Hozirgi vaqtda inson faoliyati ta`sirida biosferaning o’zgarishi juda tezlik bilan borayapti. Inson Yer kurrasining qiyofasini o`zgartirishda katta geologik kuch sifatida vujudga kelganini V.I.Vernadskiy tomonidan ta’kidlab o`tilgan edi. Insonning tabiiy jarayonlardan noto`g`ri foydalanishi natijasida XX asrning o`rtalarida ekologik muammolar juda avj olib ketdi.

Geografik kartalar g`oyat ko`p va xilma xildir. Kartalarni o`rganish, hisobga olish, saqlash va boshqa maqsadlar uchun ular tasniflanadi. Kartalarni ilmiy asosda tasniflash ularni alohida turlariga xos bo`lgan xususiyatlarni va qonuniyatlarni o`rganishni sonlashtiradi.Huningdek, u kartografik ishlab chiqarishni tashkil etishda o`z aksini topadi va uni ishini samarali yo`lga qo`yishga yordam beradi; shuningdek u kartalarni kataloglarni tuzish, ularni kartalar saqlanadigan xonalarda sistemali ravishda joylashtirish va saqlash uchun zarur; va nihoyat, kartalar saqlanadigan joylar, masalan kutubxonalar uchun u ayniqsa muhim. Zero, tasniflash kerakli kartalarni tez axtarib topishni va ularni foydalanuvchilarga o`z vaqtida etkazib berishni ta’minlaydi. Informatsion-kartografik xizmatga avtomatizatsiyani joriy etish uchun- barcha turdagi kartografik asarlar albatta tasniflangan bo`lishi lozim. Geografik kartalarni tasniflashda ularda tasvirlangan hududning

Buzoqbosh qo`ng`izi, Kuyruqli buzoqbosh qo`ng`izi, Kuk qurt tunlami, Sim va soxta simqurtlari. Ildiz zararkunandalariga qarshi kurash choralari olib borilmoqda.

Fitopotogen bakteriyalari ichida faqat dog`lar yoki chirish ko`rinishidagi kasallik turlarini keltirib chiqaradigan vakillari ham uchrab turadi.

Bugungi kunda Respublika miqyosida ifloslanish bo`yicha keng masshtabda uchrovchi moddalar uchun ham QQM ko`rsatgichlari ishlab chiqilmoqda.

O`zbekiston Respublikasida suvlardan oqilona foydalanish ilg`or chet el tajribalari joriy qilinmoqda.Tomchilab sug`orish, suvlardan takror foydalanish, oqovalarni tozalash shu jumlasidandir.

Tuproqning unumdorligi va sog`lomligi unda o`suvchi ekinlarning holati bilan belgilanadi. Shu nuqtai nazardan kimyoviy ifloslangan tuproqlarni, xususan neft va neft mahsulotlari bilan ifloslangan tuproqlarni tozalash usullarini ishlab chiqish va tegishli requltivatsiya tadbirlarini qo`llash muhim hisoblanadi.

Uglerod atomidagi tashqi lta s va 2ta p orbitallarning gibridlanishidan 3ta sp2-gibrid orbitallar yuzaga keladi. Ular tekislikda 120° burchak bilan joylashadi. Gibridlanmagan p orbital ana shu tekislikka perpendikulyar holda boʻadi. Bunday gibridlanish toʻyinmagan uglevodorodlar (alkenlar), karbonil va karboksil funksional guruhlaridagi uglerod atomlariga xos boʻladi

Қуролли Кучларимизни шакллантириш жараёнида энг долзарб масалалардан бири – кадрлар масаласи эди. Мазкур муаммони ҳал этиш мақсадида ҳарбий таълим соҳаси тубдан ислоҳ қилина бошланди. Бир қатор олий ҳарбий таълим муассасалари фаолияти йўлга қўйилиб, уларда ҳарбий хизматга салоҳияти етарли, “шу азиз Ватан меники, уни кўз қорачиғимдек асраб-авайлайман, керак бўлса, ҳатто жонимни фидо қилишга ҳам тайёрман”, деган аҳди қатъий, шижоатли, мард ва жасур ҳарбий кадрлар тайёрлашга киришилди. Тарихга назар ташлайдиган бўлсак, 1990 йилда маҳаллий кадрлар юртимиздаги ҳарбий кадрларнинг атиги 0,6 фоизинигина ташкил қилиб, ҳарбий таълим тизимини тубдан ўзгартириш, ислоҳ қилиш биринчи даражали вазифа сифатида кун тартибига қўйилган эди. Илгари тор мутахассислар тайёрловчи билим юртлари кенг қамровли мутахассислар тайёрлайдиган ўқув муассасаларига айлантирилди, янги билим юртлари очилди, фуқаролик олий ўқув муассасалари ҳарбий кафедраларида захира офицерлари мутахассисликлари рўйхати қайта кўриб чиқилди. Шу мақсадда 1993 йилда алоқачилар тайёрлайдиган Тошкент ахборот технологиялари университетининг Махсус факультети, 1994 йилда Жиззах олий ҳарбий авиация билим юрти, 1995 йилда Олий қўмондонлик таркиби офицерларини тайёрлаш мақсадида Қуролли Кучлар академияси, 2012 йилда эса Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги Ҳарбий-тиббиёт факультети ташкил этилди. Олий ҳарбий таълим муассасалари кўп тармоқли таълим масканларига айлантирилди.

