Abituriyentlar uchun zarur maslahat va tavsiyalar
Imtihonlarga tayyorgarlik davrida zarur hisoblanmish xotira, diqqat va, hatto, kayfiyatni sezilarli koʻtaruvchi usullar mavjud.
BBC neyrobiologlar, ruhshunoslar, parhezshunoslar va oʻqituvchilar hamda talabalarning fikrlariga tayanib, abituriyentlarga omadga erishishda yordam berishi mumkin maslahatlar roʻyxatini tuzib chiqdi.
Tananing toʻgʻri faoliyat yuritishi uchun quvvat talab etiladi. Miyaning diqqatni jamlay olish qobiliyati esa aynan glyukoza koʻrinishidagi barqaror quvvat manbasiga bogʻliqdir.
Tadqiqotlar nonushtani kanda qilmaydigan oʻquvchilar, imtihon vaqti diqqatini bir nuqtaga qarata olgani va maʼlumotlarni yaxshi eslaganidan, aʼlo natijalarga erishishini koʻrsatadi.
Demak, kunni ertalabki soatlar davomida oʻzidan asta-sekinlik bilan quvvat ajratadigan nonushtadan boshlang: suli boʻtqasi, boshoqli donlardan tayyorlangan non yoki tarkibida shakar miqdori kam boʻlgan myusli.
Shuningdek, nonushtada maʼlum darajada oqsil ham boʻlishi lozim: kam miqdordagi sut, yogurt yoki tuxum.
Ushbu mahsulotlarning miya faoliyatiga ijobiy taʼsir etishi isbotlangan: tuxum, baliq, boshoqli donlar, karam, ismaloq va brokkoli kabi toʻq-yashil bargli sabzavotlar, pomidor va avokado.
Tarkibida antioksidantlar va antosiyaninlar mavjud ichimliklar xotira va kayfiyatni qisqa vaqtga koʻtarishi mumkin. Mazkur moddalar chernika, qulupnay, yongʻoq, zaytun, oshqovoq urugʻi va qora shokolad tarkibida ham uchraydi.
Tayyorgarlikni imtihonlarga oz qolganda emas, balki bir necha oy avval boshlashga harakat qiling. Shunda oʻzingizga boʻlgan ishonch ham ortadi.
Darslarni erta tongdan tayyorlang. Bu paytda miya yetarlicha dam olgan boʻladi. Darslarning katta qismini kunning ikkinchi yarmiga qoldirmang.
Eng yaxshisi — oʻzingiz uchun darslar jadvalini tuzib oling, oʻqishni har kuni bir vaqtda boshlash va tugatishga urining. Bu fanlarni oʻzlashtirishingizga katta yordam beradi.
Siz aynan qanday turdagi imtihonga tayyorgarlik koʻryapsiz? Yozma, ogʻzaki yoki test koʻrinishida?
Imtihon turlarining har biri turlicha tayyorgarlik usullarini talab etadi.
Yozma-ijodiy imtihon uchun barcha fanlarni diqqat bilan oʻqish shart emas. Shunchaki, imtihon markazida turgan mavzuni chuqur oʻrganishning oʻzi kifoya.
Bir necha variantlardan iborat test shaklidagi imtihon uchun, qaytanga, oʻquv dasturini jiddiy anglash zarur boʻladi.
Aksariyat oʻquvchilar uchun rejaga qatʼiy amal qilish qiyin kechishi mumkin, ammo bu vaqtni sezilarli tejashga yordam beradi.
Reja tuzib olsangiz, bir darsdan keyin qaysinisini boshlashga bosh qotirib, bir daqiqa ham vaqtni behuda sarflamaysiz.
Biroq reja aniq va puxta boʻlishi kerak. Unga faqat qaysi fanlarni ketma-ketlikda oʻqishni emas, balki mavzular va qaydlarni ham kiriting.
Va tanaffus qilish, sport bilan shugʻullanish va odamlar bilan muloqotda boʻlishni ham yoddan chiqarmang.
