ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА

МИГТЕРА^®

MIGTERUM

Препаратнинг савдо номи: Мигтера^®

Таъсир этувчи модда (ХПН): золмитриптан

Дори шакли: қобиқ билан қопланган таблеткалар

Таркиби:

фаол модда: золмитриптан 2,5 мг ёки 5 мг;

ёрдамчи моддалар: лактоза ангидриди, микрокристаллик целлюлоза, натрий крахмал гликоляти, магний стеарати;

қобиқ: 2,5 мг – Opadrу OY-S-32924 Yellow (гипромеллоза, титан диоксиди, пропилгликоль, гидроксипропилцеллюлоза, полисорбат, хинолин сариғи, алюмин лаки, ванилин, сорбин кислотаси); 5 мг – Opadrу 20А24556 Pink (гипромеллоза, гидроксипропилцеллюлоза, титан диоксиди, қизил темир оксиди, сариқ темир оксиди, “SY”, сариқ бўёвчиси, индиго-кармин лаки).

Таърифи:

2,5 мг – сариқ рангли, овал шаклидаги, икки ёқлама қавариқ, бир томонида рискаси бўлган, қобиқ билан қопланган таблеткалар.

5 мг – пушти рангли, думалоқ шаклли, икки ёқлама қавариқ, бир томонида рискаси бўлган, қобиқ билан қопланган таблеткалар.

Фармакотерапевтик гуруҳи: Мигренга қарши фаолликга эга бўлган препарат.

АТХ коди: N02CС03

Фармакологик хусусиятлари

5НТ₁-рецепторларнинг селектив агонисти бўлган, мигренга қарши препарат.

5НТ_1В/1D-рецепторларга юқори яқинликка ва 5НТ_1А-рецепторларига ўртача яқинликка эга. Золмитриптан 5НТ2-, 5НТ3, 5НТ4 – рецепторларига, ά₁-, ά₂-, β₁-адренорецепторларига, Н₁-, Н₂-гистамин рецепторларига, мускарин рецепторларига, 1 ва 2 турдаги дофамин рецепторларига нисбатан сезиларли фармакологик фаолликни намоён этмайди. Қон томирлари ва миянинг қаттиқ қобиғи қон-томирлари уч шоҳли нервнинг афферент толалари томонидан иннервация қилинади. Ҳайвонларда ўтказилган тажрибаларда золмитриптанни юборилиши, унинг қон томирлардаги 5НТ_1B/1D-рецепторларига агонистик хусусиятлари туфайли кальцитонин гени, вазоактив интестинал пептид ва Р субстанцияси билан боғлиқ пептидни ажралиб чиқишини сусайтирилиши билан боғлиқ бўлган вазоконтрикцияни келтириб чиқаради. Қон томирларни торайиши ва нейропептидлар ажралиб чиқишини ингибиция қилиниши мигрен ҳуружида аҳволни яхшиланишига, хусусан препарат қабул қилингандан сўнг камида 1 соатдан кейин оғриқ интенсивлиги камайиши ва мигрен билан боғлиқ бўлган, кўнгил айниши, қусиш, фотофобия ва фонофобияни камайишига сабаб бўлиши мумкин деб тахмин қилинади.

Периферик таъсирига қўшимча равишда, золмитриптан, мигрень ҳуружларини ривожланиши механизмида ўрин тутувчи бош мия устунининг ядроларига таъсир кўрсатиши хусусиятига эга, бу бир беморда мигреннинг бир неча ҳуружларини даволашда препаратни такрор қўлланилиши самарасини барқарор англатади. Мигрен ҳуружида асосий тасири нейромедиатор бўлган вазоактив пептидни ажралиб  чиқиши орқали бош мия қон томирларнинг парасимпатик инервацияси ва уч шохли нерв ортодром толалари томонидан қувватлаб турилувчи рефлектор қўзғалишни фаоллашуви ёрдамида вазодилятация кузатилади. Золмитриптан ушбу рефлектор қўзғалишни ва вазоактив интестинал пептидни ажралиб чиқишини блоклайди.

