Renessans kimga nasib etadi?
Davlatimiz rahbari jamoatchilik e’tiborini mamlakatda ilm-fan va ta’limni rivojlantirishga jalb etib, bizda Uchinchi Renessans (Uyg‘onish) davriga tamal toshi qo‘yish imkoniyati borligini ta’kidlagandan so‘ng ko‘pchilik ziyolilar bu ibora, tushuncha haqida gapira boshlashdi. Va buni har kim o‘zicha talqin qilyapti.
Kamina ham mazkur mavzuda mulohaza yuritmoqchiman.
Xo‘sh, Prezident Sh.Mirziyoyev nimaga asoslanib ushbu ezgu da’vatga jazm etdi?
Birinchidan, olamdagi barcha sezilarli evrilishlar Osiyodan boshlangan. So‘nggi ikkita Renessans davri asoschilarining aksari aynan hozirgi O‘zbekiston hududida yashagan yoki shu zamindagi muhitda kamolga yetgan.
Ikkinchidan, shu tufayli ham xalqimiz qonida bunyodkorlik, ma’rifatparvarlik genlari bor. Gap ana shu ezgu tuyg‘ularni uyg‘otishda.
Uchinchidan, odamlar mamlakatda boshlangan shiddatli islohotlarni ma’qulladi, unga faol qo‘shildi. Karantin cheklovlariga qaramasdan «Ilm, ma’rifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yili» Davlat dasturi juda ko‘p yo‘nalishlarda amalga oshirildi. Demak, bunday xalq bilan yanada katta marralarni egallash mumkin.
To‘rtinchidan, hoyu havas, istak emas, balki aniq maqsad bilan ko‘zlangan reja elning g‘ururini, ishtiyoqini oshiradi. Inson uchun eng zavqli hayot bu o‘z taqdirini yaxshilash uchun kurashishdir.
Ammo «holva» degan bilan og‘iz chuchimaydi. Uyg‘onish jarayoni yillar davomida shakllanadi va uning uchun tarixiy shart-sharoit yetilmog‘i ham lozim. Shu sababli uyg‘onish davrlari oralig‘i 5-6 asrni o‘z ichiga olgan. O‘sha zamonda yaratilgan mo‘’jizalar, ixtirolar bugungi kunda ham barcha fanlarga asos bo‘lib xizmat qilmoqda. Renessansning kuch-qudrati shundaki, u muayyan bir mintaqada yuzaga kelsa-da, butun dunyoga ta’sir ko‘rsatadi, butun dunyoni uyg‘otadi.
Misol uchun, X asrda yashab o‘tgan arab tarixshunosi ta’kidlaganidek, «Bog‘dodda biror olim yoki shoir yo‘qki, uning Xorazmda, Buxoro yoki Samarqandda shogirdi bo‘lmasin!» Nemis olimi G.Zuter shunday yozgan: «Bag‘dod akademiyasidagi 515 nafar olimning barchasi arab millatiga mansub deb kelinardi. Vaholanki, tug‘ilib o‘sgan joylariga qaraganda ularning aksariyati Markaziy Osiyo – Movarounnahrdan bo‘lib chiqdi». Arablarga ularning mukammal alifbosini yaratib bergan, Nil daryosida suv hajmini o‘lchovchi asbob ixtiro qilganlar ham hozirgi O‘zbekiston hududida yashagan allomalardir.
Misrdagi Al Ashar universiteti rektori anjumanlarning birida «Universitetimizda hozirga qadar o‘n minglab talabalarga dip­lom berib, uchirma qildik, lekin ularning orasidan haligacha Imom al-Buxoriydek alloma chiqmadi» degan ekan.
Renessans bayroq qilinadigan mavzu emas, intiladigan manzildir. Oddiy kishilar-ku, mayli, ammo duppa-durust ziyolilar ham go‘yo katta uyg‘onish davrini ko‘rayotgandek gapirishi kishini o‘ylantirib qo‘yadi. Uzoq va keng ko‘lamda shakllanadigan bu jarayonda allomaga aylanadigan, ixtirolar qiladigan shaxslargina emas, ilm-fan, bunyodkorlik uchun shart-sharoit yaratganlar ham birdek aziz hisoblanadi. Zamonaviy iborada aytganda, Renessans uchun butun jamiyatni tayyorlab bormoq lozim.