Darslar orasida, albatta, tanaffus boʻlishiga eʼtibor bering. Fanni bir kunda uzluksiz 10 soat oʻrgangandan 10 kun davomida bir soatdan oʻqigan koʻproq samara beradi.
Takrorlash — bilimlarning onasi, degan gap bor. Biroq oʻrganilgan darsni shu zahoti qayta takrorlashga urinmang. Tadqiqotlar dars va takrorlash oʻrtasida maʼlum tanaffus olinishi lozimligini koʻrsatadi.
Vaqt olingan maʼlumotni maʼlum darajada esdan chiqarishga imkon yaratadi va tanaffusdan soʻng qilingan takrorlash davomida maʼlumot miyaga yaxshiroq oʻrnashadi.
Bu usul “xotirani tadqiq qilish sohasi tarixidagi eng ishonchli”laridan biri, deya tan olingan.
Lekin imtihonni aʼlo topshirishda faqat bir usulga tayanib qolish yaramaydi.
Muhim maʼlumotlarni yozma qayd etib borish, guruh boʻlib savol-javob oʻtkazish va bu suhbatlarni yozib olib, qayta tinglash ham yodlab qolish qobiliyatini ajoyib tarzda oshiradi.
Bundan tashqari, takrorlash va yodlab qolishning ommabop, ammo tadqiqotlar tomonidan foydasi kam ekani isbotlangan usullariga ortiqcha kuch va vaqt sarflamang.
Masalan, kitobdagi jumlalarni rangli markerlar bilan ajratib boʻyashning samarasi deyarli yoʻqligi isbotlangan.
Dunyoning yetakchi ruhshunoslari va neyrobiologlari soʻzlariga koʻra, “oʻz-oʻzini imtihon qilish” maʼlumotni oʻzlashtirishning eng samarali usullaridan biri boʻlishi mumkin.
Oʻrganilganlar boʻyicha oʻzini savolga tutish mavzuni chuqurroq va aniqroq anglashga yordam beradi.
Imtihondan oldin oʻzingizni sinov testlarida bir necha bor sinab koʻring va zaif nuqtalaringizni aniqlashga harakat qiling.
Demak, mavzuni oʻrgandingiz, yuqoridagi usullar asosida takrorladingiz va oʻzingizni sinab koʻrdingiz. Xoʻsh, endi nima qilmoq kerak?
Albatta, oʻzlashtirganlaringizni boshqalarga oʻrgatishga harakat qiling.
Bunda xotira va yodlash qobiliyati keskin oshadi. Sababi siz mavzuni boshqalarga tushuntirib berishingiz uchun uni, birinchi navbatda, oʻzingiz yaxshi oʻzlashtirgan boʻlishingiz talab etiladi.
Zamonaviy dunyoda smartfonlar eng yaqin yordamchi ekani borasida bahslashishdan foyda yoʻq.
Biroq imtihonga tayyorgarlik davrida smartfonlar eng katta chalgʻituvchiga aylanishi mumkin.
“Qandaydir muhim voqeani oʻtkazib yuborishdan qoʻrquv” taʼsiri (Fear of missing out effect) ostida ijtimoiy tarmoqlar va messenjerlarning “quli”ga aylanib qolishingiz hech gap emas.
Shunday ekan, tayyorgarliklarga kirishishdan oldin imtihonga qadar telefonni biron joyga yashirib qoʻying.
Baʼzilar musiqa sadosi yoki quloqchin bilan dars tayyorlashni xush koʻradi. Biroq bu maʼlumotlarni miyada oʻzlashtirishga xalal berishi mumkin.
Dars payti atrofda sukunat hukmron boʻlishini taʼminlashga urining.
Dam olishsiz oʻtgan tayyorgarlik — besamar yumush. Miyaga dam berish, toza havoda sayr qilish va badanni chiniqtirish yuqori natija garovidir.
Tana va ong bir-biri bilan uzviy bogʻlangan. Jismoniy mashqlar qon aylanishini yaxshilab, miyaga koʻproq kislorod borishini taʼminlaydi. Zero, imtihon uchun aynan tiniq ong kerakdir.
