Бугунги воқелик мустамлакачилик сиёсатига асос бўлган мафкуралар ҳали завол топмаганини кўрсатмоқда. Хуллас, айтиш мумкинки, инсоният жиддий танлов олдида турибди. Дастлабки пайтларда асосан ижобий жиҳатдан баҳоланган глобаллашув, вақт ўтгач, танқидга учрай бошлади. Инсониятбу жараённитўғри ўзанга буюрса, охир – оқибат ўзи унинг қўлидаги ўйинчоққа айланиб қолиши ҳеч гап эмас. Чунки кенг миқиёсли интеграция ва глобаллашув жараёнлари жаҳон тараққиётининг хозирги пайтдаги муҳим хусусиятларидан бири эканиниэътироф этган ҳолда, уларнинг кучли мафакуравий таъсир кўрсатиш воситаси эканини ҳам унитмаслик даркор.