ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА

НИРХЕС

NIRXES

Препаратнинг савдо номи: НИРХЕС

Таъсир этувчи модда (ХПН): гидроксиэтил крахмал

Дори шакли: инфузия учун эритма

(6% гидроксиэтилкрахмалнинг эритмаси (200/0,5 = пентакрахмал) натрий хлоридининг изотоник эритмасида)

Таркиби:

Таърифи: тиниқ рангсиз ёки оч-сариқ рангли суюқлик.

Фармакотерапевтик гуруҳи: плазма ўрнини босувчи восита

АТХ коди: В05АА07

Фармакологик хусусиятлари

Гидроксиэтилкрахмал – плазма ўрнини босувчи восита, вена ичига юборилганида плазма ҳажмини оширади. Бу самара деярли 24 соатгача сақланади ва шу билан 12-18 соат давомида гемодинамикани яхшилайди. Бир марта 500 мл гидроксиэтилкрахмал юборилганида 70% препарат сийдик билан 24 соат давомида ва тахминан дозанинг 80% бир ҳафта давомида чиқарилади. Юборилган препаратнинг қолган миқдори тахмин қилинишича, анча секин чиқарилади.

Қўлланилиши

Гиповолемия; жарроҳлик аралашувлари, жароҳатлар, инфекцион касалликлар, куйишлар, жароҳатлар, интоксикациялар ва АҚҲ (айланувчи қон ҳажми) тўлдиришни талаб қилувчи бошқа ҳолатлардаги гиповолемик шокни олдини олиш ва даволаш; гемодилюция, қон алмашинувида қон препаратларининг ҳажмини камайтириш учун қўлланади.

Қўллаш усули ва дозалари

Вена ичига инфузиялар учун препарат. Юбориладиган препаратнинг умумий миқдори йўқотилган қон ёки плазманинг миқдорига боғлиқ. Катталар учун юбориладиган миқдори одатда 500-2 000 мл ни ташкил қилади.

Умумий юбориладиган миқдори кунига 2000 мл дан ошмаслиги керак ёки пациентнинг вазни ўртача 70 кг бўлганида тахминан тана вазнига 28 мл/кг дан.

Ўткир геморрагик шокда препаратнинг юбориладиган миқдори тахминан соатига 20 мл/кг ни ташкил қилади.

Препаратни қўллашга 72 соатдан кўпроқ бўлган реакция ўрганилмаган.

Вена ичига юбориш учун эритма стерил техника ёрдамида юборилади. Қуйиш учун техникани 24 соат давомида камида 1 марта алмаштириш тавсия қилинади.

Эҳтиёткорлик: препаратни юборишдан олдин пациентларни қуйидаги ҳолатлар билан диққат билан таништиринг:

Визуал текшириш:

1. Препаратли контейнерни бевосита ишлатиш вақтигача уни целлофандан чиқариб олманг.
2. Контейнерни целлофан ўрамидан чиқариб олишдан олдин препаратдаги ёзувлар – препаратнинг номи, партия рақами ва яроқлилик муддати билан диққат билан танишинг.
3. Эритманинг тиниқлигига ишонч ҳосил қилинг.
4. Ўрамнинг шикастланмаганлигини яхшилаб текширинг. Шикастланиш ҳолларида препаратни ишлатиш мумкин эмас.

Целлофанни олиб ташлаш: целлофанни очиш учун, иккала охирида жойлашган махсус кўрсатилган жойлардан кесинг. Целлофан олиб ташланганидан кейин контейнерни препарат оқиб чиқадиган ёки контейнерни қисилган жойлари борлигига текширинг. Аниқланган ҳолда препаратни ишлатманг.

Қуйишга тайёргарлик (Стерил техникани ишлатиш):

1. Юборишни ёпиқ тартибини ўрнатиш.
2. Айланувчи ҳаракатлар билан тўпламдаги тишчани юбориш учун контейнерга тўлиқ герметиккача киритинг.
3. Контейнерни штативга ўрнатинг.
4. Препаратни юбориш муолажасига тайёргарликда тавсияномаларга риоя қилинг.
5. Препарат юборилганида пацентда ножўя реакциялар пайдо бўлганида дарҳол бу ҳақида шифокорга хабар қилинг.

Ножўя таъсирлари

Бош оғриғи, бош айланиши, безовталик, диарея, кўнгил айниши, умумий ҳолсизлик, вақтинчалик вазнни ошиши, уйқусизлик, чарчоқлик, иситма, парестезиялар, хуснбузарларни тошиши, кўкракда оғриқлар, этни увишиши, аритмиялар бўлиши мумкин.

Бу нохуш реакциялар препаратни қабул қилиш, тиббий муолажалар, параллел ўтказиладиган қўшимча даволаш ёки бу омилларни мажмуаси билан боғлиқлиги номаълум.

