Ўрта Осиё материгининг ўзига хос табиий ўлкасидир. Унинг материкда тутган ўрни, орографияси, шимолдан жанубга ва ғарбдан шарққа томон катта масофада чўзилиб ётганлиги табиатнинг хилма-хил бўлишига олиб келди. Ўрта Осиё табиий комплексларини ўрганганда уларнинг маконда бир хил эмаслиги, улар ўртасида ўзаро боғлиқлик, бир-бирига таъсирининг ҳам хар хил эканлиги яққол кўзга ташланади.