Hujayraning shirasi vakuolalarida joylashgan. «Vakus» - bo`shliq ma’nosini bildiradi. Bir necha yosh hujayralarda vakuslar bo`lmaydi. Bo`linishdan to`xtab o`sa boshlagan hujayralarda vakuslar vujudga keladi. Hujayraning yoshlik vaqtida vakuslari ko`p mayda bo`ladi. Hujayra qarigach mayda vakuslar bir -biri bilan birlashib katta vakuslarni vujudga keltiradi. Bu katta vakuslar hujayraning markaz qismiga joylashib oladi. Hujayradagi protoplazma va yadrolar esa hujayraning chet qismiga chiqib oladi. Vakuslarda suv va suvda eriydigan turli moddalar uchraydi. Vakuslarda usraydigan oziq moddalar azotli yoki azotsiz bo`ladi. Azotli moddalardan tuzilgan albumin, sho`r suvda eriydigan globulin oqsillari ham olinadi.
Hujayra shirasida karbon suvlaridan glukoza, fruktoza, saxaroza, inulin uchraydi. Inulin polisaxaridlarga kiradi (S6 N10 O5)n . Inulin qoqio`t o`simligining ildizida uchraydi. Inulin Suvda eriydi. Saxaroza, glukozaga nisbatan 1,5 marta, fruktoza glukozaga nisbatan 2,5 marta shirinroq. glukoza lavlagida 26%, shakarqamishda 20%.