ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА
ТОНИКАР
TONIKAR
Препаратнинг савдо номи: Тоникар
Таъсир этувчи модда (ХПН): левокарнитин
Дори шакли: ичга қабул қилиш учун эритма.
Таркиби:
10 мл эритма қуйидагиларни сақлайди:
фаол модда: левокарнитин – 1 г.
ёрдамчи моддалар: 70% ли сорбитол эритмаси, метилпарабен Е218, сахарин натрий, сувсиз натрий цитрати, апельсин ароматизатори, хлорид кислотаси (керакли рН даражасига эришиш учун), инъекция учун сув.
Таърифи: рангсиздан оч-сариқ ранглигача бўлган апельсин ҳидли тиниқ эритма.
Фармакотерапевтик гуруҳи: Метаболик жараёнларни мувофиқлаштирувчи восита.
Код АТХ: A16AA01
Фармакологик хусусиятлари
Метаболик жараёнларни мувофиқлаштириш учун препарат. Левокарнитин – В гуруҳи витаминларига яқин бўлган табиий моддадир. Моддалар алмашинуви жараёнларида, ҳужайра мембраналари орқали цитоплазмадан митохондрияга узун занжирли ёғ кислоталарни (шу жумладан, пальмитин кислотасини) ўтказувчи сифатида иштирок этади, у ерда, бу кислоталар катта миқдордаги метаболик энергияни (АТФ шаклида) ҳосил қилиб, оксидланади (бета-оксидланиш жараёни). Қонниннг ишқорий заҳирасини тўлдиради, церебрал гемодинамиканинг ауторегуляциясини тикланишига ва шикастланган соҳани қон билан таъминланишини ошишига ёрдам беради, шикастланган ўчоқда репаратив жараёнларни тезлаштиради ва анаболик таъсир кўрсатади. Нейротрофик таъсир кўрсатади, апоптозни ривожланишини тормозлайди, шикастланиш соҳасини чеклайди ва нерв тўқимасининг структурасини тиклайди. Оқсил ва ёғ алмашинувини нормаллаштиради, ортиқча тана вазнини, мушаклардаги ёғ миқдорини камайтиради, жисмоний зўриқишларга чидамлиликни ва ҳаракат фаоллигини оширади. Меъда ва ичак ширасининг секрециясини ва ферментатив фаоллигини оширади, овқат ҳазм бўлишини яхшилайди. Тироксиннинг қисман антагонисти бўлиб, гипертиреозда ошган асосий моддалар алмашинувни нормаллаштиради.
Фармакокинетикаси
Парентерал юборилганида барча тўқималардан яхши ўтади, скелет мушакларида ва миокардда юқори концентрациялари ҳосил бўлади. Буйрак орқали (24 соатда 80% дан кўпи) асосан ацил эфирлари кўринишида чиқарилади, эркин карнитин қайта сўрилади.
Қўлланилиши
Препаратни карнитин танқислигида катталарга, болаларга ва чақалоқларга қўлланади.
- бирламчи ва иккиламчи карнитин танқислигида;
- юрак ишемик касаллигида (стенокардия, инфарктдан кейинги ҳолат) миокард метаболизмини бузилишида қўлланилади.
Қўллаш усули ва дозалари
Препарат ичга қабул қилинади. Истеъмол қилишдан олдин 100 мл совутилган қайнаган сувда суюлтирилади. Адекват дозани аниқлаш учун плазмада ва сийдикда эркин ва ацил левокарнитиннинг концентрациясини ўлчаб, даволашни назорат қилиш тавсия қилинади. Карнитиннинг плазмадаги концентрацияси 35-60 мкмоль/л ни ташкил қилади. Ацил ва эркин левокарнитиннинг плазмадаги нисбати 0,35 ни ташкил қилади.
Суткалик доза пациентнинг ёши ва тана вазнига боғлиқ.
