Buyuk olimlar hayotidagi oddiy voqealar
1939 yilda 25 yoshli matematik Jorj Dansig Kaliforniya universitetida tahsil olardi. Bir kuni u statistika darsiga 20 daqiqa kechikib bordi. Jimgina kirib, stolga o‘tirdi. Mavzuni o‘tkazib yuborganini tushunib, doskaga yozilgan ikki vazifa shartlarini ko‘chirib oldi.
Uyida dars qilayotib, bugun darsga kechikkanidan uch marta afsuslandi. Vazifalar haqiqatan ham qiyin edi. Dansig ularni hal qilish uchun muhim bir narsani o‘tkazib yubordim, deb o‘ylardi. Ilojsizlikdan masalalarni hal kirishga kirishdi. Bir necha kunlik mashaqqatli mehnatdan so‘ng, u baribir bu masalalarni yechdi. Mamnun bo‘lib, professor yoniga borib, daftarini unga uzatdi.
Professor Yeji Neyman bu topshiriqni beixtiyor qabul qildi, lekin u talabalardan bunday masalani yechib kelish to‘g‘risidagi bergan topshirig‘ini eslay olmadi. Biroz vaqt o‘tgach, talaba daftarini tekshirib, hayratda qoldi. U haqiqatan ham ma’ruzalardan birining boshida talablarga ushbu ikki masala shartlarini aytib berganini esladi. Nafaqat professorning o‘zi, balki o‘sha davrning boshqa atoqli olimlari tomonidan hal etilmaydigan ikki masala shartlarini!
Biroq, Dansig ma’ruzaning bu ikki masala hal etilmasligi haqida gapirilgan qismini tinglamasdan qolgandi. Va ularni hal qildi.

***
Maks Plank fizika bo‘yicha Nobel mukofotini olgach, doiraviy sayohatga chiqdi va hamma joyda bir xil ma’ruza qilardi. Uning haydovchisi har doim zalda o‘tirar edi va matnni yodlab oldi. U boshlig‘iga hazil taklif qildi: “Ma’ruzalaringizni o‘zim o‘qib bersam, siz haydovchi kepkasini kiyib, zalda o‘tirsangiz”. Bu fikr Plankka yoqdi va u rozi bo‘ldi.
Haydovchi kvant mexanikasi to‘g‘risida ma’ruza o‘qiy boshladi. To‘satdan fizik professorlaridan biri savol berib qoldi. Haydovchi uni diqqat bilan tingladi va shunday dedi: “Shunday taraqqiy etib borayotgan shaharda mendan bunday oddiy savol so‘raladi, deb o‘ylamagan edim. Sizning ruxsatingiz bilan haydovchimdan bu savolga javob berishni so‘rayman”.

***
Raqamlar nazariyasi sohasidagi mutaxassis nemis matematiki Ernst Eduard Kummer arifmetika bilan jiddiy kelishmovchilikda edi. Bir kuni talabalarni o‘qitish paytida 7 ni 9 ga ko‘paytirish kerak edi. “Yetti karra to‘qqiz”, dedi Kummer, “Yettini to‘qqizga ko‘paytirsak… qancha bo‘ladi?”. “Oltmish bir” turtki berdi, talabalardan biri. Kummer taxtaga 61 raqamini yozdi.  “Janob, yetti karra to‘qqiz 66 bo‘ladi”, dedi ikkinchi talaba.
— Janoblar, deb javob berdi Kummer, — ikkalasidan birini tanlash kerak, yo 61 yo 66.

