Iхtisоslаshgаn bоlаlаr-o’smirlаr оlimpiya o’rinbоsаrlаri mаktаblаri оldidа yuqоridа аytilgаn vаzifаlаrdаn tаshqаri, yanа bittа vаzifа: tаyyorgаrlik vаzifаsi turаdi. Bu vаzifа IBO’ОO’М uchun аsоsiy hisоblаnаdi vа ulаrning butun fаоliyatini bеlgilаb bеrаdi.

Mavzuga oid ilmiy manbalar va kerakli adabiyotlardan foydalangan holda yuqori aniqlikda optik rostlash talab etiladigan qurilmalarda tajribalar o`tkazish, atsetonitril va uning turli xil eritmalarida molekulalararo o`zaro ta’sir kuchlarini tebranma spektrlar orqali o`rganish. Ushbu bitiruv malakaviy ishidan ishlab chiqarishda, optika, molekulyar optika, lazer fizikasi fanlarini o’qitishda, BMI va MD lari tayyorlashda foydalanish mumkin. Ayniqsa atsetonitril va uning eritmalari ishlatiladigan sanoatida amaliy maslahatlar berishi mumkin.

Bitiruv malakaviy ishining asosiy maqsadi kombinatsion sochilish spektri orqali chumoli kislotasida molekulalararo о`zaro ta’sir kuchlarini eksperimental hamda nazariy hisoblashlar orqali о`rganish.

Molekulalarning tebranma spektrlarini o’rganish orqali ko’plab ma’lumotlar olish mumkin. Ushbu ishdan asosiy maqsad yorug’likning muhitlardan kombinatsion sochilish spektri orqali α-pikolin va uning metil spertidagi eritmalarini strukturaviy tuzilishini tebranish spektrlarini tahlil qilish orqali o’rganishdan iborat. Tajriba qurilmasini ishlash usuli yustrofka, fokusirofva qilishni va tajriba natijalarini to’la tushunish uchun kvanto-kimyoviy hisoblashlar o’tkazish kabi vazifalarni belgiladik.

Bitiruv malakaviy ishimizda (BMI) tabiatda mavjud bo`lgan tabiiy va inson tomonidan su’niy yaratilgan radioaktiv elementlarning radioaktivlik natijasida yuzaga kelayotgan nurlanishning biologik ta’sirlarini va radioaktiv nurlanish miqdori o`zgargan vaqtda himoyalanish haqida to`xtalamiz.

Pirrola va uning eritmalarida kombinatsion sochilishini va kvanto-kimyoviy hisoblashlar o`tkazish orqali molekulalararo o`zaro ta’sir kuchlarini o`rganishdan iborat: Tadqiqot о`tkaziladigan DFS 52-spektrometrini va uning ishlash usulini о`rganish.

Bitiruv malakaviy ishdan asosiy maqsad tabiiy gaz tarkibida qanday molekulyar komponentlardan iboratligini spektrlari qanday ko’rinishga ekanligini o’rganishdan iborat. Vazifalarga kombinatsion sochilish spektri va uni qayd qiluvchi qurilmalarni, optik kyuveta-termostatni ishlash usullarini o’rganishdir. Tabiiy gazni asosiy komponentalarini spektrlarini qaysi spektral oblastda joylashganligini aniqlashdan iborat.

Hozirgi kunda yorug`likning moddalar bilan o`zaro tasiri tufayli kelib chiqadigan hodisalarni o`rganishga qiziqish juda katta. Sababi modda molekulalarini tavsiflashda ularning tuzilishi va xossalarini o`rganishda muhim ma`lumotlar manbai hisoblanadi.

Bitiruv malakaviy ishdan asosiy maqsad kombinatsion sochilish spektrlari va kvanto-kimyoviy hisoblashlar yordamida -pikolinning suvli aralashmasida molekulalararo vodorod bog’lanishni o’rganishdan iborat. Vazifalari esa tajriba qurilmasi va metodikasini, mavzuga tegishli nazariy qarashlarni, tajriba ob’ektlarini tajribaga tayyorlash usullarini o’rganish va kvanto-kimyoviy hisoblashlar o’tkazishdan iborat.

Hozirgi kunda yorug`likning moddalar bilan o`zaro tasiri tufayli kelib chiqadigan hodisalarni o`rganishga qiziqish juda katta. Sababi modda molekulalarini tavsiflashda ularning tuzilishi va xossalarini o`rganishda muhim ma`lumotlar manbai hisoblanadi.

Zamonaviy spektroskopiya oldiga molekulalararo o’zaro ta’sir va bu ta’sirning tabiati hamda fizik mexanizmlarni o’rganishdek dolzarb muammolar qo’yiladi. Bu muammolarni o’rganish uchun turli optik usullar qo’llaniladi.

