Toshkent vohasi ibtidoiy davr jamoalari madaniyati

Selung`ur va Obirahmat g`or makonlarining tariximizni o`rganish

Mazkur tadqiqotning maqsadi yosh bokschilarni mashg`ulot va musobaqa faoliyatida jarohatlar olish sabablarini aniqlash va uning sonini kamaytirish iborat.

Truba o’tkazgichlar bo’ylab rejalashtirishda burg’ulash ishlari, mahsulotlar va suyuqlik haydab beradigan hajmlarning kattaligini hisobga olish. Tabiyki heft sanoati mexanikasi bir qator savollarga ilmiy javoblarni talab qiladi.

Ushbu bitiruv malakaviy ishini yozishda nochiziqli tenglamalar sistemasini analitik va sonli yechish usullari yordamida Maple va Mathcad matematik paketidan foydalanib, yechish, aniq amaliy masalalarda bu jarayonni ko’rsatish, masalani yechishning algoritmi va dasturini yaratish ko’zda tutilgan.

Malakaviy bitiruv ishining asosiy maqsadi chiziqli bo’lgan tenglamalar sistemasini yechishning aniq va iterasion usullari bilan tanishish va qo’yilgan masalalarning mohiyatidan kelib chiqqan sistemani optimal usul bilan yechib, keyingi masalalarni yechishga tavsiya berish.

Ushbu ishda oddiy differensial tenglamani Maple va Mathcad dasturlari yordamida analitik va taqribiy yechish masalasi qaraladi. Quyida masalaning qo’yilishi va uni yechishning ketma-ket algoritmi keltirilgan

Optimallashtirishning sonli usullari haqidagi fan nisbatan ancha yoshdir. U o`tgan asrning II yarmida vujudga kela boshladi va hozirgi kunda ham faol rivojlanib bormoqda.

Oxirgi vaqtlarda variasion usullardan biri hisoblanadigan chekli elementlar usuli keng qo’llanilmoqda. Usulning mohiyati shundaki, qaralayotgan jism chekli sondagi elementlarga (yassi masalada uchburchaklarga, fazoda tetraedrlarga) ajratiladi.

Ushbu bitiruv malakaviy ishning mavzusi ham hisoblash matematikasi va kompyuterning ilmiy tadqiqot ishlarda qo’llanilishiga bog`liq bo’lib, ilmiy va amaliy jihatdan dolzarbdir.

Дифференциальные уравнения, устанавливающие связь между независимыми переменными, неизвестными функциями и их производными, широко используются в химической технологии для описания нестационарных процессов, а также процессов с распределенными параметрами.

Kompyuterning qo’llanilish sohalaridan biri texnik va texnologik jarayonlarni va ob’ektlarni matematik modellashtirish orqali tadqiq etish bo`lib qolmoqda. Matematik modellashtirish usullari va kompyuterlarning zamonaviy imkoniyatlari birgalikda fizik jarayonlar va ob`yektlarning shu paytgacha noma`lum xususiyatlarini ochishga va, shu asnoda, texnologik jarayonlarni takomillashtirishga xizmat qilmoqda

Ushbu bitiruv malakaviy ishida bu davrda ishlab chiqilgan metodlardan 3 tasi haqida so’z boradi. Bu qilingan ishlardan ayniqsa qo’shma yo’nalishlar g’oyasi va kvadratik funksiyalarining xossalari fundamental ahamiyatga egadir

Parametrga bog`liq xos va xosmas integrallarni hamda ularning xossalarini o`rganish. Integrallarning nuqtali va tekis yaqinlashish tushunchalarini ta’riflash va bu tushunchalarni masalalar yechishga tatbiq qilish

"attiq jismlar fizikasi, matematika-fizika, kvant mexanikasining qator masalalarini o’rganishda diskret Shro’dinger operatorini o’rganish muhim ahamiyatga ega. Olingan natijalarni boshqa fanlar uchun ham muhim ahamiyat kasb etib ishlab chiqarishning ba’zi sohalarida foydalanish mumkin"

Hilbert fazosida aniqlangan Fridrixs model operatorlar oilasining spektrial xossalarini o’rganish.

Bu ishda elastiklik nazariyasi tenglamalari sistemasi yechimini tekislikda uning berilgan qiymatlari va chegaraning qismida uning kuchlanishi qiymatlari bo’yicha davom ettirish masalasi, ya’ni elastiklik nazariyasi tenglamalari sistemasi uchun Koshi masalasi o’rganiladi.

Bitiruv malakaviy ishida ikki karrali integral to’g’risida umumiy tushunchalar, uning ta’rifi, xossalari, ikki karrali integralni hisoblash, ikki karrali integralda o’zgaruvchilarni almashtirish, Ostragradskiy determinantidan foydalanish, tekis soha yuzasi, jismning hajmini, sirt yuzasini, jismning massasini, inertsiya moment, shuningdek jismning og’irlik markazining koordinatalarini topish masalalarini hal etish ko’zda tutiladi.

Noma’lum funksiya‚ uning turli hosilalari va erkli o’zgaruvchilar qatnashgan tenglama differensial tenglama deyiladi. Agar noma’lum funksiya ko’p argumentli bo’lsa va tenglamaga funksiyaning shu argumentlar bo’yicha xususiy hosilalari qatnashsa, bunday tenglama xususiy hosilali differensial tenglama deyiladi.

Bir kanalli modelli ommaviy xizmat ko’rsatish sistemasi qaraladi. Bu sistemaning ba’zi kalari ( sistemaning bandlik davrida va sistemadagi talablarning kutish vaqti) o’rganiladi. sistemaning tavsifi quyida keltiriladi.