БУЮК КЎЛЛАР — Шим. Америкадаги ёнмаён жойлашган 5 катта кўл (Юқори кўл, Мичиган, Гурон, Эри, Онтарио) нинг умумий номи. АҚШ билан Канаданинг чегара қисмида. Майд. 245,2 минг км2. Сувининг ҳажми 22725 км3. Б. к. дунёда энг катта чучук сув ҳавзасидир. Кўллар бир-бирлари б-н қиска, серостона дарёлар орқдпи туташган. Кўллар Атлантика океанига СанЛаврентий дарёси оркали оқади. Эри ва Онтарио кўлларини бир-бирига боғловчи Ниагара дарёсида Ниагара шаршараси бор.
Буюк кўллар қирғоқ чизиғининг умумий уз. 18 минг км. Буюк кўллар тўртламчи давр музликларининг эришидан пайдо бўлган. Шим. қирғоқлари баланд, қояли, буларда қизил, қўнғир қумтошлар, гранитлар, гнейслар яққол кўриниб туради. Жан. ва жан. шарқий қирғоқлари паст. Орол кўп. Чикаго ш. яқинида кўл сувининг т-раси янв. да 0’, авг. да 20°. Дек. дан апрель охиригача муз билан қопланади. Буюк кўлларда баликларнинг 173 тури бор. Ички сув йўлларининг уз. 1873 км. Буюк кўллар даги кема йўлларининг уз. 3 минг км атрофида. Буюк кўллар атрофдаги даре ва кўллар билан ҳам каналлар орқали қўшилган. Кўлларда темир рудаси, дон, кумир ва б. юклар ташилади. Йирик портлари — Чикаго, Детройт, Милуоки, Буффало, Кливленд, Торонто.