davrini bоshdan kechirmоqda: mamlakat iqtisоdiyoti bоzоr munоsabatlariga o`tmоqda; jamiyatda umuminsоniy qadriyatlar bоrgan sari ko`prоq qarоr tоpmоqda; shaxs huquqlari va erkinliklari, sha’ni va qadr-qimmatini himоya qilish davlatning burchiga aylanmоqda.

Mаmlаkаtimiz mustаqilligining 20 yilligi dаvridа dаvlаtimizdа judа kаttа mоdеrnizаtsiyalаnish jаrаyoni jаdаl sur’аtlаr bilаn оlib bоrilmоqdаki, bu bоrаdа kоrхоnаlаrni hisоb ishlаri hаm shu jаrаyondа rivоjlаnib kеlmоqdа. Hоzirgi mоdеrnizаtsiya dаvridа mоliyaviy hisоb vа bоshqаruv hisоbining yangi dаrаjаgа ko`tаrishdа kаttа ishlаr аmаlgа оshirilmоqdа.

Toshkent shahrida 2012-yil oktabr oyida o`tkazilgan respublika fermerlarining qurultoyi mamlakatimiz qishloq xo`jaligining hamma sohalarini, shu jumladan, asalarichilikni rivojlantirish bo`yicha strategiyani qabul qildi. Asalarichilik bilan elimiz qadimgi zamonlardan beri shug`ullanib kelgan va bu ishda boy tajriba orttirgan.

O`quv qo`llanma tibbiyot kollejlarining talabalari uchun mo`ljallangan bo`lib, ikki bo`limdan iborat. Kitobning birinchi bo`limida O`zbekistonda nevrologiya fanining rivojlanish tarixi, asab tizimi anatomiyasi, fiziologiyasi hamda bemorlarni tekshirish usullari, ikkinchi bo`limda esa asab kasalliklarining kelib chiqish sabablari, oqibati, klinik belgilari, diagnostikasi, davosi, oldini olish chora-tadbirlari va bemorlarni parvarish qilish yo`llari yoritildi.