Buyuk olimlar hayotidagi oddiy voqealar
1939 yilda 25 yoshli matematik Jorj Dansig Kaliforniya universitetida tahsil olardi. Bir kuni u statistika darsiga 20 daqiqa kechikib bordi. Jimgina kirib, stolga o‘tirdi. Mavzuni o‘tkazib yuborganini tushunib, doskaga yozilgan ikki vazifa shartlarini ko‘chirib oldi.
Uyida dars qilayotib, bugun darsga kechikkanidan uch marta afsuslandi. Vazifalar haqiqatan ham qiyin edi. Dansig ularni hal qilish uchun muhim bir narsani o‘tkazib yubordim, deb o‘ylardi. Ilojsizlikdan masalalarni hal kirishga kirishdi. Bir necha kunlik mashaqqatli mehnatdan so‘ng, u baribir bu masalalarni yechdi. Mamnun bo‘lib, professor yoniga borib, daftarini unga uzatdi.
Professor Yeji Neyman bu topshiriqni beixtiyor qabul qildi, lekin u talabalardan bunday masalani yechib kelish to‘g‘risidagi bergan topshirig‘ini eslay olmadi. Biroz vaqt o‘tgach, talaba daftarini tekshirib, hayratda qoldi. U haqiqatan ham ma’ruzalardan birining boshida talablarga ushbu ikki masala shartlarini aytib berganini esladi. Nafaqat professorning o‘zi, balki o‘sha davrning boshqa atoqli olimlari tomonidan hal etilmaydigan ikki masala shartlarini!
Biroq, Dansig ma’ruzaning bu ikki masala hal etilmasligi haqida gapirilgan qismini tinglamasdan qolgandi. Va ularni hal qildi.

***
Maks Plank fizika bo‘yicha Nobel mukofotini olgach, doiraviy sayohatga chiqdi va hamma joyda bir xil ma’ruza qilardi. Uning haydovchisi har doim zalda o‘tirar edi va matnni yodlab oldi. U boshlig‘iga hazil taklif qildi: “Ma’ruzalaringizni o‘zim o‘qib bersam, siz haydovchi kepkasini kiyib, zalda o‘tirsangiz”. Bu fikr Plankka yoqdi va u rozi bo‘ldi.
Haydovchi kvant mexanikasi to‘g‘risida ma’ruza o‘qiy boshladi. To‘satdan fizik professorlaridan biri savol berib qoldi. Haydovchi uni diqqat bilan tingladi va shunday dedi: “Shunday taraqqiy etib borayotgan shaharda mendan bunday oddiy savol so‘raladi, deb o‘ylamagan edim. Sizning ruxsatingiz bilan haydovchimdan bu savolga javob berishni so‘rayman”.

***
Raqamlar nazariyasi sohasidagi mutaxassis nemis matematiki Ernst Eduard Kummer arifmetika bilan jiddiy kelishmovchilikda edi. Bir kuni talabalarni o‘qitish paytida 7 ni 9 ga ko‘paytirish kerak edi. “Yetti karra to‘qqiz”, dedi Kummer, “Yettini to‘qqizga ko‘paytirsak… qancha bo‘ladi?”. “Oltmish bir” turtki berdi, talabalardan biri. Kummer taxtaga 61 raqamini yozdi.  “Janob, yetti karra to‘qqiz 66 bo‘ladi”, dedi ikkinchi talaba.
— Janoblar, deb javob berdi Kummer, — ikkalasidan birini tanlash kerak, yo 61 yo 66.

