Мазкур ўқув қўлланмада ҳозирги замон яримўтказгичли асбобларнинг асосий физик тамойиллари батафсил таҳлил қилинади. Металл-яримўтказгич, p-n ўтиш, биқутбий ва майдонли транзисторларнинг физик моделлари ҳамда уларнинг вужудга келиш асослари батафсил баён қилинган. Юқорида қайд қилинган асбобларнинг замонавий моделлари, вольтампер ва вольтфарада характеристикаларни ҳисоблаш усуллари келтирилди. Тўғрилагич диод, варикаплар, варакторлар, биқутбий ва майдонли транзисторлари, каби яримўтказгичли асбобларнинг структураси ва тузилиши ҳақидаги маълумотлар келтирилган. Уларнинг энг аҳамиятга молик хусусиятлари, вольтампер характеристикаларининг температурага ва частотага боғлиқлиги батафсил кўрилган. Ўқув қўлланма «Яримўтказгичлар ва диэлектриклар физикаси» «қаттиқ жисм физикаси» «Микроэлектроника» «Яримўтказгичли асбоблар» йўналишлар ҳамда мутахассисликлар бўйича таълим олаётган бакалавр ва магистратура талабалари учун мўлжалланган бўлиб, шу соҳадаги доктарантлар ва ёш мутахассислар учун фойдалидир.

Мазкур ўқув қўлланма Наманган давлат университети Физика кафедраси 5A140202-физика (йўналишлар бўйича) магистратура талабалари учун танлов фани сифатида ўтиладиган Сирт физикаси фани бўйича маърузалар асосида ёзилган. Яримўтказгичлар сирти хоссаларини ўрганиш физик кимёнинг баъзи масалаларини, муаммоларини хал қилишда ҳам фавқулодда зарур. Сиртнинг ҳолати қуёш энергиясидан фойдаланишга мўжалланган асбоблар ва қурилмалар ишида алохида аҳамиятга эга. Умуман айтганда, сиртий ҳолатлар яримўтказгичли диодлар, транзисторлар ишлашида муҳим омиллардир. Ташқи таъсирдан асбобларни ҳимоя қилиш учун уларнинг сиртини атрофидаги муҳитдан ажратиш (сақлаш) муаммоси ҳам энг зарур амалий вазифалардандир. Ҳозирги замонда кристалларнинг атомар тоза сиртини ҳосил қилиш мумкин бўлди, бундай ҳолатни назорат қилиш усуллари ҳам ишлаб чиқилган. Яримўтказгичлар сирти физикасини ўрганишда кўп ижобий натижаларга эришилди, аммо, бу сохада тадқиқотлар давом этмоқда, чунки техника ва технологиянинг ривожи, яримўтказгичлар электроникасининг тез ўсиши янгидан-янги масалаларни майдонга чиқармоқда. Ўқув қўлланма 5А140202-Физика (йўналишлар бўйича) мутахассислиги магистрлари учун мўлжалланган бўлиб,ундан физика йўналиши талабалари ва физика ўқийдиган нофизик йўналишлар ҳам фойдаланиши мумкин.

O’quv qollanma fizikaning yarimo’tkazgichlar va dielektriklar fizikasi, ularning tuzilishi, yarimo’tkazgichlar va dielektriklardagi fizik jarayonlarni, qonuniyatlarini o’rganishga bag’ishlangan. Qo’llanmada yarimo’tkazgichlar va dielektriklar to’g’risida umumiy tushunchalar, yarimo’tkazgichlar va dielektriklar elektr o’tkazuvchanlik mexanizmlari, yarimo’tkazgichlar va dielektriklarda kinetik xodisalar, tashqi elektr maydonda dielektriklarning qutblanishi va qutblanish mexanizmlari masalalari yoritilgan.

Ушбу услубий қўлланма педагогик кадрларни қайта таёрлаш ва малакасини ошириш институти тингловчилари учун мўлжалланган. Услубий қўлланмада масофали таълим ҳақида маълумот, ривожланиш тариҳи, МТ технология ва услублари ҳамда фойдаланилган адабиётлар рўйҳати кўрсатилган.

Ushbu Amaliy mashg`ulot bo’yicha uslubiy qo’llanma barcha ijtimoiy - gumanitar soha bakalavr yo`nalish bakalavrlarning o`quv rejalaridagi «Ta’limda axborot texnologiyalari» fani dasturiga asosan tuzilgan bo`lib, u butun kurs materialini to`la qamrab olgan. To`plamdagi har bir Amaliy mashg`ulot ishida tuzuvchilar tomonidan mashg`ulotning maqsad va vazifalari, kerakli vosita va tushunchalar berilganidan so`ng bajaruvchiga muayyan(konkret) topshiriq hamda foydalanilgan adabiyotlar ro`yhati k`orsatilgan.

Ushbu ma’ruzalar matnida dastlab har bir mavzu bo`yicha materiallar batartib berilgan. Bunda har bir mavzu bo`yicha ma’ruza matnlari, nazorat savollari, mashqlar, glossariy, amaliy mashg`ulot materiallari, test savollari va keyslar banki keltirilgan.

Данный сборник текстов лекций по дисциплине “Информационные технологии в начальных классах” составлен на основе типовой и рабочей программы. В каждой лекции приведены опорные термины, контрольные вопросы и использованная литература.