O`zbekona bayram nomlari turli darajada, turli yo`nalishlarda tadqiq etib kelingan. Bunda, avvalo, bayramlar va ularning nomlari qayd etilgan “Avesto” kabi qadimiy manbalarda, xalq poetik ijodi namunalarida zuhurlangan birliklarni qayd etib o`tish joizdir. Qadimiy bayram nomlari Abu Rayhon Beruniy tomonidan maxsus o`rganilgani ham soha leksemalari tarixini tadqiq etishda ilmiy manba bo`lib xizmat qilishi tayin.

Ta’limning asosiy vazifasi – bolaning barcha yo`nalishlar bo`yicha rivojlantirishdir. Tabiat darsidan asosiy maqsad, tabiat va uni qonuniyatlarini o`rganish orqali bolani rivojlantirishdir. Tabiat hodisalarini o`rganishni tajriba va kuzatishlarsiz tasavvur etish mumkin emas. Ular tabiat haqidagi fanni o`rganish jarayonida predmetlar xossalari va hodisalarni bilishni muhim bosqichini tashkil etadi.

Pomidorsimon sabzavotlarga pomidor, qalampir, boyimjon kiradi. Bular issiqqa, namlikka va tuproqdagi oziq moddalarga talabchan janubiy ekin xisoblanadi.

Azotli moddalar. Don tarkibidagi azotli moddalarning asosiy qismini oqsillar tashkil etib, oqsilsiz azotli moddalar miqdori to’liq pishib yetilgan, kizimagal, ko’karmagan, ya’ni standart talabiga javob beradigan donlarda 2—3% dan oshiq bo’lmasligi lozim. Oqsilsiz azotli moddalar miqdori to’liq oshmagan donlar tarkibida ko’p bo’lib, saqlash davrida don masassi qizigan taqdirda hamda mikroorganizmlarning

O`zbekiston Respublikasida g`alla mustaqilligi shu jumladan chorvachilikni rivojlantirishga katta ta’sir ko`rsatadi, chunki ozuqa bazasini yaratishga imkon beradi. Bozor iqtisoyoti sharoitida fermer xo`jaliklarini er bilan ta’minlash va o`zlari tomonidan ozuqa etishtirish fermalarining iqtisodiy ko`rsatgichlarini aniqlashda hal qiluvchi omil hisoblanadi. Fermer xo`jaliklari mustaqil ravishda rivojlanishda jami texnologik jarayonlarni o`zlari tomondan bajarilishi lozim bo`lib qolmoqda.

Ildiz-mevalarni yig`ishtirishda asosan quyidagi uch usul keng ko`llaniladi: - kartoshka tugunaklarini kovlagichlar bilan kavlash, er yuzasiga tashlash va kut yordamida terib olish; - kartoshka tugunagini kovlagichlar balan kovlash, ko`l yordamida mexaniq aralashmalarni terib olish va transport vositasiga ortish; - tugridan-tugri kombayn yordamida yig`ishtirish.

Ularning bir-biridan farqi konstruktiv jihatdan, o`lchamlari va alohida detallarning mahkamlanishidan farq qiladi. Gaz taqsimlash mexanizmining asosiy detallari quyidagilardan iborat: 1-taqsimlash vali shesternyasi, 2-tirsakli val shesternyasi, 3-tirsakli val, 4-yunaltiruvchi vtulka, 5-klapan, 6-klapan uyasi, 7-prujina, 8-shayba, 9-turtgich, 10-taqsimlash vali, 11-koromislo, 12-koromislo o`qi, 13-dvigatel kallagi, 14-shtanga. Kupgina dvigatellarda silindrlar kallagiga joylashgan osma klapanli gaz taqsimlash mexanizmi qo`llanilgan bo`lib, uning ishlash sxemasi va detallarining o`zaro joylashishi bir xil, ayrim detallarning konstruksiyasi va o`lchamlari esa har xil.

GAZ-53 avtomabilidan foydalanishda xarajatlarni kamroq bo’lishiga erishush uchun yoqilg’Ini purkash usulini qo’llash maqsadga muvofiqdir.

Quritish punktlari bog’ va tokzorlarga yaqin joyda bo’ladi. Ularning maydonchalari yaxshi shibbalangan hamda oftob tushadigan bo’lishi lozim. Maydoncha samonli loy bilan suvab qo’yiladi yoki 5-7 sm qalinlikda bеton yotqizilgan bo’lsa yanada yaxshiroqdir. Maydon sathi quritiladigan mеvaning turi, hajmi, har bir kvadrat mеtrga tushadigan miqdori hamda ob-havo sharoitiga bog’liqdir. Havo issiq va quruq tumanlarda kichikroq, nam va salqinroq joylarda kattaroq maydoncha qurilishi lozim.