Mamlakatimizda mavjud moddiy, iqtisodiy, intellektual resurslardan oqilona foydalanish, cheklangan zahiralardan yuqori samara olish, aholi turmush darajasining pasayib ketishining oldini olish va muttasil oshirib borish, inqirozning salbiy oqibatlarini yumshatish va barqaror iqtisodiy o’sishni ta`minlash bo’yicha chora-tadbirlar ko’rilmoqda, tegishli islohotlar olib borilmoqda.

Katta o’qituvchi To’xtabaev A’zamjoninng mazkur ma’ruza matni Tarix falsafasi va metodologiyasi ba¬g’ish¬langan bo’lib, u 5120300 – Tarix yo’nalishi (mamlakatlar va mintaqalar bo’yicha) II bosqich talabalarida o’tiladigan «Tarix falsafasi va metodologiyasi» fani bo’yicha tayyorlangan. Tarix yo’nalishdagi tahsil olayotgan talabalar uchun fanni chuqur o’zlashtirishi va fan haqidagi bilimlarini mustahkamlashda muhim ahamiyatga ega.

Globallashuv jarayonida sodir mavjud bo`lgan moddiy, ma’naviy imkoniyatlar, eng zamonaviy ommaviy informastion vositalar – kompyuter, internet, uyali aloqa vositalari va boshqa texnika vositalari esa bu omillarning shiddat bilan jamiyatimiz ijtimoiy hayotimizga kirib kelishiga sabab bo`lmoqda. Bir tarafdan olganda ana shu vositalar butun insoniyat turmush-tarzining rivojlanishiga ayniqsa, endi taraqqiyot yo`liga kirgan mamlakatlar va xalqlarning moddiy sharoitini yaxshilashga, umumjahon demokratik qadriyatlar tizimiga kirib borishga va ularning ma’naviy-ma’rifiy darajalarining o`sib borishiga o`zining ijobiy ta’sirini o`tkazganday ko`rinmoqda.

Mazkur maruza matnida Fanni o`qitishdan maqsad- talabalarda sotsiologiya fani mazmuni va mohiyati, sotsiologiya mutaxassisligining jamiyatdagi o`rni, xususiyatlari va kelajagi to`g`risida tasavvurlarni paydo qilish, ijtimoiy hayot muammolari yechimiga mos keladigan taklif va tavsiyalar mexanizmini ishlab chiqishda mazkur fanning roli haqida bilim, ko`nikma va malakalarini shakllantirish. Fanning vazifalari- talabalarga jamiyat taraqqiyotidagi ijtimoiy muammolarni sotsiologik nuqtai nazardan tushuntirish hamda fanning dolzarb masalalarini yechishning uslub va uslubiyotlarini, sotsiologik tahlil va tavsiyanomalar yaratishni o`rgatish.«Sotsiologiya» o`quv fanini o`zlashtarish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida bakalavr: - jamiyatni yaxlit ijtimoiy tizimligi, shaxs va jamiyat munosabatlari, ijtimoiy hodisalar va muammolarga sotsiologik yondashish, ijtimoiy taraqqiyotning asosiy omillari, ijtimoiy hayot faoliyatini muvofiqlashtiradigan sotsial institutlar faoliyati tahlil qilish xaqida mukammal malumotlar berilgan. M.Mo`ydinovaning “Sotsiologiya” fanidan tayyorlangan ma’ruza matni oliy o`quv yurtlari talabalari, akademik litsey va maktab o`quvchilari, abiturientlar va o`qituvchilariga bag`ishlangan. Maruza matnida talabalarning “Sotsiologiya” fanini yanada chuqur o`zlashtirishga yaqindan yordam beradi deb ayta olamiz.

Хорижий иқтисодий адабиётларда тадқиқотчилар кўпчилик ҳолларда “киритилган инвестиция учун инвестор қайси ҳудудда энг паст таваккалчиликка ва энг юқори фойда даражасига эришиши мумкин?”- деган ягона саволга жавоб топишга интилиб, минтақанинг инвестицион муҳитини фақатгина инвестор нуқтаи назаридан баҳолашмоқда. Бироқ, ҳудуднинг инвестицион муҳитини, биринчи навбатда маҳаллий ҳокимият органлари манфаати нуқтаи назаридан келиб чиққан ҳолда баҳоланиши лозим. Бизнинг фикримизча, иқтисодий ривожланишнинг глобаллашуви шароитида, инвестицион иқлим иқтисодий муносабатларининг инновацион шаклларидан бири сифатида инвестицион иқлимни таъминлашнинг инновацион-институционал шакли бўлган эркин иқтисодий ҳудудлар модели муҳим ўрин эгаллайди. Эркин иқтисодий ҳудудларни барпо этишнинг жаҳон тажрибасини ўрганиш мамлакатимизда уларнинг самарали институтларини шакллантириш жараёнида муҳим аҳамият касб этади.

