ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА
КО-ДИРОТОН®
CO-DIROTON®
Препаратнинг савдо номи: Ко-Диротон®
Таъсир қилувчи моддалар (ХПН): лизиноприл/гидрохлоротиазид
(lisinopril/hydrochlorothiazide)
Дори шакли: таблеткалар.
Таркиби:
10 мг+12,5 мг ли таблеткалар
Ҳар бир таблетка сақлайди:
Фаол моддалар: лизиноприл- 10 мг (10,89 мг лизиноприл дигидрати кўринишида) ва гидрохлоротиазид – 12,5 мг.
Ёрдамчи моддалар: маннитол (Е 421), индиготин лаки (Е 132), қайта желатинланган крахмал, маккажўхори крахмали, кальций гидрофосфат дигидрати, қисман қайта желатинланган крахмал, магний стеарати.
20 мг+12,5 мг ли таблеткалар
Ҳар бир таблетка сақлайди:
Фаол моддалар: лизиноприл- 20 мг (21,77 мг лизиноприл дигидрати кўринишида) ва гидрохлоротиазид – 12,5 мг.
Ёрдамчи моддалар: маннитол (Е 421), индиготин лаки (Е 132), темир (II) оксиди (Е 172), қайта желатинланган крахмал, маккажўхори крахмали, кальций гидрофосфат дигидрати, қисман қайта желатинланган крахмал, магний стеарати.
Таърифи
10 мг+12,5 мг ли таблеткалар: думалоқ, икки томонлама ясси, олинган фаскали, бироз тўқроқ рангли доғлари бўлган оч мовий рангли таблеткалар. Бир томонида – “С 43” гравировкаси билан.
20 мг +12,5 мг ли таблеткалар: думалоқ, икки томонлама ясси, олинган фаскали, бироз тўқроқ рангли доғлари бўлган оч яшил рангли таблеткалар. Бир томонида – “С 44” гравировкаси билан.
Фармакотерапевтик гуруҳи: ААФ ингибитори ва диуретик.
АТХ коди: С09ВА03.
Фармакологик хусусиятлари
Ко-Диротон лизиноприл – ангиотензинга айлантирувчи фермент (ААФ) ингибитори, ва гидрохлоротиазид- тиазид диуретик сақловчи мажмуавий препаратдир. Компонетлар бир-бирининг таъсирини тўлдириб, антигипертензив самарасини кучайтиради.
Лизиноприл пептидилдипептидаза ингибитори ҳисобланади. Лизиноприл ангиотензин I ни вазоконстриктор пептид, ангиотензин II га айланишини катализловчи – ангиотензинга -айлантирувчи фермент (ААФ) ни ингибирлайди. Ангиотензин II шунингдек альдостеронни буйрак ости безининг пўстлоқ қаватидан чиқарилишини рағбатлантиради.
ААФ ни сусайтирилиши ангитензин II нинг концентрациясини пасайишига олиб келади, бу томирларни торайтирувчи фаоллиги ва альдостерон секрециясини камайишига олиб келади. Альдостерон миқдорини камайиши қон плазмасида калий миқдорини ошишига олиб келиши мумкин.
Лизиноприлнинг асосий антигипертензив таъсир механизми, ренин-ангитензин-альгостерон тизимини сусайтирилиши эканлигига қарамасдан, лизиноприл ренин миқдори паст артериал гипертензияси бўлган пациентларда ҳам самара кўрсатади. ААФ брадикининни парчаланишини катализловчи киниказа II – ферменти билан ўхшаш. Кучли вазодилататор пептид брадикинин даражасини ошиши, лизиноприлнинг терапевтик самарасига ҳисса қўшиши ёки қўшмаслиги ноаниқлигича қолмоқда.
Гидрохлоротиазид диуретик ва гипотензив воситадир. Гидрохлоротиазид электролитларни буйракнинг дистал найчалари орқали қайта сўрилиши механизмга таъсир қилади ва натрий ва хлор ионларини чиқарилишини тахминан бир хил миқдорда оширади.
Натрийурез калий ионлари ва бикарбонатларни хам бироз йўқотилиши билан кечиши мумкин.
Тиазидларнинг антигипертензив таъсир механизми охиригача ўрганилмаган. Тиазидлар одатда нормал артериал босимга таъсир кўрсатмайди.
Фармакокинетикаси
Лизиноприл ва гидрохлоротиазидни биргаликда қўлланилиши иккала дори воситасининг биокираолишлигига бироз таъсир кўрсатади ёки таъсир кўрсатмайди. Иккала компонентни бир таблеткада қабул қилинишида уларнинг ўртасида ҳеч қандай клиник аҳамиятли фармакокинетик ўзаро таъсирлар бўлмаган.
Лизоноприл
Сўрилиши
Лизоноприл ичга қабул қилинганидан кейин қон зардобидаги концентрациясининг чўққисига 7 соат давомида эришилади. Буйраклар экскрециясига асосан, лизиноприлни сўрилишининг ўртача даражаси, турли дозалар диапазонида (5-80 мг) шахсий кўрсаткичлар орасидаги аҳамиятли 6-60% ўзгарувчанликда тахминан 25% ни ташкил қилади.
Мутлоқ биокираолишлиги сурункали юрак етишмовчилиги бўлган пациентларда 16% га камаяди. Овқат қабул қилиш лизиноприлни сўрилишига таъсир қилмайди.
Тақсимланиши
Ангиотензинга айлантирувчи фермент (ААФ) билан боғланишдан ташқари, лизиноприл қон зардобининг бошқа оксиллари билан боғланмайди. Каламушларда ўтказилган тадқиқотлар, лизиноприл гематоэнцефалик тўсиқ орқали деярли ўтмаслигини кўрсатди.
Чиқарилиши
Лизиноприл метаболизмга учрамайди ва буйраклар орқали ўзгармаган ҳолда чиқарилади. Кўп марта қабул қилинганидан кейин ярим чиқарилиш даври 12,6 соатни ташкил қилади. Лизиноприлнинг клиренси соғлом кўнгиллиларда тахминан 50 мл/мин га тенг. Лизиноприлнинг зардоб концентрациясини пасайиши фаол модданинг аккумуляциясига таъсир қилмайдиган терминал пролонгация фазасини кўрсатади. Ушбу терминал фаза ААФ билан тўйинган боғлиқлигини ва доза бидан пропорционал эмаслигини намоён қилади.
Сурункали юрак етишмовчилиги
Сурункали юрак етишмовчилиги бўлган пациентларда, соғлом кўнгиллиларга нисбатан лизиноприлнинг юқори экспозицияси (“концентрация–вақт” эгри чизиғи остидаги майдонни (АUС) ўртача 125% га ошиши) кузатилган, лекин лизиноприлнинг буйрак экскрециясига асосланиб, сўрилиши соғлом кўнгиллиларга нисбатан тахминан 16% га пасайиши ҳақида хулоса қилиш мумкин.
Кексалар
Кекса ёшдаги пациентларда, ёшроқ пациентларга нисбатан қон плазмасида лизиноприлнинг концентрацияси юқорироқ экалиги, ва шу жумладан АUС (тахминан 60% га) ошганлиги кузатилган.
