СЕЧЕНОВ Иван Михайлович [1829.1(13).8, Россия, ҳоз. НижнийНовгород вилояти, Теплий Стан (Сеченово) қишлоғи —1905.2(15). И, Москва] — рус табииётшуноси, Россияда физиология мактаби ва психологияда табиийилмий йўналиш ва бош мия рефлекслари тўғрисидаги таълимотнинг асосчиси. Петербург ФА фахрий акад. (1904), мухбир аъзоси (1869). Москва ун-тининг тиббиёт фтини тугатган (1856). Петербург хирургия академиясининг физиология кафедрасини бошқарган (1860 й. дан), физиология лаб. сини ташкил қилган. Москва унти физиология кафедраси приватдоценти (1889), проф. (1891 й. дан). Сеченов гомеостаз орқали ўз-ўзини бошқариш ҳақидаги фикрни илгари сурди (1861). Бош мия марказларининг ҳаракат активлигига таъсири тўғрисида тажриба ўтказиб, бақа узунчоқ мияси ва кўриш дўмбоқчаларига ош тузи билан таъсир этилганда оёкдарнинг рефлектор йўл билан ҳаракатланиш реакцияси тўхтаб қолиши сабабларини тадқиқ этади ва психик жараенларнинг физиологик асосларини очиб беради (1862). Сеченов дарвшшжтл тарғиб қилиб, уни физиология ва психология масалаларига ҳам татбиқ этди. 1890 й. да у психофизиология ва билиш назарияси масалаларига оид муаммоларни ўрганди.
Ас: Избр. философские и психологические произведения, М., 1947; Избранные произведения, т. 1, М., 1952; Рефлексы головного мозга, М.,1952.