ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА

БЛОКТРАН^®

BLOCTRAN

Препаратнинг савдо номи: Блоктран^®

Таъсир этувчи модда (ХПН): лозартан

Дори шакли: плёнка қобиқ билан қопланган таблетка

Таркиби:

фаол модда: лозартан (лозартан калий) – 50 мг;

ёрдамчи моддалар:

ядроси: лактоза моногидрати- 4,0 мг, микрокристалл целлюлоза – 48,0 мг, повидон (поливинилпирролидон, повидон К-17) -1,4 мг, картошка крахмали – 27,5 мг, натрий карбоксиметилкрахмали (натрий крахмал гликоляти) – 7,0 мг, магний стеарати – 0,7 мг, коллоид кремний диоксиди (аэросил) – 1,4 мг;

қобиқ: гипромеллоза (гидроксипропилметилцеллюлоза) – 3,234 мг, коповидон – 0,420 мг, титан диоксиди (Е 171) – 1,064 мг, тальк – 1,077 мг, полисорбат-80 (твин-80) – 0,700 мг, шафақ сариғи бўёвчиси (сувда эрувчан) (Е 110) (Идакол сенсет сариғи, сиковит-сариқ-тўқ сариқ 85) – 0,005 мг.

Таърифи: Думалоқ шаклли, икки томонлама қавариқ, оч пушти-тўқ сариқ рангли қобиқ билан қопланган таблеткалар. Кўндаланг кесимида ядро оқ ёки деярли оқ рангда, мармарликка йўл қўйилади.

Фармакотерапевтик гурухи: антигипертензив восита (ангиотензин II рецепторларининг блокатори).

АТХ коди: С09СА01

Фармакологик хусусиятлари

Таъсир механизми

Ангиотензин II кучли вазоконстриктор, ренин-ангиотензин-альдостерон тизимининг (РААТ) асосий фаол гормони, шунингдек артериал гипертензия (АГ) ривожланишида муҳим патофизиологик бўғим бўлиб ҳисобланади. Ангиотензин II кўпгина тўқималарда (қон томирларнинг силлиқ мушаклари, буйрак усти безлари, буйрак ва юракда) жойлашган АТ₁-рецепторлари билан боғланади ва бир қатор муҳим биологик функцияларни, шу жумладан вазоконстрикция ва альдостеронни ажралиб чиқишини амалга оширади. Бундан ташқари ангиотензин II силлиқ мушакларни ўсишини рағбатлантиради. АТ₂-рецепторлари – ангиотензин II боғланадиган рецепторларнинг иккинчи типи, лекин юрак-қон томир тизимини бошқаришдаги унинг роли номаълум.

Лозартан – ангиотензин II нинг АТ₁-рецепторларининг селектив антагонистидир, ичга қабул қилинганда самараси юқори. Лозартан ва унинг фармакологик фаол карбоксизацияланган метаболити (Е-3174) in vitro шароитда ҳам, in vivo шароитда ҳам манба ёки синтез йўлидан қатъий назар ангиотензин II нинг барча физиологик самараларини блоклайди. Ангиотензин II нинг айрим пептид антагонистларидан фарқ қилиб, лозартан агонист хусусиятларига эга эмас.

Лозартан АТ₁-рецепторлари билан танлаб боғланади ва юрак-қон томир тизими функциясини бошқаришда муҳим роль ўйнайдиган бошқа гормонлар рецепторлари ва ион каналлари билан боғланмайди ва блокламайди. Бундан ташқари лозартан брадикининни парчаланишига жавоб берувчи ангиотензинга айлантирувчи фермент (ААФ, кининаза II) ни ингибиция қилмайди. Шундай қилиб, брадикининга боғлиқ самараларни кучайиши ёки шишларни ривожланиши каби АТ₁-рецепторларини блокланиши билан бевосита боғлиқ бўлмаган самаралар (лозартан 1,7%, плацебо 1,9%) лозартаннинг таъсирига алоқаси йўқ.

Фармакодинамикаси

Лозартан ангиотензин II инфузиясида систолик ва диастолик артериал босимни (АБ) ошишини пасайтиради. 100 мг дозада лозартан қабул қилингандан кейин қон плазмасидаги лозартаннинг максимал концентрациясига эришиш вақтида (C_max) ангиотензин II нинг юқорида кўрсатилган самараси тахминан 85% га, бир марта ва кўп марта қабул қилингандан кейин 24 соат ўтгач – 26-39% га сусаяди.

Лозартанни қабул қилиш даврида ангиотензин II томонидан ренин секрециясини сусайишидан иборат манфий тескари алоқани бартараф этилиши қон плазмасида рениннинг фаоллиги (ПРФ) ни ошишига олиб келади. ПРФ ни ошиши қон плазмасида ангиотензин II даражасини ошишига олиб келади. АГ бўлган пациентларни суткада 100 мг лозартан билан узоқ вақт (6 хафта) даволаганда лозартаннинг C_max) га эришиш вақтида қон плазмасида ангиотензин II концентрациясини 2-3 марта ошиши кузатилган. Лозартан брадикининнинг самарасига таъсир кўрсатмасдан ангиотензин I ва ангиотензин II нинг самараларини блоклайди. Бу лозартаннинг специфик таъсир механизми билан боғлиқ. ААФ ингибиторлари ангиотензин I га жавоб реакцияларини блоклайди ва ангиотензин II га жавобнинг яққоллигига таъсир кўрсатмасдан брадикининнинг таъсири билан боғлиқ самараларнинг яққоллигини оширади, бу лозартан ва ААФ ингибиторлари орасида фармакодинамик фарқни намойиш қилади.

Қон плазмасидаги лозартан ва унинг фаол метаболитининг концентрациялари, шунингдек лозартаннинг антигипертензив самараси препаратнинг дозаси ошган сари ортади. Лозартан ва унинг фаол метаболити ангиотензин рецепторларининг антагонистлари (АРА II) бўлиб ҳисобланганлиги туфайли, уларнинг иккаласи антигипертензив самарага ҳисса қўшади.

