НОВГОРОД РЕСПУБЛИКАСИ — Руснинг шим.-ғарби ва шим. да 1136 — 1478 й. ларда мавжуд бўлган давлат. Пойтахти — Новгород. Хўжалик асосини деҳқончилик ва чорвачилик ташкил қилган. Овчилик, асаларичилик, балиқчилик кенг тарқалган. Ҳунармандчилик деҳқончилик билан биргаликда олиб бо-рилган. Бошқарув органлари — боярлар кенгаши, епископ (сўнгра архиепископ), посадник (шаҳар бошлиғи), мингбошиларни сайлайдиган вече бўлган. Князлар вече билан келишилган ҳолда таклиф этилган ва улар асосан лашкарбошилик қилишган. Новгород республикасида шаҳар аҳолисининг 80 га яқин норозилик чиқишлари, жумладан, қўзғолонлари бўлган. 13—15 а. ларда шведлар ва Ливон ордени агрессиясини муваффақиятли қайтарган. Иван III ҳарбий юришлари натижасида Русь давлатига қўшиб олинган.