Tabiat qoʻynida sayr qilish esa odamni tinchlantirib, oʻziga boʻlgan ishonchni anchayin oshiradi.
Imtihondan bir kun oldin tiniqib uxlashingiz zarur boʻladi.
Tayyorgarlik davrida, imkon qadar, ertaroq yotishga harakat qiling. Shunda, toʻyib uxlaysiz va barvaqt tura olasiz, kun boʻyi rejalashtirilgan ishlarni amalga oshirishga ulgurasiz.
Yarim tunda holdan toyib qolsangiz ham darsni oxiriga yetkazib qoʻyish odatidan tiyiling. Ishoning, bunday qatʼiyat bilan deyarli hech qanday natijaga erishmaysiz.
Baʼzi vaqtlarda tun yarimdan ogʻgangacha darsni toʻxtatishning imkoni boʻlmay qolishi mumkin. Biroq, imkon qadar, tunni uyquda oʻtkazishga urining.
Demak, endi sizda omadga eltuvchi butun boshli qoʻllanma bor. Yuqoridagi maslahatlarga amal qilib, muvaffaqiyatga erishing.
Oʻqishga kirishda raqobat qanchalik kuchli boʻlmasin, bu tushkunlikka berilishingizga asos boʻlmasligi kerak.
Hech boʻlmaganda, endi oʻz ustingizda qanday samarali ishlash mumkinligini bilasiz.
Asosiysi, xotirjamlik va yuqori kayfiyatni saqlashga harakat qiling. Yoʻqsa, soatlab oʻqiganingiz bilan bundan biror foyda boʻlmaydi.
Va nihoyat, oxirgi va muhim maslahatlardan biri: imtihondan soʻng oʻzingizni taqdirlashni aslo yoddan chiqarmang.

Есть способы значительно улучшить память, внимание и даже настроение, которые считаются необходимыми при подготовке к экзаменам.
составила список советов, которые могут помочь абитуриентам добиться успеха, на основе мнений нейробиологов, психологов, диетологов, учителей и студентов .
1. Завтрак и «пища для ума»
Сила необходима для того, чтобы тело функционировало должным образом. Способность мозга концентрироваться зависит от стабильного источника энергии в виде глюкозы.
Исследования показали, что студенты, которые не пропускают завтрак, с большей вероятностью сосредоточатся на одном вопросе во время экзамена и лучше запомнят информацию.
Так что начните день с завтрака, который постепенно увеличивается утром: овсянка, цельнозерновой хлеб или мюсли с низким содержанием сахара.
Завтрак также должен включать определенное количество белка: небольшое количество молока, йогурта или яиц.
Доказано, что эти продукты положительно влияют на работу мозга: яйца, рыба, цельнозерновые продукты, темно-зеленые листовые овощи, такие как капуста, шпинат и брокколи, помидоры и авокадо.
Напитки, содержащие антиоксиданты и антоцианы, способны ненадолго улучшить память и настроение. Эти вещества также содержатся в чернике, клубнике, грецких орехах, оливках, тыквенных семечках и темном шоколаде.
2. Начни все заранее
Постарайтесь начать подготовку за несколько месяцев, а не незадолго до экзаменов. Тогда ваша уверенность в себе повысится.
Готовьтесь к урокам рано утром. В этот момент мозг хорошо отдохнул. Не пропускайте большую часть уроков во второй половине дня.
Лучше всего составить для себя расписание и стараться начинать и заканчивать его в одно и то же время каждый день. Это поможет вам освоить науки.
3. Точно определите, на чем сосредоточить внимание
К какому экзамену вы готовитесь? В письменной, устной или тестовой форме?
Каждый тип экзамена требует различных методов подготовки.
Для письменного и творческого экзамена не обязательно тщательно изучать все предметы. Достаточно углубленно изучить тему в центре экзамена.
Для теста с множественным выбором, опять же, требуется серьезное понимание учебной программы.
4. Составьте план
Большинству студентов может быть трудно придерживаться плана, но это может сэкономить много времени.