Лозартан натрийуретик самарага эга, у кам тузли парҳезда яққол ифодаланган, проксимал буйрак каналчаларида натрийни эрта реабсорбциясини сусайтириш билан боғлиқ эмас. Лозартан шунингдек буйракдан сийдик кислотасини чиқарилишини ўтувчан ошишини ҳам чақиради.

АГ, протеинурия, қансиз диабет бўлган пациентларда лозартан протеинурия ва амьбумин ва иммуноглобулинлар (IgG) нинг фракцион чиқарилишини камайтиради. Бундай пациентларда лозартан КФТ ни барқарорлаштиради ва филльтрацион фракцияни камайтиради.

АГ ли постменопауза давридаги аёлларда лозартан (суткада 50 мг) простагландинларнинг буйрак ва тизимли даражасига таъсир кўрсатмайди.

Лозартан вегетатив рефлексларга таъсир кўрсатмайди ва қон плазмасидаги норадреналиннинг концентрациясига нисбатан давомли самарага эга эмас.

АГ бўлган пациентларда лозартан суткада 150 мг гача бўлган дозаларда оч қоринга трилицеридлар, умумий холестерин ва юқори зичликдаги липопротеинлар холестерини концентрациясининг клиник аҳамиятли ўзгаришларини чақирмайди. Лозартан худди шундай дозаларда оч қоринга қондаги глюкоза концентрациясини таъсир кўрсатмайди.

Сурункали юрак етишмовчилиги бўлган пациентларда (NYHA таснифи бўйича II-IV функционал синф) ва ААФ ингибиторларини ўзлаштираолмаслик бўлган пациентларларда лозартан суткада 50 мг дозага нисбатан суткада 150 мг дозада барча сабаблар туфайли ўлим ёки юрак етишмовчилиги сабабли госпитализация хавфини камайтиради.

Умуман олганда лозартан узоқ вақт даволаганда сақланадиган (одатда 0,4 мг/мл дан камроқ) қон зардобидаги сийдик кислотасининг концентрациясини камайишини чақиради. АГ бўлган пациентлар иштирокидаги назоратланган клиник тадқиқотларда креатинин концентрациясини ошиши ёки қон зардобида калийнинг даражасини ошиши билан боғлиқ препаратни бекор қилиш ҳолатлари қайд этилмаган.

Препарат суткада 25 мг ва 50 мг дозада чап қоринча етишмовчилиги (NYHA таснифи бўйича II-IV функционал синф) бўлган пациентларда ижобий гемодинамик ва нейрогормонал самаралар намоён қилади. Гемодинамик самаралар юрак индексини ошиши ва ўпка капиллярларида беркилиш босимини пасайиши, шунингдек қон томирларнинг умумий периферик қаршилигини, ўртача тизимли АБ ва юрак қисқаришлари тез-тезлигини пасайишини ўз ичига олади. Бундай пациентларда артериал гипотензия юзага келиши тез-тезлиги препаратнинг дозасига боғлиқ. Нейрогормонал самаралар қонда альдостерон ва норадреналин концентрациясини камайишини ўз ичига олади.

Фармакокинетикаси

Сўрилиши

Лозартан ичга қабул қилинганда яхши сўрилади ва фаол карбоксилизацияланган метаболити ва нофаол метаболитларини ҳосил бўлиши билан жигар орқали “биринчи ўтиш” метаболизмига учрайди. Таблетка шаклидаги лозартаннинг тизимли биокираолишлиги тахминан 33% ни ташкил қилади. Лозартан ва унинг фаол метаболитининг ўртача С_max га мувофиқ равишда 1 соат ва 3-4 соатдан кейин эришилади. Лозартанни қабул қилганда одатдаги овқат қабул қилинганда қон плазмасидаги лозартаннинг концентрацияси профилига клиник аҳамиятли таъсири аниқланмаган.

Тақсимланиши

Лозартан ва унинг фаол метаболити камида 99% қон плазма оқсиллари (асосан альбумин) билан боғланади. Лозартаннинг тақсимланиш хажми 34 литрни ташкил қилади. Каламушларда ўтказилган тадқиқотлар лозартан гематоэнцефалик тўсиқ орқали деярли ўтмаслигини намойиш қилган.

Метаболизми

Вена ичига юборилганда ёки ичга қабул қилинганда лозартан дозасининг тахминан 14% фаол метаболитга айланади. Радиофаол углерод билан нишонланган лозартан (¹⁴С лозартан) ичга қабул қилингандан кейин ёки вена ичига юборилгандан кейин айланиб юрувчи қон плазмасининг радиофаоллиги, энг аввало унда лозартанни ва унинг фаол метаболитини мавжудлиги билан боғлиқ. Лозартанни унинг фаол метаболитига айланишининг паст самарадорлиги тадқиқотда иштирок этган тахминан 1% пациентларда кузатилган.

Фаол метаболитдан ташқари биологик нофаол метаболитлари, шу жумладан ён бутил занжирини гидроксилизацияси натижасида ҳосил бўлувчи иккита асосий метаболити ва битта иккиламчи – N-2-тетразол-глюкуронид ҳосил бўлади.

Чиқарилиши

Лозартан ва унинг фаол метаболитининг плазмада клиренси мувофиқ равишда минутига 600 мл ва 50 мл ни ташкил қилади. Лозартан ва унинг фаол метаболитининг буйрак клиренси мувофиқ равишда тахминан 74 ва 26 мл ни ташкил қилади. Лозартан ичга қабул қилинганда дозанинг тахминан 4% буйрак орқали ўзармаган кўринишда ва дозанинг тахминан 6% буйрак орқали фаол метаболити кўринишида чиқарилади. Лозартан ва унинг фаол метаболити лозартан 200 мг гача дозаларда қабул қилинганда пропорционал фармакокинетикага эга.