Ўзбекистон Республикасида мустақиллик йилларида хорижий инвесторлар учун қулай инвестицион муҳит ва ҳуқуқий база яратилган. Чет эллик инвесторларга ёрдам кўрсатиш мақсадида Ўзбекистонда ихтисослаштирилган ташкилотлар ва муассасалар тармоғи ташкил этилган. Булар – чет эл инвестициялари бўйича агентлик, Савдо-саноат палатаси, “Ўзбекинвест” Миллий экспорт-импорт суғурта компанияси ва лизинг компаниялари ташкил этилган бўлиб, унинг муассислари Халқаро молия корпорацияси, Европа тикланиш ва тараққиёт банки, «Малай Бэнк Берхард» (Малайзия) ва бизнинг Ташқи иқтисодий фаолият миллий банкимиздир.

Шу кунга қадар Ўрта Осиё халқлари кундалик турмуш тарзидаги пичоқ рамзи ва у билан боғлиқ халқона қарашлар ҳамда урф-одатлар баъзи бир тад¬қи¬қотлардагина ёритиб берилган. Лекин, Фарғона водийси ўзбекл¬а-ри¬нинг анъанавий турмуш тарзидаги пичоқ тимсолига оид қарашлар ва у билан боғ¬лиқ урф-одатлар етарли даражада ўрганилмаган. Шу боис ушбу илмий мақолада қадимдан ўзига хос та¬ри¬хий-этнографик ҳудуд бўлиб келган Фарғона водийси ўзбекларининг пичоқ рамзига оид тасаввурлари ва урф-одатлари дала эт¬ног¬ра¬фик ма¬те¬ри¬аллари асо¬сида таҳлил қилинади.

Ушбу мақолада Фарғона водийсидаги этнографик гуруҳлар ҳақида фикр юритилади. Ўзбек халқи таркибига сингиб кетган қипчоқ, юз, турк, қурама этнографик гуруҳларнинг уруғ қабилавий бўлиниши ва уларнинг жойлашуви ҳақида адабиётлар тадқиқ қилинган.

Глобаллашув турли мамлакатлар иқтисоди, маданияти, манавияти, одамлари ўртасидаги ўзаро тасир ва боғлиқликнинг кучайишидир. Ушбу мақолада глобаллашув жараёнлари ва унда миллатлараро тотувликнинг юксак аҳлоқий қадрият сифатидаги ижтимоий фалсафий мохиятини очиб беришга ҳаракат қилинади.

Ушбу мақолада диний бағрикенглик ва миллатлараро муносабатлар тушунчаларининг ижтимоий-фалсафий моҳияти ва ўзаро алоқадорлиги хақида фикр юритилади. Марказий Осиёдаги халқлари ўртасидаги ўзаро ишонч, тинчлик ва осойишталик ўрнатилишида динлараро бағрикенглик ғояси ва бунда ислом динининг ахамияти таҳлил қилинади.

Ушбу мақолада миллатлараро муносабатлар тушунчаларининг ижтимоий- фалсафий мохияти ва ўзаро алоқадорлиги ҳақида фикр юритилади. Марказий Осиё ҳалқлари ўртасидаги ўзаро ишонч, тинчлик ва осойишталик ўрнатилишида динлараро бағрикенглик ғояси ва бунда ислом динини ахамияти талқин қилинади.

Ушбу мақолада диний бағрикенглик ва миллатлараро муносабатлар тушунчаларининг ижтимоий-фалсафий мохияти ва ўзаро алоқадорлиги ҳақида фикр юритилади. Марказий Осиё ҳалқлари ўртасидаги ўзаро ишонч, тинчлик ва осойишталик ўрнатилишида динлараро бағрикенглик ғояси ва бунда ислом динини ахамияти талқин қилинади.

“Ijtimoiy – madaniy faoliyatda ijtimoiy hamkorlikning namoyon bo’lishi va jamiyat taraqqiyotidagi o’rni” mavzusidagi bitiruv malakaviy ishi mamlakatimizda ijtimoiy – madaniy faoliyatning o’rni va roli xususidagi qimmatli fikrlarni aks ettirgan bo’lib, unda jamiyatdagi o’zaro hamkorlik masalalari, manashu hamkorlikning jamiyat taraqqiyotiga ta`siri xususida qarashlarni ham aks ettiradi. Sharq xalqlariga xos bo’lgan jamoaviylik, o’zaro hamkorlik, bunda mamlakat taraqqiyotining rivojlanish asoslari ham keltirib o’tilgan. Mazkur bitiruv malakaviy ishi davlatimizga o’z oldida turgan vazifalarni bajarish borasida ijtimoiy – madaniy faoliyatning ahamiyati xususidagi fikrlarni ham beradi.

Sog`lom avlodni tarbiyalashda oilaning jamiyatda tutgan o`rni va ta`lim-tarbiya jarayonida ishtirokini yanada oshirish bilan belgilanadi. Shuningdek, sog`lom, barkamol avlod tarbiyasida oilaning ijtimoiy-iqtisodiy, huquqiy, ma`naviy-axloqiy manfaatlarini ta`minlash hamda davlat tomonidan qo`llab-quvvatlashni kuchaytirish masalasiga e`tiborni qaratadi.

