ҚЎЛЛАШ УЧУН ЙЎРИҚНОМА
МОКСОНИДИН-СЗ
MOKSONIDIN-S3
Препаратнинг савдо номи: Моксонидин-СЗ
Таъсир этувчи модда (ХПН): моксонидин
Дори шакли: плёнка қобиқ билан қопланган таблеткалар
Таркиби:
1 плёнка қобиқ билан қопланган таблетка қуйидагиларни сақлайди:
0,2 мг ли доза:
фаол модда: моксонидин – 0,2 мг;
ёрдамчи моддалар (ядро): кроскармеллоза натрий (примеллоза) – 3,0 мг; лактоза моногидрати (лактопресс) (сут қанди) – 95,3 мг; коллоид кремний диоксиди (аэросил) – 0,5 мг; натрий стеарилфумарати – 1,0 мг;
ёрдамчи моддалар (қобиқ): Опадрай II (поливинил спирти, қисман гидрогенланган – 1,32 мг; титан диоксиди Е 171 – 0,6003 мг; тальк – 0,6 мг; макрогол (полиэтиленгликоль 3350) – 0,3705 мг; соя лецитини Е 322 – 0,105 мг; темир (II) оксида бўёвчиси – 0,0003 мг; темир (III) оксиди бўёвчиси – 0,0015 мг).
0,3 мг ли доза:
фаол модда: моксонидин – 0,3 мг;
ёрдамчи моддалар (ядро): кроскармеллоза натрий (примеллоза) – 3,0 мг; лактоза моногидрати (лактопресс) (сут қанди) – 95,2 мг; коллоид кремний диоксиди (аэросил) –
0,5 мг; натрий стеарилфумарати – 1,0 мг;
ёрдамчи моддалар (қобиқ): Опадрай II (поливинил спирти, қисман гидролиз қилинган – 1,32 мг; титан диоксиди Е 171 – 0,6003 мг; тальк – 0,6 мг; макрогол (полиэтиленгликоль 3350) – 0,3705 мг; соя лецитини Е 322 – 0,105 мг; пунцли бўёвчи асосидаги алюминли лак [Понсо 4R] – 0,0039 мг; қуёш ботиши сариғи бўёвчиси асосидаги алюминли лак – 0,0003 мг).
0,4 мг ли доза:
фаол модда: моксонидин – 0,4 мг;
ёрдамчи моддалар (ядро): кроскармеллоза натрий (примеллоза) – 3,0 мг; лактоза моногидрати (лактопресс) (сут қанди) – 95,1 мг; коллоид кремний диоксиди (аэросил) – 0,5 мг; натрий стеарилфумарати – 1,0 мг;
ёрдамчи моддалар (қобиқ): Опадрай II (поливинил спирти, қисман гидролиз қилинган – 1,32 мг; титан диоксиди Е 171 – 0,5751 мг; тальк – 0,6 мг; макрогол (полиэтиленгликоль 3350) – 0,3705 мг; соя лецитини Е 322 – 0,105 мг; индигокармин асосидаги алюминли лак – 0,0018 мг; азорубин асосидаги алюминли лак – 0,153 мг; пунсли бўёвчи асосидаги алюминли лак [Понсо 4R] – 0,0123 мг).
Таърифи:
Оч-пушти рангли плёнка қобиқ билан қопланган, думалоқ, икки томонлама қавариқ таблеткалар. Таблеткалар синдирилганда оқ ёки деярли оқ рангли (0,2 мг ли доза).
Пушти рангли плёнка қобиқ билан қопланган, думалоқ, икки ёқлама қавариқ таблеткалар. Таблеткалар синдирилганда оқ ёки деярли оқ рангли (0,3 мг ли доза).
Тўқ-пушти рангли плёнка қобиқ билан қопланган, думалоқ, икки томонлама қавариқ таблеткалар. Таблеткалар синдирилганда оқ ёки деярли оқ рангли (0,4 мг ли доза).
Фармакотерапевтик гуруҳи:марказий таъсирга эга гипотензив воситалар.
АТХ коди: C02AC05
Фармакологик хусусиятлари
Фармакодинамикаси
Моксонидин марказий таъсир механизмига эга бўлган гипотензив восита ҳисобланади. Бош миянинг ўзак структураларида (қоринчаларнинг рострал қаватларида) моксонидин симпатик нерв тизимининг тоник ва рефлектор фаолиятини бошқарилишида иштирок этувчи имидазолин-сезувчи рецепторларни селектив рағбатлантиради. Имидазолин рецепторларининг рағбатлантирилиши периферик симпатик фаолликни ва артериал босимни (АБ) пасайтиради.
Моксонидин бошқа симпатолитик гипотензив воситаларда ά2-адренорецепторларга пастроқ яқинлиги билан фарқ қилади, бу седатив самара ва оғизни қуриши ривожланишининг эҳтимоли камлигини тушунтиради.
