Neft-ximiya kompleksinin’ ayi’ri’m processlerin integrallasqan basqari’w sistemasi’n sintezlew ushi’n algoritm ha’m programmali’q ta’miynat jarati’w

Magistrlik dissertaciya jumi’si’nda ali’ng’an tiykarg’i’ na’tiyjeler to’mendegilerden ibarat: 1. Wo’ndirislik obektlerin basqari’w sistemalari’n islep shi’g’i’wdi’ rawajlandi’ri’wdi’n’ zamanago’y awhali’n analizlew boyi’nsha materiallar berilgen. Basqari’w sistemasi’n metodologiyali’q ta’miynlew ma’seleleri belgilep ali’ng’an, keleshek basqari’w sistemalari’n quri’wdi’n’ wo’zine ta’n wo’zgeshelikleri ani’qlap ali’ng’an. 2. Milliy neft-ximiyali’q wo’ndiris obektlerinin’ wo’zine ta’n uli’wmali’q xarakteristikalari’ ha’m qa’siyetleri berilgen. 3. Ha’r qi’yli’ jag’daylardag’i’ wo’ndirislik obektlerdi integrallasqan basqari’w usi’llari’na wo’tkerilgen analizden joqari’ ani’qli’q sanap wo’tilgen faktorlarg’a baylani’sli’ ta’miynlewge qoyi’latug’i’n talaplar tallap wo’tildi. 4. Neft-ximiyali’q processler mi’sali’nda, wo’ndirislik obektlerin basqari’wdi’n’ wo’zine ta’n uli’wmali’q xarakteristikalari’ ha’m qa’siyetleri berilgen. Neft-ximiyali’q wo’ndirislik obektlerinin’ tiykarg’i’ jag’daylari’ ha’m usi’nday klassqa tiyisli wo’zgesheliklerge iye obektlerge baylani’sli’ matematikali’q modellestiriw usi’llari’ belgilep ali’ng’an ha’m analizlengen. 5. Absorbciya ha’m karbonizaciya texnologiyali’q processlerinin’ matematikali’q modelin formalizaciya a’melge asi’ri’lg’an. Massa almasi’w fizikali’q absorbciya ha’m xemosorbciyag’a muwapi’q ko’rip shi’g’i’lg’an. Bunda massa almasi’w procesine ta’sir yetiwshi basi’m ha’m temperatura si’yaqli’ faktorlar yesapqa ali’ng’an. 6. Neft-ximiyali’q wo’ndiris texnologiyali’q processlerin basqari’w ha’m diagnostika sistemasi’ni’n’ sintezlew sxemasi’ keltirilgen. U’zliksiz absorbsiya procesin basqari’w qurami’na kiriwshi qadag’alaw, diagnostika ha’m basqari’w, obekt halati’ funkciyasi’na kiriwshi u’zliksiz identifikaciyalaw ha’m optimizaciya kishi sistemalari’n integrallasqan basqari’w sistemasi’ ko’rip shi’g’i’lg’an. 7. Ani’q yemeslikler sha’rtlerinde u’zliksiz neft-ximiyali’q ha’m XTP di basqari’wdi’ sintezlewdin’ yeki basqi’shli’ ma’selesi qarap shi’g’i’lg’an. Tuyi’q sistemada si’zi’qli’ yemes ximiyali’q processti optimal basqari’wdi’ sintezlew ma’selesi ani’q mi’sallarda ko’rip wo’tildi. 8. Wo’ndirislik obekt absorbciya bo’limindegi ji’lli’li’q almasi’w procesine ta’sir yetiwshi faktorlardi’ yesapqa alg’an halda, matematikali’q modeli du’zildi ha’m Matlab-Simulink a’meliy bag’darlamalasti’ri’w paketinde blok-sxemalari’ islep shi’g’i’li’p, na’tiyjeler ha’m wolardi’n’ grafikali’q ko’rinisi keltirildi. 9. Wo’ndirislik obiektlerdi basqari’w processlerin sintezlew algoritmi ha’m blok sxemasi’ islep shi’g’i’lg’an. Sonday-aq, texnologiyali’q komplekslerdi halatlardi’ diagnozlaw tiykari’nda optimal basqari’w algoritmi islep shi’g’i’lg’an. 10. Absorbciya ha’m karbonizaciya processlerinde ju’z beretug’i’n reakciyalardi’n’ massa almasi’w procesine ta’sir yetiwshi tiykarg’i’ faktorlardi’ yesapqa alg’an halda, payda bolatug’i’n maqset ha’m arali’q wo’nimlerdin’ koncentraciyalari’n ani’qlaytug’i’n bag’darlama algoritmi ha’m bag’darlama qurali’ islep shi’g’i’lg’an.