Фармакокинетикаси

Ичга қабул қилингандан кейин Мигтера^® тез ва яхши (камида 64%) сўрилади.

Сmax нинг 75% га 1 соат давомида эришилади; плазмада аниқланадиган концентрацияси кейинги 4-6 соат давомида сақланиб қолади. Препаратни сўрилиши овқат қабул қилишга боғлиқ эмас.

Бир марталик доза қабул қилинганда золмитриптан ва унинг фаол метаболити 2,5 мг дан 5 мг гача бўлган дозагача мутаносиб равишда боғлиқ бўлган AUC ва Сmax кўрсаткичларини намоён этади.

Ўртача мутлоқ биокираолишлиги – тахминан 40% ни ташкил этади.

Кўп марта қабул қилинганда препарат кумуляцияси кузатилмаган.

Плазма оқсиллари билан боғланиши паст (тахминан 25%).

3 та асосий метаболитини: индолсирка кислотаси (плазма ва сийдикдаги асосий метаболит), N-оксид ва N-десметил аналоглар ҳосил бўлиши билан жигарда метаболизмга учрайди. N-десметилланган метаболит (183С91) фаол ҳисобланади, бошқа иккита метаболити фаол эмас. N-десметилланган метаболит (183С91) золмитриптанга нисбатан, 5НТ_1D-рецепторларнинг агонисти сифатида 2-6 марта кучлироқ фаолликга эга (ҳайвонларда ўтказилган тажрибалар натижасига асосланиб). N-десметил-метаболитнинг (183С91) плазмадаги концентрацияси золмитриптаннинг концентрациясини тахминан яримини ташкил этади, демак бу метаболит золмитриптаннинг даволовчи таъсирига ўз ҳиссасини қўшади деб тахмин қилиш мумкин.Бир марталик перорал доза кўринишида қабул қилинган препаратнинг 60% дан ортиғи сийдик билан (асосан индол-сирка метаболити кўринишида) чиқариб юборилади ва тахминан 30% асосан ўзгармаган ҳолда аҳлат билан чиқарилади.

Золмитриптанинг Т1/2 ўртача 4,7 соат. Унинг метаболитларини Т1/2 кўрсаткичи улар ҳосил бўлгани сайин, уларнинг ҳам тахминан худди шундай қийматига эга бўлади.

Ўртача ва оғир оғирлик даражасидаги буйрак етишмовчилиги бўлган беморларда золмитриптан ва унинг метаболитларини клиренси соғлом кўнгиллиларникига қараганда 7-8 марта паст, бироқ золмитриптан ва фаол метаболитнинг AUC кўрсаткичи бир оз ошади (мувофиқ равишда 16% ва 35% га), Т1/2 эса 1 соатга (3-3,5 соатгача) узаяди.

Турли оғирлик даражасидаги жигар касалликларида золмитриптаннинг фармакокинетикасини баҳолаганда соғлом кўнгиллиларга нисбатан, жигар функциясини ўртача оғирликдаги бузилишлари AUC ни 94% га ва Cmax ни 50% га ортиши ва оғир жигар етишмовчилигида эса мувофиқ равишда 226% ва 47% га ортиши кўрсатилган. Жигар касалликларида метаболитларни (шу жумладан фаол метаболитни) ҳосил бўлиши камаяди. 183С91 метаболити учун жигар функциясини ўртача оғирликдаги бузилишлари бўлган беморлар гуруҳида AUC ва Cmax кўрсаткичи 33% ва 44% га ва жигар функциясини оғир бузилишлари бўлган беморларда 82% ва 90% га камаяди.

Жигар функцияси ўртача бузилиши бўлган беморлар гуруҳида золмитриптаннинг Т1/2 7,3 соатни, жигар функциясини оғир бузилишлари бўлган беморларда эса, 12 соатни ташкил этади.

Метаболитларнинг Т1/2 кўрсаткичига мувофиқ равишда 5,7 с, 7,5 с ва 78 с ни ташкил этди.

Эрготамин билан фармакокинетик ўзаро таъсири кузатилмаган.