Моксонидинни қабул қилиш тизимли томирлар қаршилигини ва АБ ни пасайишига олиб келади.
Моксонидин семизлиги, инсулинга резистентлиги ва ўртача даражали артериал гипертензияси бўлган пациентларда инсулинга сезувчанлик индексини (плацебо билан солиштирганда) 21% га яхшилайди.
Фармакокинетикаси
Сўрилиши:
Ичга қабул қилинганидан кейин моксонидин меъда-ичак йўлларининг юқори бўлимларида тез ва деярли тўлиқ сўрилади. Мутлоқ биокираолишлиги тахминан 80% ни ташкил қилади. Максимал концентрацияга эришиш вақти – тахминан 1 соат. Овқат қабул қилиш препаратнинг фармакокинетикасига таъсир қилмайди.
Тақсимланиши
Қон плазмаси оқсиллари билан боғланиши 7,2% ни ташкил қилади.
Метаболизми
Асосий метаболити – дегидротация қилинган моксонидин. Дегидратация қилинган моксонидиннинг фармакодинамик фаоллиги, моксонидин билан солиштирганда тахминан 10%.
Чиқарилиши
Моксонидин ва метаболитининг ярим чиқарилиш даври (Т1/2) мувофиқ 2,5 ва 5 соатни ташкил қилади. 24 соат давомида моксонидиннинг 90% дан кўпроғи буйрак орқали чиқарилади (тахминан 78% ўзгармаган холда ва 13% дигидромоксонидин кўринишида, сийдикдаги бошқа метаболитлари қабул қилинган дозанинг 8% дан ошмайди). Дозанинг 1% дан камроғи ичак орқали чиқарилади.
Артериал гипертензияси бўлган пациентлардаги фармакокинетикаси:
Соғлом кўнгилликлар билан солиштирганда артериал гипертензияси бўлган пациентларда моксонидиннинг фармакокинетикасида ўзгаришлар кузатилмайди.
Кекса ёшлардаги фармакокинетикаси:
Кекса пациентларда моксонидиннинг фармакокинетик кўрсатгичларида унинг жадал метаболизмини пасайиши ва/ёки бироз юқорироқ биокираолишлиги билан боғлиқ клиник аҳамиятсиз ўзгаришлар аниқланган.
Болалардаги фармакокинетикаси:
Моксонидин 18 ёшгача бўлган пациентларда қўллаш учун тавсия этилмайди, шунинг учун бу гуруҳда фармакокинетик тадқиқотлар ўтказилмаган.
Буйрак етишмовчилигидаги фармакокинетикаси:
Моксонидиннинг чиқарилиши ахамиятли даражада креатинин клиренси (КК) билан корреляция қилади. Ўртача буйрак етишмовчилиги (КК минутига 30-60 мл интервалида) бўлган пациентларда қон плазмасидаги мувозанат концентрациялари ва якуний Т1/2 буйраклар фаолияти нормал бўлган пациентлардагига (КК минутига 90 мл дан кўпроқ) қараганда тахминан 2 ва 1,5 марта юқори. Оғир буйрак етишмовчилиги (КК минутига 30 мл дан кам) бўлган пациентларда қон плазмасидаги мувозанат концентрациялари ва якуний Т1/2 буйрак фаолияти нормал бўлган пациентлардагига қараганда 3 марта юқори. Моксонидиннинг кўп марталик дозаларини буюриш, ўртача ва оғир буйрак етишмовчилиги бўлган пациентлар организмида олдиндан айтиб бўладиган тўпланишига олиб келади. Гемодиализда бўлган, терминал буйрак етишмовчилигили пациентларда (КК минутига 10 мл дан кам), қон плазмасидаги мувозанат концентрациялари ва якуний Т1/2 буйраклар фаолияти нормал пациентлардагига қараганда мувофиқ 6 ва 4 марта юқори. Барча гуруҳларда қон плазмасидаги моксонидин максимал концентрацияси 1,5 – 2 марта юқори. Буйрак фаолиятининг бузилишлари бўлган пациентларда доза шахсий равишда танланиши керак.
Диализ ўтказилганида моксонидин аҳамиятсиз даражада чиқарилади.
Қўлланилиши
Артериал гипертензияда қўлланади.
Қўллаш усули ва дозалари
Овқат қабул қилишдан қатъий назар ичга буюрилади.
Кўпчилик ҳолларда Моксонидин препаратининг бошланғич дозаси суткада 0,2 мг ни ташкил қилади. Максимал бир марталик доза 0,4 мг ни ташкил қилади. Максимал суткалик доза, уни 2 қабулга бўлиш керак, 0,6 мг ни ташкил қилади.
