ОЗОН ТЕШИГИ

ОЗОН ТЕШИГИ, озон туйнуги — Ер атмосферасининг озон катламйдаги узилиш; даставвал, 1985 й. да Антрактида устида, кейинчалик Австралия томон силжиётгани, 1992 й. да эса Арктика устида кузатилган. Озон тешиги тахминларга кўра, антропоген (инсоният фаолияти) таъсирлар, шу жумладан, озон қатламини емирувчи хлорли совиткичлар (френон) ни саноат ва турмушда кўплаб миқдорда ишлатиш натижасида рўёбга чиққан. Қуёшнинг ультраби-нафша (200—300 нм) нурланиши озон катламида ютилгани учун тирик орга-низмларга хавфли бўлган нурланиш Ер сиртига етиб келмайди. Озон катламини муҳофаза қилиш тўғрисида 1985 й. да Вена конвенцияси, 1987 й. да Монреаль протоколи қабул қилинган. Бу ҳужжатларда хлорли совиткичлар ва дезодорантлардан воз кечиш зарурлиги қайд этилган.