Ходимнинг рейтингига мувофиқ йил якунига кўра моддий ва маънавий рағбатлантириш, иш хақига устамалар белгилаш ва хатто давлат мукофотларига тавсия қилиш нафақат олий ва ўрта таълим тизимида, балки хар қандай ишлаб чиқариш корхонасида хам ишчи-ходимнинг ўз касбига бўлган мехр-садоқатини оширади, иш унумига, мехнат сарфи самарадорлигига хамда махсулот сифатига ижобий таъсир кўрсатади, жамоада мехнат муносабатларининг тўғри шаклланишига олиб келади.

Ilimniń tаriyхındа аlımlаrdıń jаqtılıqtıń ta`biyatınа bоlǵаn kόz-qаrаslаrınаn jаrqın tu`rdеgi, sоnıń mеnеn qаrаmа-qаrsılıqlı bоlǵаn kόz-qаrаslаrdı tаbıw qıyın ma`sеlеlеrdiń biri. Оptikаlıq kόz-qаrаslаrdıń rаwаjlаnıw tаriyхı ju`da` ibrаtlı tаriyх bоlıp tаbılаdı.

Ximiyalıq elementlerdiń tarqalıwınıń olardıń atomlıq nomerinen ǵa`rezliginiń izertlewshilerde qızıǵıw payda etetuǵın уzgeshelikleriniń biri jeńil elementlerden awır elementlerge уtkendegi keskin sa`tsizliktiń bar ekenliginen ibarat

Basqa metodlar menen anıqlap bolmaytuǵın zattaǵı kishi muǵdardaǵı kirispeler anıqlanadı.

Rentgen difraktometri izertlenip atırǵan kristaldaǵı difrakciyaǵa ushıraǵan rentgen nurlarınıń intensivligi menen baǵıtın уlsheytuǵın a`sbap bolıp tabıladı.

Molekulyar-kinetik usil ja`rdeminde molekulalarara ta`sirin esapqa almasada bolatuǵin da`rejede kishi bolǵan siyreklestirilgen (ideal) gaz ushin hal tenglemesi tabildi.

Jumıstın’ maqseti fizikalıq tayarlıq ha’m sport penen shug’ıllanıwshılardın’ dene sapaların tarbiyalaw, za’ru’r ha’reket ko’nlikpeleri ha’m uqıplılıqların iyelew funktsional imkaniyatların asırıwg’a bag’darlang’an pedagogikalıq protsess tu’siniledi. Jumıstın’ wazıypası dene tayarlıq boyınsha qoyılg’an wazıypalardı sheshiwde tu’rli qurallar, tayarlıq shınıg’ıwları, ha’reketli ha’m sport oyınlari, oqıw oyınları ha’m jarıslardan paydalanıw mumkin Shınıg’ıwlardı shug’ıllanıwshılardın’ individual qa’siyetlerine maslap qollanılıwı tiykarg’ı sha’rtlerinen biri bolıp esaplanadi.

Yuqorida qayd etilgan global energetik va ekologik muammolarning oldini olish uchun insoniyat qayta tiklanadigan energiya manbalariga ehtiyoj sezmoqda. Bular – oqar suv, shamol, atom, Quyosh va biogaz energiyasi hisoblanadi.

Yadrolıq magnitlik rezonans (YMR) ilim menen texnikanıń ha`r qıylı oblastlarında ju`da` keń tarqaldı. Bul usıl atom yadrolarınıń magnit momentlerin уlshew boyınsha eń tiykarǵı ha`m eń da`l usıl bolıp tabıladı. Yadrolıq magnitlik rezonans usılınıń ja`rdeminde organikalıq ha`m organikalıq emes molekulalardıń strukturası, qattı deneler menen suyıqlıqlardaǵı molekulalıq qozǵalıslar, fazalıq уtiwler, yadrolar arasındaǵı ja`ne elektronlar menen yadrolar arasındaǵı ta`sirlesiwler h.t.b. haqqında oǵada bay informaciyalar alınǵan. Onıń ja`rdeminde kvantlıq elektronikada paydalanılatuǵın energiya qa`ddileriniń inverslik toltırılıwları birinshi ret izertlendi.

Yarımуtkizgishli materiallar barlıq mikroelektronikanıń tiykarǵı elementleri bolıp esaplanadı (integrallıq sxemalar) ha`m barlıq texnika tarawlarında paydalanıladı. Kerekli qadaǵan qatlamǵa iye bolǵan yarımуtkizgishli materialdı alıw ushın yarımуtkizgishli materialǵa basqa elementtiń atomların kiritiw kerek. Magistrlik dissertatsiya jumısınıń maqseti bul alyuminiy galliy arsenid strukturasına itterbiy atomın kiritip onıń optikalıq qa`siyetleriniń уzgeriwin izertlew bolıp esaplanadı.

Арзонлаштирилган турар – жой биноси Қарши шаҳарда жойлашган бўлиб, бу ҳудуддаги қуриладиган типовой уйлар сони 3 та бўлиб, ҳар бир уй 5 қаватдан ташкил топган. Ҳар бир қаватдаги зинапоя майдончасида 3 тадан хонадон мавжуд бўлиб, улар 1, 2 ва 3 хонали хонадонлар ҳисобланади. Бундан ташқари қурилиш комплексда автомобиллар турар-жойи, болалар майдончаси ва 3 та уй ҳовлиси марказида фантан жойлашган

Қарши шахрида қуриладиган 7 қаватли турар жой биносининг юк кўтарувчи конструкцияларини лойихалаш ва ҳисоблаш

Metall - yarimo`tkizgish kontaktleri elektrofizikaliq parametlerinin` sirtqi ta`sir na`tiyjesinde o`zgerisin izertlew.