Ичга қабул қилингандан кейин лозартан ва унинг фаол метаболитининг плазмадаги концентрацияси мувофиқ равишда тахминан 2 ва 6-9 соатлик якуний ярим чиқарилиш даври билан полиэкспоненциал равишда пасаяди. Препаратни 100 мг суткада 1 марта дозалаш тартибида лозартанни ҳам, унинг фаол метаболитини ҳам қон плазмасида тўпланиши кузатилмайди.

Лозартан ва унинг фаол метаболитини чиқарилиши буйрак ва сафро билан ичак орқали амалга оширилади. ¹⁴С лозартан ичга қабул қилингандан кейин эркакларда радиофаолликнинг тахминан 35% сийдикда ва 58% ахлатда аниқланади. ¹⁴С лозартан вена ичига юборилгандан кейин эркакларда радиофаолликнинг тахминан 43% сийдикда ва 50% ахлатда аниқланади.

Пациентларнинг алоҳида гуруҳларидаги фармакокинетикаси

Кекса пациентлар

Лозартан ва унинг фаол метаболитининг қон плазмасидаги концентрацияси АГ бўлган эркак жинсидаги кекса пациентларда АГ бўлган эркак жинсидаги ёш пациентларникидан сезиларли фарқ қилмайди.

Жинс

Лозартаннинг қон плазмасидаги кўрсаткичи АГ бўлган аёлларда АГ бўлган эркакларникидан 2 марта юқори бўлган. Фаол метаболитнинг концентрацияси эркаклар ва аёлларда фарқ қилмаган. Бу аниқ фармакокинетик фарқдир, лекин клиник аҳамиятга эга эмас.

Жигар функциясини бузилиши бўлган пациентлар

Енгил ва ўртача алкоголли жигар циррози бўлган пациентларда лозартанни қабул қилганда лозартан ва унинг фаол метаболитининг қон плазмасидаги концентрацияси эркак жинсидаги соғлом кўнгиллиларга нисбатан мувофиқ равишда5 ва 1,7 марта юқори бўлган.

Буйрак функциясини бузилиши бўлган пациентлар

Креатинин клиренси (КК) минутига 10 мл дан юқори бўлган пациентларда лозартаннинг қон плазмасидаги концентрацияси буйрак функцияси ўзгармаган пациентларникидан фарқ қилмаган. Гемодиализда бўлган пациентларда лозартаннинг “концентрация-вақт” эгри чизиғи остидаги майдон буйрак функцияси нормал бўлган пациентлардаги лозартаннинг AUC га нисбатан тахминан 2 марта катта бўлган. Буйрак функциясини бузилиши бўлган пациентларда ёки гемодиализда бўлган пациентларда қон плазмасидаги фаол метаболитнинг концентрациялари ўзгармаган. Лозартан ва унинг фаол метаболити гемодиализ муолажаси ёрдамида чиқарилмайди.

Қўлланилиши

• Артериал гипертензия.
• Артериал гипертензия ва юрак чап қоринчаси гипертрофияси бўлган пациентларда юрак-қон томир ўлими тез-тезлиги, инсульт ва миокард инфаркти тез-тезлигини умумий камайиши билан намоён бўлувчи юрак-қон томир касалликлари билан ассоциацияланган хавф ва ўлимни камайиши.
• Протеинурия билан кечувчи қандли диабетнинг 2 типи бўлган пациентларда буйрак ҳимояси – гиперкреатининемия тез-тезлиги, гемодиализ ёки буйрак трансплантациясини ўтказишни талаб этувчи сурункали буйрак етишмовчилигининг терминал босқичи ривожланиши тез-тезлигини, ўлим кўрсаткичи, шунингдек протеинурияни камайиши билан намоён бўлувчи буйрак етишмовчилигини авж олишини секинлаштириш.
• ААФ ингибиторлари билан сарамасизлигида ёки ААФ ингибиторларини ўзлаштираолмасликда сурункали юрак етишмовчилигида қўлланади. Юрак етишмовчилиги ва ААФ ингибиторларини қабул қилганда барқарор кўрсаткичларига эга бўлган пациентларни Блоктран^® қабул қилишга ўтказиш тавсия этилмайди.

Қўллаш усули ва дозалари

Блоктран^® препарати овқат қабул қилишдан қатъий назар ичга қабул қилинади.

Блоктран^® препаратини бошқа гипотензив воситалар билан мажмуада қабул қилиш мумкин.

Артериал гипертензия

Кўпгина пациентлар учун стандарт бошланғич ва самарани бир маромда ушлаб турувчи доза суткада 1 марта Блоктран^® препаратининг 50 мг ни ташкил қилади. Максимал антигипертензив самарага даволаш бошланганидан кейин 3-6 хафта ўтгач эришилади. Айрим пациентларда юқорироқ самарага эришиш учун доза суткада 1 марта Блоктран^® препаратининг 100 мг максимал суткалик дозасигача оширилиши мумкин.

Айланиб юрувчи қон хажми камайган пациентларда (масалан диуретикларнинг юқори дозаларини қабул қилганда) лозартаннинг бошланғич дозасини суткада 1 марта 25 мг гача камайтириш керак (“Махсус кўрсатмалар” бўлимига қаранг). Кўрсатилган дозалаш тартибини лозартан препаратини 12,5 мг (суткада 2 таблетка), 25 мг (суткада 1 таблетка) ёки 50 мг рискали таблетка (суткада ½ таблетка) дозада қабул қилиш билан таъминлаш мумкин.

Кекса пациентлар ва буйрак функциясини бузилиши бўлган пациентлар, шу жумладан диализда бўлган пациентларда бошланғич дозани танлаш зарурати йўқ.

Анамнезида жигар касалликлари бўлган пациентларда Блоктран^® препаратининг пастроқ дозаларини буюриш тавсия этилади (“Махсус кўрсатмалар” бўлимига қаранг).

АГ ва чап қоринча гипертрофияси бўлган пациентларда юрак-қон томир касаллиги ва ўлим билан ассоциацияланган хавфни камайтириш

Блоктран^® препаратининг стандарт дозаси суткада 1 марта 50 мг ни ташкил қилади. Кейинчалик паст дозаларда гидрохлортиазид қўшиш ёки Блоктран^® препаратининг дозасини АБ ни пасайиш даражасига қараб суткада 1 марта 100 мг максимал суткалик дозагача ошириш мумкин.