Ўтказилаётган даволашни пациент томонидан ўзлаштирилишига қараб, суткалик дозани шахсий равишда белгилаш керак.
Жигар етишмовчилиги бўлган пациентлар учун дозага тузатиш киритиш талаб қилинмайди.
Ўртача ёки оғир буйрак етишмовчилиги бўлган пациентлар учун бошланғич доза суткада 0,2 мг ни ташкил қилади.
Зарурати бўлганида ва яхши ўзлаштирилишида суткалик доза 0,4 мг максималгача оширилиши мумкин.
Ножўя таъсирлари
Қуйида келтирилган ножўя таъсирлари қуйидагиларга мувофиқ аниқланган: жуда тез-тез (>1/10); тез-тез (>1/100, <1/10); тез-тез эмас (>1/1000, <1/100); шу жумладан алохида хабарлар.
Марказий нерв тизими томонидан:
Тез-тез: бош оғриғи*, бош айланиши (вертиго), уйқучанлик.
Тез-тез эмас: хушдан кетиш*.
Юрак-қон томир тизими томонидан:
Тез-тез эмас: АБ яққол пасайиши, ортостатик гипотензия*, брадикардия.
Меъда-ичак йўллари томонидан:
Жуда тез-тез: оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватининг қуруқлиги.
Тез-тез: диарея, кўнгил айниши, қусиш, диспепсия.
Тери ва тери ости тўқималари томонидан:
Тез-тез: тери тошмаси, қичишиш.
Тез-тез эмас: ангионевротик шиш.
Рухиятни бузилиши:
Тез-тез: уйқусизлик.
Тез-тез эмас: асабийлик.
Эшитиш аъзоси ва лабиринтли бузилишлар:
Тез-тез эмас: қулоқларда жаранглаш.
Скелет-мушак ва бириктирувчи тўқима томонидан:
Тез-тез: белда оғриқ.
Тез-тез эмас: бўйин соҳасида оғриқ.
Умумий бузилишлар ва юбориш жойидаги бузилишлар:
Тез-тез: астения.
Тез-тез эмас: периферик шишлар.
(* – тез-тезлиги плацебо билан бир хил).
Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар
- фаол моддага ва препаратнинг бошқа компонентларига юқори сезувчанлик;
- синус тугунининг кучсизлиги синдроми;
- яққол брадикардия (тинчликда юрак қисқаришлари тез-тезлиги минутига 50 зарбдан кам);
- II ва III даражали атриовентрикуляр блокада;
- юрак ритмининг яққол бузилишлари;
- ўткир ва сурункали юрак етишмовчилиги (NYHA таснифи бўйича III-IV функционал синфи);
- трициклик антидепрессантлар билан бир вақтда қўллаш (“Дориларнинг ўзаро таъсири” бўлимига қаранг);
- оғир буйрак етишмовчилиги (КК минутига 30 мл дан кам);
- гемодиализ;
- лактация даври;
- лактозани наслий ўзлаштираолмаслик, лактаза танқислиги ёки глюкоза-галактоза мальабсорбцияси;
- 75 ёшдан ошганлар;
- 18 ёшгача бўлганларда (хавфсизлиги ва самарадорлиги бўйича маълумотларнинг йўқлиги туфайли) қўллаш мумкин эмас.
Эҳтиёткорлик билан
I даражали атриовентрикуляр блокадаси (брадикардия ривожланишининг хавфи); коронар қон томирларнинг оғир касаллиги, юрак ишемик касаллиги ёки ностабил стенокардияси (қўллаш тажрибаси етарли эмас), сурункали юрак етишмовчилиги, оғир жигар етишмовчилиги, буйрак фаолиятини бузилишлари (КК минутига 30 мл дан кўп) бўлган пациентларда моксонидин қўлланганида алоҳида эҳтиёткорликка риоя қилиш керак.
Дориларнинг ўзаро таъсири
Моксонидинни бошқа гипотензив воситалар билан бирга қўллаш аддитив самарага олиб келади.
Трициклик антидепрессантлар марказий таъсирга эга бўлган гипотензив воситаларнинг самарадорлигини пасайтириши мумкин, шунинг учун уларни моксонидин билан бирга қабул қилиш тавсия этилмайди.
Моксонидин трициклик антидепрессантлар, этанол, седатив ва ухлатувчи воситаларининг таъсирини кучайтириши мумкин.
Моксонидин лоразепам қабул қилаётган пациентларда сусайган когнитив фаолиятларни бироз яхшилаши мумкин.
Бир вақтда буюрилганида моксонидин бензодиазепин хосилаларининг седатив самарасини кучайтириши мумкин.
Моксонидин найчалар секрецияси йўли билан чиқарилади. Шунинг учун уни найчалар секрецияси йўли билан чиқариладиган бошқа препаратлар билан ўзаро таъсири истисно қилинмайди.