Binobarin, tan olmoq kerakki, yangi O‘zbekiston strategiyasi aynan ana shu maqsadga qaratilgan. Bu borada qilinayotgan ulug‘vor ishlar nafaqat xalqimiz, jahon jamoatchiligi tomonidan ham e’tirof etilayotir.
Ammo hali ilm-fan sohasini to‘la isloh qilishda juda ko‘p ish qilishimiz zarur. Eng avvalo, ilmiy tadqiqotlarda, ustoz-shogirdlikda, ilmiy xulosalarni hayotga joriy etishda yaxlit tizim yaratish va unda oshkoralikni, natijadorlikni birinchi o‘ringa qo‘yish vazifasi turibdi. Ilmiy faoliyatdagi korrupsion holatlarga, xususan, poraxo‘rlik, tanish-bilishchilik, qarindoshchilikka chek qo‘yishda hurmatli olimlarimizning o‘zlari ham jonkuyar, adolatli bo‘lmog‘i kerak.
Yaxshi olimlarni rag‘batlantirish barobarida tadqiqot xulosasi ahamiyatli bo‘lmagan, bugungi o‘zgarishlarga munosabat bildira olmayotgan ziyolilarga nisbatan qattiqqo‘l bo‘lish payti keldi, deb hisoblayman.
Xullas, biz taraqqiyotning shiddatli, ko‘pqirrali, dunyo bilan bo‘ylashadigan yo‘lini tanladik. Bu harakatimizni dunyoga ma’lum qildik. Shunday ekan, endi har bir rejamiz, harakatimiz ana shu oliy maqsadga munosib bo‘lishi shart.
Jumaqul Karimov,
falsafa fanlari nomzodi.
Камина также хотела бы прокомментировать это.
Итак, на каком основании президент Мирзиёев сделал этот благородный призыв?
Во-первых, все значительные изменения в мире начались в Азии. Большинство основателей двух последних периодов Возрождения жили или выросли на территории современного Узбекистана.
Во-вторых, благодаря этому у нашего народа в крови гены творчества и просвещения. Речь идет о том, чтобы вызвать эти хорошие чувства.
В-третьих, народ приветствовал и активно присоединялся к начавшимся в стране кардинальным реформам. Несмотря на карантинные ограничения, Государственная программа «Год науки, просвещения и цифровой экономики» реализована по многим направлениям. Итак, с такой нацией можно достичь больших целей.
В-четвертых, план с ясной целью, а не желанием, увеличивает гордость и энтузиазм людей. Самая приятная жизнь для человека – это борьба за свою судьбу.
Но от халвы не тошнит. Процесс пробуждения занимает годы, и должны быть соблюдены исторические условия. Следовательно, Ренессанс длился с 5 по 6 век. Чудеса и изобретения того времени до сих пор являются основой всей науки. Сила Возрождения в том, что оно, хотя и происходит в каком-то конкретном регионе, но затрагивает весь мир, пробуждает весь мир.
Например, как выразился один арабский историк десятого века: «В Багдаде нет ученого или поэта, который не учился бы в Хорезме, Бухаре или Самарканде!» Немецкий ученый Г. Цутер писал: «Все 515 ученых Багдадской академии считались арабами по происхождению. Однако большинство из них из Средней Азии — Мовароуннахра, где они родились и выросли». Ученые, создавшие совершенный алфавит для арабов и изобретшие прибор для измерения объема воды в Ниле, также являются учеными, проживающими на территории современного Узбекистана.
Ректор университета Аль-Ашар в Египте сказал на одной из конференций: «Мы до сих пор наградили дипломами десятки тысяч студентов нашего университета, но никто из них не стал таким ученым, как имам аль-Бухари».
Ренессанс — это не предмет, который следует отметить, а адрес, к которому следует стремиться. Обычные люди, да, но и честные интеллектуалы тоже говорят так, как будто они стали свидетелями великого пробуждения. Одинаково дороги не только те, кто становится учеными и изобретателями в этом долгом и широком процессе, но и те, кто создает условия для науки и творчества.Говоря современным языком, необходимо подготовить все общество к Ренессансу.
Поэтому надо признать, что новая стратегия Узбекистана направлена ​​именно на эту цель. Большая работа, проводимая в этом направлении, признается не только нашим народом, но и мировым сообществом.