Қандли диабетнинг 2 типи ва протеинурияси бўлган пациентларда буйракни ҳимоя қилиш

Блоктран^® препаратининг стандарт дозаси суткада 1 марта 50 мг ни ташкил қилади. Кейинчалик Блоктран^® препаратининг дозасини АБ ни пасайиш даражасига қараб суткада 1 марта 100 мг максимал суткалик дозагача ошириш мумкин. Блоктран^® препарати бошқа гипотензив воситалар (масалан диуретиклар, “секин” кадьций каналлари блокаторлари, альфа- ва бета-адреноблокаторлар, марказий таъсирга эга гипотензив воситалар), инсулин ва бошқа гипогликемик воситалар (масалан сульфонилмочевина ҳосилалари, глитазон ва глюкозидаза ингибиторлари) билан мажмуада буюрилиши мумкин.

Сурункали юрак етишмовчилиги

СЮЕ бўлган пациентлар учун бошланғич доза суткада 1 марта 12,5 мг ни ташкил қилади (лозартанни паст дозаларда буюрганда лозартан калийни 12,5 мг дозасини ишлатиш керак). Одатда индивидиуал ўзлаштираолинишига қараб, дозалар бир хафталик интервал билан титрланади (яъни суткада 12,5 мг, суткада 25 мг, суткада 50 мг, суткада 100 мг, суткада 1 марта 150 мг максимал дозагача (фақат ушбу кўрсатма бўйича)).

Ножўя таъсирлари

Қуйида кўрсатилган нохуш кўринишлар (НК) тез-тезлиги қуйидаги тасниф бўйича келтирилган: жуда тез-тез (≥10%); тез-тез (≥1% ва <10%); тез-тез эмас (≥0,1% ва <1%); кам ҳолларда (≥0,1% ва <0,1%); жуда кам ҳолларда (<0,01%); тез-тезлиги номаълум: мавжуд маълумотлар асосида тез-тезлигини баҳолаб бўлмайди.

Умуман олганда лозартан АГ бўлган пациентлар томонидан яхши ўзлаштирилади. НК енгил ва ўтувчан характерга эга ва препаратни бекор қилишни талаб этмайди. Лозартанни қабул қилганда НК йиғинди тез-тезлиги плацебо қабул қилгандагига ўхшаш.

АГ бўлган пациентлар иштирокидаги назоратланган клиник тадқиқотларда қуйидаги НК кузатилган.

Нерв тизими томонидан бузилишлар

Тез-тез: бош айланиши.

Тез-тез эмас: уйқучанлик, бош оғриғи, уйқуни бузилиши.

Эшитиш аъзоси ва лабиринт бузилишлари

Тез-тез: тизимли бош айланиши (вертиго).

Юрак томонидан бузилишлар

Тез-тез эмас: юрак уришини ҳис қилиш, стенокардия.

Қон томир тизими томонидан бузилишлар

Тез-тез эмас: (ортостатик) гипотензия (шу жумладан дозага боғлиқ ортостатик самаралар) (айниқса айланиб юрувчи қон хажми (АЮҚХ) камайган пациентларда, масалан юрак етишмовчилигининг оғир даражаси бўлган пациентларда ёки диуретикларнинг юқори дозалари билан даволанаётган пациентлар).

Меъда-ичак йўллари томонидан бузилишлар

Тез-тез эмас: қорин соҳасида оғриқ, қабзият.

Тери ва тери ости тўқималари томонидан бузилишлар

Тез-тез эмас: тери тошмаси.

Умумий бузилишлар

Тез-тез эмас: холсизлик, юқори толиқиш, шишлар.

Лаборатор ва инструментал маълумотлар

Тез-тез: гиперкалиемия.

Кам ҳолларда: аланинаминотрансфераза (АЛТ) фаоллигини ошиши (одатда даволаш бекор қилингандан кейин нормага қайтган).

Назорат қилинган клиник тадқиқотлар лозартан препарати АГ ва чап қоринча гипертрофияси бўлган пациентларда умуман олганда яхши ўзлаштирилишини намойиш қилган. Ушбу тадқиқотларда қуйидаги НК кузатилган.

Нерв тизими томонидан бузилишлар

Тез-тез: бош айланиши.

Эшитиш аъзоси ва лабиринт бузилишлари

Тез-тез: тизимли бош айланиши (вертиго).

Умумий бузилишлар

Тез-тез эмас: холсизлик, юқори толиқиш.

Назорат қилинган клиник тадқиқотлар лозартан препарати қандли диабетнинг 2 типи ва протеинурияси бўлган пациентларда умуман олганда язши ўзлаштирилишини намойиш қилган. Ушбу тадқиқотларда қуйидаги НК кузатилган.

Нерв тизими томонидан бузилишлар

Тез-тез: бош айланиши.

Қон томир тизими томонидан бузилишлар

Тез-тез эмас: (ортостатик) гипотензия (шу жумладан дозага боғлиқ ортостатик самаралар) (айниқса айланиб юрувчи қон хажми (АЮҚХ) камайган пациентларда, масалан юрак етишмовчилигининг оғир даражаси бўлган пациентларда ёки диуретикларнинг юқори дозалари билан даволанаётган пациентлар).

Умумий бузилишлар

Тез-тез эмас: холсизлик, юқори толиқиш.

Лаборатор ва инструментал маълумотлар

Тез-тез: гиперкалиемия (қандли диабетнинг 2 типи ва нефропатия гиперкалиемияси (5,5 ммоль/л дан юқори) бўлган пациентлар иштирок этган клиник тадқиқотда лозартан қабул қилган 9,9% пациентларда ва плацебо қабул қилган 3,4% пациентларда), гипогликемия кузатилган.

