ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА

МИАКАЛЬЦИК^®

MIACALCIC^®

Препаратнинг савдо номи: Миакальцик^®

Таъсир қилувчи модда (ХПН): кальцитонин (синтетик лосос)/calcitonin (salmon synthetic)

Дори шакли: назал спрей, эритма.

Таркиби:

1 доза назал спрей сақлайди:

Фаол модда: 200 ХБ синтетик лосос кальцитонини, назал спрейнинг 1 мл эритмаси
2200 ХБ синтетик лосос кальцитони.

Ёрдамчи моддалар: бензалконий хлориди; натрий хлориди; 25% хлорид кислотаси (ҳ/н), тозаланган сув.

Таърифи: тиниқ рангсиз суюқлик.

Фармакотерапевтик гуруҳи: метаболик жараёнларни мувофиқлаштирувчи воситалар (кальций алмашинувини бошқарувчи воситалар)

АТХ коди: Н05ВА01

Фармакологик хусусиятлари

Фармакодинамикаси

Барча кальцитонинларнинг молекуласи халқали битта полипептид занжирда 32 тадан аминокислота қолдиқларини сақлайди, бунда қолдиқларнинг кетма-кетлиги ҳайвонларнинг ҳар хил турларда ўзгача. Лосос кальцитонини сут эмизувчиларнинг кальцитонинларига қараганда рецепторларга юқори яқинликка эга, шунинг учун Миакальцик узоқроқ таъсирга эга бўлган фаолроқ препарат ҳисобланади.

Лосос кальцитонини специфик рецепторларга таъсир қилиш йўли билан остеокластларнинг фаоллигини бостириб, суяк тўқимасининг тез резорбцияланиш ҳолатларда, масалан остеопорозда, суяк тўқимасидаги алмашинув тезлигини нормал даражагача пасайтиради. Ҳайвонларда бўлгани каби, одамларда ҳам, Миакальцикни оғриқни қолдирувчи фаолликка эгалиги кўрсатилган, бу эҳтимол, марказий нерв тизимига бевосита таъсири билан боғлиқ бўлса керак.

Миакальцик назал спрейи бир марта қўлланилгандаёқ, одамда клиник аҳамиятга эга бўлган кальций, фосфор ва натрийни сийдик билан чиқарилишини ошиши (уларнинг буйрак найчаларидаги реабсорбцияси камайиши ҳисобига) ва гидроксипролиннинг чиқарилишини камайиши билан намоён бўлувчи клиник аҳамиятли биологик реакция аниқланади. Миакальцик препаратини узоқ вақт қўллаш, зардобнинг С-тилопептиди (зСТХ) ва ишқорий фосфатазанинг суяк изоферментлари каби суяк алмашинувининг биокимёвий маркерлари даражасини аҳамиятли ва давомли (даволашнинг 5 йили давомида) пасайишига олиб келади.

Миакальцик назал спрейи препаратини қўллаш, бел умуртқаларида суякнинг минерал зичлигини статистик аҳамиятли (1-2% га) ошишига олиб келади, у даволашнинг биринчи йилиёқ намоён бўлади ва тахминан 5 йил сақланиб қолади. Миакальцик сон суягининг минерал зичлигини тутиб турилишни таъминлайди.

Миакальцик назал спрейи препаратини суткада 200 ХБ дозада қўллаш, Миакальцикни (D витамини ва кальций препаратлари билан мажмуада) олган пациентлар гуруҳида, плацебо (худди шу препаратлар билан мажмуада) олган беморлар гуруҳига қараганда, умуртқаларнинг янги синишларини ривожланиш хавфини статистик ва клиник аҳамиятли (36% га) пасайишига олиб келади. Бундан ташқари, Миакальцикни (D витамини ва кальций препаратлари билан мажмуада) қабул қилган беморлар гуруҳида, плацебо (худди шу препаратлар билан мажмуада) олган беморлар гуруҳига нисбатан, умуртқаларнинг кўп сонли синишларининг тез-тезлигини 35% га пасайиши қайд қилинган.

Миакальцик меъда секрециясини ва меъда ости безининг экзокрин фаолиятини пасайтиради.