Буйраклар фаолиятини бузилиши
Буйраклар фаолиятини бузилишида лизиноприлни чиқарилиши пасаяди (лизиноприлни чиқарилиши буйраклар орқали бўлганлиги сабабли), лекин бу фақат агар калава фильтрациясининг даражаси минутига 30 мл дан камни ташкил қилсагина аҳамиятга эгадир. Енгил ва ўрта буйрак етишмовчилигига (креатинин клиренси (КК)≥30-<80 мл/мин) АUС нинг ўртача кўрсаткичи фақат 13% га ошади, оғир буйрак етишмовчилигида эса, АUС нинг ўртача кўрсаткичи 4,5 баробарга ошганлиги кузатилган (КК≥5<30 мл/мин). Лизиноприл организмдан гамодиализ ёрдамида чиқарилиши мумкин. Диализли клиренси минутига 40 дан 55 мл гача бўлган 4 соатлик гемодиализ муолажаси давомида лизиноприлнинг қон зардобидаги концентрацияси ўртача 60% га пасаяди.
Жигар фаолиятини бузилиши
Жигар циррози бўлган пациентларда жигар фаолиятини бузилиши лизиноприлни сўрилишини (буйраклар орқали чиқарилишига асосланиб, тахминан 30% га) пасайишига олиб келган, лекин соғлом кўнгиллиларга нисбатан клиренс пасайиши натижасида экспозицияни (тахминан 50% га) ошиши кузатилган.
Гидрохлоротиазид
Гидрохлоротиазид меъда-ичак йўлларида тез сўрилади. Ичга қабул қилинган терапевтик дозанинг тахминан 70% асосан ўн икки бармоқ ичак ва ингичка ичакнинг юқори бўлимларида сўрилади. Овқат гидрохлоротиазидни сўрилишига таъсир қилмайди, қон плазмасидаги чўққи концентрациясига, қабул қилингандан кейин 2-4 соат давомида эришилади. Тақсимланиш ҳажми 0,8 дан 3 л/кг гачани ташкил қилади. Гидрохлоротиазид метаболизмга учрамайди ва буйраклар орқали тез чиқарилади. Дозанинг камида 61% ўзгармаган ҳолда 24 соат давомида чиқарилади. Терминал ярим чиқарилиш даври 8-12 соатни ташкил қилади, сўрилган гидрохлоротиазиднинг 95% сийдик билан чиқарилади. Гидрохлоротиазид қабул қилинганидан кейин диуретик самараси биринчи 2 соат давомида бошланади, максимумга тахминан 4 соатдан кейин эришилади ва тахминан 6-12 соат сақланади. Гидрохлоротиазид йўлдош тўсиғидан ўтади, лекин гематоэнцефалик тўсиғидан ўтмайди.
Қўлланилиши
Лизиноприл ва гидрохлоротиазидни Ко-Диротон препаратида бўлгани каби бир хил дозаларда бир вақтда қабул қилиниши билан ҳолати адекват назорат қилинаётган пациентларда енгил ва ўрта артериал гипертензияни даволаш.
Қўллаш усули ва дозалари
Артериал гипертензия
Дозалари
Катталар
Мажмуавий препаратни фиксацияланган дозада қўллаш даволашни бошлаш учун тўғри келмайди. Лизиноприл ва гидрохлоротиазидни Ко-Диротон препарати каби бир хил дозаларда бир вақтда қабул қилиниши билан, ҳолати адекват назорат қилинаётган пациентларда мажмуавий препарат фиксацияланган дозада 10 мг ёки 20 мг лизиноприл ва 12,5 мг гидрохлоротиазид мажмуасини ўринини босиши мумкин. Одатдаги доза -1 таблетка суткада 1 марта. Суткада бир марта қабул қилинадиган бошқа длри препаратлари каби, Ко-Диротонни ҳар куни тахминан бир вақтда қабул қилиш керак.
Умуман, агар кутилаётган терапевтик самара 2-4 ҳафта давомида бошланмаса, доза суткада 2 мартагача оширилиши мумкин.
Диуретиклар билан олдиндан даволаш
Ко-Диротон препаратининг бошланғич дозаси қабул қилинганидан сўнг симптоматик гипотензия ривожланиши мумкин; бундай ҳолатни ривожланиши қон айланиши ҳажмини (ҚАҲ) пасайиши бўлган ва/ёки олдин диуретиклар билан даволаш оқибатида тузлар танқислиги бўлган пациентларда кўпроқ учраши мумкин. Диуретиклар билан даволашни Ко-Диротон препарати билан даволашни бошлашдан 2-3 кун олдин тўхтатиш керак. Агар иложи бўлса, даволашни алоҳида компонентларнинг индивидуал танланган кичик дозаларидан (лизиноприлни 5 мг дозада) бошлаш керак.
Буйрак етишмовчилиги бўлган пациентлар
Тиазидлар буйрак етишмовчилиги бўлган пациентларда қўллаш учун тўғри келмайди, улар КК≤30 мл/мин бўлганида самарасиздир (яъни, оғир буйрак етишмовчилиги ва касалликнинг терминал босқичида).
Ко-Диротон буйрак етишмовчилиги бўлган пациентларда бошланғич даволаш сифатида қўлланилиши мумкин эмас.
Енгил ва ўрта даражадаги буйрак етишмовчилиги бўлган пациентларда (КК>30 мл/мин ва <80 мл/мин) Ко-Диротон фақат алоҳида компонентларнинг дозалари титрлаб танланганидан сўнг қўлланиши мумкин. Бундай ҳолларда алоҳида препарат кўринишида буюрилган лизиноприлнинг тавсия қилинган дозаси 5-10 мг ни ташкил қилади.
Болалар ва ўсмирлар (<18 ёш)
Болалар ва ўсмирларда (<18 ёш) препаратни қўллаш хавфсизлиги ва самарадорлиги аниқланмаган.
Кекса ёшдаги пациентлар
Клиник тадқиқотларда лизиноприл ва гидрохлоротиазидни бир вақтда қўллашдаги самарадорлиги ва ўзлаштирилиши артериал гипертензияси бўлган кекса ёшдагиларда ҳам ва ёшроқ пациентларда ҳам бир хил бўлган.
20-80 мг дозалар диапазонда лизиноприлнинг самараси артериал гипертензияси бўлган кекса (65 ёш ва ундан ошган) ва ёшроқ пациентларда бир хил бўлган.
Артериал гипертензияси бўлган кекса пациентларда лизиноприл билан монотерапиянинг самараси клиник тадқиқотларда диастолик артериал босимни атенолол ёки гидрохлоротиазид билан монотерапияда пасайтиришга нисбатан бир хил бўлган. Агар кекса ёшдаги пациентда буйрак фаолиятини пасайиши кузатилса, лизиноприлнинг бошланғич дозасини тўғрилаш керак (Буйрак етишмовчилиги бўлган пациентларга қаранг).
Ножўя таъсирлари
Клиник тадқиқотларда энг жиддий ножўя реакциялар хушдан кетиш (0,8%) ва артериал гипотензия (1,9%) бўлган. Энг кўп учрайдиган ножўя реакциялар: бош айланиши (7,5%), бош оғриғи (5,2%), йўтал (3,9%), толиқиш (3,7%) ва ортостатик самаралар (3,2%) бўлган.
