Жумыстың мақсети: Термопараның ислеў принципин үйрениў, оның қолланылыўы
ҳəм оны градуировкалаў.
Жумыстың мақсети: Термопараның ислеў принципин үйрениў, оның қолланылыўы
ҳəм оны градуировкалаў.
Ҳəзирги ўақытлары термопараны өлшеў ушын термометрлик параметрлер ретинде ҳəр
қыйлы жуп өткизгишлер менен ярым өткизгишлердиң термо э.қ.к. кең қолланылады.
Суйықлық көлеминиң температураға байланыслы өзгерисине тийкарланған
термометрлерден басқа термопаралар, қарсылық термометрлеринде қолланылып атыр.
Термопараларды пайдаланыўдың муўапықлылығы менен температураны дəл ҳəм тез
өлшеў мүмкиншилигинде болып есапланады.
Егерде еки ҳəр қыйлы металл сымлардың ушларын кепсерлеп бириктирсек ҳəм
бириккен областын қыздырсақ, онда бул жерде контактлы потенциаллар айырмасы пайда
болады, мине усы əсбап термопара деп аталады. Еки ҳəр қыйлы металл сымның бириккен
областында не ушын контактлы потенциаллар айырмасы пайда болады, соны қарайық.
Еркин электронлардың тығызлығы ҳəм электрон менен кристалл торы арасындағы
байланысыўшы күшлер ҳəр қыйлы металлар ушын ҳəр қыйлы болады. Ҳəр қыйлы
өткизгиш бир-бирине тийдирилгенде бир металлдың екинши металлға электронлардың
диффузиясы басланады. Бул өткизгишлердеги электронлардың концентрациялары тең
болмағанлықтан (n1 > n2) диффузияланыўшы ағымда ҳəр қыйлы болады. Соның
нəтийжесинде бир өткизгиш оң зарядланады, ал екиншиси терис зарядланады, яғный
өткизгишлер шегарасында потенциаллар айырмасы пайда болады. Усы потенциаллар
айырмасы тəсири нəтийжесинде электронлардың диффузиясы тоқтайды, бир өткизгиштен
екиншисине ҳəм керисинше өтип атырған электронлар арасында қозғалмалы
теңсалмақлық пайда болады, ал өткизгишлер арасында контактли потенциаллар айырмасы
пайда болады.