Назорат қилинган клиник тадқиқотлар лозартан препарати СЮЕ бўлган пациентларда умуман олганда язши ўзлаштирилишини намойиш қилган. Клиник тадқиқотлар жараёнида кузатилган НК ушбу гуруҳ пациентлари учун характерли бўлган.

Қон ва лимфатик тизим томонидан

Тез-тез: анемия.

Нерв тизими томонидан бузилишлар

Тез-тез: бош айланиши.

Тез-тез эмас: бош оғриғи.

Кам ҳолларда: парестезия.

Юрак томонидан бузилишлар

Кам ҳолларда: ҳушдан кетиш, бўлмачалар фибрилляцияси, бош мияда қон айланишини бузилиши.

Қон томир тизими томонидан бузилишлар

Тез-тез эмас: (ортостатик) гипотензия (шу жумладан дозага боғлиқ ортостатик самаралар) (айниқса айланиб юрувчи қон хажми (АЮҚХ) камайган пациентларда, масалан юрак етишмовчилигининг оғир даражаси бўлган пациентларда ёки диуретикларнинг юқори дозалари билан даволанаётган пациентлар).

Нафас тизими, кўкрак қафаси ва кўкс оралиғи аъзолари томонидан бузилишлар

Тез-тез эмас: ҳансираш, йўтал.

Меъда-ичак йўллари томонидан бузилишлар

Тез-тез эмас: диарея, кўнгил айниши, қусиш.

Тери ва тери ости тўқималари томонидан бузилишлар

Тез-тез эмас: эшакеми, тери қичишиши, тери тошмаси.

Буйрак ва сийдик чиқариш йўллари томонидан бузилишлар

Тез-тез: буйрак функциясини бузилиши, буйрак етишмовчилиги.

Умумий бузилишлар

Тез-тез эмас: ҳолсизлик, юқори толиқиш.

Лаборатор ва инструментал маълумотлар

Тез-тез: қонда креатинин, мочевина концентрацияси ва калий даражасини ошиши.

Тез-тез эмас: гиперкалиемия (кўпинча лозартанни суткада 50 мг дозада қабул қилган пациентларга нисбатан лозартанни суткада 150 мг дозада қабул қилган пациентларда).

Қуйидаги НК рўйҳатдан ўтказилгандан кейинги даврда клиник амалиётда кузатилган.

Қон ва лимфатик тизим томонидан бузилишлар

Тез-тезлиги номаълум: анемия, тромбоцитопения.

Иммун тизими томонидан бузилишлар

Кам ҳолларда: ўта юқори сезувчанлик реакциялари, анафилактик реакциялар, ангионевротик шиш (шу жумладан ҳиқилдоқ, ҳалқум, юз, лаб, ҳиқилдоқ ва/ёки тилни (нафас йўлларининг обструкциясини чақирувчи) ангионевротик шиши; бу пациентларнинг айримларида анамнезида бошқа дори воситаларини, шу жумладан ААФ ингибиторларини қабул қилганда ангионевротик шиш ўтказилганлиги ҳақида кўрсатмалар бўлган), васкулит (шу жумладан Шенлейн-Генох пурпураси).

Руҳиятни бузилиши

Тез-тезлиги номаълум: депрессия.

Нерв тизими томонидан бузилишлар

Тез-тезлиги номаълум: мигрень, дисгевзия.

Эшитиш аъзоси ва лабиринт бузилишлари

Тез-тезлиги номаълум: қулоқларда шовқин.

Нафас тизими, кўкрак қафаси ва кўкс оралиғи аъзолари томонидан бузилишлар

Тез-тезлиги номаълум: йўтал.

Овқат ҳазм қилиш тизими томонидан

Тез-тезлиги номаълум: диарея, панкреатит.

Жигар ва ўт чиқариш йўллари томонидан бузилишлар

Кам ҳолларда: гепатит.

Тез-тезлиги номаълум: жигар функциясини бузилиши.

Тери ва тери ости тўқималари томонидан бузилишлар

Тез-тезлиги номаълум: эшакеми, тери қичишиши, тошма, фотосенсибилизация.

Скелет-мушак ва бириктирувчи тўқима томонидан бузилишлар

Тез-тезлиги номаълум: миалгия, артралгия, рабдомиолиз.

Жинсий аъзолар ва сут безлари томонидан бузилишлар

Тез-тезлиги номаълум: эректил дисфункция/импотенция.

Умумий бузилишлар

Тез-тезлиги номаълум: умумий лоҳаслик.

Лаборатор ва инструментал маълумотлар

Тез-тезлиги номаълум: гипонатриемия.

Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар

• Препаратнинг компонентларига юқори сезувчанлик.
• Ҳомиладорлик ва эмизиш даври.
• 18 ёшгача бўлган болалар (18 ёшдан кичик пациентлар учун самарадорлиги ва хавфсизлиги аниқланмаган).
• Қандли диабети ва/ёки буйрак функциясини бузилиши (КФТ 60 мл/мин/1,73 м² дан кам) бўлган пациентларда алискирен ёки алискирен сақловчи препаратларни бир вақтда қабул қилиш (“Бошқа дори воситалари билан ўзаро таъсири” бўлимига қаранг).
• Лактозани наслий ўзлаштираолмаслик, лактаза танқислиги, глюкозо-галактоз мальабсорбция синдроми.
• Жигар функциясини оғир бузилишларида қўллаш мумкин эмас (қўллаш тажрибаси йўқ).

Эҳтиёткорлик билан

Буйрак артерияларининг икки томонлама стенози ёки ягона буйрак артерияси стенози; гиперкалиемия; буйрак трансплантациясидан кейинги ҳолат (қўллаш тажрибаси йўқ); аортал ёки митрал стеноз; гипертрофик обструктив кардиомиопатия; оғир юрак етишмовчилиги (NYHA таснифи бўйича IV функционал синф); ҳаёт учун хавф солувчи аритмиялар билан кечувчи юрак етишмовчилиги; юрак ишемик касаллиги; цереброваскуляр касалликлар; бирламчи гиперальдостеронизм; анамнезида ангионевротик шиш.

