ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА

АЛЗАНЦЕР^®

ALZANCERUM

Препаратнинг савдо номи: Алзанцер^®

Таъсир қилувчи модда (ХПН): донепезил гидрохлориди

Дори шакли: қобиқ билан қопланган таблеткалар

Таркиби:

фаол модда: донепезил гидрохлориди 5 мг, 10 мг.

ёрдамчи моддалар: лактоза моногидрати, лактопресс, маккажўхори крахмали,  микрокристаллик целлюлоза, гидроксипропилцеллюлоза, магний стеарати.

қобиқ: Opadry White YS-1-7003 (титан диоксиди, гипромеллоза, полиэтиленгликоль, полисорбат).

Таърифи: оқ рангли, овал шаклли, икки ёқлама қавариқ, бир томонидан кесма бўлган, қобиқ билан қопланган таблетакалар.

Фармакотерапевтик гуруҳи: Антихолинестераз воситалар.

АТХ коди: N06DA02

Фармакологик хусусиятлари

Препарат бош миядаги холинэстеразанинг асосий тури бўлган ацетилхолинэстеразанинг селектив ва қайтувчи ингибитори хисобланади. Алзанцер асосан марказий нерв тизимидан ташқарида бўлган фермент бутирилхолинэстеразага қараганда, бу фермент in vitro 1000 марта кучлироқ ингибиция қилади. Шундай қилиб, донепезил синапсларда ацетилхолиннинг миқдорини оширади ва холинергик фаолликни кучайтиради. Донепезил 5 мг ва 10 мг дозаларда бир марта қабул қилинганидан кейин, ацетилхолинестеразанинг фаоллиги мувофиқ 63,6 ва 77,3% га сусайтирилган (эритроцитларнинг мембраналарида бахоланади). Шу самараси туфайли донепезил когнитив фаолиятлар ва Альцгеймер касаллигидаги холинергик нейротрансмиссия етишмовчилиги чақирган симптомларга ижобий таъсир кўрсатиши мумкин.

Хатти-харакат бузилишларини мувофиқлаштиради, апатияни ва тушунмасдан такрорланувчи харакатларни камайтиради.

Фармакокинетикаси

Плазмадаги максимал даражаси ичга қабул қилинганидан кейин тахминан 3-4 соат ўтгач эришилади. Плазмадаги концентрацияси ва эгри чизиқ остидаги майдон дозага пропорционал ошади. Мувозанат ҳолатига даволаш бошланганидан кейин тахминан 3 ҳафта давомида эришилади. Мувозанат ҳолатига эришилгандан кейин плазмадаги донепезил гидрохлоридининг концентрацияси ва бу билан боғлиқ бўлган фармакодинамик фаоллик кун давомида сезиларли ўзгармайди.

Овқат қабул қилиш донепезил гидрохлоридини сўрилишига таъсир қилмайди.

Донепезил гидрохлоридининг плазма оқсиллари билан боғланиши тахминан 96% ни ташкил қилади: асосан альбуминлар (75%) ва альфа-1 нордон гликопротеин (21%) билан боғланади. Фаол метаболити 6-0-дезметилдонепезилни плазма оқсиллари билан боғланиши номаълум. Донепезил гидрохлоридини организмнинг турли тўқималарида тақсимланиши етарлича ўрганилмаган. Донепезил гидрохлориди ва/ёки унинг метаболитлари организмда 10 кундан кўпроқ сақланишлари мумкин.

Ярим чиқарилишиннинг якуний даври тахминан 70 соатни ташкил қилади, шунинг учун бир марталик дозаларини мунтазам қўллаш аста-секин мувозанат холатига эришишга олиб келади. Донепезил гидрохлориди сийдик билан ўзгармаган холда чиқарилади, шунингдек цитохром Р450 ёрдамида аҳамиятли даражада метоболизмга учрайди ва метаболитлари ҳосил бўлади. 4 асосий метаболитлари мавжуд, улардан 2 таси фаол сифатида маълум, қолганлари аҳамиятсиз метаболитлардир. Донепезил цитохром Р450 изоферментлари: 2D6 ва 3A4 томонидан метаболизмга учрайди ва глюкуронидизацияга дучор бўлади. Қабул қилинган ҳамма дозанинг тахминан 57% сийдикда (17% ўзгарманган донепезил кўринишида) ва 15% аҳлатда аниқланади, биотрансформацияси ва сийдик билан чиқарилиши, элиминациясининг асосий йўли деб тахмин қилинади. Донепезил гидрохлориди ва/ёки унинг метаболитларини энтеропатик циркуляцияси юзасидан далиллари йўқ. Жинс, ирқ, ва ўтмишдаги чекиш донепезил гидрохлоридининг плазмадаги концентрацияларига клиник аҳамиятли таъсир кўрсатмайди. Донепезил гидрохлоридининг плазмадаги концентрациялари, тахминан 70 соатни ташкил қилувчи ярим чиқарилиш даври билан пасаяди.