Асосан бош айланиши, йўтал, чарчоқ ёки мушаклар тиришиши ривожланиши билан боғлиқ ножўя реакциялар ривожланиши оқибатида 4,4% пациентларда даволаш тўхтатилган.
Клиник тадқиқотларда ёки постмаркетинг қўлланилганида жой олган ножўя реакциялар лизиноприл ва гидрохлоротиазидни артериал гипертензияни даволашда алоҳида қўлланилганида келтирилганлари билан ўхшаш бўлган.
Қайд қилингандан кейинги қўллаш тажрибаси
Оригинал препарат билан даволаш вақтида қуйидаги ножўя реакциялар ҳақида маълум қилинган:
| Ножўя реакциялар тез-тезлиги | ||||
| Аъзолар тизими синфи | Тез-тез
(≥1/100-<1/10) |
Тез-тез эмас
(≥1/1000-<1/100) |
Кам (≥1/10000-<1/1000) | Жуда кам (<1/10000), тез-тезлиги маълум эмас (мавжуд маълумотларга асосланниб баҳолашни имкони йўқ) |
| Лаборатор ва инструментал текширувлар натижаларига таъсири***** | “Жигар” фермент-ларининг фаолли-гини ошиши, қон зардобида креа-тинин ва мочеви-на концентрация-сини ошиши, гемоглобин миқдорини пасайиши | Гемотокритни пасайиши | Қон зардобида билирубин концентрациясини ошиши | |
| Юрак томонидан бузилишлар | Юрак уришини тезлашиши | |||
| Қон ва лимфатик тизими томонидан бузилишлар | Анемия | Агранулоцитоз, суяк кўмигини сусайиши, гемолитик анемия, лейкопения, тромбоцитопения | ||
| Нерв тизими томонидан бузилишлар | Бош айланиши, бош оғриғи, парестезия | |||
| Нафас тизими, кўкрак қафаси ва кўкс оралиғи аъзолари томонидан бузилишлар | Йўтал * | |||
| Меъда-ичак йўллари томонидан бузилишлар | Диарея, қусиш, кўнгил айниши | Оғиз қуриши | Панкреатит | Интестинал
ангионевротик шиш |
| Тери ва тери ости тўқимаси томонидан бузилишлар | Тошма | Ўта юқори сезувчанлик, ангионевротик шиш,
*** Симптомокомплекс **** |
||
| Скелет-мушак ва бириктирувчи тўқима томонидан бузилишлар | Мушак спазми | Мушак холсизлиги | ||
| Модда алмашинуви ва озиқланиш томонидан бузилишлар | Подагра | Гиперурикемия, гипер-ёки гипокалиемия, гипергликемия | ||
| Томирлар томонидан бузилишлар | Артериал гипотензия (шу жумладан ортостатик гипотензия) | |||
| Умумий бузилишлар ва юборилиш жойида бузилишлар | Толиқиш, астения | Кўкракда дискомфорт | ||
| Жигар ва ўт чиқариш йўллари томонидан бузилишлар | Гепатит гепатоцеллюляр ёки холестатик, сариқлик, жигар етишмовчилиги
** |
|||
| Жинсий аъзолар ва сут безлари томонидан бузилишлар | Импотенция | |||
* ААФ ингибиторлари билан даволаш оқибатида келиб чиққан йўтал, кучли, балғамни кам ажралиши билан ифодаланади ва препаратни тўхтатиш билан йўқ бўлади. Буни йўтални дифференциал диагностикасини ўтказишда эътиборга олиш керак.
** Гепатит кўринишида нохуш реакция жигар етишмовчилигини ривожланишига олиб келган пациентлар ҳақида жуда кам маълумотлар ўрин тутган. Лизиноприл/гидрохлоротиазид билан даволаш фонида сариқлик ёки “жигар” ферментларининг фаоллигини аҳамиятли ошиши ривожланган пациентлар Ко-Диротон препаратини қабул қилишни тўхтатишлари ва тегишли тиббий текширувдан ўтишлари керак.
*** Юз, қўл-оёқ, лаблар, тил, овоз чиқариш йўли ва/ёки халқумда ангионевротик шиш ривожланиши каби жуда кам учрайдиган ҳолатлар ҳақида ҳабар қилинган (“Махсус кўрсатмалар” бўлимига қаранг).
**** Қуйидаги симптомлардан бир ёки бир нечтасини иситма, васкулит, миалгия, артралгия/артрит, мусбат антинуклеар антителалар (ИАА), эритроцитларни чўкиш тезлигини (ЭЧТ) ошиши, эозинофилия ва лейкоцитоз, тошма, фотосенсибилизация ёки бошқа дерматологик кўринишларни ўз ичига олиши мумкин бўлган симптомокомплексни ривожланиши ҳақида ҳабар қилинган:
***** Қон зардобида креатинин ва мочевина концентрациясини аҳамиятсиз ошиши кузатилаган. Бундай кўринишлар одатда препаратни қабул қилишни тўхтатиш билан қайтади. Гемоглобин ва гематокритнинг кўрсаткичларини юқори бўлмаган даражада пасайиши хақида хабар берилган. Анемия ва/ёки тромбоцитопения билан намоён бўлувчи суяк кўмигини сусайиши ҳақида хабар қилинган. Гипер– ёки гипокалиемия ва гипонатриемия кузатилган. “Жигар” ферментлари фаоллигини ва/ёки қон зардобида билирубин концентрациясини ошишининг жуда кам ҳолатлари хақида хабар қилинган, лекин Лизиноприл/Гидрохлоротиазид препаратининг 10 мг/12,5 мг ва 20 мг/12,5 мг таблеткалари билан боғлиқлиги аниқланмаган.
Синкопе ва кўкракда оғриқ ривожланиши каби алоҳида ҳоллар ҳақида хабар қилинган, лекин Лизиноприл/Гидрохлоротиазид препаратининг 10 мг/12,5 мг ва 20 мг/12,5 мг таблеткалар билан боғлиқлиги аниқланмаган. ААФ ингибиторларини қабул қилиш фонида гинекомастия ва нейропатия ривожланиши ҳақида маълумотлар мавжуд.
Алоҳида компонентларни қабул қилиш фонида бошқа ножўя реакциялар ҳақида хабар қилинган, булар Ко-Диротон препаратини қабул қилиш фонида потенциал ривожланиши мумкин ва улар қуйидагиларни ўз ичичга олади:
Гидрохлоротиазид: аноренсия, меъдани таъсирланиши, қабзият, сиалоаденит, бош айланиши, ксантопсия, апластик анемия, пурпура, фотосенсибилизация, эшакеми, респиратор дистресс-синдроми, шу жумладан пневмония ва ўпка шиши, гликозурия, электролитлар мувозанатини бузилиши, шу жумладан гипонатриемия, безовталик, кўришни транзитор бузилиши, буйрак етишмовчилиги, буйрак фаолиятини бузилишлари ва интерстициал нефрит.
