Xitoy tili ritorika usulida gap ohangi o’zgarishi masalasi

Umuman olganda, ohang – gap tarkibida ma’noga aniqlik kirituvchi va uni bir-biriga bogʻlovchi funksiya jixatidan yorqin dalil sifatida gavdalanib, tilda har bir gapning oʻziga xos ohang darajalari mavjuddir. Tildagi har bir soʻz ohangi – gap ohangini shakllantirishga va gapdan anglashilayotgan ma’nolar orqali qanday aloqadorlik kasb etilayotganligi bilan ifodalanib, har xil turdagi ohanglar gaplarni bir biridan bogʻliqlik jixatlarini farqlab koʻrsatishga yordam beradi. Koʻp hollarda, ifoda etilayotgan intonatsiya gap soʻnggida umumiy gap ohangi tarzida ifodalanib, his-hayajon ohangiga ham gap soʻnggida urgʻu beriladi. Mazkur holatlarning bari, insonlar soʻzlashuvida ularning kayfiyatiga bogʻliq tarzda gavdalanadi. Til grammatik xususiyatlariga binoan, ohang hususiyati esa, juda ham jiddiy aniqlik asosida tashkil topadi. Shu nuqtai nazardan olib qaraydigan boʻlsak, ritorik soʻroq gaplar tarkibida ohang, turli xildagi ma’noni anglatishi bilan, mazkur yoʻnalishni turli xildagi gap turlariga boʻlib yuboradi.