Alkogolizm – spirtli ichimliklarni muntazam ravishda suiste’mol qilish oqibatidagi kasallik bo`lib, sotsiologik, psixologik va fiziologik moslashishning ro`y – rost buzilishi bilan o`tadi. Kasallik asta – sekinlik bilan psixologik (engib bo`lmas hirs), jismoniy (qabul qilish to`xtagach, abstinent sindromining kelib chiqishi) intellekt va ruhiyatning buzilishi oqibatida shaxsning yashash faoliyati buzilishiga olib keladi. Spirtli ichimliklarni suiiste’mol qilish natijasida hamda etanolning organizmni zaharlashi oqibatida ruhiy va jismoniy qaramlik holatiga tushish, ruhiyatda buzilishlar boshlanishi, abstinent sindrom va ko`p sonli sotsiologik muammolar bilan kechadigan kasallikdir. Uchrashi. Ko`p miqdorda alkogol iste’mol qiladigan erkaklar 18 %, ayollar 5 % ni tashkil etib, ularning beshdan bir qismi alkogolizm tufayli narkolog hisobida turishadi.

Ишлаб чиқаришда кўпгина технологик жараёнлар зарарли газлар ажралиб чиқиши билан амалга ошади. Ушбу зарарли газларнинг тури ва миқдори ишнинг турига, ишлаб чиқариш технологиясига ва механизация даражасига боғлик бўлиб, инсон организмига турлича таъсир етади ва турли хил касалликларни келиб чиқишига сабаб бўлади.

Фавқулодда ҳолатларда ҳимояланишнинг дастлабки асоси унинг келиб чиқиш сабаби, шароити ва механизмини билишдан иборатдир. Фавқулодда ҳолатлар вақтида содир бўлиши мумкин бўлган жараёнлар мохиятини билган ҳолда, уларнинг оқибатларини олдиндан аниқлаш мумкин.

Ishlab chiqarish sanitariyasi – bu ishchilarga ta’sir etuvchi zararli omillarni bartaraf etishga karatilgan tashkiliy, gigienik va sanitar-texnik tadbirlar hamda vositalar sistemasidir.

Dеformasiyalar va kuchlanishlar kattaligi dеtallarni payvandlash uchun yig`ish usuliga bog`liq.

Ekologik ta`lim-tarbiyaning nazariy asosi – atrof muhit muhofazasiga oid ta`limni bog`cha, maktab, katta-kichik o`quv yurtlari, oliy o`quv yurtlarida ma`lum o`quv reja va dasturlari asosida olib borish hamda malakali mutaxassislar tayyorlashdan iborat.

Atrof tabiiy muhitni muhofaza qilish va tabiatdan oqilona foydalanishni ta`minlash choralari tizimida qonun hujjatlariga rioya qilmaganlik, ekologik talablarni buzganlik uchun yuridik javobgarlik choralari muhim o`rinni egallaydi.

SHuning uchun jismоniy tarbiya o`quvchisi o`quvchilarni saf mashqlarini mukammal o`rganishi saf nizоmiga mоs bo`lgan хarbiy - amaliy mashqlarni to`la o`rganishga katta e’tibоr bеrishi zarur.

Futbolda musobaqa faoliyatini nazorat qilish natijalarini qo’llanilayotgan qayd qilish usularini seraxborotligi aniqligi va ishonchliligiga bog’liq.

Halqarо qоidalarga muvоfiq ravishda o’tkaziladi. Оlimpiya qo’mitasi bilan birgalikda murabbiylar sеminari o’tkazilib, unga halqarо ekspеrtlar taklif etildi va 35ta murabbiyga halqarо sеrtifikatlar tоpshirildi.

BO’SM larda yosh voleybolchilarni tayorlash boyicha olib boriladigan mashg`ulotlarda jismoniy sifatlar an`anaviy stnadart mashqlar ustunligida amalga oshiriladi