Соғлом кекса ёшдаги одамлардаги золмитриптан фармакокинетикаси соғлом ёш одамларнинг фармакокинетикасига ўхшаш.

Золмитриптанни эрготамин/кофеин билан бир вақтда юбориш яхши ўзлаштирилган ва нохуш реакцияларнинг учраш сони ошишига ва фақат золмитриптанни юборилганига нисбатан, артериал босимни ўзгаришларига олиб келмаган.

Селегилин (В типидаги МАО ингибитори) ва флуоксетин (серотонинни қайта қамраб олишининг селектив ингибитори) золмитриптаннинг фармакокинетик параметрларига таъсир кўрсатмайди.

Қўлланилиш

Аура (кўрув, эшитиш, ҳаракат азолари ва руҳий бузилишлар) ва аурасиз кечувчи мигрен ҳуружларини бартараф этиш учун қўлланилади.

Қўллаш усули ва дозалари

Мигрен ҳуружларини бартараф этиш учун тавсия қилинган доза – 2,5 мг.

Агар симптомлар сақланиб қолса ёки 24 соат ичида яна пайдо бўлса, препаратнинг такрорий дозасини қабул қилиш талаб этилиши мумкин. Бунда такрорий дозани биринчи доза қабул қилингандан кейин 2 соат давомида қабул қилинмаслиги керак. Агар уни 2,5 мг дозада қабул қилингандан кейин даволовчи самарага эришилмаса, кейинги мигрень ҳуружларини бартараф этиш учун препаратни 5 мг дозада қўллаш мумкин.

Муҳим клиник тъасири  Мигтера^® қабул қилинганидан кейин 1 соат ичида намоён бўлади.

Препаратнинг самарадорлиги, таблетка ҳуруж бошлангандан сўнг қанча вақтдан кейин қабул қилинганига боғлиқ эмас, бироқ препаратни мигреноз бош оғриқлари бошланган вақтдан бошлаб иложи борича эртароқ қабул қилиш тавсия этилади.

Мигреннинг^® такрорий хуружлари юз берганида, 24 соат давомида қабул қилинган Мигтеранинг^® умумий дозаси 10 мг дан ошмаслиги керак.

Жигар функциясини енгил ва ўртача бузилишлари бўлган беморларга дозани тузатиш киритиш талаб этилмайди, жигар функциясини оғир бузилишларида 24 соат давомида қабул қилинадиган препаратнинг тавсия қилинадиган максимал дозаси 5 мг ни ташкил этади.

Буйрак функциясини бузилишлари бўлган беморларга препаратнинг дозалаш тартибига тузатиш киритиш талаб қилинмайди.

Ножўя таъсирлари

ЖССТ маълумотига кўра, ножўя таъсирлар ривожланиш тезлиги бўйича қуйидагича тақсимланади: жуда тез-тез (≥1/10); тез-тез (≥1/100 дан <1/10 гача); кам (≥1/1000 дан <1/100 гача); камдан-кам (≥1/10000 дан <1/1000 гача); жуда кам (<1/10000); номаълум – мавжуд маълумотларга кўра учраш сони аниқлашни имконияти йўқ.

Иммун тизими томонидан: камдан–кам – анафилаксия/анафилактик реакциялар, аллергик реакциялар.

Асаб тизими томонидан: тез-тез – сезувчанликни бузилишлари, бош айланиши, бош оғриши, оғриқ сезувчанлигининг ошиши, парастезиялар, уйқучанлик, исиб кетиш ҳисси.

Юрак қон-томирлар тизими томонидан: тез-тез – юракни уриб кетиши; кам – тахикардия, транзитор артериал гипертензия; жуда кам – стенокардия, коронар томирларини спазми, миокард инфаркти.

Меъда-ичак йуллари томонидан: тез-тез – қоринда оғриқ, оғизни қуриши, кўнгил айниши, кусиш; жуда кам – геморрагик диарея, ичак ишемияси ёки инфаркти, ишемик колит, талоқ инфаркти.