Катталарга ва 12 ёшдан катта болаларга препаратни суткада 2-3 г дан буюрилади.
6-12 ёшдаги болаларга – суткада 75 мг/кг, 2-6 ёшда– суткада 100 мг/кг, 2 ёшгача бўлган болаларда – суткада 150 мг/кг дозада буюрилади.
Препаратни бирламчи ва иккиламчи карнитин танқислигида доза моддалар алмашинувини туғма бузилишига ва даволаниш давридаги оғирлик даражасига боғлиқ. Кўпчилик ҳолатларда ичга қабул учун тавсия қилинадиган доза суткада 2-4 марта қабул қилиш учун 100-200 мг/кг ни ташкил қилади. Агар клиник ва биокимёвий кўрсаткичлар яхшиланмаса, доза қисқа муддатга оширилиши мумкин.
Препаратни ўткир метаболик декомпенсацияда юқори дозаларда суткада 400 мг/кг дан буюрилади.
Иккиламчи танқисликда, гемодиализда препаратни ичга суткада 2-4 г дан буюрилади.
Стенокардияда ва инфарктдан кейинги ҳолатда препаратани ичга суткалик 2-6 г дозада буюрилади.
Ножўя таъсирлари
Овқат ҳазм қилиш тизими томонидан: эпигастрал соҳада оғриқли ҳислар, диспептик симптомлар.
Суяк-мушак тизими томонидан: мушак заифлиги кузатилиши мумкин.
Аллергик реакциялар бўлиши мумкин.
Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар
Препаратнинг компонентларига юқори сезувчанликда қўллаш мумкин эмас.
Препаратни қандли диабетда, ҳомиладорлик ва лактация (эмизиш) даврида жуда зарур бўлган ҳолларда эҳтиёткорлик билан буюриш лозим.
Дориларнинг ўзаро таъсири
Препаратни буюришдан олдин, бемор қандай дори воситаларни қабул қилаётганини аниқлаш керак. Препаратни турли анаболик воситалар, антиоксидант ва/ёки антигипоксант фаолликга эга бўлган препаратлар билан бирга қўллаш мумкин.
Холиннинг жуда юқори дозалари левокарнитин синтезини ва фаоллигини тормозлайди. Глюкокортикостероидлар левокарнитинни тўқималарда (жигардан ташқари) тўпланишига ёрдам беради. Анаболик воситалар карнитинини самарасини кучайтиради.
Махсус кўрсатмалар
Препаратнинг адекват дозасини аниқлаш учун қон плазмасида ва сийдикда эркин ва ацил левокарнитининг концентрациясини текшириб, даволашни назорат қилиш тавсия этилади. Левокарнитин ўрганиб қолишни чақирмайди, чунки одам организмининг эндоген моддаси ҳисобланади. Инсулин ёки перорал гипогликемик препаратларни қабул қилаётган қандли диабети бўлган пациентларга препаратни юбориш, гипогликемияни чақириши мумкин. Шунинг учун, бу тоифа пациентларни препарат билан даволаш вақтида, гипогликемик препаратларнинг дозалаш тартибига дарҳол тузатиш киритиш учун қонда глюкоза миқдорини доимий назорат қилиш лозим.
Препарат автотранспортни бошқариш ва бошқа потенциал хавфли фаолият турлари билан шуғулланиш қобилиятига таъсир қилмайди.
Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач ишлатилмасин.
Дозани ошириб юборилиши
Симптомлари: диарея.
Даволаш: симптоматик даволаш, меъдани ювиш, фаоллаштирилган кўмир қабул қилиш керак.
Чиқарилиш шакли
Ичга қабул қилиш учун эритма 1000 мг/10 мл, 10 мл ва 50 мл дан флаконларда.
Сақлаш шароити
Курук, ёруғлиқдан ҳимояланган жойда, 25°С дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин.
Яроқлилик муддати
3 йил.
Дорихоналар бериш тартиби
Рецептсиз.