Фармакокинетикаси

Миакальцикнинг биокираолишлиги турли муаллифларнинг маълумотлари бўйича 3-25% ни ташкил қилади.

Миакальцик бурун шиллиқ қавати орқали тез сўрилади, унинг плазмадаги максимал концентрациясига бир соат давомида (тахминан 10 минутли медиана билан) эришилади. Ҳисобланган яримчиқарилиш даври тахминан 20 минутни ташкил қилади, кўп марта қўлланганида препаратни тўпланиши тўғрисида маълумотлар йўқ. Препарат тавсия қилинган дозалардан юқори дозаларда қўлланганида, унинг қондаги концентрацияси юқорироқ бўлган (бу “концентрация-вақт” эгри чизиғи остидаги майдонни ошиши билан тасдиқланади), лекин бунда нисбий биокираолишлиги ошмаган. Лосос кальцитонинини қон плазмасидаги концентрациясининг назорати, бошқа полипептид гормонларнинг концентрацияси каби, амалда хеч қандай қимматга эга эмас, чунки концентрациянинг даражаси бўйича препаратнинг терапевтик самарадорлигини олдиндан айтиб бўлмайди. Шундай қилиб, Миакальцикнинг фаоллигини самарадорлигининг клиник кўрсаткичларига қараб баҳолаш керак.

Қўлланилиши

• Даволашнинг муқобил усуллари тўғри келмайдиган пациентларда менопаузадан кейинги даврдаги (постменопаузал) остеопорозни даволаш.
• Остеолиз ва/ёки остеопения билан боғлиқ бўлган суяклардаги оғриқлар.
• Педжет суяк касаллиги (деформацияловчи остеит) фақат даволашнинг муқобил усулларига жавоб кузатилмайдиган ёки бундай усуллар тўғри келмайдиган пациентлар.
• Посттравматик оғриқли остеопороз, рефлектор дистрофия, «елка-курак» синдроми, каузалгия, дори воситаларини қўллаш оқибатидаги нейротрофик бузилишлар каби турли этиологик ва қўзғатувчи омилларнинг таъсири остида пайдо бўлувчи нейродистрофик бузилишлар (альгодистрофия ёки Зудек касаллиги),

Қўллаш усули ва дозалари

Барча кўрсатмалар. Хавфли ўсмаларни пайдо бўлиши ва кальцитонинни қўллашнинг давомийлиги орасида алоқа борлиги оқибатида, барча кўрсатмалар учун даволашнинг давомийлиги, энг кам самарали дозани қўллаш билан минимал бўлиши керак.

Остеопороз. Миакальцик^® препаратининг остеопорозни даволаш учун тавсия қилинган дозаси суткада 200 ХБ ни ташкил қилади.

Кальций препаратлари ва D витаминини организмнинг эҳтиёжига жавоб берувчи адекват дозаларини қабул қилиш билан мажмуада – суяк массасини ривожланиб борувчи йўқотилишини олдини олиш учун қўлланади.

Остеолиз ва/ёки остеопения билан боғлиқ бўлган суяклардаги оғриқлар. 200-400 ХБ дан ҳар куни. 200 ХБ ни ташкил қилувчи доза бир марта юборилади. Юқорироқ дозаларни бир неча мартага бўлиб  юбориш керак.

Доза беморнинг шахсий эҳтиёжларини ҳисобга олиб тўғриланади.

Тўлиқ анальгетик самарани олиш учун бир неча кун керак бўлиши мумкин. Узоқ муддатли даволаш ўтказилганида бошланғич суткалик доза одатда камайтирилади ва /ёки юборишлар орасидаги интервал оширилади.

Педжет суяк касаллиги. Препарат 200 ХБ суткалик дозада (бир ёки бирнечта юборишда) ҳар куни қўлланади. Баъзи ҳолларда даволашнинг бошида, бир нечта юборишларга бўлинган суткада 400 ХБ дозани қўллаш керак бўлиши мумкин.

Даволашнинг давомийлиги терапевтик кўрсатма ва пациентнинг даволашга жавобига боғлиқ. Доза беморнинг шахсий эҳтиёжларини ҳисобга олиб тўғриланади.

