Buyuk olimlar hayotidagi oddiy voqealar
1939 yilda 25 yoshli matematik Jorj Dansig Kaliforniya universitetida tahsil olardi. Bir kuni u statistika darsiga 20 daqiqa kechikib bordi. Jimgina kirib, stolga o‘tirdi. Mavzuni o‘tkazib yuborganini tushunib, doskaga yozilgan ikki vazifa shartlarini ko‘chirib oldi.
Uyida dars qilayotib, bugun darsga kechikkanidan uch marta afsuslandi. Vazifalar haqiqatan ham qiyin edi. Dansig ularni hal qilish uchun muhim bir narsani o‘tkazib yubordim, deb o‘ylardi. Ilojsizlikdan masalalarni hal kirishga kirishdi. Bir necha kunlik mashaqqatli mehnatdan so‘ng, u baribir bu masalalarni yechdi. Mamnun bo‘lib, professor yoniga borib, daftarini unga uzatdi.
Professor Yeji Neyman bu topshiriqni beixtiyor qabul qildi, lekin u talabalardan bunday masalani yechib kelish to‘g‘risidagi bergan topshirig‘ini eslay olmadi. Biroz vaqt o‘tgach, talaba daftarini tekshirib, hayratda qoldi. U haqiqatan ham ma’ruzalardan birining boshida talablarga ushbu ikki masala shartlarini aytib berganini esladi. Nafaqat professorning o‘zi, balki o‘sha davrning boshqa atoqli olimlari tomonidan hal etilmaydigan ikki masala shartlarini!
Biroq, Dansig ma’ruzaning bu ikki masala hal etilmasligi haqida gapirilgan qismini tinglamasdan qolgandi. Va ularni hal qildi.

***
Maks Plank fizika bo‘yicha Nobel mukofotini olgach, doiraviy sayohatga chiqdi va hamma joyda bir xil ma’ruza qilardi. Uning haydovchisi har doim zalda o‘tirar edi va matnni yodlab oldi. U boshlig‘iga hazil taklif qildi: “Ma’ruzalaringizni o‘zim o‘qib bersam, siz haydovchi kepkasini kiyib, zalda o‘tirsangiz”. Bu fikr Plankka yoqdi va u rozi bo‘ldi.
Haydovchi kvant mexanikasi to‘g‘risida ma’ruza o‘qiy boshladi. To‘satdan fizik professorlaridan biri savol berib qoldi. Haydovchi uni diqqat bilan tingladi va shunday dedi: “Shunday taraqqiy etib borayotgan shaharda mendan bunday oddiy savol so‘raladi, deb o‘ylamagan edim. Sizning ruxsatingiz bilan haydovchimdan bu savolga javob berishni so‘rayman”.

***
Raqamlar nazariyasi sohasidagi mutaxassis nemis matematiki Ernst Eduard Kummer arifmetika bilan jiddiy kelishmovchilikda edi. Bir kuni talabalarni o‘qitish paytida 7 ni 9 ga ko‘paytirish kerak edi. “Yetti karra to‘qqiz”, dedi Kummer, “Yettini to‘qqizga ko‘paytirsak… qancha bo‘ladi?”. “Oltmish bir” turtki berdi, talabalardan biri. Kummer taxtaga 61 raqamini yozdi.  “Janob, yetti karra to‘qqiz 66 bo‘ladi”, dedi ikkinchi talaba.
— Janoblar, deb javob berdi Kummer, — ikkalasidan birini tanlash kerak, yo 61 yo 66.