Айланиб юрувчи қон хажми камайган пациентларда (масалан диуретикларнинг юқори дозалари билан даволанаётган) – симптоматик артериал гипотензия юзага келиши мумкин.

Дориларнинг ўзаро таъсири

Дори воситаларининг ўзаро таъсири юзасидан ўтказилган клиник тадқиқотларда лозартанни гидрохлортиазид, дигоксин, варфарин, циметидин ва фенобарбитал билан клиник аҳамиятли ўзаро таъсири аниқланмаган. Рифампицин дори воситаларининг метаболизми ингибитори бўлиб қонда лозартаннинг фаол метаболитининг концентрациясини пасайтиради. Клиник тадқиқотларда Р450 3А4 изоферментининг иккита ингибиторларини: кетоконазол ва эритромицинни қўллаш ўрганилган. Кетоконазол лозартанни вена ичига юборилгандан кейин лозартанни фаол метаболитигача метаболизмига таъсир кўрсатмаган. Флуконазол Р450 2С9 изоферментининг ингибитори лозартаннинг фаол метаболитининг концентрациясини пасайтиради, лекин лозартан ва Р450 2С9 изеоферменти ингибиторларини бир вақтда қўллашнинг фармакодинамик аҳамияти ўрганилмаган. Лозартанни фаол метаболитига метаболизмга учратмайдиган пациентларда Р450 2С9 изоферментининг жуда кам ҳолларда учрайдиган ва специфик нуқсони аниқланган. Бу маълумотлар лозартанни фаол метаболитигача метаболизми Р450 3А4 изоферменти эмас, Р450 2С9 изоферменти томонидан амалга оширилишини таҳмин қилиш имконини беради.

Ангиотензин II ёкни унинг самараларини блокловчи бошқа дори воситалари каби лозартанни калий тежовчи диуретиклар (масалан спиронолактон, эплеренон, триамтерен, амилорид), калий сақловчи қўшимчалар ёки калий тузлари билан бир вақтда қўллаш қон зардобида калийнинг даражасини ошишига олиб келиши мумкин.

Натрийни чиқарилишига таъсир кўрсатувчи бошқа дори воситаларини қўллагандаги каби лозартан литийни чиқарилишини камайтириши мумкин, шунинг учун литий препаратларини АРА II билан бир вақтда қўллаганда қон зардобида литийнинг концентрациясини синчковлик билан мониторинг қилиш керак.

Ностероид яллиғларишга қарши препаратлар (НЯҚП), шу жумладан циклооксигеназа-2 (ЦОГ-2) нинг селектив ингибиторлари диуретиклар ва бошқа гипотензив воситаларнинг самарасини пасайтириши мумкин. Бунинг оқибатида АРА II ёки ААФ ингибиторини НЯҚП, шу жумладан ЦОГ-2 нинг селектив ингибиторлари билан бир вақтда қўллаганда антигипертензив самараси сусайиши мумкин.

Буйрак функциясини бузилиши бўлган, НЯҚП, шу жумладан ЦОГ-2 нинг селектив ингибиторлари билан даволанаётган айрим пациентларда (масалан кекса пациентларда ёки сувсизланган, шу жумладан диуретикларни қабул қилаётган пациентларда) АРА II ёки ААФ ингибиторини бир вақтда қўллаш буйрак функциясини кейинги бузилишига, шу жумладан ўткир буйрак етишмовчилигига олиб келиши мумкин. Ушбу самаралар одатда қайтувчан, шунинг учун ушбу дори воситаларини бир вақтда қўллаш буйрак функциясини бузилиши бўлган пациентларда эҳтиёткорлик билан амалга оширилиши керак.

Монотерапияга нисбатан АРА II ёки ААФ ингибитори ёки алискирен (ренин ингибиторини) қўллаш билан кечувчи РААТ икки томонлама блокадаси артериал гипотензия, ҳушдан кетиш, гиперкалиемия ва буйрак функциясини бузилиши (шу жумладан ўткир буйрак етишмовчилиги) билан ассоциацияланган. Лозартан ва РААТ га таъсир кўрсатувчи бошқа дори препаратларини қабул қилаётган пациентларда АБ, буйрак функцияси ва қонда электролитлар даражасини мунтазам назорат қилиш керак. Блоктран^® препарати қандли диабет ва/ёки буйрак функциясини бузилиши (КФТ 60 мл/мин/1,73 м³ дан кам) бўлган пациентларда алискирен ёки алискирен сақловчи препаратлар билан бир вақтда қўлланилмаслиги керак.

Махсус кўрсатмалар

Ўта юқори сезувчанлик реакциялари

Анамнезида ангионевротик шиши (юз, лаб, ҳиқилдоқ/ҳалқум ва/ёки тилни шиши) бўлган пациентларда препаратни қўллашни назорат қилиш керак (“Ножўя таъсири” бўлимига қаранг).

Эмбриотоксиклик

Ҳомиладорликнинг иккинчи ва учинчи уч ойлигида РААТ га таъсир кўрсатувчи дори воситаларини қўллаш ҳомилада буйрак функциясини пасайтиради ва ҳомила ва янги туғилган чақалоқда касалланиш ва ўлимни оширади. Олигогидрамнионни ривожланиши ҳомилада ўпка гипоплазияси ва скелет деформацияси билан ассоциацияланиши мумкин. Янги туғилган чақалоқда кузатилиши мумкин бўлган нохуш кўринишларга бош суяги гипоплазияси, анурия, артериал гипотензия, буйрак етишмовчилиги ва ўлимни ўз ичига олади. Ҳомиладорликни аниқланганда Блоктран^® препарати дарҳол бекор қилишини керак (“Ҳомиладорлик ва эмизиш даврида қўлланиши” бўлимига қаранг).

