ISSIQLIKDAN KENGAYISH

ISSIQLIKDAN KENGAYISH — jismlarni isitganda ularning chizikli oʻlchovi oʻzgarishi. Turli jismlar is-siqlikdan turlicha kengayadi: qattiq jismlarda molekula va atom (ion) lar orasidagi oʻzaro taʼsir juda kuchli boʻladi, shuning uchun issiqlikdan qattiq jismlar kamroq, suyuqliklar koʻproq, gazlar esa yanada koʻproq kengayadi.

Issiqlikdan kengayish hajm va chizikli kengayish koeffitsiyentlari bilan ifodalanadi. Maʼlum hajmdagi jism bir daraja isi-tilganda uning hajmi ortishi hajm kengayish koeffitsiyenti, maʼlum uzunlikdagi jism bir daraja isitilganda uning uzunligi ortishi chiziqli kengayish koeffitsiyenti deb ataladi. Bu koeffitsiyent t-ra oʻzgarishi bilan oʻzgarib turadi. Hamma suyukliklarning hajm kengayish koeffitsiyenti taxm. bir xil boʻlib, 1,273 ga teng. Baʼzi jismlar (suv, choʻyan, vismut va b.) maʼlum t-ragacha qizdirilganda hajmi kichiklashadi. Mac, 4° da suvning hajmi eng kichik boʻladi. Hayotda Issiqlikdan kengayish hisobga olinadi. Mas, t. y. izlarida chok qoldirib ke-tiladi, elektr simlari salqiroq qilib tortiladi va b.