Препаратга ўта юқори сезувчанлик (эшакеми ва гипотония) аниқланган. Препарат юборилганида анафилактик реакцияларни бўлиши тўғрисида маълумотлар бор (“Огоҳлантириш”га қаранг).

Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар

Крахмалга ўта юқори сезувчанлик, гипергидратация, гиперволемия, оғир юрак етишмовчилиги, олигурия ёки анурия билан бирга кечувчи буйрак етишмовчилиги, қон ивишининг оғир бузилишлари.

Махсус кўрсатмалар

Бош мияда қон айланишининг ўткир етишмовчилигига шубҳа бўлган пациентларда, қон ивишини бузилишларида, юрак, ўпка ва буйрак етишмовчилигида, жигарнинг сурункали касалликларида препарат эҳтиёткорлик билан буюрилади.

Сув-электролит мувозанатини, айниқса гипернатриемияда, сувсизланишда ва буйрак етишмовчилигида (зардобдаги креатинин назорати) назорат қилиш керак.  Қон ивишининг бузилишларида ва жигарнинг сурункали касалликларида коагуляцияни ва зардоб альбуминининг кўрсаткичларини назорат қилиш керак. Аллергик реакциялар (анафилактик/анафилактоид) пайдо бўлиши мумкинлиги туфайли пациентларни мувофиқ назорати керак.

6% ли гидроксиэтилкрахмал кўп марта юборилганида 20 та синалаётганлардан 2 тасида боғланмаган билурубин даражасини 8,3 мг/л га ошиши аниқланган (нормада 0 дан 7 мг/л гача).

Умумий билирубин нормада чегарасида бўлган; боғланмаган билирубин охирги қуйишдан сўнг 96 соатдан кейин норма даражасига қайтган.

Бу кўрсаткичларнинг ошишини сабаби, агар шундай бўлса, номаълум, аммо касаллик тарихида жигар касалликларини бўлишига эътибор қилиш керак.

Маълум вақт амилазанинг даражасини ошиши, юқори қон кетиши белгиларини (юқори дозаларда юборилганида) кузатилиши мумкин.

Анафилактоид реакциялар (тез-тезлиги – инфузион эритманинг юборилган бирлик миқдорига ҳисобланганда – тахминан 0,085%), қусиш, ҳароратни бироз ошиши, этни увишиши, қичишиш кўринишида намоён бўлади. Юқори жағ ости ва қулоқ олди сўлак безларини катталашиши, грипп белгилари (бош оғриғи, мушакларни қақшаб оғриши), оёқларнинг периферик шишлари кузатилган. Жуда кам ҳолларда (тез-тезлиги – инфузион эритма юборилган бирлик миқдорига ҳисобланганда – тахминан 0,006%) шок ва ҳаётга хавф туғдирувчи белгилар (баъзида хатто қон айланиши ва нафасни тўхташишигача) билан кечувчи ўзлаштираолмаслик реакциялари. Бундай ҳолларда қуйишни дарҳол тўхтатиш, шошилинч ёрдамнинг барча зарурий чораларини қўллаш керак.

Огоҳлантириш:

Умумий: Препаратни катта миқдорда юбориш гемоглобиннинг концентрациясини камайтиради ва ҳаддан зиёд плазма оқсилларини эритади. Препаратни қуйиш суткада 2000 мл дан ошмаслиги керак (“Қўллаш усули ва дозалари”га қаранг). Бошқа плазма ўрнини босувчилар каби гидроксиэтилкрахмал катта миқдорда қоннинг реологик хусусиятларини ўзгартиради, қоннинг ивиш вақтини оширади, коагулограмманинг кўрсаткичларини: тромбин, фаоллашган қисман тромбопластин вақтини вақтинча узайтиради. Шифокор қон кетиши пайдо бўлиши мумкинлигига тайёр бўлиши керак.  Анафилактик реакцияларнинг пайдо бўлиши тўғрисида хабар қилинган. Препаратга ўта юқори сезувчанлик белгилари пайдо бўлганида дарҳол препаратни қуйишни тўхтатиш керак.

Ҳомиладорлик: препаратни ҳомиладорларда қўллаш бўйича текширишлар йўқ.

Эмизиш: препаратни кўкрак сути билан чиқарилиши номаълум.

Болалар: Препаратни болаларда қўллаш етарли даражада ўрганилмаган.

Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач ишлатилмасин.

Дозани ошириб юборилиши

Дозани ошириб юборилишида даволаш симптоматик.

Чиқарилиш шакли

250 ва 500 мл дан пластик флаконларда. Ҳар бир флакон қўллаш бўйича йўриқномаси билан бирга картон қутида.

Сақлаш шароити

Ёруғликдан ҳимояланган жойда, 25⁰С дан юқори бўлмаган ҳароратда. Музлатилмасин.

Яроқлилик муддати

3 йил.

Дорихоналардан бериш тартиби

Шифокор рецепти бўйича.