Даволаш фонида ишқорий фосфатазанинг қондаги концентрацияси ва гидроксипролинни сийдик билан чиқарилиши, баъзида нормал қийматларгача аҳамиятли камаяди. Бироқ, айрим ҳолларда, бу кўрсаткичлар дастлаб пасайганидан кейин яна ошиши мумкин. Бундай ҳолларда, шифокор клиник кўринишларни таҳлил қилиб, препарат билан даволашни бекор қилиши ёки уни яна янгидан бошлаш масалани ҳал қилиши лозим.

Даволаш бекор қилинганидан сўнг бир ёки бир неча ойдан кейин суяк тўқимасининг метоболизмини бузилиши яна пайдо бўлиши мумкин; бундай ҳолларда янги даволаш курсини ўтказиш лозим.

Нейродистрофик касалликлар. Диагнозни эрта қўйиш жуда муҳимдир. Даволашни диагноз тасдиқлангандан кейин дарҳол бошлаш керак. 2-4 ҳафта давомида суткада 200 ХБ дан (бир юборишда) ҳар куни буюрилади. Пациентнинг ҳолатини динамикасига қараб, 6 ҳафтагача, 200 ХБ дан қўшимча қўллаш мумкин.

Антителаларни ҳосил бўлиши. Даволашнинг давомийлиги минимал бўлиши керак. Давомли даволашда кальцитонинга антителалар ҳосил бўлиши мумкин, бу одатда клиник самарадорликка таъсир қилмайди. Узоқ муддатли даволашни олаётган Педжет касаллиги бўлган пациентларда асосан кузатиладиган кўникиш феномени, боғланадиган жойнинг тўйиниб қолиши билан боғлиқ бўлиши ва эҳтимол, антителаларни ҳосил бўлишига ҳеч қандай алоқаси бўлмаслиги мумкин. Миакальцик® препаратининг терапевтик самараси препарат билан даволашдаги вақтинчалик танаффусдан сўнг яна тикланади.

Кекса ёшли пациентларни ва алоҳида гуруҳ беморларни даволаш. Кекса ёшли беморларни даволаш учун Миакальцик® препаратининг назал спрейини қўллашнинг кенг тажрибаси, шу ёш гуруҳида препаратни ўзлаштирилишини ёмонлашиши ёки дозалаш тартибини ўзгартириш зарурати йўқлигидан далолат беради. Бу жигар ва буйракларнинг фаолияти пасайган беморларга ҳам тааллуқли, гарчи бу гуруҳ беморлари учун махсус текширишлар ўтказилмаган бўлса ҳам.

Ишлатиш бўйича йўриқнома

5. Агарда бир мартада 2 марта юбориш керак бўлса, иккинчи юборишни бошқа бурун йўлида ўтказиш керак.
6. Пуркагичнинг тешигини бўлиши мумкин бўлган ифлосланишини олдини олиш учун қурилмани доимо ҳимоя қопқоқчаси билан ёпиш керак.
7. Спрей ишлатилганидан кейин ҳар гал туйнукчадаги дозалар миқдори ўзгаради. Кўрсатилган рақам бажарилган пуркашларнинг сонини кўрсатади. Спрей 14 дозани сақлайди. 2 та қўшимча дозани олиш мумкин.

9. Пуркагичнинг тешигини игна ёки бошқа ўткир буюмлар ёрдамида катталаштиришга ҳеч қачон уринмаслик керак. Бу қурилманинг ишини бутунлай бузилишига олиб келади.

Насос ечиб олинмасин. Тўғри дозалашни таъминлаш учун флаконни вертикал ҳолатда сақлаш ва аралаштириш керак.

Флакон силкитилмасин. Ҳароратни кескин ўзгаришларидан ҳимоя қилиш керак.

Ножўя таъсирлари

Маҳаллий нохуш кўринишлар умуман олганда кучсиз ифодаланган характерга эга (барча ҳолатларнинг 80%) ва даволашни бекор қилишни 5% дан кам ҳолларда талаб қилади.

