ЎНЛИ ЛОГАРИФМ

ЎНЛИ ЛОГАРИФМ — мусбат соннинг 10 асосга кўра логарифми. а сонининг ўнли логарифми \_ а каби белгиланади. Мас, 1810=1; 1§100=2, чунки 10 ни ҳосил қилиш учун асос 10 ни 1даражага, 100 ни ҳосил қилиш учун эса асос 10 ни 2даражага кўтариш керак: 10=10’; 100=102 си 10 дан иборат мартабали (позицион) саноқ системаси. Ўнли логарифм тахм. 5-асрда Ҳиндистонда пайдо бўлган. Муҳаммад Хоразмийнинг «Алгоритм ҳинд ҳисоби ҳақида» рисоласида Ўнли логарифм с, натурал сонлар устида тўрт амал системаси баён қилинган. Ўнли логарифм сонлар устида арифметик амаллар бажариш учун қулай. Ўнли логарифмда 10 та белги (рақам)дан фойдаланилади: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9. Ҳар қандай натурал сонни шу рақамлар ёрдамида ёзиш мумкин, бунда ҳар бир белги ўзининг ёзувдаги ўрнига қараб турли қийматга (мартабага) эга бўлади. Мас, 717 сонидаги ўнгдан 1рақамдаги сонда 7 та бирлик, ўнгдан 3рақамдаги сонда эса 7 та юзлик борлигини билдиради.