Но нам еще предстоит пройти долгий путь, прежде чем мы сможем полностью реформировать науку. В первую очередь стоит задача создать интегрированную систему научных исследований, наставничества и реализации научных выводов, сделать приоритетными прозрачность и оперативность. Сами наши уважаемые ученые должны усердно и справедливо пресекать коррупцию в научной деятельности, в частности взяточничество, знакомство, родство.
Поощряя хороших ученых, я считаю, что пришло время жестко относиться к интеллектуалам, результаты исследований которых не имеют значения и которые не могут реагировать на сегодняшние изменения.
Итак, мы выбрали путь стремительного, многогранного, глобального развития. Мы сделали это известным миру. Итак, теперь каждый план и каждое действие, которое мы предпринимаем, должны соответствовать этой высокой цели.
Жумакул Каримов,
кандидат философских наук.
Источник: zarnews.uz

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:50:24
Maktab o‘qituvchilarining oylik maoshi yana oshiriladimi? Maktab o‘qituvchilarining oylik maoshi yana oshiriladimi?
Olimjon Xoldor hayoti, ijodi, asarlari, faoliyati, tarjimai hol Olimjon Xoldor hayoti, ijodi, asarlari, faoliyati, tarjimai hol
Sherzod Shermatov – O‘zbekiston xalq ta’limi vaziri (Tarjimai xol) Sherzod Shermatov – O‘zbekiston xalq ta’limi vaziri (Tarjimai xol)
Bu yil 1-kurs talabalariga o’qish qachon boshlanishi ma’lum bo’ldi Bu yil 1-kurs talabalariga o’qish qachon boshlanishi ma’lum bo’ldi
Onlayn-leksiya paytida o’qituvchi vafot etdi Onlayn-leksiya paytida o’qituvchi vafot etdi
Toshkent shahrida Alisher Navoiy nomidagi ijod maktabi tashkil etiladi Toshkent shahrida Alisher Navoiy nomidagi ijod maktabi tashkil etiladi
Har bir ota-onaning voyaga yetmagan bolalarining oldidagi huquq va majburiyatlari qanday boʻlishi lozim? Har bir ota-onaning voyaga yetmagan bolalarining oldidagi huquq va majburiyatlari qanday boʻlishi lozim?
Maxsus sirtqi ta’lim shakli o‘zi nima? Maxsus sirtqi ta’lim shakli o‘zi nima?
Pedagogika yo‘nalishidagi yangi 10 ta OTM qaysi oliygohlar o‘rnida ochildi? Pedagogika yo‘nalishidagi yangi 10 ta OTM qaysi oliygohlar o‘rnida ochildi?
Apellatsiya shikoyatlarini ko‘rib chiqishning birinchi kuni qancha ariza tushgani ma’lum qilindi Apellatsiya shikoyatlarini ko‘rib chiqishning birinchi kuni qancha ariza tushgani ma’lum qilindi
Muhammad Rahmon. Muhammad Rahmon haqida: hayoti, asarlari, faoliyati Muhammad Rahmon. Muhammad Rahmon haqida: hayoti, asarlari, faoliyati
Uchinchi renesans davriga navbatdagi qadam! Uchinchi renesans davriga navbatdagi qadam!
Ajdar daraxti va boshqa fontastik daraxtlar haqida qiziqarli ma'lumotlar Ajdar daraxti va boshqa fontastik daraxtlar haqida qiziqarli ma'lumotlar
O'zini sevish xudbinlikmi? O'zini sevish xudbinlikmi?
Individual bo‘lish uchun nima qilish kerak? Individual bo‘lish uchun nima qilish kerak?
Baxt va’da qiluvchi SMSlar ortida nima maqsad bor? Baxt va’da qiluvchi SMSlar ortida nima maqsad bor?
Ruxsatnoma olmagan abituriyentlarni DTM ogohlantirdi Ruxsatnoma olmagan abituriyentlarni DTM ogohlantirdi
Bugun o‘qishni ko‘chirish bo‘yicha arizalarni qabul qilishning so‘nggi kuni Bugun o‘qishni ko‘chirish bo‘yicha arizalarni qabul qilishning so‘nggi kuni
Yoʻldosh Sulaymon hayoti, ijodi, asarlari, faoliyati, tarjimai hol Yoʻldosh Sulaymon hayoti, ijodi, asarlari, faoliyati, tarjimai hol
2021 Mandat natijalari chiqdi. Test natijasini bilish 6-usul 2021 Mandat natijalari chiqdi. Test natijasini bilish 6-usul