ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА
МАПРОФЕН
MAPROFENUM
Препаратнинг савдо номи: Мапрофен
Таъсир этувчи модда (ХПН): Флурбипрофен
Дори шакли: Таблеткалар
Таркиби:
Фаол модда: флурбипрофен 100 мг
Ёрдамчи моддалар: лактоза моногидрати, микрокристаллик целлюлоза, натрий кроскармеллоза, магния стеарати, коллоид кремний диоксиди.
Қобиқ таркиби: Opadry II мовий рангли 85F20578.
Фармакотерапевтик гуруҳи: Ностероид яллиғланишга қарши восита.
Фармакологик хусусиятлари
Ностероид яллиғланишга қарши восита, фенилпропион кислотасининг ҳосиласи. Оғриқ қолдирувчи ва яллиғланишга қарши таъсир кўрсатади. Таъсир механизми циклооксигеназа (ЦОГ-1 ва ЦОГ-2) ферментини блоклаши ҳисобига простагландинлар синтезини сусайтириши ва периферик оғриқ рецепторларига нисбатан тўқималарнинг сезгирлигини бартараф қилиниши билан боғлиқ.
Фармакокинетикаси
Ичга қабул қилинганидан кейин флурбипрофен овқат ҳазм қилиш тизимидан тез сўрилади. Плазмада максимал концентрациясига (Сmax) 1,5 соат ўтгач эришилади. Овқат қабул қилиш препаратнинг биокираолишлигига таъсир қилмайди. Флурбипрофен плазма оқсиллари билан 99% дан ортиқ боғланади.
Флурбипрофен жигарда гидроксилланиш йўли билан деярли тўлиқ метаболизмга учрайди.
Ярим чиқарилиш даври (Т1/2) 3-6 соатни ташкил қилади.
Асосан сийдик билан эркин ва боғланган ҳолда (20%), ҳамда гидроксилланган метаболитлари (50%) кўринишида чиқарилади.
Қўлланилиши
– оғриқни енгиллаштириш учун: бош, тиш оғриғи, невралгиядаги, дисменореядаги оғриқлар; – тезкор ва узоқ муддатли симптоматик терапия учун: ревматоид артритда, остеоартритда, анкилозловчи спондилитда, ўткир подаграли артритда, артралгияда, артрозларда, люмбагода, ўткир радикулитда;
– жарроҳлик аралашувларидан кейин ва юмшоқ тўқималарнинг жароҳатларида, отоларингологияда, стоматологияда оғриқни ва яллиғланишни енгиллаштирувчи восита сифатида қўлланади.
Қўллаш усули ва дозалари
Ичга қабул қилиш буюрилади.
Катталар ва 15 ёшдан катта болалар учун тавсия қилинадиган дозалар – симптомларнинг ўткирлигига қараб, 1 таблетка (100 мг) дан суткада 1-3 марта буюрилади. Максимал суткалик доза- 3 таблетка.
Дисменореяда – 1 таблеткадан, кейинчалик ½ таблеткадан ёки 1 таблеткадан ҳар 4 ёки 6 соатда буюрилади. Препаратнинг максимал суткалик дозаси 3 таблеткадан ошмаслиги керак.
Препаратни 3 кундан ортиқ қабул қилмаслик керак.
Ножўя таъсирлари
Ножўя таъсирларни ривожланиш тез-тезлиги паст. Кўпчилик ножўя ҳолатлар енгил ва вақтинчаликдир.
Маҳаллий реакциялар: таъм сезишни ўзгариши, парестезиялар (ачишиш, санчиш, жизиллаш), оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватини яраланиши.
Юрак-томир тизими томонидан: артериал босимни ошиши, тахикардия, юрак етишмовчилиги.
Қон яратиш тизими томонидан: кам ҳолларда анемия (темир танқислиги, гемолитик, апластик анемия), агранулоцитоз, лейкопения, тромбоцитопения.
Аллергик реакциялар: тери тошмаси, қичишиш, эшакеми, бронхоспазм, фотосенсибилизация, Квинке шиши, анафилактик шок.
Овқат ҳазм қилиш тизими томонидан: диспепсия, (кўнгил айниши, қусиш, жиғилдон қайнаши, диарея), қорин соҳасида оғриқ, қабзият, меъда-ичак йўллари шиллиқ қаватини яраланиши, қон кетишлари (шу жумладан милкдан ва геммороидал), холестатик сариқлик.
Марказий нерв ва периферик нерв тизими томонидан: бош оғриғи, бош айланиши, астения, уйқусизлик ёки уйқучанлик, депрессия, амнезия, тремор, қўзғалиш, кам ҳолларда атаксия, онгни чалкашиши, парестезиялар.
Сезги аъзолари томонидан: қулоқларни шанғиллаши, кўришни бузилиши.
Сийдик-чиқариш тизими томонидан: тубулоинтерстициал нефрит, шиш синдроми, буйрак фаолиятини бузилиши, гематурия; якка ҳолларда буйрак етишмовчилиги.
Бошқалар: ринит, тана вазнини ўзгариши, кўп терлаш.
Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар
– анамнезида ацетилсалицил кислотасига ёки бошқа НЯҚВ ларни қабул қилиниши билан боғлиқ ўта юқори сезувчанлик реакциялари (бронхиал астма, ринит, эшакеми) бўлган пациентлар,
– меъда-ичак йўлларининг эрозив-ярали шикастланишлари;
– глюкозо-6-фосфатдегидрогеназа танқислиги;
– артериал гипертензия;
– юрак етишмовчилиги;
– сурункали буйрак етишмовчилиги;
– ҳомиладорлик;
– лактация даври;
– 15 ёшгача бўлган болалар ёши;
– флурбипрофенга ва препаратнинг бошқа компонентларига юқори сезувчанлик;
Препаратни гипербилирубинемияда (шу жумладан Жильбер, Дубин-Джонсон ва Ротор синдромида), сурункали юрак етишмовчилигида, шишларда, артериал гипертензияда, гемофилияда, қон ивиши пасайганда, суяк кўмигида қон яратилишини сусайишида, сурункали жигар етишмовчилигида, эшитишни пасайишида, вестибуляр аппаратининг патологияларида, шунингдек кекса ёшдаги пациентларда эҳтиёткорлик билан қўллаш лозим.
Препаратни лактация даврида буюриш зарурати туғилганда, эмизишни тўхтатиш тўғрисидаги масалани ҳал қилиш лозим.
Дориларнинг ўзаро таъсири
Фуросемид каби диуретик препаратлар билан бирга қўлланганда диуретик таъсир пасайиши мумкин.
Бошқа НЯҚВ лар каби, антикоагулянтларни қабул қилаётган пациент, қон кетиш хавфини ривожланиш хавфи борлиги сабабли препаратни эҳтиёткорлик билан буюрилади.
Бирга қўлланганда:
– кортикостероидлар билан – меъда-ичакдан қон кетишлари хавфи ошади;
– ацетилсалицил кислотаси билан – флурбипрофен концентрациясини пасайиши (ушбу мажмуа тавсия қилинмайди);
– гипотензив препаратлар билан – уларнинг самарасини пасайтиради;
– юрак гликозидлари билан – препарат, уларнинг токсиклигини ошириши мумкин;
– циклоспорин билан – циклоспориннинг нефротоксиклигини кучайтириши мумкин;
– литий, метотрексат препаратлари билан – уларни чиқарилишини камайтириши мумкин;
– сульфонилмочевина ҳосилалари билан – уларни самараларни кучайтиради.
Жигар микросомал оксидланиш ферментлари индукторлари (фенитоин, этанол, барбитуратлар, рифампицин, фенилбутазон, трициклик антидепрессантлар) билан бирга қўлланганда флурбипрофеннинг гидроксилланган фаол метаболитларини ишлаб чиқарилишини оширади.
Махсус кўрсатмалар
НЯҚВ узоқ муддат қабул қилаётган пациентлар, овқат ҳазм қилиш тизими томонидан ножўя таъсирларни ривожланишини олдини олиш мақсадида, синчиклаб текширилишлари керак.
Препаратни жигар, буйрак ва меъда-ичак йўллари касалликлари бўлган пациентларга қўллаш зарурати туғилганда эҳтиёткорликка риоя қилиш лозим,
Шишларни ривожланиши ва суюқликни тутилиб қолиш хавфи туфайли, препаратни юрак етишмовчилиги, артериал гипертензияси ва бошқа касалликлари бўлган пациентларга эҳтиёткорлик билан буюрилади;
Қон кетиш вақтини узайтириши мумкин, шуниниг учун препаратни патологик қон кетишини ривожланиш хавфи бўлган пациентларга эҳтиёткорлик билан буюрилади.
Томоқдаги оғриқлар тана ҳароратини ошиши билан бирга кечган ҳолларда препаратни қабул қилиш фақат шифокор томонидан тавсия қилиниши мумкин.
17-кетостероидларни аниқлашга зарурат туғилганда препаратни қабул қилишни текширишдан 48 соат олдин бекор қилиш керак.
Юқор ҳарорат сақланганида, бош оғриғи ва бошқа ножўя ҳолатлар пайдо бўлганида дарҳол шифокорга мурожат қилиш кераклиги тўғрисида пациент огоҳлантирилган бўлиши керак.
Препарат автотранспортни ҳайдаш ва механизмларни бошқариш қобилиятига таъсир кўрсатмайди.
Препаратни болалар олаолмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтганидан кейин ишлатилмасин.
Дозани ошириб юборилиши
Симптомлари: нафасни бузилиши, кўнгил айниши, эпигастрал соҳада оғриқ, бош оғриғи, бош айланиши, уйқучанлик, қўзғалиш, диплопия, миоз, гипотонус, ҳушни комага қадар йўқотиш.
Даволаш: махсус антидоти йўқ. Препаратни қабул қилишни бекор қилиш, меъдани ювиш ва симптоматик даволаш.
Чиқарилиш шакли
Таблеткалар 100 мг дан, №8, №16 ва №24, блистерларда.
Сақлаш шароити
Қуруқ, ёруғликдан ҳимояланган жойда, 250С юқори бўлмаган ҳароратда.
Яроқлилик муддати
2 йил.
Дорихоналардан бериш тартиби
Рецепт бўйича.