Лизиноприл: юқори хавф гуруҳи пациентларида яққол артериал гипотензия натижасида миокард инфаркти ёки инсульт, тахикардия, қоринда оғриқ ва овқат хазм қилишни бузилиши, кайфиятни ўзгариши, онгни чалкашиши, бош айланиши; ААФ нинг бошқа ингибиторларини қабул қилганда бўлгани каби, таъмни бузилиши ва уйқуни бузилиши ҳақида ҳабар қилинган; бронхоспазм, ринит, синусит, алопения, эшакеми, кучли терлаш, қичишиш, псориаз ва оғир тери жароҳатларини ривожланиши (шу жумладан пемфигус, токсик эпидермал некролиз, Стивенс-Джонсон синдроми ва кўп шаклли эритема) ҳақида хабар берилган; шунингдек гипонатриемия, олигурия анурия, буйрак фаолиятини бузилиши, ўткир буйрак етишмовчилиги каби кам ҳолатлар ҳақида ҳам ҳабар қилинган.
Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар
- Таъсир этувчи моддаларга, ААФ нинг бошқа ингибиторларига, бошқа сульфонамидларга ёки ҳар қандай ёрдамчи моддаларга ўта юқори сезувчанлик (“Таркиби” бўлимига қаранг);
- ААФ ингибиторлари билан илгари даволаш билан боғлиқ бўлган ангионевротик шиш;
- Наслий ёки идеопатик ангионевротик шиш;
- Аорта ёки митрал клапаннинг гемодинамик аҳамиятли стенози ёки гипертрофик кардиомиопатия;
- Оғир буйрак етишмовчилиги ва буйраклар касаллигининг терминал босқичи;
- Жигарнинг оғир касаллиги;
- Ҳомиладорликнинг II ва III уч ойлиги (“Махсус кўрсатмалар” ва “Ҳомиладорлик ва эмизиш даврида қўлланиши” бўлимларига каранг);
- Подагранинг манифест шакли.
Эҳтиёткорлик билан
Аортал стеноз/гипертрофик кардиомиопатия, буйрак артерияларининг икки томонлама стенози, якка буйрак артериясининг стенози авж олувчи азотемия билан, буйраклар кўчириб ўтказилганидан кейинги ҳолат, буйрак етишмовчилиги (КК 30 мг/мин дан ортиқ), бирламчи гиперальдостеронизм, артериал гипотензия, суяк кўмигининг гипоплазияси, гипонатриемия (кам тузли ёки тузсиз парҳездаги пациентларда артериал гипотензияни ривожланишини юқори хавфи), гиповолемик ҳолатлар (шу жумладан диарея, қусиш), бириктирувчи тўқима касалликлари (шу жумладан тизимли қизил югурик, склеродермия), қандли диабет, подагра, суяк кўмигида қон яратилишини сусайиши, гиперурикемия, гиперкалиемия, юрак ишемик касаллиги, цереброваскуляр касалликлар (шу жумладан мия қон айланишини бузилишлари), оғир сурункали юрак етишмовчилиги, жигар етишмовчилиги, кексалик ёши.
Дориларнинг ўзаро таъсири
Диуретиклар
Лизиноприл билан даволашда диуретиклар қўшилганида антигипертензив таъсир одатда кучаяди.
Симптоматик гипотензия Ко-Диротон препаратини бошланғич дозаларини қабул қилгандан сўнг юзага келиши мумкин; бундай ҳолатни ривожланиши кўпроқ пасайиши ва/ёки олдин диуретиклар бидан даволаш ўтказилганлиги натижасидаги тузлар танқислиги бўлган пациентларда учраши мумкин. Диуретиклар билан даволашни Ко-Диротон препарати билан даволашни бошлашдан олдин тўхтатиш керак. (“Қўллаш усули ва дозалари” ва “Махсус кўрсатмалар” бўлимларига қаранг).
Калийни тежовчи диуретиклар, калийли озуқа қўшимчалари ёки калий сақловчи туз ўрнини босувчилар
Тиазид диуретикларини қабул қилиш фонида калийни чиқарилиши одатда лизиноприлни калийни тежовчи самараси туфайли камаяди. Калийли озуқа қўшимчаларини, калийли тутиб қолувчи препаратларни ёки калий сақловчи туз ўрнини босувчиларни қўлланилиши, айниқса буйрак фаолиятини бузилишлари бўлган пациентларда қон зардобида калий даражасини аҳамиятли ошишига олиб келиши мумкин.
Агар Ко-Диротон препаратини ва ушбу воситалардан ҳар қайсисини бир вақтда қўллаш зарурати туғилса, ушбу препаратларини эҳтиёткорлик билан қўллаш ва қон зардобида калий даражасини мунтазам назорат қилиш керак.
Трициклик антидепрессантлар/антипсихотик препаратлар/анестетиклар
Баъзи анестетиклар, трициклик антидепрессантлар ёки антипсихотик препаратларни ва ААФ ингибиторларини бир вақтда қўллаш артериал босимни янада пасайишига олиб келиши мумкин (“Махсус кўрсатмалар” бўлимларига қаранг).
Наркотик препаратлар/антипсихотик препаратлар
ААФ ингибиторларини қабул қилиш фонида ортостатик артериал гипотензия ривожланиши мумкин.
Барбитуратлар ёки наркотик препаратлар
Ортостатик гипотензияни кучайиши юз бериши мумкин.
Ностероид яллиғланишга қарши препаратлар/ревматизмга қарши препаратлар (НЯҚП)
НЯҚП (ЦОГ2 селектив ингибиторлари, ацетилсалицил кислотаси >3 г/суткада ва носелектив НЯҚП) ААФ ингибиторининг ҳам, тиазид диуретикнинг ҳам гипотензив таъсирини камайтириши мумкин. НЯҚП ни ва ААФ ингибиторларини бир вақтда қўллаш буйрак фаолиятини ёмонлаштириши мумкин. Бу самара одатда қайтувчандир. Кам ҳолларда ўткир буйрак етишмовчилиги ривожланиши мумкин, энг аввало кекса ёшдаги пациентлар ва дегидратация ҳолатидаги пациентлар каби буйрак фаолияти сусайиши бўлган пациентларда ривожланиши мумкин. Баъзи пациентларда НЯҚП ни қўллаш диуретикларнинг, натрийуретик ва антигипертензив самарасини пасайтириши мумкин.
Симпатомиметиклар
Симпатомиметиклар ААФ ингибиторларининг гипотензив самарасини сусайтириши мумкин.
Бошқа гипотензив воситалар
Ко-Диротон препаратининг антигипертензив самараси, ортосатик гипотензияни ривожланишини чақириши мумкин бўлган бошқа дори препаратлари билан бир вақтда қабул қилинганда кучайиши мумкин. Нитроглицерин ва бошқа нитратларни ёки бошқа қон томирларни кенгайтирувчи воситаларни бирга қўллаш, артериал босимни янада пасайишига олиб келиши мумкин.
Ацетилсалицил кислотаси, тромболитиклар, бета-адреноблокаторлар, нитратлар
Ко-Диротон ацетилсалицил кислотаси (кардиологик дозаларда), тромболитиклар, бета-адреноблокаторлар ва/ёки нитратлар билан бир вақтда қўлланилиши мумкин.
