Buyuk olimlar hayotidagi oddiy voqealar
1939 yilda 25 yoshli matematik Jorj Dansig Kaliforniya universitetida tahsil olardi. Bir kuni u statistika darsiga 20 daqiqa kechikib bordi. Jimgina kirib, stolga o‘tirdi. Mavzuni o‘tkazib yuborganini tushunib, doskaga yozilgan ikki vazifa shartlarini ko‘chirib oldi.
Uyida dars qilayotib, bugun darsga kechikkanidan uch marta afsuslandi. Vazifalar haqiqatan ham qiyin edi. Dansig ularni hal qilish uchun muhim bir narsani o‘tkazib yubordim, deb o‘ylardi. Ilojsizlikdan masalalarni hal kirishga kirishdi. Bir necha kunlik mashaqqatli mehnatdan so‘ng, u baribir bu masalalarni yechdi. Mamnun bo‘lib, professor yoniga borib, daftarini unga uzatdi.
Professor Yeji Neyman bu topshiriqni beixtiyor qabul qildi, lekin u talabalardan bunday masalani yechib kelish to‘g‘risidagi bergan topshirig‘ini eslay olmadi. Biroz vaqt o‘tgach, talaba daftarini tekshirib, hayratda qoldi. U haqiqatan ham ma’ruzalardan birining boshida talablarga ushbu ikki masala shartlarini aytib berganini esladi. Nafaqat professorning o‘zi, balki o‘sha davrning boshqa atoqli olimlari tomonidan hal etilmaydigan ikki masala shartlarini!
Biroq, Dansig ma’ruzaning bu ikki masala hal etilmasligi haqida gapirilgan qismini tinglamasdan qolgandi. Va ularni hal qildi.

***
Maks Plank fizika bo‘yicha Nobel mukofotini olgach, doiraviy sayohatga chiqdi va hamma joyda bir xil ma’ruza qilardi. Uning haydovchisi har doim zalda o‘tirar edi va matnni yodlab oldi. U boshlig‘iga hazil taklif qildi: “Ma’ruzalaringizni o‘zim o‘qib bersam, siz haydovchi kepkasini kiyib, zalda o‘tirsangiz”. Bu fikr Plankka yoqdi va u rozi bo‘ldi.
Haydovchi kvant mexanikasi to‘g‘risida ma’ruza o‘qiy boshladi. To‘satdan fizik professorlaridan biri savol berib qoldi. Haydovchi uni diqqat bilan tingladi va shunday dedi: “Shunday taraqqiy etib borayotgan shaharda mendan bunday oddiy savol so‘raladi, deb o‘ylamagan edim. Sizning ruxsatingiz bilan haydovchimdan bu savolga javob berishni so‘rayman”.

***
Raqamlar nazariyasi sohasidagi mutaxassis nemis matematiki Ernst Eduard Kummer arifmetika bilan jiddiy kelishmovchilikda edi. Bir kuni talabalarni o‘qitish paytida 7 ni 9 ga ko‘paytirish kerak edi. “Yetti karra to‘qqiz”, dedi Kummer, “Yettini to‘qqizga ko‘paytirsak… qancha bo‘ladi?”. “Oltmish bir” turtki berdi, talabalardan biri. Kummer taxtaga 61 raqamini yozdi.  “Janob, yetti karra to‘qqiz 66 bo‘ladi”, dedi ikkinchi talaba.
— Janoblar, deb javob berdi Kummer, — ikkalasidan birini tanlash kerak, yo 61 yo 66.