Bahora Muhammadiyeva tayyorladi.
***
Получив Нобелевскую премию по физике, Макс Планк отправился в кругосветное путешествие и везде читал одни и те же лекции. Его водитель всегда сидел в холле и запоминал текст. Он пошутил своему начальнику: «Если я сам буду читать ваши лекции, вы можете надеть водительскую кепку и сидеть в зале». Планку идея понравилась, и он согласился.
Водитель начал читать лекции по квантовой механике. Внезапно один из профессоров физики задал вопрос. Водитель внимательно выслушал и сказал: «Я никогда не думал, что мне зададут такой простой вопрос в таком развивающемся городе. С вашего разрешения прошу моего водителя ответить на этот вопрос».
***
Эрнст Эдуард Куммер, немецкий математик, специализирующийся на теории чисел, был в серьезных разногласиях с арифметикой. Однажды мне пришлось умножать 7 на 9, обучая студентов. — Семь раз девять, — сказал Куммер, — если семь умножить на девять… сколько? «Шестьдесят один», — мотивировал один из студентов. Куммер написал на доске число 61. «Сэр, семь раз девять — 66», — сказал второй студент.
«Господа, — ответил Куммер, — вы должны выбрать одно из двух: либо 61, либо 66.
Подготовила Бахора Мухаммадиева.
Источник: Zarnews.uz

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:53:38
Yangi o’quv yilidan 9 va 11 sinf bitiruvchilari ta’limni kasb-hunar maktablari, kollejlar va texnikumlarda davom ettirishlari mumkin Yangi o’quv yilidan 9 va 11 sinf bitiruvchilari ta’limni kasb-hunar maktablari, kollejlar va texnikumlarda davom ettirishlari mumkin
2022-2023 Bojxona xodimlari farzandlari uchun qabul kvotalari 2022-2023 Bojxona xodimlari farzandlari uchun qabul kvotalari
Qoraqalpoq tili milliy sertifikat test savollari javobi bilan Qoraqalpoq tili milliy sertifikat test savollari javobi bilan
JUMA MUBORAK! Juma kuniga she’rlar va tabriklar to’plami JUMA MUBORAK! Juma kuniga she’rlar va tabriklar to’plami
Bolalarni qandli diabetdan himoya qilish usullari Bolalarni qandli diabetdan himoya qilish usullari
Xotin-qizlarga imtiyozli kredit beriladi Xotin-qizlarga imtiyozli kredit beriladi
Tajribakorlik va kaltabinlik haqida maqollar to’plami Tajribakorlik va kaltabinlik haqida maqollar to’plami
Italiyada o‘quvchilar masofaviy ta’limga qarshi chiqishmoqda Italiyada o‘quvchilar masofaviy ta’limga qarshi chiqishmoqda
15-sentabr onlayn maktab darslari barcha fanlardan 1-11 sinf 15-sentabr onlayn maktab darslari barcha fanlardan 1-11 sinf
2020-2021 Tasviriy san’at va chizmachilik yillik ish rejalar 2020-2021 Tasviriy san’at va chizmachilik yillik ish rejalar
Majburiy fanlar namunaviy testlar pdf yuklab olish Majburiy fanlar namunaviy testlar pdf yuklab olish
O’zbekiston maktablarida o’rgatilishi zarur bo’lgan 6 ta fan O’zbekiston maktablarida o’rgatilishi zarur bo’lgan 6 ta fan
Qiz talashgan ota va o’g’il (rivoyat) Qiz talashgan ota va o’g’il (rivoyat)
Sha’bon oyi haqida. Sha’bon oyi tafsilotlari va dinimiz ko’rsatmalari Sha’bon oyi haqida. Sha’bon oyi tafsilotlari va dinimiz ko’rsatmalari
Texnikum test natijalarini qanday bilish mumkin? (2020-2021) Texnikum test natijalarini qanday bilish mumkin? (2020-2021)
Huquq fanidan electron darsliklar, huquq kitoblari 8-11-sinf Huquq fanidan electron darsliklar, huquq kitoblari 8-11-sinf
Ruhiy test: Siz jiddiy munosabatlarga tayyormisiz? Ruhiy test: Siz jiddiy munosabatlarga tayyormisiz?
Botanika fanidan electron darslik, botanika kitobi 6-sinf Botanika fanidan electron darslik, botanika kitobi 6-sinf
OTMlarga hujjat topshirish 20 iyundan boshlanadi OTMlarga hujjat topshirish 20 iyundan boshlanadi
Davlat va huquq asoslari fanidan imtihon biletlari 8-sinf Davlat va huquq asoslari fanidan imtihon biletlari 8-sinf