Nega matematikada noma’lum son "X" harfi bilan belgilanadi?
Hikoya IX asrda Xorazmda boshlangan. U yerda matematik al-Xorazmiy tenglamalar yechish fanining asosi — algebrani yaratgan.
Uning nomi arabcha «al-jabr» atamasidan kelib chiqqan bo’lib, belgini o’zgartirgan holda tenglama a’zosini chapdan o’ngga almashtirish ma’nosini anglatadi.
Al-Xorazmiy hali formuladan foydalanmagan va tenglamalarni so’z bilan yozardi. U noma’lum miqdorni «shey»(arabchadan «narsa») deb atagan. Masalan: 3ta «narsa» jami 15 bo’lsa, demak har 1 «narsa» 5ga teng deb e’tirof etadi.
XII asrda al-Xorazmiy kitoblari Ispaniyaga yetib keldi. U yerda noma’lum narsa “xei” deb yozila boshlandi. CHunki eski ispan tovushida SH harfi X harfi bilan yozilardi. Borib borib, xei so’zi, bir harf, x harfigacha qisqarib ketdi.
Dekart 1637 yilda nashr etilgan mashhur «Geometriya»ga aynan shu ispancha «x» harfini qo’shdi. Fransuz tilida bu xat «ks» deb o’qilgan va «iks» deb aytilgan.
Manba: Azon.uz
Удалить исходный текст
Начать перевод речи
Прослушать исходный текст
Использовано символов: 909 из 5 000.
Результаты перевода
История началась в девятом веке в Хорезме. Там математик аль-Хорезми создал основу науки о решении уравнений — алгебру.
Его название происходит от арабского термина «аль-джабр», что означает изменение члена уравнения слева направо путем изменения знака.
Аль-Хорезми еще не использовал формулы и писал уравнения словами. Неизвестную величину он назвал «шей» (от арабского «вещь»). Например, если 3 «вещи» равны всего 15, то каждая 1 «вещь» равна 5.
В двенадцатом веке книги аль-Хорезми прибыли в Испанию. Там было написано что-то неизвестное «хей». Потому что в старом испанском звуке буква SH писалась с буквой X. В конце концов, слово xei, буква, была сокращена до буквы x.
Декарт добавил испанскую букву «х» к знаменитой «Геометрии», опубликованной в 1637 году. Во французском языке эта буква читается как «x» и произносится как «ix».
Источник: Азон.uz

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:47:53
Qanday qilib maktabda aʼlochi boʻlish mumkin? Qanday qilib maktabda aʼlochi boʻlish mumkin?
Ona tili DTM namunaviy test savollari 2022 javobi bilan Ona tili DTM namunaviy test savollari 2022 javobi bilan
Maktablar ochilishi qanday oqibatlarga olib kelishi mumkin? Maktablar ochilishi qanday oqibatlarga olib kelishi mumkin?
1-sinf o’quvchilariga Prezident sovg’asi vaziyatga qarab topshiriladi 1-sinf o’quvchilariga Prezident sovg’asi vaziyatga qarab topshiriladi
Tarix fanidan 2021-2022 ish rejalar to'plami 5-11-sinf Tarix fanidan 2021-2022 ish rejalar to'plami 5-11-sinf
O‘qishni ko‘chirish va magistraturaga qabul jarayonlari bo‘yicha izoh O‘qishni ko‘chirish va magistraturaga qabul jarayonlari bo‘yicha izoh
Ta’lim tizimini isloh etish – islohotlarning bir qismi sifatida Ta’lim tizimini isloh etish – islohotlarning bir qismi sifatida
2021-2022 tojik tili bo'yicha variativ ish rejalar to'plami 2021-2022 tojik tili bo'yicha variativ ish rejalar to'plami
An’anaviy shaklda darslari o‘tilmaydigan fan o‘qituvchilarining oylik maoshlari saqlanadi An’anaviy shaklda darslari o‘tilmaydigan fan o‘qituvchilarining oylik maoshlari saqlanadi
Ehtiyoj va zaruriyat haqida maqollar to’plami Ehtiyoj va zaruriyat haqida maqollar to’plami
2020-2021 super-kontrakt miqdorlari tasdiqlandi, to’liq ro’yhat 2020-2021 super-kontrakt miqdorlari tasdiqlandi, to’liq ro’yhat
Prezident maktablariga saralash bosqich imtihonlari boshlanmoqda Prezident maktablariga saralash bosqich imtihonlari boshlanmoqda
Test2022.uz testlar imtihonlar boshlandi onlayn kuzatish jonli efir Test2022.uz testlar imtihonlar boshlandi onlayn kuzatish jonli efir
Saxiylik va baxillik haqida maqollar to’plami Saxiylik va baxillik haqida maqollar to’plami
Tyutor lavozimi joriy etilmoqda, tyutor vazifalari haqida Tyutor lavozimi joriy etilmoqda, tyutor vazifalari haqida
Talaba tadbirkorlik bilan shug‘ullansa imtiyoz bormi? Talaba tadbirkorlik bilan shug‘ullansa imtiyoz bormi?
Texnikumni tugatganlar OTMga o‘qishga kira olmaydimi? Texnikumni tugatganlar OTMga o‘qishga kira olmaydimi?
Bayroq haqida sara qo’shiqlar to’plami Bayroq haqida sara qo’shiqlar to’plami
Geografiya fan oyligini o’tkazish bo’yicha tavsiyalar Geografiya fan oyligini o’tkazish bo’yicha tavsiyalar
O‘zbekistonda magistratura imtihon javoblari nega kechikayotganligi izohlandi O‘zbekistonda magistratura imtihon javoblari nega kechikayotganligi izohlandi