Гипогликемик воситалар
Эпидемиологик тадқиқотлар ААФ ингибиторлари ва гипогликемик препаратларни (инсулин, ичга қабул қилиш учун гипогликемик препаратлар) бир вақтда қўллаш гипогликемия ривожланиши хавфи билан гипогликемиктаъсири кучайишига олиб келиши мумкин. Эҳтимол, ушбу феномен кўпроқ мажмуавий даволашнинг биринчи икки ҳафтаси давомида ва буйрак фаолиятини бузилиши бўлган пациентларда ривожланиши мумкин.
Аллопуринол
ААФ ингибиторларини ва аллопуринолни бир вақтда қўллаш буйраклар шикастланиши хавфини оширади ва лейкопения ривожланиши хавфи ошишига олиб келиши мумкин.
Циклоспорин
ААФ ингибиторларини ва циклоспоринни бир вақтда қўлланиши буйраклар шикастланиши ва гиперкалиемия хавфини оширади.
Ловастатин
ААФ ингибиторларини ва ловастатинни бир вақтда қўллаш гиперклиемияни ривожланиш хавфини оширади.
Цитостатиклар, иммунодепрессантлар, прокаинамид ААФ ингибиторлари билан бир вақтда қўлланганда лейкопенияни ривожланиш хавфини ошишига олиб келиши мумкин.
Амфотерицин В (парентарал), карбеноксолон, кортикостероидлар, адренокортикотроп гормони (АКТГ) ёки рағбатлантирувчи сурги воситалари
Гидрохлоротиазид сув-электролит мувозанатини бузилишини, айниқса гипокалиемияни оғирлаштириши мумкин.
Юрак гликозидлари
Тиазидлар томонидан чақирилган гипокалиемия билан боғлиқ дигиталис интоксикациясини ривожланишининг юқори хавфи мавжуд.
Холестирамин ва колестипол
Ушбу препаратлар гидрохлоротиазидни сўрилишини пасайтириши ёки ёмонлаштириши мумкин. Шунинг учун сульфонамидларни ушбу дори препаратларини қабул қилишда камида 1 соат олдин ёки қабул қилгандан 4-6 соат кейин қабул қилиш керак.
Қутибсизлантирмайдиган миорелаксантлар (масалан, тубокурарин)
Гидрохлоротиазид ушбу дори препаратларининг таъсирини кучайтириши мумкин.
“Пируэт” туридаги юрак қоринчалари тахикардиясини чақириши мумкин бўлган дори препаратлар
Гиперкалиемиянини ривожланиш хавфи туфайли, гидрохлоротиазид ва “пируэт” турдаги юрак қоринчалари тахикардиясини чақириши мумкин бўлган дори препаратларини, масалан антипсихотик препаратларни бир вақтда қўлланганда эҳтиёткорликка риоя қилш керак.
Соталол
Тиазидлар томонидан чақирилган гипокалиемия соталол чақирган аритмияни ривожланиш хавфини ошириши мумкин.
Литий препаратлари
Одатда, литий препаратларини диуретиклар ёки ААФ ингибиторлари билан бирга буюриш мумкин эмас.
Диуретик препаратлар ва ААФ ингибиторлари литийнинг буйрак клиренсини пасайтиради ва литий билан интоксикация хавфини оширади. Агар ушбу препаратлар мажмуасини буюриш зарурати бўлса, қон зардобида литий даражасини синчков назорат қилиш керак (“Махсус кўрсатмалар” бўлимига қаранг).
Триметоприм
ААФ ингибиторлари ва тиазидларни триметоприм билан бир вақтда қўллаш гиперкалиемияни ривожаланиш хавфини оширади.
Кортикостероидлар, АКТГ
Электролитларни яққол камайиши, аниқса гипокалиемия.
Прессор аминлар (масалан, эпинефрин (адреналин)).
Прессор аминлар таъсирига жавоб пасайиги мумкин, лекин уларни қўллашни тўхтатишчалик эмас.
Алкоголь
Алкогол ҳар қандай гипотензив препаратнинг антигипертензив самарасини кучайтириши мумкин.
Антацидлар
ААФ ингибиторларининг биокираолишлигини пасайтиради.
Махсус кўрсатмалар
Артериал гипотензия ва сув-электролит мувозанатини бузилиши
Бошқа ҳар қандай гипотензив даволаш фонида бўлгани каби, баъзи пациентларда артериал гипотензия ривожланиши мумкин.
Артериал гипертензияси бўлган пациентларда агар диуретиклар билан даволаш, тузсиз пархез, диалез, диарея ёки қусиш фонидаги суюқлик етишмовчилиги ўрин олган бўлса ёки агар пациентда оғир ренин-боғлиқ гипертензия бўлса, гипотензив ҳолат ривожланиши зҳтимоли юқорироқ (“Дориларнинг ўзаро таъсири” ва “Ножўя таъсирлари” бўлимига каранг).
Симптоматик гипотензия шу жумладан бир вақтда буйрак етишмовчилиги ёки усиз юрак етишмовчилиги бўлган пациентларда ҳам кузатилади. Бу ҳолат кўпроқ ҳалқали диуретикларни юқори дозаларда қўлланганда, гипонатриемия ёки функционал буйрак етишмовчилиги оқибатидаги оғир юрак етишмовчилиги бўлган пациентларда ривожланади. Симптоматик гипотензия ривожланиши хавфи бўлган пациентлар даволаш бошида ва дозани тўғирлаш даврида синчков назорат остида бўлишлари керак.
Бундай пациентларда маълум вақт оралиқларидан қон зардобида электролитлар даражасини назоратини ўтказиш керак.
Юрак ишемик касаллиги ёки цереброваскуляр касалликлари бўлган пациентларни даволашда алоҳида эътибор қилиш керак, чунки артериал босимни ўта пасайиши миокард инфаркти ёки инсультга олиб келиши мумкин.
Артериал гипотензия ривожланишида пациентни чалқанча ётқизиш ва агар муҳим бўлса вена ичига физиологик эритма билан инфузияни бошлаш керак. Транзитор гипотензив реакция даволашни давом эттиришда қўллаш мумкин эмас деб ҳисобланади. Қон айланишини самарали хажми ва артериал босим тикланганидан кейин даволашни кам дозада қайта бошлаш ёки компонентлардан ҳар қайсисини алоҳида қўллаш мумкин.
Аортал ва митрал клапан стенози/гипертрофик кардиомиопатия.
ААФ нинг бошқа ингибиторлари каби, лизиноприлни чап қоринчани қон оқиб чиқиш йўлларининг обструкцияси бор пациентларда эҳтиёторлик билан қўллаш керак. Агар обструкция гемодинамик аҳамиятли бўлса, Ко-Диротон препаратини қўллаш мумкин эмас.
Буйраклар фаолиятини бузилиши
Тиазидлар енгил ва ўрта буйрак етишмовчилиги бўлган пациентларга диуретик сифатида тўғри келмайди ва креатинин клиренси ≤30 мл/мин бўлганида самарасига эга эмас (оғир буйрак етишмовчилигида).
Енгил ва ўрта буйрак етишмовчилиги бўлган пациентларга (КК≥30-<80 мл/мин) алоҳида компонентлар дозаларини титрлаш йўли билан пациентни айнан мажмуавий дозаларга эҳтиёжини борлиги аниқланмагунича Ко-Диротонни буюриш керак эмас.
