Turk tilida qo`llaniladigan tabu va evfemizmlar

Tilshunoslikda tabu va evfemizmlarni o`rganish masalasi. Turk tilshunosligida tabu va evfemizmlarning nomlanishi va atamashunoslikdagi farqliliklar. Tabularning mavzulariga ko`ra turlari.Tabu va evfemizmlar hanuz turk tilshunosligida chuqur tadqiq qilinmagan, terminalogiyasi shakllantirilmagan mavzulardan biridir. Turkiyada bu mavzuga doir ko`pgina maqolalar yozilgan. G`arb tilshunoslari bilan birgalikda turkiy xalqlar tilshunos olimlari ham bu mavzuda chuqur izlanishlar olib bormoqdalar. Shu o`rinda tabu va evfemizmlar bilan bog`liq tilshunoslik muammolarining yechimidan ko`proq izohlar, atamalar, atamashunoslikka doir muammolar o`rtaga chiqmoqda. Faktlar evfemiyani endi nutqiy qatlam sifatida bir butun holda sistemali o`rganish, uning barcha nutqiy- botiniy imkoniyatarini ochish namoyon qilish, funksional-uslubiy xususiyatlarini tasvirlash, xususan vazifaviy uslub turlariga nisbatan munosabatlarini yoritish bugungi uslubshunosligimizning eng muhim va dolzarb muammolaridan ekanligini ko`rsatadi. G’. Abdurahmonovning “Endilikga adabiyotshunos va tilshunoslar oldida turgan muhim masalalardan biri adabiy uslub bilan nutq uslublarining umumiy va xususiy tomonlarini ochishdir” degan fikr ham ushbu mavzuni dolzarbligini ta’kidlayd Ishning o`rganilganlik darajasi. Turk tilida tabu va evfemizmlar tadqiqiga bag`ishlangan ilmiy ishlar soni cheklangan. Umumiytilshunoslikni oladigan bo`lsak, tabu va evfemizmlar ko`pgina turkiy xalqlar tomonidan, xususan qozoq, turkman, oltoy, azerbayjon, o`zbek va rus tilshunos olimlari tarafidan o`rganilgan. Ulardan S.Altayev, N.Ismatullayev, N.M.Jabbarov, V. B. Darbakova kabi tilshunoslarni keltirib o`tishimiz mumkin. Turk tilshunoslaridan K.Demirci, A.Güngör, U.Söylemez kabi tilshunos olimlar turk tilshunosligida nisbatan kam o`rganilgan tabu va evfemizmlarni tadqiqi bilan shug`ullanganlar.