КУЗГИ ЭКИНЛАР

КУЗГИ ЭКИНЛАР — кузда экилиб, қишлайдиган ва кейинги йили ҳосил берадиган бир йиллик экинлар. К. э. нинг 2 фаол: кўзги (45—50 кун; илдиз тармоғи ва ер устки вегетатив органлари шаклланади) ва баҳорги — ёзги (75 — 100 кун; генератив органлари ривожланади) вегетация даври бўлади. Кузги экинлар баҳорда экилганда униб, бачки поялари ўсиб чиқади, лекин мева тугмайди (дон бермайди). Кузги экинларга бошоқли дон ўсимликларидан буғдой, жавдар, арпа; бутгулдошлардан кўзги рапс, сурепка ва б. ; дуккакдошлардан кузги вика ва б. киради. Европа ва АҚШда Кузги экинлардан энг кўп экиладигани кўзги буғдойдир. Суғорма деҳқончилик минтақаларида Кузги экинлар биринчи ёки оралик экинлар сифатида жадаллашган алмашлаб экиш тизимларида қўлланилади. 1:4:1:4 схемали алмашлаб экишда 1 – ва 6-да-лаларда 1 йилда 2 марта дон ҳосил оливади, шунда 1-экин Кузги экинлар, 2-экин сифатида маккажўхори экилади. Кузги экинлар баҳори экинларга қараганда серҳосил бўлади (қ. Лалмикорлик).