Илгари ААФ ингибиторлари билан даволаш ўлказилган бир томонлама ёки икки томонлама буйрак артериялари стенози ёки ягона буйрак артериялари стенози бўлган баъзи пациентларда қон зардобида мочевина ва креатинин концентрацияси ошганлиги кузатилган, бу одатда даволаш тўхталилганидан кейин қайтувчидир. Бу айниқса буйрак етишмовчилиги бўлган пациентлар учун характерлидир. Агар шунингдек реноваскуляр гипертензия ҳам ўрин олган бўлса, оғир артериал гипотензия ва буйрак етишмовчилиги ривожланишининг юқори хавфи мавжуд. Бундай пациентларда даволашни синчков тиббий назорат остида кам дозадардан бошлаш керак; дозани эҳтиёткорлик билан титрлаш талаб қилинади. Диуретиклар билан даволаш юқорида келтирилган ҳолатларни ривожланишига ёрдам бериши туфайли, Ко-Диротон препарати билан даволашнинг биринчи бир неча ҳафтаси давомида буйраклар фаолиятини назорат қилиш керак.
Анамнезида буйрак касалликлари бўлмаган, артериал гипертензияси бор баъзи пациентларда лизиноприл ва диуретикларни бир вақтда буюрилишида одатда қон зардобида мочевина ва креатинин концентрациясининг юқори бўлмаган транзитор ошиши кузатилган. Агар бу Ко-Диротон препарати билан даволаш фонида юз берса, препаратни қабул қилишни тўхтатиш керак. Даволашни дозани пасайтириш билан қайта бошлаш мумкин ёки препарат компонентларидан бирини алоҳида қўллаш мумкин.
Буйрак кўчириб ўтказилганидан кейинги ҳолат
Буйрак кўчириб ўтказилганидан кейин лизиноприлни пациентларда қўллаш ҳақидаги маълумотлар йўқлиги сабабли, Ко-Диротон препаратини бу гуруҳ пациентларида қўллаш тавсия қилинмайди.
Гемодиализдаги пациентлар
Буйрак етишмовчилиги сабабли гемодиализдаги пациентларда Ко-Диротон препаратини қўллаш мумкин эмас.
Гемодиализдаги пациентларда анафилактоид реакциялар
Ўтказувчанлик оқими юқори жадалликка эга бўлган мембраналардан (масалан, AN 69) фойдаланган ҳолда гемодиализдан ўтаётган, ва бир вақтда ААФ-ингибиторларини қабул қилаётган пациентларда анафилактоид реакциялар ривожланишининг юқори хавфи ҳақида ҳабар берилган. Гемодиализ ўтказилиш муҳим бўлганида бошқа тур мембраналарини ёки гипотензив препаратларнинг бошқа гуруҳини қўллаш керак.
Жигар касалликлари, жигар етишмовчилиги
Жуда кам холларда ААФ ингибиторларини қабул қилиш холестатик сариқлик ривожланиши билан бошланиб, жигарнинг фульминант некрозини тез ривожланиши, баъзида ўлим синдроми билан кетиши мумкин.
Ушбу синдромнинг ривожланиш механизми аниқ эмас. Агар Ко-Диротонни қабул қилаётган пациентларда сариқлик симптомлари ёки жигар ферментларининг фаоллигини ошиши юзага келса, препарат билан даволашни тўхтатиш ва тегишли равишдаги текширувларни ўтказиш керак.
Жигар фаолиятини бузилиши ёки тез ривожланаётган жигар касаллиги бўлган пациентларда тиазидларни эҳтиёткорлик билан қўллаш керак, чунки сув-электролит мувозанатидаги катта бўлмаган ўзгариш ҳам жигар комасига олиб кетиши мумкин (“Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар” бўлимига қаранг).
Хирургик аралашувлар/умумий анестезия
Пациентларда катта хирургик аралашувлар ёки артериал гипотензияни чақирувчи препаратларни қўллаш билан ўтказиладиган умумий анестезия вақтида, лизиноприл ренинни компенсатор ажралиб чиқиши фонида ангиотензин II ни ҳосил бўлишини блоклайди. Ушбу механизмнинг натижаси бўлиб ҳисобланган АБ яққол пасайишини қон айланиш ҳажмини кўпайтириш билан тўғирлаш мумкин.
Метаболик ва эндокрин самаралар
Эпидемиологик тадқиқотлар ААФ ингибиторлари ва гипокликемик воситаларни (инсулин ва ичга қабул қилиш учун гипогликемик воситалар) бир вақтда қабул қилиш охиргиларни гипогликемик ривожланишига олиб келиши мумкин бўлган таъсирини кучайтириши мумкинлигини кўрсатди. Бундай ҳолатлар айниқса пациентларни биргаликдаги даволашни биринчи ҳафталарида, ҳамда буйраклар фаолияти бузилишларида юқоридир. (“Дориларнинг ўзаро таъсири” бўлимига қаранг).
Тиазидлар билан даволаш глюкозага толерантликни камайтириши мумкин. Қандли диабетда инсулинни ёки перорал гипогликемик воситаларни дозасини тўғирлаш зарурати юзага келиши мумкин.
Тиазидлар кальций ионларини сийдик билан чиқарилиши пасайтириши мумкин, бу зардобида кальций даражасини вақти-вақти билан аҳамиятсиз ошишига олиб келиши мумкин. Яққол гиперкальциемия яширин гиперпаратиреоз борлигини кўрсатади. Тиазидларни қабул қилишни қалқонсимон без олди безларининг фаолиятини текшируви натижаларини олишдан аввал тўхтатиш керак.
Тиазид диуретиклари билан даволашни холестерин ва триглицеридлар даражасини ошиши билан боғлайдилар.
Тиазид диуретиклар қабул қилаётган баъзи пациентларда сийдик кислотаси концентрациясини ошиши ёки подагра юзага келиши кузатилиши мумкин. Бунда лизиноприл сийдикда сийдик кислотаси даражасини ошириши мумкин ва бу йўл билан гидрохлоротиазиднинг гиперурикемик таъсирини сусайтириши мумкин.
Юқори сезувчанлик/ангионевротик шиш
ААФ ингибиторлари, шу жумладан лизиноприл билан даволанаётган пациентларда юз, оёқ-қўллар, лаблар, тил, товуш бойлаш ва/ёки халқумни ангионевротик шиши кам ривожланади. Даволаш даврида ангионевротик шиш ҳар қандай пайтда ривожланиши мумкин. Бундай холларда лизиноприлни қабул қилишни дархол тўхтатиш, керакли даволаш ўтказиш ва пациентни кузатув остига олиш керак; пациентни қўйиб юбришдан олдин шишнинг барча симптомлари йўқолганлигига ишонч ҳосил қилиш керак. Хатто шиш фақат тил билан чегараланган ва нафас бузилиши аломатлари йўқ бўлган ҳолларда ҳам, пациентлар узоқ назоратга мухтож бўлишлари мумкин, чунки антигистамин воситалари ва кортикостероидлар билан даволаш етарли бўлмаслиги мумкин. Халқумни шиши ёки тилни шиши билан боғлиқ ангионевротик шиш ўлимига олиб келганлиги ҳақида жуда кам бўлсада хабар қилинган. Агар шиш тил, товуш бойлами ёки халқумга тарқалса, нафас йўлларини тўсилиши эҳтимоли бор, бундай ҳолларда тезкор терапия чораларини қўллаш керак. У ўзига адреналин юбориш ва/ёки нафас йўлларини ўтувчанлигини таъминлашни ўз ичига олади.