Jamiyat taraqqiyotida radio va televideniyeni tutgan o`rni, radio va televideniyening yaratilish tarixi, o`ziga xos xususiyatlari masalasi olinmoqda. O`zbekiston Respublikasida mustaqillik yillarida milliy televideniya va radio sohasida amalga oshirilgan islohotlar asosida sohaga berilayotgan e`tiborni aniq dalillar asosida tahlil qilish

BMI kirish, uchta bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan iborat. Ishning kirish qismida mavzuning dolzarbligi, o’rganilganlik darajasi, maqsad va vazifalari, tadqiqotnig ob’ekti va predmeti, uslubiy va nazariy asosi, ilmiy yangiligi, amaliy ahamiyati bayon etilgan. « Sanoat korxonalarida tavakkalchilikni kamaytirish va xatarni boshqarishning nazariy asoslari» nomli birinchi bobda tavakalchilikni boshqarishni tashkil etishning mohiyati va uning o’ziga xos xususiyatlari hamda boshqaruvning nazariy usul va uslublari yoritilgan. «Namangan viloyati sanoat korxonalarida tavakkalchilikni kamaytirish masalalari iqtisodiy tahlili» nomli ikkinchi bobda Namangan viloyatidagi ishlab chiqarish faoliyati atroflicha tahlil etilgan hamda ularda tavakkalchilikni pasaytirish va xatarlarni boshqarish samaradorligini oshirish yo’nalishlari va ularga salbiy ta’sir etuvchi omillar aniqlanib, ularni bartaraf etish yo’llari ko’rsatilgan. « Namangan viloyati sanoat korxonalarida tavakkalchilikni kamaytirish masalalari iqtisodiy tahlili» nomli uchinchi bobda bozor iqtisodiyoti sharoitida tavakkalchilikni boshqarish samaradorligini oshirish, va uni takomillashtirish masalalari ko’rib chiqilgan. Ishning xulosa va takliflar qismida tadqiqot natijalaridan kelib chiqqan holda asosiy ilmiy xulosalar va amaliy tavsiyalar bayon etilgan.

Globallashuv sharoitida iqtisodiy tarbiya jarayonini tashkil etishga ta’sir etuvchi pedagogik va psixologik omillarni o’rganish asosida to’plangan amaliy tajribani umumlashtirish va iqtisodiy tarbiya nazariyasini takomillashtirish bo’yicha ilmiy-amaliy tavsiyalar ishlab chiqish.

Bitiruv malakaviy ishida audiovizul materiallarni ya’ni fotografiya, ovozli va kino hujjatlar yaratilish tarixi, ularni mamlakatimizda o’rganilish tarixi, ilmiy jihatdan o’rganilishi, ilmiy jihatdan tahlil qilish metodlarini ishlab chiqilishi, tarixiy tadqiqotda ulardan foydalanishning o’rni va ahamiyatini ochib berish, asosiy maqsad qilib olinadi.

O’rganilayotgan mavzuning davriy chegarasi qilib kishilik tarixining qadimgi davri bosqichi asos qilib olingan bo’lib bu davr sifatida insoniyat tomonidan dunyoning ilk sivilizatsiyalariga asos solinishidan to o’rta arslar tarixi boshlanguncha bo’lgan davrni qamrab oladi. Bugungi kungacha o’rganilayotgan bitiruv malakaviy ishi mavzusiga doir ayrim ma’lumotlar uchrasada, aniq yo’naltirilagan tadqiqotlar olib, borilmagan. Umuman olganda mavzu haqiqiy ma’noda yangi tadqiqot deyish mumkin. Mavzuga doir ma’lumotlar asosan chet el manbalariga asoslanib yoritib berilgan.

Mustaqillik yillarida O’zbekiston tarixini o’rganish davlat siyosati darajasiga ko’tarildi. Respublikada amalga oshirilayotgan iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy-ma`naviy islohotlar milly qadriyatlarni qayta tiklanishi, targ’ib qilinishida va har tomonlama rivojlanishiga asosiy omil bo’lib xizmat qilmoqda, shu bilan birga ushbu jarayonlar uzoq va yaqin tarixiy o’tmishni haqqoniy o’rganish, bo’lib o’tgan voqea, hodisalarni xolis anglash, ularni kelgusi avlodga yetkazib berishga alohida e`tibor qaratilmoqda. Hozirgi kunda moddiy va ma`naviy merosimizni holis o’rganishga jamoat qiziqishining ortishi, xususan, milliy tariximizning bebaho manbalarini o’zida jamlagan arxiv hujjatlarini ilmiy o’rganish, O’zbekiston Respublikasida arxiv tashkilotlari faoliyatining ijodiy tajribasini umumlashtirish ehtiyojini oshirdi.