Бета-адреноблокаторлар брадикардия, манфий ино- ва дромотроп таъсирининг яққоллигини кучайтирадилар.
Махсус кўрсатмалар
Бир вақтда қабул қилинаётган бета-адреноблокаторлар ва Моксонидин препаратини бекор қилиш кераклигида, олдин бета-адреноблокаторлар ва фақат бир неча кундан кейин Моксонидин бекор қилинади.
Хозирги вақтда Моксонидин препаратини қабул қилишни тўхтатиш АБ ни ошишига олиб келишини тасдиқлари йўқ. Лекин Моксонидин препаратини қабул қилишни кескин тўхтатиш тавсия этилмайди, бунинг ўрнига икки хафта давомида препаратнинг дозасини аста-секин камайтириш керак.
Даволаниш вақтида алкоголь истеъмол қилиш мумкин эмас.
Даволаниш вақтида юрак қисқаришларининг тезлиги ва электрокардиографияни мунтазам назорат қилиш керак.
Ҳомиладорлик ва эмизиш даврида қўлланиши
Ҳомиладорлик
Ҳомиладорларда моксонидинни қўллаш бўйича клиник маълумотлар йўқ. Хайвонларда ўтказилган тадқиқотлар препаратнинг эмбриотоксик таъсири аниқланган.
Моксонидинни ҳомиладорларга фақат хавф ва фойда нисбати синчиклаб бахоланганидан кейин, она учун фойда хомила учун потенциал хавфдан юқори бўлган холдагина буюриш керак.
Лактация даври
Моксонидин кўкрак сутига ўтади ва шунинг учун эмизиш вақтида буюрилмаслиги керак.
Лактация даврида моксонидинни қўллашнинг зарурати бўлганида, эмизишни тўхтатиш керак.
Автотранспортни ҳайдаш ва механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири
Моксонидинни транспорт воситаларини хайдаш ёки механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири ўрганилмаган. Лекин, бош айланиши ва уйқучанлик пайдо бўлиши мумкинлигини эътиборга олиб, автотранспортни хайдаш ёки диққатни юқори жамлашни талаб қилувчи техникани бошқариш каби юқори диққатни талаб қилувчи потенциал хавфли фаолият турлари билан шуғулланишда пациентлар эҳтиёткорликка риоя қилишлари керак.
Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач ишлатилмасин.
Дозани ошириб юборилиши
Дозани ошириб юборилишининг ўлим билан якунланмаган бир неча ҳоллари ҳақида хабарлар бор, унда бир вақтда 19,6 мг гача доза қўлланган.
Симптомлари: бош оғриғи, седатив самара, АБ ни яққол пасайиши, бош айланиши, астения, брадикардия, оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватини қуруқлиги, қусиш, юқори чарчоқлик, эпигастрал соҳасида оғриқ, нафасни сусайиши ва онгни бузилиши. Бундан ташқари, шунингдек ҳайвонларда юқори дозаларини ўрганиш бўйича бир неча тадқиқотларда кўрсатилганидек, АБ ни қисқа муддатли ошиши, тахикардия ва гипергликемия бўлиши мумкин.
Даволаш
Специфик антидоти йўқ. АБ яққол пасайган холда суюқлик ва допаминни (инъекцион) юбориш ҳисобига айланаётган қон ҳажмини тиклаш талаб этилиши мумкин.
Брадикардия атропин (инъекцион юбориш) билан бартараф этилиши мумкин.
Дозани ошириб юборилишининг оғир холларида онгнинг бузилишини синчиклаб назорат қилиш ва нафасни сусайишига йўл қўймаслик керак.
Моксонидиннинг дозаси ошириб юборилганида альфа-адренорецепторларнинг антагонистлари парадоксал гипертензив самараларни камайтириши ёки йўқотиши мумкин.
Гемодиализ ўтказилганида моксонидин аҳамиятсиз даражада чиқарилади.
Чиқарилиш шакли
Плёнка қобиқ билан қопланган таблеткалар, 0,2 мг, 0,3 мг, 0,4 мг.
10, 14 ёки 30 таблеткадан контур уяли ўрамда.
60 таблеткадан полимер банкалар ёки полимер флаконларда.
Хар бир банка, флакон, 10 таблеткада 3 контур уяли ўрам, 14 таблеткадан 1,2 контур уяли ўрам ёки 30 таблеткадан 1, 2 контур уяли ўрам қўллаш бўйича йўриқномаси билан бирга картон қутига жойланади.
Сақлаш шароити
Қуруқ, ёруғликдан ҳимояланган жойда, 25оС дан юқори бўлмаган ҳароратда.
Яроқлилик муддати
3 йил.
Дорихоналардан бериш тартиби
Рецепт бўйича берилади.