1. Bolaning tug’ilishi — bu murakkab va tabiiy jarayondir. Tug’ilgandan so’ng, bolada bir nechta testlarni o’tkazadilar, ularning yordami bilan uning asabiy rivojlanish darajasini bilishadi. Tug’ilgandan boshlab, chaqaloqlar oyoqlarini sirtga qo’yishlari mumkin, hatto qadamlar shaklida ham harakatlari bor. Kichkintoylar barmog’ingizni mahkam ushlashadi. Bularning barchasi tug’ma reflekslar deb ataladi. Onasini yo’qotib qo’ymasligi va och qolmasligi uchun reflekslar tabiat tomonidan yaratilgan. Aytgancha, o’zini eslatib turish uchun ham yangi tug’ilgan chaqaloq yig’lashni o’rganadi.
2. Deyarli barcha bolalar ko’k ko’zli bo’lib tug’iladilar. Kattaligidagi ko’z rangi esa biroz keyin shakllanadi. Shuning uchun, bolaning ko’z rangi siznikiga o’xshamasligidan tashvishlanmang. Vaqt o’tgani sari nafaqat ko’zlarning rangi, balki yuzning shakli va hatto sochlarning rangi ham o’zgaradi.
3. Yangi tug’ilgan chaqaloqlarda himoya deb ataladigan refleks mavjud. Bu bola og’ziga biron bir narsa tushganda yoki yuzini yostiq berkitib qolganda sodir bo’lishi mumkin. Agar og’izda begona narsa bo’lsa, u holda bola uni tezda til bilan itarib yuboradi. Agar chaqaloq qorni bilan uhlasa-yu tasodifan yostiqqa yuz o’girsa, avtomatik ravishda boshini bir tomonga burib oladi.
4. Yangi tug’ilgan chaqaloqlar kattalarga nisbatan ikki baravar tez nafas oladi. Kichkintoylarda yurak urishi ham ikki baravar ko’proqdir.
5. Yangi tug’ilgan chaqaloqlar juda ko’p uxlashadi. Ba’zida uyqu 20 soatgacha yetadi. Ammo bu umumiy qilib aytganda. Bitta uyqu yarim soatdan ikki soatgacha davom etishi mumkin. Bu bolaning asabiy rivojlanishi bilan bog’liq. Yoshi bilan bolaning uyqusi uch baravar kamayadi. Bolalar faqat tinchlikda uxlashadi degan fikrga noto’g’ridir.Chaqaloqlar shovqinda ham uhlay olishadi.
6. Bolalar ko’z yoshsiz yig’laydilar. Bolada ko’z yosh tomchilari ikki oyligida paydo bo’ladi.
7. Bola tukli tug’ilishi mumkin. Soch nafaqat boshda, balki butun tanada bo’lishi mumkin. Xavotir olmang, «birinchi» sochlar tushib ketadi va chaqaloqning boshida haqiqiy kuchli sochlar o’sa boshlaydi.
8. Agar siz yangi tug’ilgan chaqaloqni diqqat bilan kuzatsangiz, onasi yaqinlashishi bilan u “jonlanishi” va faol bo’lib qolishini ko’rasiz. Rivojlangan hid hissi tufayli bola sutni hidlaydi va shuning uchun sutdan bosh tortmaydi.