Bahora Muhammadiyeva tayyorladi.
***
Получив Нобелевскую премию по физике, Макс Планк отправился в кругосветное путешествие и везде читал одни и те же лекции. Его водитель всегда сидел в холле и запоминал текст. Он пошутил своему начальнику: «Если я сам буду читать ваши лекции, вы можете надеть водительскую кепку и сидеть в зале». Планку идея понравилась, и он согласился.
Водитель начал читать лекции по квантовой механике. Внезапно один из профессоров физики задал вопрос. Водитель внимательно выслушал и сказал: «Я никогда не думал, что мне зададут такой простой вопрос в таком развивающемся городе. С вашего разрешения прошу моего водителя ответить на этот вопрос».
***
Эрнст Эдуард Куммер, немецкий математик, специализирующийся на теории чисел, был в серьезных разногласиях с арифметикой. Однажды мне пришлось умножать 7 на 9, обучая студентов. — Семь раз девять, — сказал Куммер, — если семь умножить на девять… сколько? «Шестьдесят один», — мотивировал один из студентов. Куммер написал на доске число 61. «Сэр, семь раз девять — 66», — сказал второй студент.
«Господа, — ответил Куммер, — вы должны выбрать одно из двух: либо 61, либо 66.
Подготовила Бахора Мухаммадиева.
Источник: Zarnews.uz

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:53:38
Denovda 10 ta maktab yopildi Denovda 10 ta maktab yopildi
Учебники для 8 класса. Электронные учебники. Скачать школьные учебники Учебники для 8 класса. Электронные учебники. Скачать школьные учебники
O‘qituvchi intellekti tushunchasiga nimalar keradi? O‘qituvchi intellekti tushunchasiga nimalar keradi?
2021 –yil Mustaqillik bayramida necha kun dam olamiz? 2021 –yil Mustaqillik bayramida necha kun dam olamiz?
2019-2020 o’quv yili uchun MMIBDO’ ish rejasi 2019-2020 o’quv yili uchun MMIBDO’ ish rejasi
O’quvchilar tarbiyasiga oid hikmatlardan namunalar O’quvchilar tarbiyasiga oid hikmatlardan namunalar
Tarix fanidan electron darsliklar, tarix kitoblari 5-11-sinf Tarix fanidan electron darsliklar, tarix kitoblari 5-11-sinf
Samarqandda Mirzo Ulug‘bek nomidagi matematika va fizika fanlariga ixtisoslashtirilgan davlat umumta’lim maktab-internati tashkil etildi Samarqandda Mirzo Ulug‘bek nomidagi matematika va fizika fanlariga ixtisoslashtirilgan davlat umumta’lim maktab-internati tashkil etildi
O‘qituvchilar berilishi kutilayotgan imtiyozlardan mahrum qilinibdi O‘qituvchilar berilishi kutilayotgan imtiyozlardan mahrum qilinibdi
1 iyundan pensiya tayinlashda qanday o‘zgarishlar kutilmoqda? 1 iyundan pensiya tayinlashda qanday o‘zgarishlar kutilmoqda?
Sherzod Shermatov: Propiska islohotining o’qituvchilar uchun ahamiyati haqida Sherzod Shermatov: Propiska islohotining o’qituvchilar uchun ahamiyati haqida
O‘qituvchilarga ustamalar to‘lash tartibi tasdiqlandi. Kimlar ustama oladi? O‘qituvchilarga ustamalar to‘lash tartibi tasdiqlandi. Kimlar ustama oladi?
Qiz bolalar uchun texnologiya fanidan testlar javobi bilan Qiz bolalar uchun texnologiya fanidan testlar javobi bilan
13-Noyabr - Xalqaro ko'zi ojizlar kuni 13-Noyabr - Xalqaro ko'zi ojizlar kuni
Qor va qorparchalar haqida she’rlar to‘plami Qor va qorparchalar haqida she’rlar to‘plami
10-oktabr onlayn darslar jadvali 10-oktabr onlayn darslar jadvali
Mengliboy Murodov haqida: hayoti, asarlari, faoliyati, tarjimai hol Mengliboy Murodov haqida: hayoti, asarlari, faoliyati, tarjimai hol
Atrofimizdagi olam fanidan electron darsliklar, atrofimizdagi olam kitoblari Atrofimizdagi olam fanidan electron darsliklar, atrofimizdagi olam kitoblari
Salomatlik va xush kayfiyatning 24 ta siri Salomatlik va xush kayfiyatning 24 ta siri
Psixologik test: Siz qanday qobiliyatli odamsiz? Psixologik test: Siz qanday qobiliyatli odamsiz?