Тери ва тери ости тўқимлари томонидан: камдан-кам – Квинке шиши, эшакеми.

Таянч-ҳаракат тизими томонидан: тез-тез – миалгия, мушак кучсизлиги.

Буйрак ва сийдик чиқариш йўллари томонидан: жуда кам – полиурия, тез-тез сийиши.

Умумий бузилишлар ва юбориш жойидан бузилишлар: тез-тез – астения, оғирликни ҳис қилиш, ҳалқумда, бўйнида ва кўкрак соҳасида сиқилиш (ЭКГ да ишемик ўзгаришлар билан кечмайди).

Мигтера^® одатда яхши ўзлаштирилади. Нохуш реакциялар енгил ёки ўртача даражада намоён бўлади, ўткинчи ҳусусиятга эга ва даволашсиз ўз-ўзидан ўтиб кетади.

Юз бериши мумкин бўлган нохуш реакциялар кўпинча препарат қабул қилингандан сўнг 4 соатдан кейин пайдо бўлади ва такрорий дозалар қабул қилингани сайин тезлашмайди.

Қўллаш мумкин бўлмаган холатлар

– назорат қилиб  бўлмайдиган артериал гипертензия;

• юрак ишемия касаллиги (ЮИК);
• ангиоспастик стенокардия (Принцметал стенокардияси);
• мияда қон айланишини бузилишлари ва анамнездаги транзитор ишемик хуружлар;
• эрготамин ёки унинг ҳосилалари ёки 5НТ1в/1D серотонин рецепторларининг бошқа агонистлари билан бирга қўллаш;
• WPW синдроми ёки импульс ўтказишнинг бошқа қўшимча йўллари билан боғлиқ бўлган аритмиялар.

Препаратнинг компонентларига бўлган юқори сезувчанликда қўллаш мумкин эмас.

Эҳтиёткорлик билан препарат кекса ёшдаги беморларга (65 ёшдан ошган ёшдаги шахсларда Мигтерани^® қўллаш хавфсизлиги ва самарадорлиги ўрганилмаган) буюрилади.

Ҳомиладорлик ва эмизиш даври

FDA таснифи бўйича ҳомилага таъсири –  С тоифа.

Хайвонларда отказилган тадқиқотларда дори восита ҳомилага салбий  тасир этган, ҳомиладор аёлларга мос етарли тадқиқотлар ўтказилмаган, аммо, ҳомиладор аёлларда шу дори воситасини қулланганлик билан боғлик потенциал фойда, хавф эхтимоли булишига қарамай, ундан фойдаланишни оқлаши мумкин.

Ҳомиладорлик даврида препаратни қўллаш юзасидан клиник тадқиқотлар ўтказилмаган. Мигтерани^® ҳомиладорликда, фақат она учун кутилаётган фойда, ҳомила учун бўлиши мумкин бўлган хавфдан устун бўлган холатлардагина қўллаш мумкин.

Лактация даврида дори буюрилишини эҳтиёткорлик билан ҳал килиниши лозим

Тажрибалик тадқиқотларда золмитриптанни лактация давридаги ҳайвонлар сути билан ажралиши аниқланган. Золмитриптанни одамларда кўкрак сути билан ажралиши тўғрисида маълумотлар йўқ.

Дориларнинг ўзаро таъсири

Мигренни олдини олиш учун қўлланиладиган препаратларни (бета-адреноблокаторлар, дигидроэрготамин, пизотифен) биргаликда қабул қилиш, Мигтеранинг^® самарадорлиги, ёки нохуш самараларига бирон-бир таъсирини тасдиқловчи маълумотлар йўқ.

Препаратнинг фармакокинетик параметрлари ва ўзлаштира олиши парацетамол, метоклопрамид ва эрготамин билан бирга қўлланилганда ўзгармаган.

