ЦИРКУЛЬ

ЦИРКУЛЬ (лот. cirkulus — дойра, айлана) — айлана ва ёйлар чизиш, кесмаларнинг узунлигини ўлчаш ва ўлчамларни кўчириш учун мўлжалланган чизмачилик асбоби; паргер. Унинг режалаш (ёки бўлиш), чизмачилик (ёки доиравий), пропорционал турлари бор. Режалаш Циркульи чизиқли ўлчамларни ўлчаб, бошқа жойга (қоғозга) тушириш учун мўлжалланади. Чизмачилик Циркульи диаметри 300 мм гача бўлган айланаларни чизишда ишлатилади (диаметри 2—80 мм ли айланаларни чизиш учун мўлжалланган Циркуль кронциркуль, диаметри 300 мм дан катта айланаларни чизишда ишлатиладиган Циркуль штангенциркуль деб аталади). Пропорционал Циркуль ўлчаб кўчириладиган ўлчамларнинг масштабини ўзгартиришга имкон беради. U. деярли барча сохаларда ишлатилади.