Пациент симптомлар бутунлай йўқолгунича синчков тиббий кузатув остида бўлиши керак. Шу жумладан истестинал ангионевротик шиш кузатилиши ва қоринда кучли оғриқ, кўнгил айниши, қусиш ва диарея шаклида намоён бўлиши мумкин. Анамнезида ААФ ингибиторлари билан боғлиқ бўмаган ангионевротик шиш бўлган пациентларда ААФ ингибиторларини қабулига жавобан агионевротик шиш ривожланиши хавфи ошиши мумкин (“Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар” бўлимига қаранг).
Тиазидларни қабул қилаётган пациентларда юқори сезувчанлик реакцияси анамнезида аллергия ёки бронхиал астмаси борлигидан қатъий назар ривожланиши мумкин.
Тиазидларни қўллаш вақтида тизимли қизил югурукни кечиши зўрайиши мумкинлиги ҳақида хабар қилинган.
Ирқий тегишлилик
ААФ ингибиторлари бошқа танлиларга қараганда кўпроқ қора танли пациентларда ангионевротик шишни ривожланишини чақиради. ААФ нинг ингибиторлари каби, лизиноприл бошқа танли пациентларга нисбатан қора танли пациентларда АБ ни пасайтиришда камроқ самарали, бу қора танли пациентларда паст ренинли артериал гипертензияси бўлган пациентлар сони кўп бўлганлиги туфайли.
Паст зичликдаги ликопротеинлар (ПЗЛ) аферез муолажаларини ўтказиш вақтидаги анафилактик реакциялар.
Кам ҳолларда декстран сульфатини қўллаш билан ПЗЛ аферез муолажаларини ўтказиш вақтида ААФ ингибиторларини қабул қилган пациентларда ҳаёт учун ҳавф туғдирувчи анафилактик реакциялар ривожланган. Бу симптомлардан ААФ ингибиторларини ҳар бир аферез муолажасидан олдин тўхтатиш йўли билан сақланиш мумкин.
Десенсибилизация
Десенсибилизация даволаш фонида ААФ ингибиторларини қабул қилаётган пациентларда (масалан, парда қанотлилар захри билан интоксикациясида) узоқ муддатли анафилактоид реакциялар ривожланади. Агар бундай пациентлар десенсибилизация вақтида ААФ ингибиторларини қабул қилишдан сақланган бўлсалар реакция кузатилмаган, бироқ ААФ ни беҳосдан юборилиши анафилактоид реакцияни чақирган.
Гиперкалиемия
ААФ ингибиторларини, шу жумладан лизиноприлни қабул қилаётган баъзи пациентларда қон зардобида калий даражаси ошганлиги кузатилади. Гиперкалиемия ривожланиши хавфи гуруҳига буйрак етишмовчилиги, қандли диабет билан касалланган ёки калий тежовчи диуретиклар, калийли қўшимчалар ёки калий сақловчи туз ўрнини босувчиларни қабул қилаётган пациентлар, ва шу жумладан қон зардобида калий даражасини оширувчи бошқа дори воситаларини (масалан, гепарин) қабул қилаётган пациентлар киради. Агар юқорида келтирилган воситаларни биргаликда қўллаш муҳим бўлса, қон зардобида калий даражасини мунтазам назорат қилиш тавсия қилинади.
Нейтропения/агракулоцитоз/тромбоцитопения/анемия
ААФ ингибиторларини қабул қилаётган пациентларда нейтропения, агракулоцитоз, тромбоцитопения ва анемия ривожланиши мумкин. Нейтропения буйрак фаолияти нормал бўлган пациентларда ва бошқа асоратлар бўлмаганида кам ривожланади. Нейтропения ва агранулоцитоз қайтувчидир ва ААФ ингибиторларини қабул қилиш тўхтатилганидан кейин йўқ бўлади. Томир кўринишидаги бириктирувчи тўқиманинг касалликлари билан касалланган, иммуносупрессив даволаш олаётган, аллопуринол ёки прокаинамид қабул қилаётган пациентларга, ва шу жумладан бу факторларни айниқса буйрак фаолияти бузилиши фонида биргаликда кечишида лизиноприлни буюришда алоҳида эҳтиёткорликка риоя қилиш керак. Бундай пациентларнинг баъзиларида, ҳар доим ҳам антибиотиклар билан жадал даволашда жавоб бермайдиган оғир инфекциялар ривожланиши мумкин. Агар бундай пациентларни даволашда лизиноприл ишлатилса, қонда лейкоцитлар даражаси вақти –вақти билан текшириб туриш тавсия қилинади, шунингдек ҳар қандай инфекцияларнинг аломатлари пайдо бўлиши тўғрисида ҳабар бериш лозимлиги ҳақида пациентни огоҳланитириш керак.
Йўтал
ААФ ингибиторларини қўллаш даврида йўтал пайдо бўлиши тўғрисида ҳабар қилинган. Йўтал қуруқ, давомли бўлиб, ААФ ингибиторлари билан даволаш тўхтатилганидан кейин йўқ бўлади. Йўталнинг дифференциал ташхисида ААФ ингибиторларини қўллаш чақирган йўтални ҳам эътиборга олиш керак.
Литий препаратлари
ААФ ингибиторлари ва литий препаратларини бир вақтда қўллаш мумкин эмас (“Дориларнинг ўзаро таъсири” бўлимига қаранг).
Ҳомиладорлик
ААФ ингибиторлари
Ҳомиладорликнинг I уч ойлигида ААФ ингибиторларини қўллаш тавсия қилинмайди. Ҳомиладорликнинг II ва III уч ойлигида ААФ ингибиторларини қўллаш мумкин эмас. (“Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар” бўлимига қаранг).
Ҳомиладорликнинг I уч ойлигида ААФ ингибиторларининг тератоген самараларини ривожланиш хавфи юзасидан ўтказилган эпидемиологик тадқиқотлар етарли маълумот бермаган, шундай бўлсада, хавфни ошишини инкор этиб бўлмайди. Агар ААФ ингибиторлари билан даволашни давом эттириш зарур ҳисобланмаса, ҳомиладорликни режалаштираётган пациент аёллар уни хавфсиз бўлган муқобил гипотензив даволашга ўтказиш керак. Ҳомиладорлик аниқланганида ААФ ингибиторлари билан даволашни дарҳол тўхтатиш ва зарурати бўлганида, муқобил даволашни бошлаш керак.
Маълумки, ҳомиладорликнинг иккинчи ва учинчи уч ойликлари вақтида ААФ ингибиторлари фетотоксик таъсир кўрсатади (буйраклар фаолиятини пасайиши, олигогидрамнион, калла суягининг қотишини секинлашиши) ва янги туғилган чақалоққа токсик таъсир кўрсатади (буйрак етишмовчилиги, артериал гипотензия, гиперкалиемия). Агар ААФ ингибиторларининг таъсири ҳомиладорликнинг II уч ойлигида кузатилса, буйрак фаолияти ва бошни ультратовуш текширувини ўтказиш тавсия қилинади. Она қорнида ААФ ингибиторларининг таъсирига дучор бўлган янги туғилган чақалоқларда артериал гипотензияни борлигини синчковлик билан кузатиш керак. (“Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар” бўлимига қаранг).