Ножўя реакциялар пайдо бўлиш тез-тезлиги бўйича тақсимланган бўлиб, энг кўп учрайдиганлари, қуйидаги шартли белгиларни ишлатиш билан биринчи келтирилган: жуда тез-тез (≥10%), тез-тез (≥1/100,<1/10), тез-тез эмас (≥1/1000,<1/100), кам (≥1/10 000, >1/1000), жуда кам (<1/10000), номаълум (мавжуд маълумотлар бўйича тез-тезлигини баҳолаш мумкин эмас).

Иммун тизими томонидан: кам – юқори сезувчанлик; жуда кам – анафилактик ва анафилактоид реакциялар, анафилактик шок.

Моддалар алмашинуви ва озиқланиш томонидан: номаълум – гипокальцемия.

Нерв тизими томонидан: тез-тез – бош оғриғи, бош айланиши, дисгевзия; номаълум – тремор.

Кўриш аъзоси томонидан: тез-тез эмас – кўришни бузилиши.

Қон томири тизими томонидан: тез-тез – оқиб келишлар; тез-тез эмас – артериал гипертензия.

Нафас тизими томонидан:  жуда тез-тез – бурунда дискомфорт ҳисси, бурунни битиши, бурун шиллиқ қаватини шиши, аксириш, ринит, бурун шиллиқ қаватининг қуруқлиги, аллергик ринит, бурун шиллиқ қаватини таъсирланиши, бурундан ҳид келиши, бурун шиллиқ қаватини қизариши, буруннинг шиллиқ қаватини экскориацияси; тез-тез – бурундан қон кетиши, синусит, ярали ринит, фарингит; тез-тез эмас – йўтал.

Овқат ҳазм қилиш йўллари томонидан: тез-тез – кўнгил айниши, диарея, абдоминал оғриқлар, тез-тез эмас – қусиш.

Тери ва тери ости клетчаткаси томонидан: кам – ёйилган тошмалар.

Таянч-ҳаракат аппарати ва бириктирувчи тўқима томонидан: тез-тез – артралгия; тез-тез эмас – суяк-мушак оғриғи.

Умумий бузилишлар ва юбориш жойидаги реакциялар: тез-тез – толиқиш; тез-тез эмас – гриппга ўхшаш касалликлар, шишлар (юз, қўл-оёқларнинг ва ёйилган шишлар); кам – қичишиш.

Остеоартрити ва остеопорози бўлган пациентларда ўтказилган рандомизацияланган назоратли текширишларнинг мета-таҳлили, кальцитонинни давомли қўллаш, плацебони қўллаш билан солиштирганда, хавфли ўсмаларни пайдо бўлиши тез-тезлигини бироз, лекин статистик ишончли ошишини кўрсатади. Бу кузатувнинг асосида ётувчи механизм аниқланмаган.

Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар

Лосос балиғидан олинадиган кальцитонинга ёки препаратнинг ҳар қандай бошқа компонентига юқори сезувчанлик. Ҳомиладорлик ва лактация даври. Болалар.

Дориларнинг ўзаро таъсири

Кальцитонин ва литий препаратларини бир вақтда қўллаш қон плазмасида литийнинг концентрациясини пасайишига олиб келиши мумкин. Бундай ҳолларда литий препаратининг дозасини тўғрилаш керак.

Махсус кўрсатмалар

Препаратни қўллашдан олдин бурун бўшлиғининг кўригини ўтказиш керак, бурун томонидан асоратлар бўлган ҳолларда препаратни қўллашни бошлаш мумкин эмас. Агарда бурун шиллиқ қаватининг оғир даражадаги яралари (пенетрация, қон кетиши) пайдо бўлса, препаратни қўллашни тўхтатиш керак. Ўртача даражадаги яраланишларда даволашни шиллиқ қават битгунича бир мунча вақтга тўхтатиб туриш керак.

Лосос кальцитонини пептид бўлганлиги туфайли, тизимли аллергик реакциялар ривожланиши мумкин. Миакальцик назал спрей қўллаган беморларда аллергик реакциялар, шу жумладан анафилактик шокни ривожланишининг якка ҳолатлари тўғрисида хабарлар бор. Аллергик реакцияларга мойиллиги бўлган беморларда қўллашни бошлашдан олдин тери синамасини ўтказиш керак.