Қўлланилиши

Деменция, енгил ёки ўртача оғирликдаги Альцгеймер касаллигини ва когнитив бузилишларни симптоматик даволашда қўлланилади.

Қўллаш усули ва дозалари

Катталар ва қарияларга буюрилади.

Тавсия этилган бошланғич доза суткада 5 мг. Максимал доза суткада 10 мг. Даволаш курси 4-6 ҳафта. Таблеткалар перорал уйқудан олдин  қабул қилинади. Буйракларни шикастланиши ёки енгил ҳамда ўртача оғирлик даражасидаги жигар етишмовчилиги мавжудлигида, препаратнинг умумий қабул қилинган дозаларини қўллаш мумкин, чунки бундай холатларда препаратнинг клиренси ўзгармайди. Енгил ёки ўртача оғирлик даражасидаги жигар етишмовчилигида препаратнинг юқори экспозицияси хавфи туфайли, дозани, донепезилга шахсий толлерантликни ҳисобга олиб, индивидуал равишда  ошириш мумкин. Оғир жигар етишмовчилиги бўлган беморларда препаратни қўллаш бўйича маълумотлар йўқ.

Ножўя таъсирлари

Ножўя таъсирлар баъзи ҳолларда енгил, дозасига боғлиқ ва ўтиб кетувчи бўлади.

ЖССТ маълумотига кўра, ножўя таъсирлар ривожланиш тезлиги бўйича қуйидагича тақсимланади: жуда тез-тез (≥1/10); тез-тез (≥1/100 дан <1/10 гача); кам (≥1/1000 дан <1/100 гача); камдан-кам (≥1/10000 дан <1/1000 гача); жуда кам (<1/10000); номаълум – мавжуд маълумотларга кўра учраш сони аниқлашни имконияти йўқ.

Инфекцион ва паразитар касалликлар: тез-тез – шамоллаш.

Озиқланиш ва модда алмашинуви томонидан: тез-тез – анорексия.

Руҳият  томонидан: тез-тез – галлюцинациялар, ажитация, агрессив хулқ.

Асаб тизими томонидан: тез-тез – ҳушдан кетиш, бош айланиши, уйқусизлик; кам – тутқаноқ хуружи; камдан-кам – экстрапирамидал белгилар; жуда кам – ҳавфли нейролептик синдром.

Юрак-қон томирлари томонидан: кам – брадикардия; камдан-кам – Сино-атриал ва AV-блокада.

Меъда-ичак йўллари томонидан: жуда тез-тез – диарея, кунгил айнаш; тез-тез – қусиш, қориндаги оғриқга шикоят; кам – меъда-ичак тизимида қон кетиш, ошқозонда ва 12 бармоқ ичакда яра.

Жигар ва ўт чиқариш йўллари  томонидан: кам – жигар фаолиятининг бузилиши, шу жумладан гепатит.

Тери ва тери ости тўқималари томонидан: тез-тез – тошма, қичишиш.

Таянч-ҳаракат тизими томонидан: тез-тез – мушаклар тутқаноғи.

Буйрак ва сийдик чиқариш йўллари  томонидан: тез-тез – пешоб тута олмаслик.

Умумий бузилишлар ва юбориш жойидан бузилишлар: жуда тез-тез – бош оғриғи; тез-тез – толиқиш, оғриқ.

Лаборатория кўрсаткичлари томонидан: камдан-кам – зардобда мушаклар креатинфосфокиназа даражасини бироз ошиши.

Жароҳат ва заҳарланиш: тез-тез – жароҳатлар.

Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар

• донепезил гидрохлоридига, пиперидин ҳосилаларига ёки препаратнинг хар қандай ингредиентига ўта юқори сезувчанлик;
• лактаза танқислиги, галактоземия, глюкоза/галактоза абсорбцияси синдроми;
• аритмиялар:
• меъда ва 12-бармоқ ичак яра касаллиги;
• ўпканинг обструктив касалликлари;
• алкоголь қабул қилиш;
• ҳомиладорлик ва лактация даври;
• болалар ва 18 ёшгача бўлган ўсмирларда қўллаш мумкин эмас.

Ҳомиладорлик ва эмизиш даври

FDA таснифи бўйича ҳомилага таъсири –  С тоифа.

Препаратни ҳомиладорликда ва эмизиклик даврида қўллаш бўйича етарлича тажрибалар мавжуд эмас. Препарат кўкрак сути билан ажралиши номаълум. Шу сабабли ҳомиладорлик вақтида препаратни қўллаш тақиқланади. Эмизиклик даврида, препаратни қабул қилиш зарур бўлган ҳолатларда, кўкрак билан эмизишни тўхтатиш масаласи ҳал қилиниши керак.