Bahora Muhammadiyeva tayyorladi.
***
Получив Нобелевскую премию по физике, Макс Планк отправился в кругосветное путешествие и везде читал одни и те же лекции. Его водитель всегда сидел в холле и запоминал текст. Он пошутил своему начальнику: «Если я сам буду читать ваши лекции, вы можете надеть водительскую кепку и сидеть в зале». Планку идея понравилась, и он согласился.
Водитель начал читать лекции по квантовой механике. Внезапно один из профессоров физики задал вопрос. Водитель внимательно выслушал и сказал: «Я никогда не думал, что мне зададут такой простой вопрос в таком развивающемся городе. С вашего разрешения прошу моего водителя ответить на этот вопрос».
***
Эрнст Эдуард Куммер, немецкий математик, специализирующийся на теории чисел, был в серьезных разногласиях с арифметикой. Однажды мне пришлось умножать 7 на 9, обучая студентов. — Семь раз девять, — сказал Куммер, — если семь умножить на девять… сколько? «Шестьдесят один», — мотивировал один из студентов. Куммер написал на доске число 61. «Сэр, семь раз девять — 66», — сказал второй студент.
«Господа, — ответил Куммер, — вы должны выбрать одно из двух: либо 61, либо 66.
Подготовила Бахора Мухаммадиева.
Источник: Zarnews.uz

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:53:38
Tayammum. Tayammum qilish haqida. Tayammum shartlari va bajarilish tartibi Tayammum. Tayammum qilish haqida. Tayammum shartlari va bajarilish tartibi
7-may efirga uzatiladigan television darslar jadvali 7-may efirga uzatiladigan television darslar jadvali
Eng yaxshi o'qituvchi bo'lish usullari Eng yaxshi o'qituvchi bo'lish usullari
Texnikumni tugatganlar OTMga o‘qishga kira olmaydimi? Texnikumni tugatganlar OTMga o‘qishga kira olmaydimi?
JSST Koronavirusning ikkinchi to‘lqinida maktablarni qayta ochishga chaqirmoqda JSST Koronavirusning ikkinchi to‘lqinida maktablarni qayta ochishga chaqirmoqda
O‘zbekistonda Umumta’lim fanlari bo‘yicha milliy test tizimi joriy qilindi O‘zbekistonda Umumta’lim fanlari bo‘yicha milliy test tizimi joriy qilindi
Maktablar reytingini aniqlash tartibi belgilandi Maktablar reytingini aniqlash tartibi belgilandi
Ixtisoslashtirilgan taʼlim qamrovini kengaytirish boʻyicha vazifalar qoʻyildi Ixtisoslashtirilgan taʼlim qamrovini kengaytirish boʻyicha vazifalar qoʻyildi
Sport musobaqalari g’oliblariga OTMga kirishda imtiyoz beriladi Sport musobaqalari g’oliblariga OTMga kirishda imtiyoz beriladi
Muhammad Ali haqida: hayoti, asarlari, faoliyati, tarjimai hol Muhammad Ali haqida: hayoti, asarlari, faoliyati, tarjimai hol
DTM test savoli noto’g’ri bo’lsa nima qilish kerak? DTM test savoli noto’g’ri bo’lsa nima qilish kerak?
Texnikum qabul parametrlari 2022 kechki, sirtqi, kunduzgi tasdiqlandi Texnikum qabul parametrlari 2022 kechki, sirtqi, kunduzgi tasdiqlandi
Eng baxtli bolalar yashaydigan 10 ta mamlakat Eng baxtli bolalar yashaydigan 10 ta mamlakat
Qozoq tili va adabiyoti fanidan imtihon savollari 2022 9-11-sinf Qozoq tili va adabiyoti fanidan imtihon savollari 2022 9-11-sinf
Test materiallaridan foydalanish yo’riqnomasi DTM 2021-2022 Test materiallaridan foydalanish yo’riqnomasi DTM 2021-2022
Hududiy xalq ta’limi bo‘limlari xodimlari va direktorlar qo‘shimcha rag‘batlantiriladi Hududiy xalq ta’limi bo‘limlari xodimlari va direktorlar qo‘shimcha rag‘batlantiriladi
Boshlang’ich sinflar uchun nazorat ishlari to’plami Boshlang’ich sinflar uchun nazorat ishlari to’plami
Nishotiy . Muhammadniyoz Nishotiy haqida ma’lumot. tarjimai hol Nishotiy . Muhammadniyoz Nishotiy haqida ma’lumot. tarjimai hol
Bayroq haqida sara she’rlar to’plami Bayroq haqida sara she’rlar to’plami
O'zbekistonda maktabgacha ta’lim tashkilotlari soni nechta? O'zbekistonda maktabgacha ta’lim tashkilotlari soni nechta?