ЎЮВЧИ ИШҚОРЛАР — ишқорий металларнинг сувда яхши эрийдиган гидроксидлари. Мас, ўювчи натрий ИаОН, ўювчи калий КОН. Кўпгина материалларни, шиллиқ парда ва терини ўйиш хоссасига эга («ўювчи» номи шундан). Саноатнинг турли соҳаларида қўлланади (яна қ. Ишқорлар). УҚ — 1) арава, машина ва механизмларнинг айланувчи қисмларини тутиб турадиган детали. Фойдали буровчи моментни узатмайди. Ўювчи ишқорларнинг айланувчи ва қўзғалмас хиллари бўлади; 2) нуқта вазиятини, йўналишини, саноқ бошини кўрсатадиган ва масштаб бирлигида олинган тўғри чизиқ (координата ўқи); унинг устида ётган нуқтанинг вазиятини белгилайди;
3) симметрия ўқи (қ. Симметрия);
4) қаттиқ жисм (мас, гироскоп)нмт қўзғалмас нуқтадан ўтувчи ўқи (оний айланиш ўқи); жисм шу Ўювчи ишқорлар атрофида бурилганда бир вазиятдан шунга чексиз яқин вазиятга силжийди;
5) Ернинг суткалик ҳаракати юз берадиган тўғри чизиқ (Ернинг айланиш Ўювчи ишқорлари). Ер маркази орқали ер сиртини геогрик, қутблари кесиб ўтади. Ернинг айланиш Ўювчи ишқорлар ига параллел равишда осмон гумбази марказидан ўтувчи тўғри чизиқ олам ўқи деб аталади;
6) материаллар қаршилигида эгиладиган балканинг кўндаланг кесимидаги чизиқ (нейтрал Ўювчи ишқорлар); унинг нуқталарида балка ўқига параллел бўлган нормал кучланишлар нолга тенг бўлади;
7) ҳарбий қуроллар, ов ва спорт қуроллари (милтиқ, пулемёт, тўппонча ва бошқалар) нинг жанговар патрони каллаги (бош қисми). Оддий ва махсус (из қолдирувчи, зирҳтешар, ёндирувчи, сигнал берувчи ва ҳ. к.) турлари бор. Оддий Ўювчи ишқорлар қобиқ, ўзак, қўрғошин ғилофдан иборат. Из қолдирувчи, ёндирувчи ва сигнал берувчи Ўювчи ишқорлар ларда ғилоф ичига махсус моддалар тўлдирилади. Калибри (ўлчами) бўйича кичик (6,5 мм), нормал (7,5—7,69 мм) ва катта (12,7—15 мм) калибрли турларга бўлинади.