Bahora Muhammadiyeva tayyorladi.
***
Получив Нобелевскую премию по физике, Макс Планк отправился в кругосветное путешествие и везде читал одни и те же лекции. Его водитель всегда сидел в холле и запоминал текст. Он пошутил своему начальнику: «Если я сам буду читать ваши лекции, вы можете надеть водительскую кепку и сидеть в зале». Планку идея понравилась, и он согласился.
Водитель начал читать лекции по квантовой механике. Внезапно один из профессоров физики задал вопрос. Водитель внимательно выслушал и сказал: «Я никогда не думал, что мне зададут такой простой вопрос в таком развивающемся городе. С вашего разрешения прошу моего водителя ответить на этот вопрос».
***
Эрнст Эдуард Куммер, немецкий математик, специализирующийся на теории чисел, был в серьезных разногласиях с арифметикой. Однажды мне пришлось умножать 7 на 9, обучая студентов. — Семь раз девять, — сказал Куммер, — если семь умножить на девять… сколько? «Шестьдесят один», — мотивировал один из студентов. Куммер написал на доске число 61. «Сэр, семь раз девять — 66», — сказал второй студент.
«Господа, — ответил Куммер, — вы должны выбрать одно из двух: либо 61, либо 66.
Подготовила Бахора Мухаммадиева.
Источник: Zarnews.uz

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:53:38
Qabul 2021 DTM testlarning X varianti chiqib ketdimi? Qabul 2021 DTM testlarning X varianti chiqib ketdimi?
2022-2023 6-sinflar uchun ish rejalar WORD EXCEL 2022-2023 6-sinflar uchun ish rejalar WORD EXCEL
Super-kontrakt narxini qanday hisoblayman? Super-kontrakt narxini qanday hisoblayman?
5-sinf ona tili va adabiyot bo'yicha onlayn testlar 5-sinf ona tili va adabiyot bo'yicha onlayn testlar
Fan o’qituvchilari haftada necha soat to’garak o’tishi kerak? Fan o’qituvchilari haftada necha soat to’garak o’tishi kerak?
Qorbobo haqida she’rlar to‘plami Qorbobo haqida she’rlar to‘plami
Bir bolaga — butun jamiyat ota-ona Bir bolaga — butun jamiyat ota-ona
Ikkinchitalim.edu.uz 2-mutaxassislik onlayn hujjat topshirish Ikkinchitalim.edu.uz 2-mutaxassislik onlayn hujjat topshirish
Bezovta ruh, xoʻrlangan mayit — oʻz oʻgʻlini oʻldirib yertoʻlaga koʻmib qoʻygan ota haqida Bezovta ruh, xoʻrlangan mayit — oʻz oʻgʻlini oʻldirib yertoʻlaga koʻmib qoʻygan ota haqida
Xotin-qizlar uchun beriladigan tavsiyanomaga ega abituriyentlar diqqatiga! Xotin-qizlar uchun beriladigan tavsiyanomaga ega abituriyentlar diqqatiga!
Tomas Eliot hayoti, faoliyati, asarlari, mukofotlari Tomas Eliot hayoti, faoliyati, asarlari, mukofotlari
«Super kontrakt» haqida batafsil ma’lumotlar «Super kontrakt» haqida batafsil ma’lumotlar
Toshkent shahriga propiskaga kirish bo’yicha maslahatlar Toshkent shahriga propiskaga kirish bo’yicha maslahatlar
Saʼdulla Hakim. Saʼdulla Hakim haqida: hayoti, asarlari, faoliyati Saʼdulla Hakim. Saʼdulla Hakim haqida: hayoti, asarlari, faoliyati
Albert Eynshteyn haqida qiziqarli faktlar Albert Eynshteyn haqida qiziqarli faktlar
Dilshod Rajab hayoti, faoliyati, asarlari, mukofotlari Dilshod Rajab hayoti, faoliyati, asarlari, mukofotlari
Qabul 2021 Test sinovlari ochiq maydonlarda o‘tkaziladi Qabul 2021 Test sinovlari ochiq maydonlarda o‘tkaziladi
O’quvchilarning moliyaviy savodxonligi oshiriladi O’quvchilarning moliyaviy savodxonligi oshiriladi
2-sentabr DTM test natijalari e’lon qilindi 2-sentabr DTM test natijalari e’lon qilindi
2019-2020 o’quv yili uchun to’lov-kontrakt miqdorlari (jadval) 2019-2020 o’quv yili uchun to’lov-kontrakt miqdorlari (jadval)