Если вы составите план, вы не потратите ни минуты времени, пытаясь понять, с чего начать после урока.
Однако план должен быть четким и кратким. Включайте не только предметы для изучения по порядку, но и темы и заметки.
И не забывайте делать перерывы, заниматься спортом и общаться.
5. Перерыв — ваш лучший помощник
Обязательно делайте перерыв между уроками. Более эффективно заниматься наукой по 10 часов в день, чем заниматься ею по 10 часов в день.
Говорят, что повторение — мать знания. Однако не пытайтесь повторить урок сразу. Исследования показывают, что между уроками и репетициями должен быть перерыв.
Время позволяет в определенной степени запомнить информацию, и информация лучше сохраняется в мозгу при повторении после перерыва.
Этот метод признан «одним из самых достоверных в истории изучения памяти».
Однако полагаться только на один метод для сдачи экзамена недостаточно.
Запись важной информации в письменном виде, проведение групповых сеансов вопросов и ответов, а также запись и прослушивание этих разговоров также являются отличными способами запоминания.
Кроме того, не тратьте слишком много времени и усилий на методы, которые популярны, но исследования показали, что они малопригодны, такие как повторение и запоминание.
Например, выделение предложений в книге цветными маркерами оказалось почти неэффективным.
6. Регулярно проверяйте себя
По мнению ведущих мировых психологов и нейробиологов, «самоанализ» может быть одним из самых эффективных способов получения информации.
Вопросы, основанные на том, что было изучено, помогают глубже и яснее понять тему.
Перед экзаменом несколько раз проверьте себя и постарайтесь выявить свои слабые стороны.
7. Стать учителем
Итак, вы изучили тему, повторили вышеперечисленными способами и проверили себя. Что теперь делать?
Конечно, постарайтесь научить других тому, чему научились сами.
Это резко увеличивает память и способность к запоминанию. Это потому, что для того, чтобы вы могли объяснить тему другим, вы сначала должны хорошо в ней разбираться.
8. Скрыть телефон
Нет смысла спорить о том, что смартфоны — ближайший помощник в современном мире.
Однако при подготовке к экзамену смартфоны могут сильно отвлекать.
Под влиянием «Эффекта страха упустить» можно стать «рабом» социальных сетей и мессенджеров.
Поэтому спрячьте телефон куда-нибудь перед экзаменом перед подготовкой.
9. Меньше музыки, больше тишины
Некоторым людям нравится учить с музыкой или наушниками. Однако это может повлиять на способность мозга усваивать информацию.
Старайтесь, чтобы в классе царила тишина.
10. Свежий воздух и физические упражнения
Тренировки без отдыха бесполезны. Отдых мозга, прогулки на свежем воздухе и тренировка тела – залог высоких результатов.
Тело и разум неразрывно связаны. Упражнения улучшают кровообращение и позволяют большему количеству кислорода поступать в мозг. Ведь экзамен требует ясного ума.
Прогулки на природе успокаивают и повышают уверенность в себе.
11. Спокойной ночи
За день до экзамена вам нужно хорошенько выспаться.
Во время подготовки постарайтесь ложиться спать как можно раньше. Тогда вы сможете хорошо высыпаться и рано вставать, а также сможете выполнять запланированные дела в течение дня.
Даже если вы поскользнулись среди ночи, избегайте привычки заканчивать урок. Поверьте, с такой решимостью вы не добьетесь почти никаких результатов.
В некоторых случаях невозможно остановить урок до полуночи. Однако, если есть возможность, постарайтесь провести ночь во сне.
12. Будьте спокойны и позитивны
Итак, теперь у вас есть целый путеводитель по удаче. Следуйте приведенным выше советам, чтобы добиться успеха.
Какой бы сильной ни была конкуренция за поступление, это не должно быть поводом для разочарования.
По крайней мере, теперь вы знаете, как эффективно работать над собой.
Главное, постарайтесь оставаться спокойным и в приподнятом настроении. В противном случае чтение часами не поможет.
Наконец, последний и важный совет: никогда не забывайте вознаграждать себя после экзамена.

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:47:45