Артериал гипотензия ва сув-электролит мувозанатини бузилиши ёки айланиб юрувчи қон хажмини камайиши

АЮҚХ пасайган (масалан диуретикларнинг юқори дозалари билан даволанаётган) пациентларда симптоматик артериал гипотензия юзага келиши мумкин. Блоктран^® препаратини буюришдан олдин бундай ҳолатларни мувофиқлаштириш керак ёки даволашни Блоктран^® препаратининг пастроқ дозаларидан бошлаш керак (“Қўллаш усули ва дозалари” бўлимига қаранг). Сув-электролит мувозанатини бузилиши қандли диабетли ёки қандли диабети бўлмаган буйрак функциясини бузилиши бўлган пациентлар учун характерли ҳисобланади, шунинг учун ушбу пациентларни синчковлик билан кузатиш керак.

Лозартан протеинурия билан кечувчи қандли диабетнинг 2 типи бўлган пациентларда гиперкалиемия ҳолатлари сонини оширади.

Блоктран^® препарати билан даволаш вақтида калий тежовчи диуретиклар, калий препаратлари ёки калий сақловчи ош тузи ўрнини босувчи воситаларни қўллаш тавсия этилмайди.

Аортал ёки митрал стеноз, гипертрофик обструктив кардиомиопатия

Вазодилатацион таъсирга эга барча дори воситалари каби АРА II аортал ёки митрал стенози ёки гипертрофик обструктив кардиомиопатияси бўлган пациентларга эҳтиёткорлик билан буюрилиши керак.

Юрак ишемик касаллиги ва цереброваскуляр касалликлар

Вазодилатацион таъсирга эга барча дори воситалари каби АРА II юрак ишемик касаллиги ёки цереброваскуляр касалликлари бўлган пациентларга эҳтиёткорлик билан буюрилиши керак, чунки ушбу гуруҳ пациентларида АБ ни ҳаддан ташқари пасайиши миокард инфаркти ёки инсульт ривожланишига олиб келиши мумкин.

Сурункали юрак етишмовчилиги

РААТ га таъсир кўрсатувчи барча дори воситалари каби буйрак функциясини бузилиши билан кечувчи ёки кечмайдиган СЮЕ бўлган пациентларда оғир артериал гипотензия ёки буйрак функциясини ўткир бузилиши ривожланиши хавфи мавжуд.

Юрак етишмовчилиги ва ёндош буйрак функциясини оғир бузилишлари бўлган пациентларда, оғир юрак етишмовчилиги (NYHA таснифи бўйича IV функционал синф) бўлган пациентларда, шунингдек юрак етишмовчилиги ва ҳаётга хавф солувчи симптоматик аритмиялар бўлган пациентларда лозартанни қўллашнинг етарли тажрибаси йўқлиги туфайли, ушбу гуруҳдаги пациентларда Блоктран^® препаратини эҳтиёткорлик билан буюриш керак.

Бирламчи гиперальдостеронизм

Бирламчи гиперальдостеронизми бўлган пациентларда одатда РААТ ни ингибиция қилиш йўли билан таъсир кўрсатувчи гипотензив воситалар билан даволашга ижобий жавоб кузатилмаслиги туфайли, ушбу гуруҳ пациентларда Блоктран^® препаратини қўллаш тавсия этилмайди.

Жигар функциясини бузилиши

Фармакокинетик тадқиқот маълумотлари жигар циррози бўлган пациентларда қон плазмасида лозартаннинг концентрацияси аҳамиятли даражада ошишини кўрсатади, шунинг учун анамнезида жигар функциясини бузилиши бўлган пациентларга Блоктран^® препаратини пастроқ дозада буюриш керак. Жигар функциясини оғир даражада бузилиши бўлган пациентларда лозартанни қўллаш тажрибаси йўқ, шунинг учун ушбу гуруҳ пациентларда препаратни қўллаш мумкин эмас (“Фармакологик хусусиятлари” (Фармакокинетикаси); “Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар”; “Қўллаш усуллари ва дозалари” бўлимларига қаранг).

Буйрак функциясини бузилиши

РААТ ингибиция қилиниши оқибатида мойиллиги бўлган айрим пациентларда буйрак функциясини ўзгариши, шу жумладан буйрак етишмовчилигини ривожланиши кузатилган. Буйрак функциясини бундай ўзагаришлари даволаш тўхтатилгандан кейин нормага қайтиши мумкин.

РААТ га таъсир кўрсатувчи айрим дори воситалари буйрак артериясининг икки томонлама стенози ёки ягона буйрак артериясининг стенози бўлган пациентларда қонда мочевина ва зардобда креатинин концентрациясини ошириши мумкин. Лозартанни қабул қилган шундай ножўя самараларни юзага келиши ҳақида хабар берилган. Буйрак функциясини бундай бузилишлари даволаш бекор қилингандан кейин қайтувчан бўлиши мумкин. Буйрак артериясининг икки томонлама стенози ёки ягона буйрак артериясининг стенози бўлган пациентларда лозартан эҳтиёткорлик билан қўлланиши керак.

Пациентларнинг алоҳида гуруҳлари

Ирқ

Лозартан атенололга нисбатан негроид ирқдан ташқари барча ирққа мансуб бўлган АГ ва чап қоринча гипертрофияси бўлган пациентларда юрак-қон томир касалланиши ва ўлим кўрсаткичини камайтиради.

Болалар ва ўсмирлар

Болалар ва 18 ёшгача бўлган ўсмирларда лозартанни қўллашнинг самарадорлиги ва хавфсизлиги аниқланмаган.

Агар ҳомиладорлик вақтида лозартан қабул қилган оналарнинг янги туғилган чақалоқларида олигурия ёки артериал гипотензия кузатилса, АБ ва буйрак перфузиясини тутиб туришга қаратилган симптоматик даволашни ўтказиш керак. Артериал гипотензияни ривожланишини олдини олиш ва/ёки буйрак функциясини тутиб туриш учун қон қуйиш ёки диализ ўтказиш талаб этилиши мумкин.

Кекса ёшдаги пациентлар

Клиник тадқиқотларда кекса ёшдаги (65 ёшдан ошган) пациентларда лозартаннинг хавфсизлиги ва самарадорлиги юзасидан бирон-бир хусусиятларни аниқланмаган.

