TUNNEL EFFEKT — mikrozarralar (elektron, atom va b.) ning potensial toʻsiq (zarraning potensial energiyasi uning toʻliq energiyasidan katta bulgan soha)dan utish xrdisasi. Tunnel effekt toʻsiq sohasida zarra impulyelari (va energiyalari)ning sochilishi deb tushuntirish mumkin bulgan kvant effektidir. Kvant tabiatga ega bulgan mikrozarraning tuliq energiyasi potensial energiyasidan kichik bulsada, uning toʻsiqdan oʻtish ehtimolligi noldan katta zarralarning toʻlqin xossalariga asoslangan. Agar mikrozarra kengligi g boʻlgan potensial urada v tezlik bilan harakatlansa, u har sekundda urtacha vGʻr marta ura devoriga yakinlashadi. Tunnel effekt toʻsiqning shaffoflik koeffitsiyenti bilan izoxlanib, uning sodir boʻlish ehtimolligi iGʻr kattalikning toʻsiqning shaffoflik koeffitsiyenta D ga koʻpaytmasiga teng. D potensial toʻsiqning kengligi va balandligiga bogʻliq boʻlib, toʻsiqdan oʻtgan zarralar sonining toʻsiqqa ichkaridan urilayotgan zarralar son iga nisbati orqali aniqlanadi. Potensial toʻsiq qancha tor va zarra energiyasi toʻsiqning balandligiga qancha yaqin boʻlsa, Tunnel effekt ehtimoli shuncha yuqori boʻladi. Tunnel effekt tufayli avtoelektron emissiya hodisasi, qattiq jismning elektron oʻtkazuvchanligi, termoyadro reaksiyalari va b. sodir boʻladi. Tunnel effektni oʻrganish yarimoʻtkazgichli tunnel diodlarini yaratishga va amalda qoʻllashga imkon beradi.