Одатда соғлом ҳомиладор аёлларда диуретикларни қўллаш тавсия қилинмайди, чунки она ва ҳомила ортиқча хавфга дуч келади, шу жумладан, ҳомила ва янги туғилган чақалоқда сариқлик, катта ёшдаги пациентларда учрайдиган тромбоцитопения ва бошқа ножўя самаралар бўлиши мумкин.
Йўлдош тўсиғидан ўтган лизиноприл янги туғилган чақалоқнинг тизимли қон оқимидан перитонеал диализ ёрдамида ва шунингдек, назарий жиҳатдан, қон алмаштириш йўли билан чиқарилиши мумкин. Йўлдош тўсиғидан ўтган гидрохлоротиазидни янги тўғилган чақалоқнинг тизимли қон оқимидан чиқарилиши хусусида тажрибалар йўқ.
Гидрохлоротиазид
Гидрохлоротиазидни ҳомиладорлик даврида қўллаш тажрибаси, хусусан ҳомиладорликнинг I уч ойлигида чекланган. Ҳайвонларда ўтказилган тадқиқотлар етарли эмас. Гидрохлоротиазид йўлдош тўсиғи орқали ўтади. Гидрохлоротиазиднинг фармакологик таъсир механизмига асосан, уни ҳомиладорликнинг II ва III уч ойлигида қўллаш ҳомила перфузиясини бузилиши хавфини келтириб чиқариши ва ҳомила ва янги туғилган чақалоқда сариқлик, электролитлар мувозанатини бузилиши ва тромбоцитопения кабиларни чақириши мумкин.
Қон плазмаси ҳажмини пасайиши ва йўлдош гипоперфузиясини ривожланиши ҳавфи ва касалликни кечишига нисбатан ҳеч қандай ижобий самараларни йўқлиги туфайли преэклампсияда ёки ҳомиладорларда гестацион шиш, артериал гипертензияда гидрохлоротиазидни қўллаш мумкин эмас.
Муқобил даволаш мавжуд бўлмаган жуда кам учрайдиган вазиятлардан ташкари, гидрохлоротиазидни эссенциал гипертензияси бўлган ҳомиладорларда қўллаш мумкин эмас.
Эмизиш даври
ААФ ингибиторлари
Лизиноприл/гидрохлоротиазид мажмуасини қўллашга тааллуқли маълумотлар йўқлиги сабабли, эмизиш даврида Ко-Диротон препаратини қўллаш тавсия қилинмайди, айниқса янги туғилган ёки муддатидан олдин туғилган чақалоқларни эмизишда хавфсизлиги аниқ бўлган муқобил даволашни буюриш афзал ҳисобланади.
Лизиноприл эмизувчи каламушлар сутига ўтади. Лизиноприл кўкрак сутига ўтиши маълум эмас, гидрохлоротиазид хатто терапевтик дозаларда ҳам кўкрак сутига ўтиши сабабли, болага таъсир қилиши тахмин қилинади.
Эмизилаётган чақалоқларда потенциал жиддий реакциялар юзага келиши мумкинлиги сабабли, препаратни она учун муҳимлигини ҳисобга олиб, эмизишни тўхтатиш ёки Ко-Диротон препаратини қабул қилишни тўхтатиш ҳақида қарор қабул қилиш керак.
Гидрохлоротиазид
Гидрохлоротиазид кам миқдорда кўкрак сутига ўтади. Кучли диурезни чақирувчи тиазидларни юқори дозалари сут ишлаб чиқарилишини ингибирлайди. Ко-Диротон препаратини эмизиш даврида қўллаш тавсия қилинмайди.
Агар Ко-Диротон эмизиш даврида қўлланса, доза минимал бўлиши керак.
Транспорт воситаларини бошқариш ва механизмлар билан ишлаш қобилиятига таъсири
Ко-Диротон препарати айниқса даволаниш бошида ножўя самаралар ривожланиши мумкинлиги туфайли транспорт воситаларини бошқариш ва механизмлар билан ишлаш қобилиятига кучсиз ёки ўрта таъсир кўрсатиши мумкин. Агар Ко-Диротон алкогол билан бир вақтда қабул қилинса хавф ошади.
Препарат болалар олаолмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач қўлланилмасин.
Дозани ошириб юборилиши
Лизиноприл/гидрохлоротиазиднинг дозасини ошириб юборилишини даволаш ҳақида махсус маълумотлар йўқ.
Симптомлари: доза ошириб юборилганида энг кўп учрайдиган симптомлар артериал гипотензия, электролитлар мувозанатини бузилиши ва буйрак етишмовчилигидир.
Даволаш: Симптоматик ва тутиб турувчи даволаш.
Ко-Диротон препарати билан даволаш тўхтатилиши ва пациент синчков кузатув остига олиниши керак. Даволаш тадбирдари симптомларнинг характери ва оғирлигига боғлиқ. Препаратнинг фаол моддаларини сўрилиши ва тезкор элиминацияни олдини олиш чораларини кўриш керак.
Оғир артериал гипотензия ривожланиши ҳолларида пациентни оёқларини бир оз кўтарган ҳолда, чалканча ётқизиш ва тезда физиологик эритмани вена ичига инфузиясини бошлаш керак. Ангиотензин II билан (мавжуд бўлса) даволаш имкониятини ҳам кўриб чиқиш мумкин.
Барча ААФ ингибиторлари каби, лизиноприл қон айланиши тизимидан гемодиализ ёрдамида чиқарилиши мумкин. (“Фармакокинетикаси” бўлимига қаранг). Юқори оқим ўтказувчанлигига эга бўлган полиакрилнитрил мембраналарни қўллашга йўл қўймаслик керак. Қон зардобида электролитлар даражасини ва креатинин концентрациясини назорат қилиш креак. Даволаш қийин бўлган брадикардияда кардиостимуляторни қўллаш кўрсатилган. Ҳаётий муҳим кўрсаткичларни, кон зардобида электролитлар даражасини ва креатинин концентрациясини тез-тез назорат қилиш керак.
Гидрохлоротиазид
2-3 ёшдаги болаларда 25-50 мг ва катталарда 1 г дозалар кучсиз токсикликка эга бўлган.
Энг кўп кузатилган белгилар ва симптомлар электролитларни камайиб кетиши (гипокалиемия, гипохлоремия, гипонатриемия) ва кучли диурез оқибатидаги сувсизланиш сабабли чақирилган. Юрак гликозидларини бир вақтда қўллаганда гипокалиемия юрак аритмиясини кучайтириши мумкин.
Чиқарилиш шакли
10 таблетка ПВХ-плёнка ва алюминий фольгали блистерда.
1 ёки 3 блистерда тиббиётда қўллаш бўйича йўриқномаси билан бирга картон қутида.
Сақлаш шароити
+150С дан +300С ҳароратда сақлансин.
Яроқлилик муддати
3 йил.
Дорихоналардан бериш тартиби
Рецепт бўйича