Соғлом кўнгиллиларда ўтказилган тадқиқотлар жараёнида Мигтера^® ва эрготамин орасида клиник аҳамиятли ўзаро таъсир йўқлиги кўрсатилган, бироқ коронар артерияларнинг вазоспазмини ривожланиши хавфи назорат жиҳатдан ортиши мумкин. Шу боисдан, эрготамин сақловчи препаратларни бекор қилиш ва Мигтерани^® буюриш ўртасидаги интервалга (камида 24 соат) амал қилиш тавсия этилади. Мигтера^® бекор қилингандан сўнг эрготамин сақловчи препаратларни камида 6 соатдан кейин буюриш керак.

Препарат қабул қилингандан кейин 12 соат давомида 5НТ_1в/1D – серотонин рецепторларининг бошқа агонистларини ёндош қабул қилиш истисно қилиниши лозим.

Моклобемид (МАО нинг А тип ингибитори) юборилгандан кейин золмитриптаннинг AUC кўрсаткичини бироз ошиши (26% га) ва унинг фаол метаболитининг AUC кўрсаткичини уч баробар ошиши аниқланган. Шунинг учун МАО нинг А типидаги ингибиторларини бир вақтда қабул қилаётган беморлар учун 24 соат давомида қабул қилинган препаратнинг максимал тавсия этиладиган дозаси 5 мг дан ошмаслиги керак.

Циметидин (цитохром Р450 ферментларининг ингибитори) қабул қилгандан кейин золмитриптаннинг Т1/2 ни 44% га ва AUC кўрсаткичини 48% га ошиши аниқланган.

Фаол N-деметилланган метаболитнинг Т1/2 ва AUC кўрсаткичлари икки баробар ортган, шунинг учун, циметидин қабул қилаётган беморлар учун Мигтера^® препратининг 24 соат давомида қабул қилинадиган максимал тавсия этиладиган дозаси 5 мг ни ташкил этади.

Золмитриптаннинг ўзаро таъсири умумий профилига асосланиб, унинг CYP1A2 изоферменти ингибиторлари билан ўзаро таъсирини истисно қилиб бўлмайди. Демак, шу турдаги препаратлар (флувоксамин ва хинолон қатори антибиотиклари) ни бирга қўлланганда, 24 соат давомида қабул қилинадиган препаратнинг умумий дозасини 5 мг гача камайтириш керак.

Рифампицин юборилгандан кейин золмитриптан ёки унинг фаол метаболитларининг фармакокинетикасида клиник ахамиятли ўзгаришлар кузатилмаган.

Бирга қўлланганда далачой (Hypericum perforatum) препаратлари билан ўзаро таъсири рўй бериши эхтимоли мавжуд бўлган ва бу, нохуш самараларни юз бериши хавфини (бошқа 5НТ_1в/1D серотонинли рецепторларининг агонистлари қўлланилганида бўлгани каби) ошириши мумкин.

Махсус кўрсатмалар

Мигтера^® мигрен хуружларини олдини олиш учун мўлжалланмаган.

Препарат аура ва аурасиз кечувчи мигренда ва ҳайз кўриш билан боғлиқ бўлган мигренда юқори самарага эга. Препаратнинг самарадорлигига беморларнинг жинси ва ёши, хуружни давомийлиги, препаратни қабул қилишдан олдин кузатиладиган кўнгил айниши ва мигрень хуружларини олдини олиш учун ишлатиладиган оддий препаратларни қабул қилиниши таъсир этмайди.

Препаратни фақат ташхис аниқ қўйилганда қўллаш керак. Препаратни қўллашдан олдин бўлиши мумкин бўлган бошқа жиддий неврологик холатларни истисно қилиш керак.

Хозирги пайтда Мигтерани^® гемплегик ёки базиляр мигренда қўлланганини тўғрисида маълумотлар йўқ.

Мигрени бўлган беморларда мияда қон айланишини бузилишларни ривожланиш хавфи ошиши мумкин. 5НТ_1в/1D – серотонин рецепторларининг агонистларини қабул қилаётган беморларда геморрагик инсульт, субарахноидал инсульт, ишемик инсульт ва мияда бошқа қон айланиши бузилишлари аниқланган.

