Юрак кон-томир системаси касалликлари.
Атеросклероз(юнонча"буткасимон масса" ва лотинча
“калинлашмок" деган сузлардан олинган) липидлар алмашинувининг
бузилиши натижасида келиб чикадиган ва йирик хамда урта
калибрли артериялар, камрок даражада веналар интимасида
х о л е с т е р и н тупланиб колиши билан намоён буладиган
с у р у н к а л и касалликдир. Холестерин тупланиб колганига жавобан
бириктирувчи тўқима интимасида р е а к т и в пролиферация юз бериб,
шунинг натижасида интимада п и л а к ч а с и м о н калинлашмалар
вужудга келади. Буларнинг уртаси ириб, буткасимон, ШН бўлиб колади
ва артерия йулини торайтириб куйиб, гемодинамик узгаришларга олиб
келади. Атеросклерознинг хавфи шундаки, у юрак, мия томирлари, аорта,
ёнбош ичак ва сон артерияларини заралантиради ва хаётий мухим шу
органларнинг ишемия туфайли зарарланишига олиб келади. Атероск-
лероз ёши кайтган одамларда учрайдиган касаллик бўлиб, дастлабки
белгилари, одатда, 35-40 ёшдан кейин курилади. Атеросклерознинг
ифодаланиш даражаси ва нечоглик куп учраши жинсга хам боглик.
Эркакларда тоамирлар атеросклерози, юрак тож томирлари атеросклерози
эртарок бошланади, зарарланган жой юзаси эса аеллардагига Караганда
бирмунча каттарок булади (аёлларда кандли диабет, гипертензия,
наркомания сингари хатарли омиллар булмаган такдирда).
Атеросклерозга оилавий мойиллик купинча липопротеидлар алмашину-
вининг ирсий сабабларига кура издан чикиб, кондаги липидлар
микдорининг купайтириб куйишга боглик булади