Остеоартрити ва остеопорози бўлган пациентларда ўтказилган рандомизацияланган назоратли текширишларнинг мета-таҳлили, кальцитонинни давомли қўллаш, плацебони қўллаш билан солиштирганда, хавфли ўсмаларни пайдо бўлиши тез-тезлигини бироз, лекин статистик ишончли ошишини кўрсатади. Бу мета-таҳлиллар кальцитонин билан даволаш олган пациентларда, плацебо билан солиштирганда хавфли ўсмаларнинг пайдо бўлишини мутлоқ тез-тезлигини 0,7% – 2,36% га ошишини намойиш қилган. Кальцитонин ва плацебо орасидаги бу катталикларнинг фарқи 6-12 ой даволашдан кейин кузатилган. Бу кузатувнинг асосида ётувчи механизм номаълум. Бу текширишларда пациентлар перорол ва интраназал қўллаш учун препаратлар билан даволаш олганлар. Ҳар бир алоҳида олинган пациент учун фойдани мумкин бўлган хавф билан синчиклаб баҳолаш керак.

Ҳомиладорлик ва эмизиш даврида қўлланиши.

Ҳомиладорлик ёки эмизиш даврида аёлларда текширувлар ўтказилмаганлиги туфайли, Миакальцик назал спрейни ушбу тоифа пациентларга буюриш тавсия қилинмайди. Ҳайвонларда ўтказилган тадқиқотлар, Миакальцик эмбриотоксик ва тератоген таъсирга эга эмаслигини кўрсатди.

Лосос кальцитонини одамнинг кўкрак сутига ўтиши маълум эмас, шунинг учун препарат билан даволаниш даврида эмизиш тавсия қилинмаган.

Болалар.

Болаларда препаратни қўллаш тажрибаси чекланган, шунинг учун Миакальцик, назал спрейи бундай тоифа пациентларига тавсия қилинмайди.

Автотранспортни бошқаришда ёки бошқа механизмлар билан ишлашда реакция тезлигига таъсир қилиш қобилияти

Миакальцик препаратини автотранспортни ёки бошқа механизмларни бошқаришда реакция тезлигига таъсирини ўрганиш бўйича текширишлар ўтказилмаган. Препаратни қўллаш толиқиш, бош айланиши, кўриш бузилишини чақириши мумкин, бу пациентнинг реакциясини ёмонлаштириши мумкин. Пациентлар бу самараларни ривожланиши мумкинлиги тўғрисида хабардор бўлишлари керак; улар ривожланган ҳолларда автотранспортни ёки бошқа механизмларни бошқариш мумкин эмас.

Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач қўлланилмасин.

Дозани ошириб юборилиши

Миакальцик препарати парентерал юборилганида қуйидаги симптомларни дозага боғлиқ ривожланиши аниқланган: кўнгил айниши, қусиш, қизиб кетиш ҳисси ва бош айланиши. Бу кўринишлар шунингдек Миакальцик назал спрейининг дозаси ошириб юборилганда хам кутилади. Бироқ Миакальцик назал спрейини 1600 ХБ гача дозаларда бир марта ва суткада 800 ХБ дозада 3 сутка давомида қўллаш, биронта хам жиддий нохуш ҳолатни ривожланишига олиб келмаган. Дозани ошириб юборилишининг алоҳида ҳоллари тўғрисида хабар берилган. Даволаш симптоматик.

Чиқарилиш шакли

Ҳар бир ўрам, 200 ХБ дан камида 14 дозага эга помпа-дозаторли 2 мл назал спрей эритмаси бўлган 1 флакон сақлайди.

Сақлаш шароити

Совутгичда 2-8⁰С ҳароратда сақлансин. Музлатилмасин.

Биринчи марта қўлланганидан кейин флаконни совутгичда сақламаслик керак;

препаратни бир ой ичида ишлатиш керак, 25⁰С дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин.

Яроқлилик муддати

3 йил (очилмаган флакон).

Дорихоналардан бериш тартиби

Рецепт бўйича.