Ушбу синф препаратларини (5НТ_1в/1D – серотонин рецепторларнинг агонистлари) қўлланганда жуда кам ҳолатларда коронар қон томирларини спазми, стенокардия ёки миокард инфаркти кузатилган. Юрак ишемик касаллигини ривожланиш хавфи юқори даражада бўлган беморларга препаратни қўллашдан олдин юрак-қон томир тизимининг ҳолатини текширувини ўтказиш тавсия қилинади. Анамнезида юрак-қон томир тизими касалликлари бўлмаган беморларда жуда кам ҳолларджа жиддий юрак-қон томир тизими асоратлари ривожланиши мумкин.

Препарат қўлланганда (бошқа 5НТ_1в/1D – серотонин рецепторларининг агонистлари қўлланганида бўлгани каби) юрак соҳасида атипик ҳиссиётлар тўғрисида хабар берилган. Кўкракда оғриқлар ёки юрак ишемик касаллигининг симптомлари пайдо бўлганда, золмитриптанни қабул қилишни, тегишли тиббий текширишлар ўтказилгунча, тўхтатиш керак.

Анамнезида артериал гипертензия борлигидан қатъий назар, Мигтера^® АБ ни енгил транзитор ошишини (бошқа 5НТ_1в/1D – серотонин рецепторларининг агонистлари билан бўлгани каби) чақириши мумкин; жуда кам холларда АБ ни бундай ошиши клиник жиҳатдан яққол намоён бўлган.

Мигтера^® қўлланганда (5НТ_1в/1D – серотонин рецепторларининг бошқа агонистлари қўлланганда бўлгани каби) кам ҳолатларда анафилактик/анафилактоид реакциялар кузатилган.

Мигренга^® қарши препаратларни хаддан ташқари кўп қўллаш бош оғриғини ривожланиш сонини ошишига олиб келиши мумкин ва бу даволашни потенциал бекор қилишни талаб этади.

Педиатрияда қўлланилиши

Мигтерани^® болалар ва 18 ёшгача бўлган ўсмирларда қўллаш хавфсизлиги ва самарадорлиги аниқланмаган.

Транспорт воситаларини ва потенциал хавфли механизмларни бошқариш қобилиятига дори воситасини таъсири

Препаратни 20 мг гача дозада қабул қилинганда психомотор тестларни бажаришда ахамиятли даражада ёмонлашишлар кузатилмаган.

Препаратни қўллаш беморнинг потенциал хавфли фаолият турлари билан машғул бўлиши ёмонлашувига олиб келиши эхтимолидан узоқ, лекин беморни уйқучанлик ривожланиши эхтимоли тўғрисида огохлантириш керак.

Препаратни болалар ола олмайдиган жойда сақлаш ва яроқлилик муддати ўтгач ишлатмаслик лозим.

Дозани ошириб юборилиши

Симптомлари: препаратни бир марталик 50 мг дозада ичга қабул қилинганда одатда седатив самара кузатилган.

Даволаш: беморнинг ҳолатини назорат қилиш камида 15 соат (золмитриптаннинг Т1/2 кўрсаткичи – 2,5-3 соат) ёки дозани ошириб юборилиши симптомлари сақлангунча давом этиши керак. Специфик антидоти йўқ. Ўта ривожланган захарланишда жадал даволаш усулларини қўллаш тавсия қилинади, шу жумладан ўпкани сунъий вентилляция, шунингдек юрак-қон томири тизими функциясини назорат қилиш ва бир маромда қувватлаб туриш. Гемодиализ ва перитониал диализ золмитриптаннинг зардобдаги концентрациясига қандай самара бериши номаълум.

Чиқарилиш шакли

«Мигтера^® 2,5» қобиқ билан қопланган таблеткалар 2,5 мг дан №3 ва №6.

«Мигтера^® 5» қобиқ билан қопланган таблеткалар 5 мг дан №3 ва №6.

Сақлаш шароити

Қуруқ, ёруғликдан ҳимояланган жойда, 25°С дан юқори бўлмаган ҳароратда.

Яроқлилик муддати

2 йил.

Дорихоналардан бериш тартиби

Рецепт бўйича.