Дориларнингг ўзаро таъсири

Донепезил ёки унинг метаболитлари одам организмида теофиллин, варфарин, циметидин ёки дигоксинни парчаланишини тормозламаган. CYP 3A4 ва CYP 2D6 ферментларини блокловчи кетоконазол ва хинидин, донепезилнинг метаболизмига тўсқинлик қилади. Итраконазол, эритромицин ва флуоксетин хам донепезилнинг метаболизмини ингибиция қилиши мумкин. Ферментларнинг индукторлари (рифампицин, фенитоин, карбамазепин ва этанол) донепезилнинг метаболизмини пасайишини чақиришлари мумкин, шунинг учун бу препаратлар бир вақтда қўлланганида эҳтиёткорлик талаб этилади. Антихолинергик воситалар (атропин, скополамин, бензатропин, дифенгидрамин) билан ўзаро таъсири бўлиши мумкин. Сукцинилхолин ёки бошқа нерв-мушак блокаторлари, суксаметазон хлориди ёки бошқа нерв-мушак блокаторлари ва юрак мушаги толаларида қўзғалишни ўтказувчанлигига таъсир қиладиган β-адреноблокаторлар билан синергизм кузатилади.

Махсус кўрсатмалар

Даволашни деменциялар ва Альцгеймер касаллиги бўлган беморларни даволаш тажрибасига эга бўлган шифокор ўтказиши керак.

Самарани бир маромда тутиб турувчи даволашни, терапевтик самара сақланаётган вақтгача давом эттириш мумкин. Агар терапевтик самара йўқолса, унда препаратни бекор қилиш керак. Даволаш тўхтатилганидан кейин, Алзанцернинг таъсирини аста-секин камайиши кузатилади, қабул қилиш кескин бекор қилинган ҳолларда, бекор қилиш синдроми хақида хабарлар йўқ. Альцгеймер туридаги деменциянинг оғир шакли, деменциянинг бошқа турлари ёки хотирани пасайишини бошқа турлари (масалан, когнитив фаолиятни ёшга боғлиқ ёмонлашиши) бўлган пациентларда препаратнинг самарадорлиги ўрганилмаган.

Препаратни антихолинэстеразанинг бошқа ингибиторлари, агонистлари ёки холинергик тизимининг антагонистлари билан бир вақтда қўллашдан сақланиш керак.

Анамнезида ўпканинг обструктив касалликлари (шу жумладан бронхиал астма) бўлган, юрак ритмини бузилишлари бўлган пациентларда, анастезия ўтказишда, шунингдек яра ривожланишини юқори хавфи бўлган беморларда (масалан, анамнезида яра касаллиги бўлган ёки НЯҚВ билан ёндош даволанаётган пациентларда) ва умумий анастезияни ўтказишда эҳтиёткорлик билан қўллаш керак.

Препарат анастезияни ўтказиш вақтида сукцинилхолин туридаги миорелаксацияни кучайтириши мумкин.

Холинестераза ингибиторлари (шу жумладан Алзанцер) юрак қисқаришлари тез-тезлигига ваготоник таъсир кўрсатиши (хусусан, брадикардия чақириши) мумкин. Бундай таъсирининг потенциал эҳтимоли синус тугунининг кучсизлиги синдроми ёки синоаортал ёки атериовентрикуляр блокада каби, қоринча устки ўтказувчанлигининг бошқа бузилишлари бўлган беморлар учун муҳим аҳамиятга эга бўлиши мумкин. Холиномиметиклар ёйилган тиришишлар чақириш ҳусусиятига эгалар деб тахмин қилинади. Лекин препарат билан даволаш даврида тиришишларни пайдо бўлиши, Альцгеймер касаллигининг кўриниши хам бўлиши мумкин.

Транспорт воситаларини ва потенциал хавфли механизмларни бошқариш қобилиятига дори воситасини таъсири

Препарат рухий-жисмоний қобилиятларга таъсир кўрсатади. Препарат толиқиш, бош айланиши, мушак тиришишлари (айниқса даволашни бошида ёки доза оширилганида) чақириши мумкин. Пациентнинг транспорт воситалари ёки потенциал хавфли механизмларни бошқариш қобилиятини шифокор баҳолаши керак.

Препаратни болалар ололмайдиган жойда сақлаш ва яроқлилик муддати ўтгач ишлатмаслик лозим.

Дозани ошириб юборилиши

Симптомлари: кўнгил айниши, қусиш, сўлак оқиши, брадикардия, гипотония, нафасни сусайиши, коллапс ва конвульсиялар (тиришишлар). Мушак кучсизлигини ёмонлашиши, айниқса уни нафас мушакларига тарқалиши, ўлим чақириши мумкин.

Даволаш: симптоматик.

Чиқарилиш шакли

«Алзанцер^® 5», қобиқ билан қопланган таблеткалар 5 мг дан №14, №28, №42 ва №56.

«Алзанцер^® 10», қобиқ билан қопланган таблеткалар 10 мг дан №14, №28, №42 ва №56.

Сақлаш шароити

Қуруқ, ёруғликдан ҳимояланган жойда, 25°С дан юқори бўлмаган ҳароратда.

Яроқлилик муддати

2 йил.

Дорихоналардан бериш тартиби

Рецепт бўйича.