Ҳомиладорлик ва эмизиш даврида қўлланиши

РААТ га бевосита таъсир кўрсатувчи дори воситалари ривожланаётган ҳомилада жиддий шикастланишлар ва ўлимга олиб келиши мумкин, шунинг учун ҳомиладорлик аниқланганда Блоктран^® дарҳол бекор қилиниши керак ва агар зарурати бўлса муқобил гипотензив даволаш буюрилиши керак.

Ҳомиладорлик вақтида Блоктран^® препарати билан даволашни бошлаш мумкин эмас. Агар ҳомиладорликни режалаштирган пациентларда лозартан билан даволашни давом эттириш зарур бўлса, лозартанни ҳомиладорлик вақтида қўлланилганда хавфсизлик профили аниқланган муқобил гипотензив воситага алмаштириш керак.

Гарчи ҳомиладорларда Блоктран^® препаратини қўллаш тажрибаси бўлмасада, ҳайвонларда ўтказилган клиник олди тадқиқотлари лозартанни қабул қилиш жиддий эмбрионал ва неонатал шикастланишларга ва ҳомила ёки авлодни нобуд бўлишига олиб келишини намойиш қилган. Ушбу кўринишларнинг механизми РААТ га таъсири билан боғлиқ деб ҳисобланади.

РААТ нинг ривожланганлигига боғлиқ ҳомиладаги буйрак перфузияси иккинчи уч ойликда пайдо бўлади, шунинг учун агар лозартан ҳомиладорликнинг иккинчи ёки учинчи уч ойлигида қўлланилса, ҳомила учун хавф ортади.

Ҳомиладорликнинг иккинчи ва учинчи уч ойлигида РААТ га таъсир кўрсатувчи дори воситаларини қўллаш ҳомилада буйрак функциясини пасайтиради ва  ҳомила ва янги туғилган чақалоқни касалланиши ва ўлимини оширади. Олигогидроамнионни ривожланиши ҳомиланинг ўпка гипоплазияси ва скелет деформацияси билан боғлиқ бўлиши мумкин. Кузатилиши мумкин бўлган нохуш кўринишлар бош суяги гипоплазияси, анурия, артериал гипотензия, буйрак етишмовчилиги ва ўлимни ўз ичига олади.

Юқорида кўрсатилган нохуш якунлар одатда ҳомиладорликнинг иккинчи ва учинчи уч ойлигида РААТ га таъсир кўрсатувчи дори воситаларини қўллаш билан боғлиқ. Ҳомиладорликнинг биринчи уч ойлигида гипотензив дори воситаларини қўллагандан кейин ҳомилада аномалияларни ривожланишини ўрганиш юзасидан ўтказилган кўпгина эпидемиологик тадқиқотлар РААТ га таъсир кўрсатувчи дори воситалари ва бошқа гипотензив воситалар орасида фарқни аниқламаган. Ҳомиладорларга гипотензив даволаш буюрилганда она ва ҳомила учун кузатилиши мумкин бўлган якунларни оптималлаштириш керак.

Агар РААТ га таъсир кўрсатувчи дори воситалари билан даволашни ўрнига муқобил даволашни танлаш имкони бўлмаса, пациентни ҳомила учун даволашнинг хавфи ҳақида огоҳлантириш керак. Интраамниотик бўшлиқни баҳолаш мақсадида вақти-вақти билан ультратовуш текширувини ўтказиш керак. Олигогидроамнион аниқланганда, агар она учун ҳаётий зарур бўлмаса Блоктран^® препаратини қабул қилишни тўхтатиш керак. Ҳомиладорликнинг муддатига қараб ҳомиланинг тегишли тестларини ўтказиш керак. Пациентлар ва шифокорлар олигогидрамнион ҳомиланинг қайтмас шикастланишлари пайдо бўлмагунча аниқланмаслиги мумкинлигини билишлари керак. Артериал гипотензия, олигурия ва гиперкалиемияни назорат қилиш мақсадида ҳомиладорлик вақтида Блоктран^® препаратини қабул қилган оналарнинг янги туғилган чақалоқларини синчковлик билан кузатиш керак.

Лозартан кўкрак сути билан ажралиши номаълум. Кўпгина дори воситалари кўкрак сути билан ажралиши ва эмизикли болада нохуш самараларнинг ривожланиши хавфи мавжудлиги туфайли, она учун қабул қилиш муҳимлигини эътиборга олиб эмизишни тўхтатиш ёки препаратни бекор қилиш ҳақида қарор қабул қилиш керак.

Транспорт воситалари ва механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири

Даволаш даврида транспорт воситаларини бошқарганда ва потенциал хавфли фаолият турлари билан шуғулланганда эҳтиёткорликка риоя қилиш керак, чунки бош айланиши, уйқучанлик транспорт воситаларини бошқариш ва диққатни юқори жамлаш ва психомотор реакцияларнинг тезлигини талаб этувчи потенциал хавфли фаолият турлари билан шуғулланишга салбий таъсир кўрсатиши мумкин.

Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач ишлатилмасин.

Дозани ошириб юборилиши

Дозани ошириб юборилиши ҳақида маълумотлар чекланган. Симптомлар: артериал босимни яққол пасайиши, тахикардия, парасимпатик (вагус) рағбатлантириш туфайли брадикардия юзага келиши мумкин.

Даволаш: жадаллаштирилган диурез, симптоматик даволаш; гемодиализ самарасиз.

Чиқарилиш шакли

Плёнка қобиқ билан қопланган таблеткалар, 50 мг.

10 таблеткадан контур уяли ўрамда.

3 ёки 6 контур уяли ўрамдан давлат ва рус тилларидаги қўллаш бўйича йўриқномаси билан картон қутида.

Сақлаш шароити

30°С дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин.

Яроқлилик муддати

3 йил.

Дорихоналардан бериш тартиби

Рецепт бўйича.